Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lutego 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu I Wydział Cywilny i Własności Intelektualnej

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia Maciej Rozpędowski

Sędziowie: Małgorzata Gulczyńska

Małgorzata Kaźmierczak /spr./

Protokolant: st. sekr. sądowy Ewa Gadomska

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2021 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

w J.

przeciwko Syndykowi masy upadłości Przedsiębiorstwa (...) Ltd.” sp. z o.o. w upadłości w K. i Gminie L.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej Gminy L.

od wyroku częściowego Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 6 czerwca 2019 r. sygn. akt IX GC 342/15

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej Gminy L. na rzecz powoda 8.100 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Małgorzata Gulczyńska Maciej Rozpędowski Małgorzata Kaźmierczak

UZASADNIENIE

(...) spółka jawna z siedzibą w J. wniosła przeciwko Przedsiębiorstwu (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. oraz Gminie L. pozew o zapłatę
239.235,00 zł z odsetkami.

W dniu 13 lutego 2015 r. wydany został nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwana spółka zaskarżyła w/w nakaz w całości i wniosła o oddalenie powództwa.

Pozwana gmina zaskarżyła w/w nakaz w całości i wniosła o oddalenie powództwa.

Na podstawie art. 551 k.s.h. i nast. w zw. z art. 571 k.s.h. i 572 k.s.h. z dniem 10 czerwca 2015 r. nastąpiło przekształcenie powoda w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (...) sp. z o.o.

Postanowieniem z 17 lipca 2017 r. postępowanie wobec pozwanego Syndyka Masy Upadłości Przedsiębiorstwa (...) sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w K. zostało zawieszone.

Wyrokiem częściowym z dnia 6 czerwca 2019 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu zasądził od pozwanego Gminy L. na rzecz powoda kwotę 239.235,00 zł z odsetkami ustawowymi za okres od 12 czerwca 2014 r. do 31 grudnia 2015 r. i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty (pkt 1), oddalił powództwo wobec Gminy L. w pozostałym zakresie (pkt 2), zasądził od pozwanego Gminy L. na rzecz powoda kwotę 23.179,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 3).

Wydając powyższy wyrok Sąd pierwszej instancji ustalił, że dnia 20 czerwca
2011 r. pozwana gmina jako inwestor oraz pozwana spółka jako wykonawca zawarli umowę
o zaprojektowanie i budowę kanalizacji w miejscowości B., B. i wschodniej części miasta L..

Aneksem z 18 marca 2013 r. termin wykonania w/w umowy został przedłużony do
12 sierpnia 2013 r. z uwagi na przekroczenie zakreślonych przez prawo terminów wydania decyzji przez organy administracji oraz konieczność realizacji projektu odmiennymi od przyjętych rozwiązaniami technicznymi.

Aneksem z 12 sierpnia 2013 r. termin wykonania w/w umowy został ponownie przedłużony do 11 września 2013 r. z uwagi na brak możliwości uzyskania przez pozwaną spółkę zgody na prowadzenie robót w pasie drogowym.

Aneksem z 07 listopada 2013 r. termin wykonania w/w umowy został ponownie przedłużony do 20 stycznia 2014 r. z uwagi na konieczność przeprojektowania odcinka robót w obrębie drogi nr (...) w związku z kolizją z nowoprojektowaną obwodnicą L..

Aneksem z 14 lutego 2014 r. termin wykonania w/w umowy został ponownie przedłużony do 10 marca 2014 r. z uwagi na brak możliwości zakończenia zgłoszenia robót
w związku z brakiem zasilania docelowego przepompowni ścieków i opóźnionymi próbami.

Zgodnie z Programem F.-Użytkowym w/w inwestycji niezależnie od danych zawartych w tym programie wykonawca miał sporządzić odpowiednią dokumentację projektową w taki sposób, żeby roboty według niej wykonane nadawały się do celów, do jakich zostały przeznaczone (pkt II.1.1.1.). Po prowadzonych robotach (w pasie drogowym) wykonawca winien odtworzyć nawierzchnię drogi do stanu nie gorszego niż pierwotny. Program ten przewidywał odtworzenie nawierzchni jedynie w pasie prowadzenia robót (pkt II.3.1.2.1.)

Dnia 20 lipca 2011 r. pozwana spółka jako wykonawca i powód jako podwykonawca zawarli umowę nr (...) o opracowanie dokumentacji projektowanej w/w inwestycji. Zakres prac obejmował m.in.: a) opracowanie: aktualnych podkładów geodezyjnych, opinii
o warunkach gruntowo-wodnych, dokumentacji projektowej, dokumentacji odtworzenia nawierzchni, b) uzyskanie pozwolenia na budowę, c) wykonanie dokumentacji powykonawczej, w tym geodezyjnej, d) obsługę geodezyjną, e) sprawowanie nadzoru autorskiego (§ 1 ust 6). Dokumentacja techniczna miała być wykonana zgodnie
z obowiązującymi przepisami oraz warunkami technicznymi określonymi przez gestorów istniejącego uzbrojenia technicznego oraz właścicieli gruntów (§ 5 ust 5). Termin wykonania umowy został ustalony na 31 stycznia 2012 r. (§ 3 ust 1), a wysokość ryczałtowego wynagrodzenia powoda na 245.000,00 zł netto + VAT (§ 4 ust 1.1). Wynagrodzenie miało być płatne w 4 etapach, w terminie 30 dni od dostarczenia faktury wystawionej na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych (1 etap – 50.500,00 zł netto za wykonanie zaktualizowanych map oraz opracowanie opinii o warunkach gruntowo-wodnych; 2 etap – 129.500,00 zł netto za wykonanie dokumentacji projektowej wraz z pozwoleniem na budowę, 3 etap – 45.000,00 zł za obsługę geodezyjną budowy, 4 etap – 20.000,00 zł netto za dokumentację powykonawczą i nadzór autorski) - § 4 ust 3, 4, 5. Za zwłokę w wykonaniu umowy powód miał zapłacić pozwanej spółce odszkodowanie w wysokości 0,5% wynagrodzenia ryczałtowego netto za każdy dzień zwłoki, nie więcej jednak niż 10% wartości umowy netto (§ 6 ust 1). Pozwana spółka zastrzegała sobie prawo do dochodzenia odszkodowania do wysokości rzeczywiście poniesionej szkody (§ 6 ust 5). Inwestor, tj. pozwana gmina miała zatwierdzić powoda jako podwykonawcę.

Powyższa umowa była dwukrotnie zmieniona. Aneksem nr (...) z 16 października 2012 r. wynagrodzenie powoda uległo zwiększeniu o 10.150,00 zł netto (do 255.150,00 zł netto +VAT) w związku z wystąpieniem okoliczności, na które spółka i powód nie mieli wpływu,
tj. wykonanie aktualizacji map sytuacyjno-wysokościowych oraz prac kameralnych w oparciu o nowe osnowy geodezyjne w miejscowości B..

Aneksem nr (...) z 16 października 2012 r. wynagrodzenie powoda uległo zmianie do 258.878,14 zł netto +VAT. Zmiana ta objęła podwyższenie tego wynagrodzenia o 5.500,00 zł netto w związku z wystąpieniem okoliczności, na które spółka i powód nie mieli wpływu,
tj. przeprojektowanie kanalizacji sanitarnej tłocznej (...) oraz jego obniżenie o 1.771,86 zł netto w związku z koniecznością pominięcia części robót i towarzyszących im prac projektowych.

Dnia 27 lipca 2011 r. pozwana spółka wystąpiła do pozwanej gminy o zatwierdzenie powoda jako podwykonawcę. Załączyła projekt w/w umowy nr (...) o treści tożsamej
z umową następnie podpisaną.

Pismem z 01 sierpnia 2011 r. pozwana gmina zatwierdziła powoda jako podwykonawcę oraz w/w projekt umowy.

Dnia 25 lipca 2012 r., 21 sierpnia 2012 r., 24 sierpnia 2012 r., 05 kwietnia 2013 r.,
08 maja 2013 r., 03 października 2013 r. wydane zostały decyzję o pozwoleniu na budowę w/w kanalizacji (decyzja z 08 maja 2013 r. została zmieniona decyzją z 30 września 2013 r.).

Dnia 14 stycznia 2013 r. (...) wydał decyzję zezwalającą na lokalizację kanalizacji sanitarnej w pasie drogi nr (...) i uzgadniającą projekt budowlany. Zastrzegł m.in., że kanalizację sanitarną należy wykonać zgodnie z projektem oraz że należy opracować projekt odtworzenia konstrukcji jezdni wg schematu załączonego do decyzji. Zgodnie z tym schematem szerokość prowadzenia robót winna wynosić 3,30 m.

Dnia 11 lipca 2013 r. powód wniósł do (...) o zmianę w/w decyzji w zakresie odtworzenia nawierzchni drogi z ograniczeniem do jednego pasa ruchu. Wniosek ten nie został uzgodniony. (...) wyraźnie zastrzegł, że warunkiem uzgodnienia aneksu do projektu jest zaprojektowanie odtworzenia warstwy ścieralnej na całej szerokości jezdni. Stanowisko to (...) podtrzymał w piśmie z 11 września 2013 r.

Zgodnie z opinią geotechniczną grupa nośności podłoża pod drogą nr (...) wynosiła G1.

Wykonany przez powoda projekt odtworzenia drogi nr (...) przewidywał grupę nośności podłoża pod tą drogą (...) oraz frezowanie i odtworzenie warstwy ścieralnej na szerokości całego pasa ruchu tej drogi.

Inżynier kontraktu K. S. zatwierdził w/w projekt.

Pozwana spółka kwestionowała w/w projekt w zakresie frezowania i odtworzenia warstwy ścieralnej na szerokości całego pasa ruchu z uwagi sprzeczność z programem funkcjonalno-użytkowym.

Projekty sporządzone przez powoda w wykonaniu umowy nr (...) były zgodne
z prawem budowlanym oraz rozporządzeniem w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Zaprojektowana głębokość koryta pod odtwarzaną konstrukcję nawierzchni drogi nr (...) była prawidłowa. Prawidłowe było również zaprojektowanie frezowania i odtworzenia warstwy ścieralnej na szerokości całego pasa ruchu tej drogi.

Do dnia 20 marca 2014 r. powód wykonał całość umowy, w tym: sporządził aktualne podkłady geodezyjne, opinię o warunkach gruntowo-wodnych, dokumentację odtworzenia nawierzchni, dokumentację projektową, dokumentację powykonawczą, w tym geodezyjną, które przekazał inżynierowi kontraktu. Nadto uzyskał pozwolenia na budowę i sprawował nadzór autorski.

Tytułem wynagrodzenia powód wystawił pozwanej spółce 6 faktur. Trzy faktury zostały zapłacone, tj.: nr (...) z 25 lipca 2012 r. na kwotę 62.115,00 zł za 1 etap, płatną w terminie 30 dni, nr (...) z 07 lutego 2013 r. na kwotę 12.484,50 zł za zwiększenie prac w oparciu
o nowe osnowy geodezyjne na podstawie aneksu nr (...), płatną w terminie 30 dni, nr (...)
z 14 marca 2014 r. na kwotę 4.585,61 zł za przeprojektowanie kanalizacji sanitarnej z uwagi na planowaną obwodnicę na podstawie aneksu nr (...), płatną w terminie 30 dni. Trzy kolejne faktury nie zostały zapłacone, tj.: nr 31/2013 r. z 20 grudnia 2013 r. na kwotę 110.700,00 zł za część 2 i 3 etapu, płatną w terminie 30 dni, nr 003/2014 r. z 30 stycznia 2014 r. na kwotę 85.485,00 zł za pozostałą część 2 etapu, płatną w terminie 30 dni, nr (...) z 26 marca
2014 r. na kwotę 43.050,00 zł za etap 3 i 5 oraz końcowe rozliczenie umowy, płatną w terminie 30 dni. Faktury te zostały pozwanej spółce doręczone

Dnia 27 maja 2014 r. powód wystawił pozwanej gminie notę obciążeniową na 239.235,00 zł, płatną w terminie 14 dni. N. ta obejmowała faktury nr (...) r., (...) i (...). Została ona doręczona pozwanej gminie 28.05.2014 r.

Dnia 27 lutego 2014 r. pozwana spółka wystawiła powodowi 2 noty księgowe.

(...) na 24.500,00 zł tytułem kary umownej za nieterminową realizację przedmiotu umowy na podstawie jej § 6 ust 1, przyjmując: 0,5 % wynagrodzenia netto za każdy dzień opóźnienia, 489 dni opóźnienia, 245.000,00 zł wynagrodzenia ryczałtowego netto
i 10 % wartości umowy netto. Nadto podniosła, że ilość dni opóźnienia wyniosła 708, ale 145 dni trwało uzyskanie map na B., a 74 dni przeprojektowanie kanalizacji w obrębie drogi powiatowej (...).

(...)na 719.020,34 zł tytułem kary umownej za wykonanie ponad określony
w (...) zakres robót odtworzeniowych wynikających z samowolnie opracowanej dokumentacji i zatajenia tego faktu przez 82 dni, co uniemożliwiło skuteczne ubieganie się o ich zwrot od inwestora.

Pismem z 16 kwietnia 2014 r., a następnie z 27 lutego 2015 r. pozwana spółka oświadczyła powodowi, że kompensuje przysługujące jej wierzytelności z w/w not księgowych nr (...) z wierzytelnościami powoda z faktur nr (...).

Pozwana spółka zwróciła się do pozwanej gminy o zapłatę podwyższonego wynagrodzenia z tytułu kosztów odtworzenia całości drogi nr (...). Pozwana gmina wniosku tego nie uwzględniła.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd pierwszej instancji poczynił następujące rozważania prawne.

Sąd Okręgowy podał, że pod osąd wobec pozwanej gminy powód przedstawił roszczenie o zapłatę części wynagrodzenia z umowy nr (...). Podstawę prawną tego roszczenia stanowił art. 647 ¹ k.c. Sąd Okręgowy zważył przy tym, że zgodnie z art. 12 ustawy z 07 kwietnia 2017 r. o zmianie niektórych ustaw, w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności zastosowanie w niniejszej sprawie znalazł art. 647 ¹ k.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji tą ustawą.

Sąd Okręgowy wskazał, że funkcjonalna wykładnia tego przepisu prowadzi do wniosku, że z ochrony w postaci odpowiedzialności solidarnej inwestora korzysta także podwykonawca wykonujący świadczenie na podstawie umowy o dzieło, o ile rezultat jego świadczenia stał się składnikiem obiektu wykonanego w ramach umowy o roboty budowlane zawartej między (generalnym) wykonawcą a inwestorem (zob. wyroki SN z 17 października 2008 r.,
I CSK 106/08, z 21 lipca 2016 r., II CSK 674/15, SA w Ł. z 14 listopada 2014 r.,
I ACa 1064/14, SA w S. z 03 lipca 2014 r., I ACa 242/14). Skoro dokumentacja projektowa, będąca przedmiotem umowy nr (...) determinowała cechy kanalizacji jako obiektu budowlanego, to była ona składnikiem tego obiektu w powyższym rozumieniu. Tym samym art. 647 ¹ k.c. znajdował w niniejszej sprawie zastosowanie.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji poczynione ustalenia faktyczne wypełniły hipotezę art. 647 ^{( 1)} § 5 w zw. z § 1, 2 i 4 k.c. Po pierwsze bowiem, umowa nr (...) została zawarta na piśmie. Po drugie, znając wszystkie pierwotne postanowienia tej umowy, w tym zakres prac, wysokość wynagrodzenia i termin jej wykonania, pozwana gmina wyraziła zgodę na jej zawarcie (wbrew twierdzeniom sprzeciwu, pismem z 01 sierpnia 2011 r. (k. 1211) pozwana gmina wyraziła zgodę („zatwierdziła”) nie tylko na powoda jako podwykonawcę, ale także projekt umowy, który następnie został podpisany bez zmian). Po trzecie, świadczenie powoda zostało wykonane zgodnie z umową (dokumentacja projektowa została przekazana na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego, pozwolenia na budowę uzyskane, nadzór autorski był sprawowany). W szczególności zaś wszystkie projekty były zgodne prawem budowlanym oraz rozporządzeniem w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Jeżeli chodzi o projekt odtworzenia drogi nr (...), to zarówno głębokość koryta, jak i szerokość frezowania i odtworzenia warstwy ścieralnej tej drogi były prawidłowe. Powód sporządził aktualne podkłady geodezyjne, opinię o warunkach gruntowo-wodnych, dokumentację odtworzenia nawierzchni, dokumentację projektową, dokumentację powykonawczą, w tym geodezyjną. Uzyskał pozwolenia na budowę i sprawował nadzór autorski. Po czwarte, po spełnieniu swego świadczenia, w tym przekazaniu dokumentacji, powód wystawił pozwanej spółce faktury z 30 dniowym terminem płatności. Tym samym, zgodnie z § (...) umowy (...) w zw. z art. 642 § 1 k.c. roszczenie powoda o zapłatę wynagrodzenia stało się wymagalne. Po piąte, wierzytelność dochodzona pozwem nie obejmowała wynagrodzenia
w zakresie podwyższonym aneksami nr (...) (jak ustalono wynagrodzenie to było objęte fakturami nr (...), które zostały zapłacone). Po szóste, fakt zapłaty przez pozwaną gminę pozwanej spółce wynagrodzenia w zakresie prac wykonanych przez powoda, nie zwalniał jej z odpowiedzialności za brak ich zapłaty powodowi.

Sąd pierwszej instancji zważył, że bezskuteczne okazały się kompensaty pozwanej spółki, gdyż wierzytelności przedstawione do potrącenia nie powstały.

Jeżeli chodzi o karę umowną z § 6 ust. 1 umowy, to w świetle aneksu nr (...) do umowa nr (...) oraz aneksów nr (...) do umowy łączącej pozwane przyczyny przekroczenia umownego terminu wykonania umowy nie były przez powoda zawinione. W ocenie Sądu Okręgowego leżały one po stronie pozwanej gminy jako inwestora albo osób trzecich. Były to: koniczność aktualizacji map sytuacyjno-wysokościowych
w miejscowości B., przeprojektowania kanalizacji sanitarnej tłocznej, przeprojektowania odcinka robót w obrębie drogi nr (...) w związku z kolizją
z nowoprojektowaną obwodnicą L.. Tym samy uchybienie terminowi stanowiło opóźnienie, nie zaś zwłokę, co wykluczało zastosowanie § 6 ust. 1 umowy.

Dalej Sąd pierwszej instancji wskazał, że jeżeli chodzi o odszkodowanie za poniesiony przez pozwaną spółkę koszt odtworzenia całej nawierzchni drogi, to projekt także w tym zakresie był zgodny z umową, co wykluczało odpowiedzialność powoda (art. 471 i nast. k.c.).

Wobec powyższego, na podstawie art. 647 ^{( 1)} § 5 w zw. z § 1, 2 i 4 k.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji ustawą z 07 kwietnia 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności w zw. z (...), ust. (...), a nadto
w zw. z art. 553 § 1 k.s.h. zasądzono od pozwanej gminy na rzecz powoda kwotę
239.235,00 zł (pkt 1 wyroku).

O odsetkach tytułem opóźnienia w zapłacie orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c.

Skoro wezwanie do zapłaty wierzytelności dochodzonej pozwem w terminie 14 dni doręczono pozwanej gminie 28 maja 2014 r., to termin ten upłynął 11 czerwca 2014 r.
W konsekwencji z dniem następnym, tj. 12 czerwca 2014 r. pozwana popadła w opóźnienie
w zapłacie.

Dalej Sąd Okręgowy wskazał, że powództwo w zakresie żądania odsetkowego za okres poprzedzający 12 czerwca 2014 r. zostało oddalone, gdyż w okresie tym pozwana gmina nie popadła w opóźnienie w zapłacie. Zgodnie z art. 647 ¹ k.c. inwestor nie odpowiada bowiem za opóźnienie wykonawcy z zapłatą wynagrodzenia (odsetki ustawowe), a jedynie za zapłatę należności głównej (zob. wyrok SN z 15.02.2018 r., IV CSK 286/17).

Sąd pierwszej instancji wskazał, że o kosztach procesu orzeczono na podstawie
art. 98 § 1, 3 i 4 k.p.c., 108 § 1 zd. 1 k.p.c. i 109 § 2 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła pozwana Gmina L. (pozwany ad.2), zaskarżając go w części, tj. w punkcie 1 i 3 wyroku.

Zaskarżonemu wyrokowi pozwany ad. 2 zarzucił:

1.  rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

-

art. 647 k.c. w związku z art. 647 ¹ w wyniku ich błędnej wykładni polegającej na przyjęciu, że umowa o prace projektowe zawarta przez powoda z pozwanym ad.1 ma charakter umowy o roboty budowlane,

-

art. 647 w związku z art. 647 ¹ k.c. w wyniku ich błędnej wykładni i przez to przyjęcia, że powoda z pozwanym ad.1 łączyła umowa o roboty budowlane, a konsekwencji przyjęcie, iż pozwany ad. 2 odpowiada solidarnie z pozwanym ad.1 (generalnym wykonawcą) za zapłatę wynagrodzenia należnego powodowi z tytułu wykonanych przez niego prac projektowych,

2.  naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy poprzez sprzeczność istotnych ustaleń Sądu pierwszej z treścią zebranego
w sprawie materiału dowodowego, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób:

-

niewszechstronny bowiem z pominięciem dowodu z zeznań świadków G. Z., K. S. oraz dokumentu z dnia 07 listopada 2013 r., wystąpienie inżyniera kontraktu w sprawie roszczenia
nr 8 - klauzula 20.1. skierowanym do spółki (...) Ltd. sp. z o.o.,

-

naruszeniem zasad logiki i doświadczenia życiowego poprzez pominięcie chronologii zdarzeń i przez to przyjęcie, że zaprojektowanie odtworzenia nawierzchni było konsekwencją stanowiska (...), a nie odwrotnie,

3.  naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy,
tj. art. 286 k.p.c. i art. 278 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. i art. 162 k.p.c., poprzez odmowę przeprowadzenia dowodu z opinii innego biegłego sądowego niż dr. inż. A. P..

W oparciu o powyższe zarzuty pozwany ad. 2 wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości wobec pozwanego ad. 2, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego ad. 2 zwrotu kosztów procesu za obydwie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji pozwanego ad. 2
w całości jako bezzasadnej oraz o zasądzenie od pozwanego ad. 2 na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja okazała się bezzasadna.

Sąd Okręgowy na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, ocenionego bez przekroczenia granic określonych treścią art. 233§1 k.p.c. dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych oraz trafnie określił ich prawne konsekwencje .Ustalenia te oraz ich prawną ocenę Sąd Apelacyjny podziela, przyjmując je jako własne.

Nieuzasadnione okazały się zarzuty naruszenia prawa materialnego art. 647k.c. w zw. z art. 647 ¹ k.c. Z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia wynika, że Sąd I instancji, wbrew twierdzeniom apelującej, zakwalifikował umowę nr. (...) łączącą powoda z pozwaną spółką jako umowę o dzieło , a nie jak twierdzi apelująca, jako umowę o roboty budowlane. W świetle powyższego nie zachodziły podstawy do analizy przez Sąd Apelacyjny obszernej argumentacji dotyczącej zaprezentowanej w apelacji definicji robót budowlanych.

Trafnie natomiast Sąd I instancji wskazał, odwołując się do ugruntowanych poglądów judykatury, że wynikającą z art. 647 ¹ § 5 k.c.( w brzmieniu sprzed nowelizacji), ochroną są objęci nie tylko podwykonawcy spełniający swoje usługi na podstawie umowy o roboty budowlane, ale także podwykonawcy spełniający swoje usługi na podstawie umowy o dzieło, o ile rezultat świadczenia podwykonawcy spełnionego na podstawie umowy z wykonawcą składał się na obiekt stanowiący przedmiot świadczenia wykonawcy, w ramach zawartej z inwestorem umowy o roboty budowlane. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy nie budzi wątpliwości, że rezultat świadczenia powoda tj. opracowana przez powoda dokumentacja projektowa wchodziła w skład wybudowanego na jej podstawie obiektu –sieci kanalizacji będąc w istocie podstawowym elementem inwestycji budowlanej określającym cechy kanalizacji tj. obiektu budowlanego. Z tych względów , w okolicznościach rozpoznawanej sprawy znajdował zastosowanie przepis art. 647 ¹ §5k.c.( w brzmieniu sprzed nowelizacji) nakładający na apelującą jako inwestora obowiązek zapłaty wynagrodzenia powodowi za wykonane przez niego prace projektowe, połączony węzłem solidarności z obowiązkiem zapłaty wynagrodzenia powodowi przez generalnego wykonawcę – pozwanego od.1

Nieuzasadnione okazały się także zarzuty naruszenia przepisów postępowania.

Nie ma racji apelująca zarzucając Sądowi I instancji pomięcie dowodu z zeznań świadka G. Z. w zakresie odtwarzania chronologii zdarzeń w odniesieniu do uzgodnienia projektu odtworzenia nawierzchni na całej szerokości drogi wojewódzkiej nr (...). Zacytowany przez apelującą fragment zeznań tego świadka nie odzwierciedlał całej wypowiedzi , w której świadek w odniesieniu się do dokumentu z 25.07.2013r wskazującego jako obligatoryjny warunek uzgodnień ,zaprojektowanie odtworzenia warstwy ścieralnej na całej szerokości jezdni, jednoznacznie określiła, że treść tego dokumentu jest zgodna z rzeczywistym przebiegiem zdarzeń ( k 2516). Także świadek G. S. – zastępca dyrektora (...) ds. zarządzania drogami i mostami potwierdził, że (...) nie uzgodniłby innego projektu niż ten, który zakładał odtworzenie nawierzchni na całej szerokości jezdni ( k 2517).

Ustalenia powyższego nie mogły zmienić zeznania i opinie świadka K. S., na które powołuje się apelująca ,skoro świadek ten nie był przedstawicielem (...) odpowiedzialnym za uzgodnienia projektu.

Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 278k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. poprzez wydanie przez Sąd pierwszej instancji wyroku z pominięciem zgłoszonego przez pozwaną wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego. Samo niezadowolenie strony z treści opinii już przeprowadzonej w sprawie, nie jest dostateczną podstawą do przeprowadzenia dowodu z kolejnej opinii innego biegłego. Pozwana nie przytoczyła takich argumentów, które mogły by skutecznie podważyć opinię biegłego A. P.. Dodać wypada, że specyfika oceny dowodu z opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna kontrolowana jest przez Sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności tej opinii z zasadami doświadczenia życiowego, logiki i wiedzy powszechnej. Odwołanie się przez Sąd do tych kryteriów oceny stanowi należyte i wystarczające uzasadnienie przyczyn uznania opinii biegłego za przekonującą (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2005r. II CK 572/04 LEX nr 15656). Granicę obowiązku prowadzenia przez Sąd postępowania dowodowego wyznacza ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy, zaś okoliczność, iż opinia nie ma treści odpowiadającej stronie, nie stanowi - jak już wspomniano - wystarczającego uzasadnienia dla przeprowadzenia dowodu z opinii innego biegłego.

Niezasadne były bowiem zarzuty apelującej kwestionujące opinię biegłego A. P.. Sąd Okręgowy wskazał szereg argumentów, które zdecydowały o uznaniu opinii sporządzonej przez biegłego A. P. wraz z opinią uzupełniającą i zeznaniami biegłego za przydatne w sprawie. Kierując się uwagami zgłoszonymi przez strony do opinii pisemnej, Sąd zlecił sporządzenie opinii uzupełniającej, a nadto słuchając biegłego na rozprawie w dniu 08.01.2019r szczegółowo wyjaśnił wszelkie wątpliwości i niejasności co do zajętego przez biegłego stanowiska.

Sąd II instancji po zapoznaniu się z treścią opinii głównej, uzupełniającej oraz szczegółowymi zeznaniami biegłego sądowego, podzielił stanowisko Sądu I instancji, że wniosek biegłego co do tego , iż dokumentacja projektowa oraz głębokość korytowania są prawidłowe jest przekonujący, logiczny i nie nasuwa wątpliwości, które uzasadniałyby prowadzenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że Sąd I instancji prawidłowo ustalił , iż sporządzone przez powoda projekty w wykonaniu umowy nr.(...), w tym projekt odtworzenia konstrukcji i nawierzchni drogi wojewódzkiej (...) były prawidłowe, zgodne z prawem budowlanym oraz rozporządzeniem w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. W zarzutach apelującej nie zostało natomiast zakwestionowane stanowisko sądu I instancji, co do nieskuteczności dokonanego przez pozwanego ad 1 potrącenia, wobec nie istnienia wierzytelności przedstawionych do potrącenia, w tym wierzytelności z tytułu odszkodowania za poniesiony przez pozwaną spółkę koszt odtworzenia całej nawierzchni drogi (...). W konsekwencji istnienie wierzytelności powoda jako podwykonawcy wobec wykonawcy- pozwanej spółki ad.1 stanowiące przesłankę solidarnej odpowiedzialności apelującej jako inwestora zostało przesądzone, co skutkowało powstaniem odpowiedzialności gwarancyjnej inwestora – apelującej w stosunku do powoda- podwykonawcy.

Z tych względów apelacja jako bezzasadna podlegała z mocy art. 385k.p.c.oddaleniu.

Konsekwencją oddalenia apelacji było obciążenie pozwanej, jako przegrywającej sprawę, kosztami postępowania apelacyjnego powoda, które stanowiło wynagrodzenie pełnomocnika powoda obliczone stosownie do §10ust.1pkt.2 w zw. z §2pkt.7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 10.2015r w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2016.1667).

Ubocznie podnieść należy, że w sytuacji gdy sąd rozstrzyga sprawę w stosunku do jednego z pozwanych dłużników solidarnych zawieszając postępowanie w stosunku do innego z pozwanych , to wydany wyrok nie jest wyrokiem częściowym, tylko wyrokiem kończącym postepowanie w sprawie pomiędzy powodem, a danym pozwanym w stosunku do którego nie zachodziły podstawy do zawieszenia postępowania. Taka sytuacja występowała w rozpoznawanej sprawie, zatem wydanie wyroku częściowego nastąpiło z naruszeniem art. 317k.p.c. Powyższe uchybienie nie miało jednak wpływu na treść rozstrzygnięcia wobec objęcia orzeczeniem także rozstrzygnięcia o kosztach procesu.

Małgorzata Gulczyńska Maciej Rozpędowski Małgorzata Kaźmierczak