Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 682/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Piotr Szymankiewicz

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Renata Skórska

po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2019 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W.

przeciwko: B. P.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego B. P. na rzecz powoda (...)Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. kwotę 118.455,19 ( sto osiemnaście tysięcy czterysta pięćdziesiąt pięć 19/100 ) zł z ustawowymi odsetkami od dnia 29 października 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanego B. P. na rzecz powoda (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. kwotę 5.923 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych oraz kwotę 5.417 zł tytułem m zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

III.  Przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kaliszu na rzecz adwokata M. M. prowadzącego Kancelarię Adwokacką w T. kwotę 4.428 zł brutto tytułem nieopłaconych kosztów pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.

SSO Piotr Szymankiewicz

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym w dniu 13 kwietnia 2017 r. powód (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanego B. P. kwoty 118.455,19 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz obciążenia pozwanego kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że w dniu 14 marca 2017 r. nabył od (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wierzytelność przeciwko pozwanemu, która wynika z umowy o pożyczkę gotówkową zwartą w dniu 1 lipca 2013 r. pomiędzy (...) Bank S.A. z siedzibą w W., a pozwanym B. P.. Na podstawie umowy pozyczki pożyczkodawca przekazał pozwanemu środki pieniężne w wysokości 100.000 zł na zasadach określonych w umowie. Pozwany nie wywiązał się z przyjętego na siebie zobowiązania, nie dokonując na rzecz Banku płatności w terminach i wysokościach przewidzianych w umowie. W związku z naruszeniem przez stronę pozwaną postanowień łączącego strony stosunku zobowiązaniowego, Bank pismem z 10 września 2014 r. wypowiedział pozwanemu umowę pożyczki, a następnie wystawił bankowy tytuł egzekucyjny i po zaopatrzeniu go w sądową klauzulę wykonalności prowadził przeciwko pozwanemu postępowanie egzekucyjne, które zostało umorzone na skutek jego bezskuteczności. Aktualnie powód dochodzi od pozwanego zaspokojenia roszczenia jako nabywca wierzytelności bankowej.

Postanowieniem z 8 maja 2017 r. ( karta 8 akt ) Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Kaliszu.

W odpowiedzi na pozew złożonej w dniu 30 stycznia 2018 r. ( karta 87 akt ) pozwany B. P. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Pozwany zakwestionował powództwo co do zasady zaprzeczając, by kiedykolwiek otrzymał pismo Banku z wypowiedzeniem umowy pożyczki i by zawiadomiono go o cesji wierzytelności. Pozwany wywodził, że powód nie udokumentował należycie swojej legitymacji procesowej, gdyż z przedłożonych przez niego dokumentów nie wynika, by stał się on cesjonariuszem wierzytelności, której podstawą była umowa pożyczki. Niezależnie od powyższych zarzutów pozwany zakwestionował powództwo co do jego wysokości podnosząc, że powód pominął szereg wpłat dokonanych przez pozwanego na poczet zadłużenia. Wskazał, że wyznacznikiem tego zadłużenia nie może być kwota wskazana w bankowym tytule egzekucyjnym, ani też wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu inwestycyjnego. Zakwestionował też prawidłowość i zasadność naliczania odsetek umownych, karnych i ustawowych. Niezależnie od powyższego pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia wywodząc, że poszczególne raty jako świadczenie okresowe, ulegały co miesiąc przedawnieniu z upływem dwóch lat od daty wskazanej w harmonogramie spłaty pożyczki. Wskazał ponadto, że bankowy tytuł egzekucyjny nie przerwał biegu przedawnienia wobec powoda niebędącego bankiem.

W piśmie procesowym z 9 lutego 2018 r. ( karta 108 ) powód odniósł się do wszystkich zarzutów pozwanego i przedłożył dodatkowe dokumenty uzasadniające jego legitymacje procesową, zasadność wypowiedzenia umowy pożyczki oraz wysokość dochodzonego roszczenia. W tej ostatniej kwestii powód wyjaśnił, że na sumę 118.455,19 zł dochodzoną pozwem składają się następujące kwoty:

1.  88.747,85 zł tytułem niespłaconego kapitału;

2.  5.925,25 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału, naliczonych:

- o od kwoty 88.747,85 zł, od dnia 19.05.2014 r. do dnia 09.06.2014 r., według 16,00 % stopy,

- o od kwoty 87.433,48 zł, od dnia 10.06.2014 r. do dnia 09.07.2014 r., według 16,00 % stopy,

- o od kwoty 86.140,72 zł, od dnia 10.07.2014 r. do dnia 10.08.2014 r., według 16,00 % stopy,

- o od kwoty 84.906,48 zł, od dnia 11.08.2014 r. do dnia 09.09.2014 r., według 16,00 % stopy,

- o od kwoty 83.580,49 zł, od dnia 10.09.2014 r. do dnia 08.10.2014 r., według 16,00 % stopy,

- o od kwoty 83.580,49 zł, od dnia 09.10.2014 r. do dnia 09.10.2014 r., według 12,00 % stopy,

- o od kwoty 82.227,90 zł, od dnia 10.10.2014 r. do dnia 29.10.2014 r., według 12,00 % stopy;

3.  22.726,68 zł tytułem niespłaconych odsetek karnych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia,

naliczanych według maksymalnej stopy procentowej (§ 3 ust. 5 umowy):

- o od kwoty 2.607,13 zł, od dnia 15.07.2014 r. do dnia 10.08.2014 r.

- o od kwoty 3.841,37 zł, od dnia 11.08.2014 r. do dnia 09.09.2014 r.

- o od kwoty 5.167,36 zł, od dnia 10.09.2014 r. do dnia 09.10.2014 r.

- o od kwoty 6.519,95 zł, od dnia 10.10.2014 r. do dnia 29.10.2014 r.

- o od kwoty 88.747,85 zł, od dnia 30.10.2014 r. do dnia 08.02.2017 r. tj. do dnia do dnia

rozliczenia portfela nabytych przez powoda wierzytelności

4.  1.055,24 zł tytułem odsetek za opóźnienie w spełnienie świadczenia, naliczanych według ustawowej stopy procentowej od kwoty 88.747,85 zł, od dnia 09.02.2017 r. do dnia 12.04.2017 r., tj. do dnia poprzedzającego wniesienia pozwu.

Odnosząc się do podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia, powód wskazał, że jest on całkowicie bezpodstawny, gdyż trzyletni termin przedawnienia wierzytelności dochodzonej w niniejszym postępowaniu rozpoczął swój bieg najwcześniej od dnia 30 października 2014 r. (data upływu 30 dniowego terminu wypowiedzenia), a zatem upływał najwcześniej z dniem 30 października 2017 r. Tymczasem pozew został wniesiony w dniu 13 kwietnia 2017 r., a więc przed upływem terminu przedawnienia.

W zakresie twierdzeń pozwanego, jakoby nie został on poinformowany w sposób prawidłowy o cesji wierzytelności, powód wskazał, że z mocy art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią. Poinformowanie dłużnika o cesji wierzytelności, jest natomiast konieczne tylko i wyłącznie dla umożliwienia mu spełnienia świadczenia do rąk nowego wierzyciela i nie ma znaczenia dla skuteczności samej czynności prawnej.

W piśmie procesowym z 11 czerwca 2018 r. ( karta 181 akt ) pozwany podtrzymał i rozwinął dotychczasowe zarzuty wnosząc o oddalenie powództwa. Uzupełniając dotychczas przytoczone argumenty pozwany wskazał, że nie otrzymał pisma wzywającego go do zapłaty zaległych rat, która to czynność winna poprzedzać wypowiedzenie umowy kredytowej. Ponadto zarzucił, że dołączony do akt sprawy aneks do umowy pożyczki jest nieczytelny i zaopatrzony w podpis osoby, co do której nie ma pewności, że była umocowana do reprezentowania strony przy zawieraniu umowy przelewu. W konsekwencji zdaniem pozwanego powód nie wykazał, by powołana umowa sprzedaży wierzytelności dotyczyła jego zobowiązania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 lipca 2013 r. pozwany B. P. zawarł z (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę o pożyczkę gotówkową nr (...). Na podstawie § 1 ust. 1 tej umowy pozwanemu została udzielona pożyczka w kwocie 100.000,00 zł, do której spłaty był zobowiązany w 60 ratach kapitałowo - odsetkowych w wysokości po 2.442,57 zł, płatnych miesięcznie w okresie od dnia 12 sierpnia 2013 r. do dnia 10 lipca 2018 r. W § 3 umowy Bank zastrzegł możliwość obciążenia pożyczkobiorcy odsetkami karnymi od zadłużenia przeterminowanego według zmiennej stawki procentowej nie wyższej jednak jak odsetki maksymalne. W § 9 ust. 3 umowy postanowiono, że pożyczkodawca będzie uprawniony do wypowiedzenia umowy pożyczki, jeżeli pożyczkobiorca będzie zalegał z zapłatą dwóch kolejnych rat pożyczki i nie ureguluje ich w terminie 7 dni od doręczenia mu wezwania do zapłaty.

Dowód: umowa o pożyczkę gotówkową z 01.07.2013 r. k. 67 – 72, prognozowany harmonogram spłaty pożyczki k. 111 - 112, dyspozycja uruchomienia pożyczki k. 110.

Ostatnią ratę pożyczki pozwany zapłacił w dniu 12 maja 2014 r. W dniach 26 czerwca 2014 r., 7 lipca 2014 r., 22 lipca 2014 r., oraz 6 i 11 sierpnia 2014 r. do pozwanego wysłano pisemne upomnienia, a koszty tych upomnień doliczono do zobowiązania poznanego ujętego w historii rachunku kredytowego. W wyniku niewywiązywania się przez pozwanego z jego zobowiązań, przedmiotowa umowa została wypowiedziana przez Bank pismem z dnia 9 września 2014 r. z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia. Wysokość zadłużenia przeterminowanego na dzień wypowiedzenia umowy wynosiła 7.237,06 zł. Pozwany osobiście potwierdził odbiór pisma z wypowiedzeniem umowy pożyczki

Dowód: historia rachunku kredytowego k. 148 – 160, wypowiedzenie umowy pożyczki wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru pisma k. 113 – 115.

W dniu 11 grudnia 2014 r. (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...)stwierdzający istnienie po stronnie pozwanego wymagalnego zadłużenia w wysokości 96.297,52 zł, na które składały się:

-

niespłacony kapitał w kwocie 88.747,85 zł;

-

odsetki umowne w kwocie 5.925,42 zł naliczone za okres od daty zawarcia umowy o pożyczkę gotówkową do dnia jej rozwiązania, według stopy procentowej określonej w umowie;

-

skapitalizowane odsetki od zobowiązania przeterminowanego w kwocie 1.446,25 zł naliczone od dnia następującego po dniu rozwiązania umowy o pożyczkę gotówkową do dnia wystawienia bakowego tytułu egzekucyjnego;

-

178 zł tytułem opłat umownych;

Od zadłużenia w kwocie 96.297,52 zł tytuł ten przewidywał naliczanie dalszych umownych odsetek karnych w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia następnego po wystawieniu bankowego tytułu egzekucyjnego to jest od 12 grudnia 2014 r.

Dowód: bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 11 grudnia 2014 r. k. 62 – 63.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 30 grudnia 2014 r. wydanym w sprawie I Co 4095/14 tytułowi temu nadano sądową klauzule wykonalności.

Dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Kaliszu z 30.12.2014 r. k. 66.

Na wniosek ówczesnego wierzyciela wszczęte zostało postępowanie egzekucyjne, prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu D. B., pod sygn. akt Km 19/16. Postępowanie to nie doprowadziło do zaspokojenia roszczenia objętego tytułem wykonawczym i postanowieniem z 28 czerwca 2016 r. zostało umorzone ze względu na bezskuteczność egzekucji.

Dowód: postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z dnia 28.06.2016 r. k. 116 – 117.

Na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z 14 marca 2017 r. (...) Bank S.A. zbył na rzecz (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W., szereg wierzytelności wynikających z czynności bankowych w tym wierzytelność wobec pozwanego wynikającą z umowy pożyczki z dnia 1 lipca 2013 r. Wierzytelność ta została ujawniona w załączniku do umowy sprzedaży wierzytelności obejmującym wykaz wszystkich nabytych przez powoda wierzytelności w ramach zawartej z (...) Bankiem S.A. umowy cesji. Umowa została zawarta przez osoby należycie umocowane przez członków zarządów obu stron, a podpisy osób pod umową przelewu wierzytelności wraz z załącznikiem zostały złożone w obecności notariusza E. M. prowadzącej Kancelarię Notarialną w W..

Dowód: umowa sprzedaży wierzytelności z dnia 14.03.2017 r. k. 118 - 123, wyciąg z załącznika do umowy sprzedaży wierzytelności k. 21 - 23, notarialne poświadczenie autentyczności podpisów pod umową przelewu wierzytelności wraz z jej załącznikiem k. 124, o świadczenia o przyjęciu zapłaty z dnia 18.07.2017 r. k. 127, pełnomocnictwa k. 27 – 30, wyciągi i odpisy z KRS oraz wyciąg z rejestru funduszy inwestycyjnych k. 31 – 52, 54 – 59.

Pismem z dnia 14 marca 2017 r. powód poinformował pozwanego o zawartej z (...)Bankiem umowie sprzedaży wierzytelności i wezwał go do dobrowolnego uregulowania należności.

Dowód: zawiadomienie o cesji wierzytelności k. 60.

Istnienie po stronie pozwanego obowiązku spełnienia dochodzonego roszczenia zostało stwierdzone wyciągiem z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego powoda. Wyciąg ten stwierdzał, że należność pozwanego wobec powoda jako nabywcy wierzytelności wynosi 118.455,19 zł i składa się na nią:

1)  niespłacona należność główna w wysokości 88.747,85 zł;

2)  skapitalizowane odsetki umowne w kwocie 5925,42 zł, naliczone za okres od daty zawarcia umowy o pożyczkę gotówkową do dnia jej rozwiązania, według stopy procentowej określonej w umowie;

3)  skapitalizowane odsetki karne w kwocie 22.726,68 zł, obliczone od dnia następującego po dniu rozwiązania umowy o pożyczkę gotówkową do dnia rozliczenia portfela nabytych przez powoda wierzytelności w ramach umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 14 marca 2017 r. tj. do dnia 8 lutego 2017 r., od niespłaconego zobowiązania, według stopy procentowej ustalonej w umowie;

4)  skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia w kwocie 1.055,24 zł, obliczone od dnia następującego po dniu rozliczenia portfela wierzytelności nabytych przez powoda na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 14 marca 2017 r. tj. od dnia 9 lutego 2017 r. do dnia poprzedzającego złożenie pozwu.

Dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu nr (...) z dnia 13.04.2019 r. k. 20.

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o powołane wyżej dowody, którym w całości dał wiarę. Sąd uznał, że dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy zbędne było prowadzenie dowodu z przesłuchania stron. Sprawa miała charakter rozliczeniowy i uwzględniając tą specyfikę sprawy istotne były dokumenty potwierdzające legitymacją procesową powoda, wysokość zobowiązania pozwanego i zakres w jakim zobowiązanie to zostało spełnione. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów umożliwiał ustalenie wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności faktycznych. Pozwany bez usprawiedliwienia nie stawił się na żaden z wyznaczonych terminów rozpraw, a co do rozprawy w dniu 1 lutego 2018 r. wnioskował o jej odroczenie z powodu choroby, gdy tymczasem z zaświadczenia lekarza sądowego A. T. wystawionego 31 stycznia 2018 r. wynikał brak przeciwskazań medycznych do udziału pozwanego w czynnościach sądowych w dniu 1 lutego 2018 r.

Zarzuty odnoszące się do rzekomego niewykazania przez powoda swej legitymacji procesowej, oparte na twierdzeniu jakoby osoby reprezentujące strony umowy przelewu nie były do tej czynności należycie umocowane, a podpis pod załącznikiem do tej umowy został złożony przez niezidentyfikowaną osobę, pozostawały w jaskrawej sprzeczności z przedstawionymi pełnomocnictwami i notarialnym poświadczeniem podpisów złożonych pod umową cesji w obecności notariusza. Nie sposób też zgodzić się z pozwanym, że załącznik do umowy przelewu pozostawał całkowicie nieczytelny i przez to nie dokumentował przelewu odnoszącego się zobowiązania pozwanego, choć przyznać należy, że został złożony przez powoda w skali utrudniającej jego lekturę.

Strona powodowa wykazał dowodowo, że wypowiedzenie umowy pożyczki zostało doręczone pozwanemu, zatem podniesiony przez pozwanego zarzut przeciwny był chybiony.

W ocenie Sądu strona powodowa w sposób właściwy wykazała wysokość swojego roszczenia. Nie ograniczyła się do powołania bankowego tytułu egzekucyjnego, wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu i umowy przelewu wierzytelności, przedstawiła bowiem dokumenty w postaci umów kreujących zobowiązanie pozwanego i określające wysokość zaciągniętego zobowiązania finansowego, terminy jego spłaty i wysokości oprocentowania oraz co najbardziej istotne historię rachunku kredytowego za cały okres kredytowania, aż po dzień 16 marca 2017 r., Do tego ostatniego rozliczenia pozwany w ogóle się nie odniósł pomimo, że formułował zarzut pominięcia przez powoda szeregu wpłat dokonanych przez niego na poczet zadłużenia. Tym samym przyjąć należało, że pozwany de facto nie przedstawiła żadnych dowodowo istotnych okoliczności co do wysokości zobowiązania wynikającego z treści dokumentów przedstawionych przez powoda, a w konsekwencji nie wykazał skutecznie zasadności swego zarzutu, że powód nie wykazał właściwej wysokości dochodzonej w sprawie należności.

Mając na uwadze tak poczynione ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Pierwotnym źródłem dochodzonego w niniejszym postępowaniu roszczenia była umowa o pożyczkę gotówkową jaką pozwany B. P. zawarł w dniu 1 lipca 2013 r. z (...) Bank S.A. z siedzibą w W.. Wskazany typ umowy został uregulowany w przepisach art. 69 i nast. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 2187 ), a w zakresie nieuregulowanym w tym akcie prawnym w przepisach ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim ( tekst jednolity: D.U. z 2018 r. poz. 993).

Zgodnie z przepisem art. 69 ust 1 w zw. z art. 78a ustawy - Prawo bankowe bank zawierając umowę pożyczki zobowiązuje się oddać do dyspozycji pożyczkobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych, a pożyczkobiorca zobowiązuje się do zwrotu kwoty wykorzystanej pożyczki wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonej pożyczki.

Przepis art. 75 prawa bankowego daje bankowi prawo do wypowiedzenia umowy o kredyt lub pożyczkę w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu (ust. 1), przy czym termin wypowiedzenia nie może być wówczas krótszy niż 30 dni (ust. 2). Stosownie do treści art. 75c ust. 1 powołanej ustawy w razie opóźnienia pożyczkobiorcy ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonej pożyczki, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni.

Powołana regulacja dotycząca warunków i trybu wypowiedzenia umowy przez pożyczkodawcę znalazła odzwierciedlenie w postanowieniach § 9 ust 3 umowy o pożyczkę gotówkową jaką pozwany zawarł z (...) Bankiem S.A. Z poczynionych przez Sąd ustaleń wynika, że ostatnia rata pożyczki została zapłacona przez pozwanego w dniu 12 maja 2014 r. W tych okoliczności Bank był uprawniony do uruchomienia postępowania upominawczego przez wezwanie pozwanego do uiszczenia zaległych rat. Choć powód nie przedstawił bezpośredniego dowodu na to, że wzywał pozwanego na piśmie do zapłaty zaległych rat, to okoliczność ta wynika pośrednio z historii rachunku kredytowego, w którym do zobowiązania pozwanego doliczono koszt pięciu upomnień wysłanych pomiędzy 26 czerwca 2014 r. a 11 sierpnia 2014 r. Ponieważ pozwany nie zareagował na wezwania do zapłaty zaległych rat pożyczkowych za okres przekraczających dwa miesiące Bank był uprawniony do wypowiedzenia umowy kredytu, co nastąpiło w piśmie z 9 września 2014 r. Strona powodowa przedstawiła dowód doręczenia pozwanemu pisma z wypowiedzeniem umowy pożyczki w postaci potwierdzenia odbioru pisma. Uwzględniając trzydziestodniowy termin wypowiedzenia przewidziany ustawą i umową o pożyczkę gotówkową roszczenie o zwrot całej pożyczki łącznie z odsetkami stało się wymagalne w dniu 29 października 2014 r. W konsekwencji skutecznego wypowiedzenia po stronie banku powstało roszczenie o spłatę całości niespłaconej pożyczki wraz z odsetkami umownymi i odsetkami za opóźnienie.

Wierzytelność wynikająca z powołanej umowy pożyczki w wyniku cesji wierzytelności przeszły na powoda. Zgodnie z przepisem art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W umowie o pożyczkę gotówkową nie wyłączono możliwości zbycia wierzytelności wynikającej z tej umowy na rzecz innego podmiotu nie będącego bankiem, a w szczególności na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego. Zgodnie z art. 509 § 2 k.c. wraz z wierzytelnością na powoda przeszły wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o dalsze odsetki.

Wprawdzie powód nie wykazał dowodowo, by zawiadomienie o przelewie wierzytelności dotarło do pozwanego, wszelako okoliczność ta pozostawała bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Ewentualny brak wykonania obowiązku zawiadomienia dłużników o przelewie wierzytelności nie powoduje bowiem bezskuteczności umowy przelewu, a może tylko mieć ten ujemny dla powoda skutek, że spełnienie świadczenia przez dłużnika do rąk pierwotnego wierzyciela jest skuteczne również wobec cesjonariusza. W niniejszej sprawie pozwany nie twierdził, by jego zobowiązanie wobec powoda uległo zmniejszeniu na skutek zapłaty za rzecz pierwotnego wierzyciela już po zawarciu umowy cesji wierzytelności.

Pozwany zarzucił również, iż dochodzone przez powoda roszczenie nie zostało należycie wykazane co do wysokości tak należności głównej jak i odsetek. Wskazywał przy tym, że podstawą takich ustaleń nie może być ani bankowy tytuł egzekucyjny, ani wyciąg z ksiąg funduszu sekurytyzacyjnego. W tym kontekście podkreślenia wymaga, że wprawdzie wyciąg z ksiąg bankowych w postępowaniu cywilnym (stosownie do art. 95 ust 1a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe) nie ma mocy dokumentu urzędowego, określonej w art. 244 k.p.c., to stanowi jednak dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c. Podobnie zgodnie z art. 194 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2014 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu w postępowaniu cywilnym nie ma mocy dokumentu urzędowego, a stanowi tylko dokument prywatny. Stosownie zaś do art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi jedynie dowód, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. W konsekwencji zarówno bankowy tytuł egzekucyjny, jak i wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego nie jest dostatecznym dowodem istnienia wierzytelności w wysokości w tym wyciągu wskazanej, a tylko dowodem, że w księgach rachunkowych funduszu taką wysokość wierzytelności wpisano. Zgodnie jednak z regułami art. 233 k.p.c. oba te dokumenty podlegają ocenie razem ze wszystkimi innymi dowodami.

Należy zaznaczyć, że powód, poza kwestionowanym przez pozwanego wyciągiem z ksiąg bankowych i wyciągiem z ksiąg rachunkowych fundusz oraz umowy cesji wierzytelności, przedstawił w toku procesu także inne dowody, a przede wszystkim samą umowę o pożyczkę i wygenerowaną z systemu informatycznego historie rachunku kredytowego odzwierciedlającą harmonogram spłat dokonanych przez pozwanego na poczet zadłużenia. Wykazał także, iż umowa pożyczki została skutecznie wypowiedziana i tym samym wierzytelność banku stała się wymagalna. Z przedłożonych przez powoda dokumentów w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego oraz wyciąg z ksiąg funduszu sekurytyzacyjnego wynikał też w sposób przejrzysty sposób naliczenia odsetek zarówno od kapitału, jak i odsetek karnych.

Dane wynikające z tych dokumentów podlegały ocenie kompleksowej, łącznie z kwestionowanym przez pozwanego bankowym tytułem egzekucyjnym i z uwzględnieniem, że dokument ten sporządzony został przez podmiot udzielający oraz obsługujący kredyty profesjonalnie, w ramach przyznanych mu kompetencji ustawowych (art. 95 ust. 1 prawa bankowego), a nadto podlegający w tym zakresie rygorystycznemu nadzorowi państwowemu, co dodatkowo przemawia za jego wiarygodnością.

Materiałom tym pozwany nie przedstawił natomiast żadnych konkretnych zarzutów. Nie wskazał, która z pozycji kapitałowych czy odsetkowych jest błędna, nierzetelna czy też z innych przyczyn wadliwa. Pozwany ograniczył się w zasadzie do stwierdzenia, że złożone przez powoda informacje dotyczące rozliczeń udzielonej pożyczki nie pozwalają na weryfikację zadłużenia pozwanego. Takie stanowisko procesowe pozwanego nie mogło prowadzić do uznania skuteczności tego zarzutu, bowiem również na pozwanym, który ze swoich twierdzeń wywodził skutki prawne, spoczywał ciężar dowodu, a mianowicie w takim zakresie, w jakim twierdził, że wierzytelność powodowego banku nie istnieje lub istnieje w mniejszym rozmiarze. To na pozwanym spoczywał bowiem procesowy ciężar wykazania faktu zapłaty zobowiązania w całości lub w większej części, jako okoliczności niweczącej w całości lub części prawo powoda. Pozwany zaprezentował jednak bierną postawę, albowiem jego działania procesowe w tym zakresie ograniczały się w istocie rzeczy jedynie do gołosłownego podważania twierdzeń strony powodowej.

Okoliczności stwierdzone w wystawionym przez powoda wyciągu z jego ksiąg rachunkowych są odzwierciedleniem innych dokumentów, zawierają bowiem dane zbieżne z ich treścią tak co do wysokości elementów składowych zadłużenia, jak i w zakresie sposobu naliczania odsetek umownych zwykłych, a następnie karnych. W tej sytuacji Sąd uznał ten wyciąg za w pełni wiarygodny i uczynił go jedną z podstaw swoich ustaleń faktycznych.

Na podstawie art. 482 § 1 k.c. strona powodowa była uprawniona do skapitalizowania odsetek należnych do chwili wytoczenia powództwa i żądania od nich dalszych odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia wniesienia powództwa.

Chybionym pozostawał również zarzut przedawnienia dochodzonego roszczenia. Zgodnie art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Stosownie do art. 120 § 1 zd. 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. W rozpoznawanej sprawie zastosowanie miał trzyletni okres przedawnienia, gdyż pożyczkodawcą był bank, a czynności tej dokonał w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Roszczenia z umowy pożyczki stało się w całości wymagalne z chwilą upływu terminu wypowiedzenia tej umowy rzez bank (art. 120 § 1 zd. 2 k.c.). Wypowiedzenia dokonano w piśmie Banku z dnia 9 września 2014 r. Uwzględniając trzydziestodniowy termin wypowiedzenia umowy początek terminu przedawnienia mógł rozpocząć się najwcześniej w dniu 10 października 2014 r., a zatem upływał najwcześniej z dniem 10 października 2017 r. Tymczasem pozew został wniesiony w dniu 13 kwietnia 2017 r., a więc przed upływem terminu przedawnienia. Co istotne dla sprawy, przedawnieniu nie uległy również żadne raty kapitałowo – odsetkowe. Jak bowiem wynika z historii rachunku kredytowego pozwany zaprzestał płacenia rat kapitałowo – odsetkowych pożyczki począwszy od terminu płatności przypadającego na 10 czerwca 2014 r. Do tego czasu swoje zobowiązania z tytułu spłaty pożyczki regulował terminowo. Ponieważ pozew wniesiono w dniu 13 kwietnia 2017 r. to oznacza to, że pozwany zachował również trzyletni termin dochodzenia nieprzedawnionych świadczeń okresowych.

Na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego klauzulą wykonalności może być prowadzona egzekucja tylko na rzecz banku, a nie na rzecz innej osoby. Z tej przyczyny nabywca wierzytelności dochodzonej uprzednio przez bank na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego nie może uzyskać klauzuli wykonalności na siebie jako następcę prawnego i zainicjować ponowne postępowanie egzekucyjne na swoja rzecz. Jednym sposobem dochodzenia roszczenia przez powoda było wiec wystąpienie na drogę postępowania sądowego z powództwem o zapłatę i z drogi tej skutecznie skorzystał.

Wobec tego, że roszczenie strony powodowej okazało się w całości zasadne Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

Pozwany przegrał sprawę w całości zatem zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, sformułowaną w art. 98 k.p.c. obciążały go koszty procesu, w tym uiszczona przez powoda opłata od pozwu w kwocie 5.923 zł oraz koszty zastępstwa prawnego strony powodowej w kwocie 5.923 zł, których wysokość ustalono na podstawie § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265).

Wysokość należnego pełnomocnikowi pozwanego wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu ustalono na podstawie § 8 pkt 6 w zw. z § 4 ust 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( Dz.U. z 2016 r. poz. 1714 ze zm. ) na kwotę 4.428 zł brutto.

SSO Piotr Szymankiewicz