Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 kwietnia 2021 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Paulina Lebowska

po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2021 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa R. N.

przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. Krajeńskich

o zapłatę

1.  Oddala powództwo;

2.  Nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 676 (sześćset siedemdziesiąt sześć) złotych i 18 (osiemnaście) groszy tytułem nieuiszczonych kosztów postępowania;

3.  Zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.817 (jeden tysiąc osiemset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: XI GC 403/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 21 stycznia 2020 r. R. N. wniósł przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. Krajeńskich, o zapłatę kwoty 5725,18 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot:

- 1123 zł od dnia 16 marca 2018 r. do dnia zapłaty;

- 3360,04 zł od dnia 24 kwietnia 2018 r. do dnia zapłaty;

- 1206,23 zł od dnia 10 maja 2018 r. do dnia zapłaty;

- 35,88 zł od dnia 10 maja 2018 r. do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu, powód wskazał, iż dnia 17 kwietnia 2017 r,. zakupił u pozwanej roztwór saletrzano-mocznikowi ( (...)), który pozwana dostarczyła do miejsca prowadzenia przez powoda działalności gospodarczej w autocysternie, a następnie przepompowała go do beczki, będącej własnością powoda służącej do przechowywania nawozów. Podczas pracy na polu, po wlaniu do opryskiwacza nawozu zakupionego od pozwanej rozpoczęły się nieprawidłowości w pracy urządzenia, w szczególności elektroniki. Z reguły zbiornik w maszynie powoda wystarczał na opryskanie 200 hektarów, podczas gdy przy użyciu środka nabytego od powódki, udało się opryskać jedynie 80 hektarów. Nadto bęben opryskiwacza zabarwił się na rudy kolor a na wierzchu cieczy w zbiorniku unosił się widoczny osad. Powód dokonał zgłoszenia nieprawidłowości pozwanej, której pracownik stawił się u powoda i dokonał pobrania próbek nawozu, których badanie ujawniło zanieczyszczenie (...) substancjami ropopochodnymi, co doprowadziło do uszkodzenia opryskiwacza. Pozwana zaproponowała, aby powód dokonał niezbędnych napraw, zaś pozwana pokryje jej koszt w związku z dostarczeniem zanieczyszczonego (...). Mimo wykonanej przez powoda naprawy, nie udało się doprowadzić opryskiwacza do stanu sprzed szkody, wobec czego powód zlecił wykonanie naprawy profesjonalnemu warsztatowi. Po dokonaniu naprawy, powód wezwał pozwaną do zapłaty tytułem zwrotu kosztów naprawy, pozwana odmówiła spełnienia roszczenia wskazując na brak okoliczności przemawiających za przyjęciem jej odpowiedzialności.

Nakazem zapłaty z dnia 31 stycznia 2020 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie pozwana wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu, pozwana wskazała, iż dostarczony powodowi nawóz, był dostarczany partiami z wagonu cysterny dostarczonego bezpośrednio przez producenta, zabezpieczonego plombami. Nadto mimo dostarczenia towaru do szeregu innych odbiorców, jedynie powód zgłosił zastrzeżenia co do jego jakości i jedynie u powoda doszło do powstania szkody. Pozwana podniosła również, iż oferuje klientom możliwość udostępnienia zbiorników do przechowywania nawozów lub do korzystania z własnego zbiornika, co miało miejsce w przypadku powoda. Pozwana nie miała wglądu do zbiornika powoda ani do oceny jego stanu technicznego, czystości czy sposobu wykorzystywania.

Pozwana zakwestionowała aby przyjęła zgłoszoną przez powoda reklamację, nadto wskazała, iż do przepompowywania i dystrybucji nawozu wykorzystywane są maszyny i pojazdu przeznaczone jedynie w tym celu, zaś posiadane przez pozwaną zbiorniki oleju napędowego, służące do tankowania pojazdów pozwanej, obsługiwane są przez podmiot zewnętrzny.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniach 6 i 22 marca 2017 r. R. N. dokonał zakupu od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. Krajeńskich nawozu- roztworu saletrzano-mocznikowego. Pozwana dostarczyła powodowi nawóz do miejsca prowadzenia przez niego działalności przy użyciu autocysterny, a następnie przepompowała nawóz do zbiornika powoda.

Z tego tytułu wystawiono na rzecz powoda faktury VAT:

- dnia 27 marca 2017 r. nr (...) na kwotę 23 894,48 zł tytułem sprzedaży 24,420 t nawozu;

- dnia 27 marca 2017 r. nr (...) na kwotę 25 127,37 zł tytułem sprzedaży 25,680 t nawozu;

- dnia 27 marca 2017 r. nr (...) na kwotę 24 814,25 zł tytułem sprzedaży 25,360 t nawozu.

Pozwany uregulował należności.

Podczas prac polowych, po wlaniu do opryskiwacza powoda nawozu zakupionego od pozwanej doszło do awarii opryskiwacza. W szczególności pojawiły się nieprawidłowości w działaniu układów elektronicznych. Nadto w sposób znaczący spadła wydajność maszyny, albowiem zbiornik w maszynie powoda wystarczał na opryskanie 200 hektarów pola, podczas gdy po użyciu nawozu zakupionego od pozwanej, zbiornik pozwolił na opryskanie 80 hektarów. Bęben urządzenia zabarwił się na rudy kolor, zaś na powierzchni płynu w zbiorniku unosił się rudy osad.

Powód dokonał zgłoszenia nieprawidłowości pozwanej, której pracownik stawił się u powoda i dokonał pobrania próbki nawozu. Na skutek przeprowadzonej kontroli, ujawniono zanieczyszczenie nawozu substancją ropopochodną.

Dowód:

- faktury VAT k. 71, 73, 75;

- historia rozliczenia k. 72, 74, 76;

- dokumentacja fotograficzna k. 23-29;

- zestawienie sprzedaży k. 54-57;

- raport wizyt k. 68;

- wydanie zewnętrzne k. 69;

- zeznania świadka K. N. k. 110v.-111;

- zeznania świadka J. N. k. 111;

- zeznania świadka P. H. (1) k. 111-112;

- zeznania świadka P. H. (2) k. 112;

- zeznania świadka M. O. k. 112v.;

- zeznania świadka D. D. k. 112v.-113;

- zeznania świadka T. K. k. 113-113v.;

- zeznania świadka G. J. k. 113v.;

- zeznania R. N. k. 114-114v.;

- zeznania S. S. k. 114v.-115;

Powód podjął się naprawy uszkodzonego opryskiwacza dokonując zakupu od G. W. niezgubnych części. Dnia 8 marca 2018 r. G. W. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...), wystawił na rzecz powoda fakturę VAT nr (...) na kwotę 1123 zł tytułem 58 szt. E. (...) czarny, 58 szt. kołpaka (...) czarnego, 58 szt. uszczelek (...) silikonowych.

Dowód:

- faktura VAT nr (...) k. 12;

Naprawa nie przywróciła opryskiwacza do stanu sprzed szkody, wobec czego powód zlecił jego naprawę Przedsiębiorstwu Usługowo- (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R..

Z tego tytułu na rzecz powoda wystawiono szereg faktur VAT:

- dnia 23 kwietnia 2018 r. fakturę VAT nr (...) części na kwotę 3360,04 zł brutto, tytułem 2 szt. przepływomierza 1” (bez czujnika), 6 szt. membran (...) pompy (...) (niebieskich), 6 szt. podkładek membrany oraz kosztów wysyłki;

- dnia 25 kwietnia 2018 r. fakturę VAT nr (...) serwis, na kwotę 1206,26 zł brutto, tytułem kosztów dojazdu oraz naprawy opryskiwacza;

- dnia 25 kwietnia 2018 r. fakturę VAT nr (...) serCZ, na kwotę 35,88 zł brutto, tytułem 9 szt. orangów cięgna elektrozaworu cieczy;

Dowód:

- faktura VAT nr (...) części k. 13;

- faktura VAT nr (...) serwis k. 14;

- faktura VAT (...) serCZ k. 15;

- protokół wykonania usługi k. 16;

Przelewem z dnia 24 maja 2018 r. powód uiścił na rzecz Przedsiębiorstwa Usługowo- (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwotę 1242,14 zł tytułem pozostałej do zapłaty kwoty za faktury VAT nr (...) serCZ oraz nr (...)serwis. Pozostała kwota 3360,04 zł została pobrana przez serwis.

Dowód:

- potwierdzenie przelewu k. 17;

- zestawienie należności k. 18;

Pismem z dnia 20 września 2018 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 4566,30 zł w terminie 7 dni.

Dowód:

- pismo z dnia 20 września 2018 r. k. 59-63;

Pismem z dnia 12 października 2018 r. pozwana w odpowiedzi na pismo powoda z dnia 20 września 2018 r. odmówiła zapłaty na rzecz powoda łącznej kwoty 4566,30 zł, podnosząc zarzut braku okoliczności uzasadniających odpowiedzialność pozwanej z tytułu wad zakupionego przez powoda nawozu, a także brak związku przyczynowego między powstaniem szkody a zakupem od pozwanej nawozu. Pozwana zaprzeczyła aby jakikolwiek pracownik pozwanej został oddelegowany do pobrania u powoda próbki nawozu, jak również aby taka próbka została poddana kontroli przez pozwaną. Nadto pozwana podniosła, iż mimo sprzedaży nawozu na rzecz wielu podmiotów przy użyciu specjalistycznych pojazdów, jedynie u powoda doszło do powstania nieprawidłowości. Pozwana wskazała, iż nawóz został przepompowany do zbiornika powoda, do którego pozwana nie miała wglądu.

Dowód:

- pismo z dnia 12 października 2018 r. k. 19;

Pismem z dnia 23 września 2019 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty łącznej kwoty 68 294,03 zł w terminie do dnia 10 października 2019 r. Na wskazaną kwotę składały się koszty naprawy opryskiwacza oraz środki chemiczne potrzebne do wyczyszczenia zbiornika.

Dowód:

- pismo z dnia 23 września 2019 r. k. 20-21;

Pismem z dnia 30 września 2019 r. pozwana podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko, odmawiając zapłaty.

Dowód:

- pismo z dnia 30 września 2019 r. k. 22;

Pismem z dnia 14 listopada 2019 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 5725,18 zł w terminie do dnia 21 listopada 2019 r. tytułem pokrycia kosztu wystawionych na rzecz powoda faktur VAT.

Dowód:

- pismo z dnia 14 listopada 2019 r. k. 30;

Wiadomością e-mail z dnia 21 lutego 2020 r. pozwana zwróciła się do Grupy (...) spółki akcyjnej w P. o wskazanie czy w pierwszym kwartale 2017 r. miały miejsce w zakładach jakiekolwiek reklamacje co do produktu (...) w odniesieniu do dostaw cało-pociągowych, jak i samochodowych.

W odpowiedzi wskazano, iż w I kwartale 2017 r. nie zgłoszono takich reklamacji.

Dowód:

- korespondencja e-mail k. 58;

W marcu 2017 r. pozwana sprzedała łącznie 158 partii (...) różnym podmiotom.

Dowód:

- wykaz klientów k. 64-67;

- zeznania świadka P. H. (2) k. 112;

Na podstawie zgromadzonego materiału nie wynika, aby na skutek użycia nawozu (...) zanieczyszczonego substancją ropopochodną mogło dojść do uszkodzenia opryskiwacza w wyniku czego konieczna byłaby jego naprawa.

Brak jest podstaw do uznania, że występują w urządzeniu usterka powstała na skutek użycia zanieczyszczonego nawozu (...).

Sita znajdujące się w opryskiwaczu A. U. nie usuwają i nie zatrzymują zanieczyszczeń w postaci ropopochodnych.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. C. k. 128-157, 187;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powództwo było oparte o dyspozycję art. 535 k.c. w zw. z art. 354 par. 1 k.c. w zw. z art. 471 k.c. A zatem zgodnie z powyższym żądaniem taka konstrukcja prawna nakładała na powoda obowiązek wykazania, że spełnione zostały przesłanki z art. 471 k.c. czyli, że miało miejsce niewykonanie bądź nienależyte wykonanie zobowiązania, a następnie, że w związku z tym powstała szkoda i pomiędzy tym niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania, a szkodą istnieje związek przyczynowy. W ocenie sądu strona powodowa nie udźwignęła ciężaru dowodu i nie wykazała przede wszystkim faktu, który był dla niej faktem prawotwórczym, a mianowicie nie wykazała przesłanek z art. 471 k.c. Zgodnie z art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W ocenie sądu materiał dowodowy nie pozwala na wyciągnięcie takich wniosków, z których by wynikało, że dowiedziono, iż w niniejszej sprawie ma miejsce z nienależyte wykonanie umowy, które spowodowało uszkodzenie maszyny powoda, albowiem to nienależyte wykonanie umowy polegało na sprzedaniu nawozu, który nie miał odpowiednich norm jakościowych, co by oznaczało nienależyte wykonanie zobowiązania w zakresie łączącej strony umowy sprzedaży zawartej i niespornej pomiędzy stronami. W takiej sytuacji przy tak skonstruowanym żądaniu powód powinien wykazać, że pozwany sprzedał mu taki nawóz, który nie spełnia określonych norm jakościowych, czyli taki, który w ogóle nie powinno być przedmiotem obrotu. Tymczasem okoliczności tych strona powodowa nie wykazała, ponieważ nie przedstawiła na te okoliczności żadnych stosownych dowodów.

Niniejszym pozwem powód dochodził zwrotu kosztów naprawy opryskiwacza, podnosząc iż dostarczony przez pozwaną nawóz był zanieczyszczony substancjami ropopochodnymi, co było bezpośrednią przyczyną jego uszkodzenia.

Stan faktyczny w rozpoznawanej sprawie Sąd ustalił na podstawie przedłożonych dokumentów, zeznań świadków, stron, a w szczególności zeznań powoda oraz dowodu z opinii biegłego sądowego.

Sporządzona w niniejszej sprawie opinia biegłego przez biegłego była przekonywująca, biegły ją uzasadnił, a także ustosunkował się do podniesionych zarzutów, podtrzymując opinię w całości.

Do pozwu powód przedłożył szereg faktur VAT z tytułu których dochodził od pozwanej zwrotu należności, tytułem kosztów naprawy opryskiwacza uszkodzonego na skutek użycia w procesie opryskiwania nawozu (...) dostarczonego przez pozwaną, zanieczyszczonego substancją ropopochodną. Nie przeprowadzono dowodu na okoliczność charakteru i składu rzekomej substancji ropopochodnej, która miała zostać przywieziona do powoda wraz z zamówionym nawozem.

Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, po pierwsze, pozwana dostarczając klientom nawóz, posługiwała się pojazdami ściśle w tym celu przeznaczonymi oraz wykorzystywała pompy służące jedynie do przepompowywania (...). Nadto pozwana odbierała nawóz bezpośrednio z cysterny-wagonu, który był zaplombowany przez producenta. Po przepompowaniu nawozu do cystern pozwanej, pracownicy pozwanej plombowali cysternę, zawory, właz i odpowietrznik, zaś usunięcie plomb następowało dopiero w obecności klienta a często bezpośrednio przez niego. Po drugie jak wynika z informacji uzyskanych przez pozwaną, mimo doręczenia łącznie 158 partii nawozu, różnym odbioircom, jedynie u powoda pojawiły się nieprawidłowości. Po trzecie powód miał dokonać telefonicznego zgłoszenia nieprawidłowości i wręczyć przedstawicielowi pozwanej pobraną próbkę zanieczyszczonego nawozu. Brak jest w rozpoznawanej sprawie dowodów z jakiego zbiornika i kiedy próbka ta została pobrana a także dowodów na zgłoszenie reklamacji oprócz wspominanej rozmowy telefonicznej. Świadek G. J., potwierdził odebranie próbki od brata powoda, informując o konieczności złożenia pisemnej reklamacji, czego powód nie uczynił.

W ocenie sądu w takiej sytuacji występuje już brak pierwszej przesłanki, a mianowicie nienależytego wykonania zobowiązania o jakim mowa w art. 417 k.c., ponieważ powód nie wykazał, że po pierwsze zakupiony u pozwanego nawóz był wadliwy i że to właśnie ten konkretny nawóz z tego zakupu wywołał takie, a nie inne konsekwencje, czyli uszkodzenie maszyny rolniczej powoda. Wskazać należy, że brak już tej przesłanki czynił badanie kolejnych przesłanek niezasadnym, albowiem, aby mówić o odpowiedzialności odszkodowawczej wszystkie przesłanki z art. 471 k.c. muszą być spełnione kumulatywnie.

W ocenie Sądu szczególnie istotne okazały się zeznania samego powoda oraz opinia biegłego.

Jak wynika z zeznań powoda, w momencie stwierdzenia nieprawidłowości w pracy opryskiwacza, powód przerwał prace i odfiltrował za pomocą sita znajdujące się w zbiorniku opryskiwacza zanieczyszczenia po czym kontynuował prace. Tym samym nie sposób uznać aby zanieczyszczenie było bezpośrednią przyczyną awarii urządzenia. Co więcej, powód przyznał, że opryskiwał w dalszym ciągu pole swoją maszyną przy zastosowaniu nawozu, który miał być zanieczyszczony. Zdaniem sądu nie było to racjonalne zachowanie, które w efekcie mogło przyczynić się do powstania szkody. Zaznaczyć należy, że w dalszym ciągu sąd nie wskazuje, że owa substancja została dostarczona przez pozwanego wraz z nawozem.

Jak wskazał biegły w sporządzonej opinii ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, aby na skutek użycia nawozu (...) zanieczyszczonego substancją ropopochodną mogło dojść do uszkodzenia opryskiwacza w wyniku czego konieczna byłaby jego naprawa.

Finalnie powód wykorzystał cały nawóz mimo jego zanieczyszczenia, wobec czego niemożliwym było poddanie jego próbki ocenie, poza wątpliwą próbką dostarczoną przez brata powoda, przedstawicielowi pozwanej.

Podsumowując, powód nie wykazał związku przyczynowego miedzy uszkodzeniem opryskiwacza a zanieczyszczeniem nawozu substancjami ropopochodnymi, które miałyby znajdować się w kupionym nawozie.

Podkreślić należy, iż jak wynika z opinii biegłego, prawdopodobną substancją, która mogła zanieczyścić nawóz, co powód starał się wykazać przedłożonymi fotografiami, był mazut- ciężki olej opałowy. Pozwana nie prowadzi sprzedaży mazutu, natomiast jak wynika z zeznań świadków i przedstawiciela pozwanej, potrzeby paliwowe pozwanej zaspokajane są przez podmiot zewnętrzny, z resztą użycie oleju opałowego w celach napędowych jest niezgodne z prawem.

Ponadto powód w ocenie Sądu nie wykazał w sposób należyty aby do zanieczyszczenia nawozu doszło z winy pozwanej. Powód nie skontrolował otrzymanego nawozu od pozwanej w momencie jego dostawy, ponadto powód poza twierdzeniami o utrzymywaniu zbiornika w należytym stanie, nie wykazał, aby w dniu dostawy, zbiornik powoda jak i opryskiwacz był należycie przygotowany- oczyszczony z pozostałości innych środków czy też substancji mogących zanieczyścić nawóz.

Mając powyższe na uwadze, wobec niewykazania przez powoda związku przyczynowego miedzy uszkodzeniem opryskiwacza a użyciem zanieczyszczonego nawozu, a także wobec wątpliwości co do stanu zbiornika używanego przez powoda, a w szczególności jego czystości, powództwo podlegało oddaleniu o czym orzeczono w pkt 1 sentencji.

W punkcie 2 Sąd nakazał pobrać zgodnie z art. 113 ust. 1 u.k.s.c. koszty sądowe stosownie do wyniku sprawy. Łączny koszt wydatków wyniósł 2176,18 zł tytułem zwrotu kosztów opinii biegłego oraz kosztu stawiennictwa świadków, przy czym do kwoty 1500 zł został pokryty z zaliczki powoda, tym samym Sąd nakazał pobrać od powoda jako przegrywającego sprawę pozostałą kwotę 676,18 zł

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powód przegrał sprawę w całości, a zatem winny jest zwrócić pozwanej koszty procesu w łącznej kwocie 1817 zł, na którą to kwotę składa się: 17 opłata skarbowa od pełnomocnictwa oraz 1800 zł tytułem wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...) P. B..

4.  (...)