Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 listopada 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : SSR del. Michał Jank

Protokolant : staż. Natalia Szczesik

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2018 r. w Gdańsku, na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w W.

przeciwko P. M.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego P. M. na rzecz powoda (...) sp. z o.o. w W. kwotę 87.335,95 zł (osiemdziesiąt siedem tysięcy trzysta trzydzieści pięć złotych 95/100) wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty od dnia 2 marca 2012 r. do dnia31 grudnia 2015 r. oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

II.  zastrzega pozwanemu prawo powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego obejmującego należności określone w pkt I wyroku na ograniczenie jego odpowiedzialności do nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) do kwoty ustanowionego na tej nieruchomości zabezpieczenia hipotecznego w postaci hipoteki umownej zwykłej w wysokości 100.000 zł (sto tysięcy złotych);

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.709 zł (cztery tysiące siedemset dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

V.  nakazuje ściągnąć od pozwanego P. M. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 3.275 (trzy tysiące dwieście siedemdziesiąt pięć) złotych tytułem brakującej części opłaty od pozwu.

UZASADNIENIE

Powód (...) sp. z o.o. w W. wniósł o zasądzenie od pozwanych P. M. i S. M. solidarnie kwoty 87.335,95 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazał, że nabył od poprzedniego wierzyciela wierzytelność, która przysługiwała przeciwko J. M. (1), który nie spłacił swego zadłużenia. Wierzytelność zabezpieczona jest hipoteką umowną zwykłą na nieruchomości będącej własnością pozwanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany P. M. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu zakwestionował legitymację czynną powoda. Zakwestionował wiarygodność przedłożonych kopii dokumentów. Podniósł też, że odpowiedzialność pozwanego ma charakter ograniczony, jedynie co do nieruchomości, której jest współwłaścicielem.

Pismem z 21 czerwca 2018 r. powód rozszerzył żądanie pozwu wnosząc o zasądzenie kwoty 87.335,95 ł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 marca 2012 r. do dnia zapłaty

Prawomocnym postanownieiem z dnia 20 lipca 2018 r. umorzono postępowanie w stosunku do S. M..

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 lutego 1991 r. zawarta została pomiędzy Bankiem (...) w S. a J. M. (1) umowa kredytu , mocą której Bank udzielił kredytobiorcy kredytu w wysokości 1.000.000.000 złotych (przed denominacją). Kredyt był oprocentowany według umownej stopy procentowej wynoszącej 78% w skali roku.

Zabezpieczeniem spłaty wierzytelności była hipoteka zwykła w wysokości 1.000.000.000 starych złotych wpisana do księgi wieczystej o numerze (...).

Przedmiotową wierzytelność Bank (...) w S. przeniósł na (...) Bank (...) SA w B..

W dniu 14 czerwca 1999 r. (...) Bank (...) SA w B. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, w którym stwierdził że z tytułu zawartej umowy z 4 lutego 1991 r. J. M. (1) pozostaje dłużnikiem m.in. co do należności głównej w wysokości 87.335,95 zł

Postanowieniem z 8.07.1999 r. Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim w sprawie I Co 167/99 nadał powyższemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności.

NA mocy umowy przelewu z 7 grudnia 2012 r. powód nabył od (...) Bank SA w B. (jako następcy prawnego (...) Banku (...) SA w B. ) wierzytelność przysługującą wobec J. M. (1).

Wysokość niespłaconej należności głównej wynosi 87.335,95 zł

/dowód: umowa kredytu, certyfikat – k. 19; bankowy tytuł egzekucyjny – k. 151; postanowienie z 8.07.1999 r. – k. 16; odpis z KRS – k. 35-43; umowa przelewy wierzytelności – k. 191; odpisy z księgi wieczystej –k. 18-33, 191/

Właścicielami nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta (...)

są P. M. i S. M. każdy w ½ części.

/dowód: odpis z księgi wieczystej – k. 18-33/

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w całości w oparciu o przedłożone przez strony dokumenty. Strona pozwana w odpowiedzi na pozew podważała wiarygodność przedłożonych kserokopii, jednakże zarzut ten uznać należało za nieuzasadniony. W pierwszej bowiem kolejności zauważyć należy, że do akt złożono kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powoda, co równoznaczne jest z przyjęciem, że przedłożone kopie mają moc dowodową oryginałów. Nadto w toku postępowanie powód złożył szereg oryginałów dokumentów, w tym umowę kredytu udzielonego J. M. (1), umowę przelewu wierzytelności na rzecz powoda. Tych dowodów strona pozwana już nie kwestionowała. Również dla Sądu dokumenty te nie budziły wątpliwości co do swej wiarygodności.

Po przeprowadzeniu oceny zgromadzonego materiału dowodowego należało uznać, że powództwo jest zasadne w całości, a faktyczną podstawą odpowiedzialności jest ustanowiona na podstawie art. 65 i następnych ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece, hipoteka zwykła i na nieruchomości, której w chwili wytoczenia powództwa współwłaścicielem był pozwany. Powyższa hipoteka zabezpiecza realizację umowy kredytu zawartej w 1991 r. pomiędzy poprzednikiem prawnym powoda a kredytobiorcą. Powód dochodzi kwoty 87.355,95 zł tytułem niespłaconej należności głównej.

Zgodnie z przepisem art. 65 ust. 1 ukwh, w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego, można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

Nie budziła wątpliwości legitymacja czynna powoda w niniejszej sprawie. Z przedłożonych dokumentów wynikało, że pierwotnym wierzycielem był Banku Spółdzielczy w S.. Wierzytelność ta została przeniesiona na rzecz (...) Banku (...), co potwierdza zarówno treść postanowienia z 8 lipca 1999 r. wydanego przez Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim jak i certyfikat z 2.08.1996 r. Istotne jest także, że w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie spłaty kredytu jako wierzyciele hipoteczni wpisani zostali najpierw Bank Spółdzielczy w S., następnie (...) Bank (...), a ostatecznie – powód. Z art. 79 ustawy o księgach wieczystych i hipotece wynika, że co do zasady w razie przelewu wierzytelności hipotecznej na nabywcę przechodzi także hipoteka. Skoro więc z analizy wpisów w księdze wieczystej wynika, że wierzycielem hipotecznym jest powód, to tym samym przysługuje mu wierzytelność wynikająca z umowy zawartej z J. M. (1).

Jednocześnie z art. 3 ust. 1 tej ustawy wynika, że domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym. Skoro zaś zabezpieczaniem spłaty wierzytelności była hipoteka zwykła, w sprawie znajdzie zastosowanie art. 71 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, według którego domniemanie istnienia prawa wynikające z wpisu hipoteki obejmuje, jeżeli chodzi o odpowiedzialność z nieruchomości, także wierzytelność zabezpieczoną hipoteką. Możliwość zastosowania tego przepisu wynika z art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 131 poz. 1075). Ustanowione przez ustawodawcę domniemanie potwierdza nie tylko fakt, że powód jest wierzycielem hipotecznym, ale także wysokość wierzytelności. Jednocześnie powód dochodzi kwoty mniejszej niż należność główna wynikająca z zawartej umowy kredytowej, pozwany zaś nie przedstawił żadnego dowodu, z którego wynikałoby, ze należność główna jest mniejsza.

Przepis art. 69 ukwh stanowi zaś, że hipoteka zabezpiecza mieszczące się w sumie hipoteki roszczenia o odsetki oraz o przyznane koszty postępowania, jak również inne roszczenia o świadczenia uboczne, jeżeli zostały wymienione w dokumencie stanowiącym podstawę wpisu hipoteki do księgi wieczystej. Tym samym pozwany, jako dłużnik rzeczowy, mógł zostać obciążony do wysokości zabezpieczenia hipotecznego także zaległymi odsetkami, kosztami egzekucji oraz kosztami sądowymi.

Mając na uwadze powyższe przepisy Sad zasądził także odsetki ustawowe za okres od 2 marca 2012 r. do dnia zapłaty, zgodnie z żądaniem zawartym w rozszerzeniu żądania pozwu. Pozwany tego żądania nie zakwestionował i nie przedstawił żadnego argumentu uzasadniającego oddalenie powództwa w tym zakresie. Z treści księgi wieczystej prowadzonej dla przedmiotowej nieruchomości wynika zaś, że zabeczenia ona również odsetki w wysokości 78% w stosunku rocznym. Zgodnie z treścią art. 481 § 1 i 2 kc. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie

Zgodnie z art. 319 kpc, jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności. Mając na uwadze, iż powództwo skierowane jest przeciwko dłużnikowi rzeczowemu, w punkcie II wyroku Sąd ograniczył odpowiedzialność pozwanego do wysokości hipoteki zwykłej w kwocie 100 000 zł, zabezpieczającej spłatę wierzytelności przysługującej powodowi. Takie zastrzeżenie gwarantuje ograniczenie odpowiedzialności pozwanego do nieruchomości, albowiem z istoty hipoteki wynika, iż dłużnik hipoteczny odpowiada przed wierzycielem wyłącznie posiadaną przez siebie nieruchomością obciążoną hipoteką, zatem egzekucja prowadzona w stosunku do dłużnika rzeczowego może być skierowana wyłącznie do obciążonej hipoteką nieruchomości.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w pkt I-III wyroku na podstawie wskazanych wyżej przepisów.

Na rzecz powoda, w punkcie IV wyroku należało przyznać także koszty postępowania zgodnie z odpowiedzialnością za wynik procesu stosownie do art. 98 § 1 i 3 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc. Na koszty te złożyła się opłata od pozwu w łącznej kwocie 1092 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego (3.600 zł) obliczone na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenie ministra sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez skarb państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 1349).