Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Renata Lech

Protokolant: sekretarz sądowy Daria Bernacka

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2021r. w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa A. Z. (1) i Ł. Z., reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową matkę D. Z.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki A. Z. (1) kwotę 50.00,00 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych) tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 5 października 2019r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki Ł. Z. kwotę 50.00,00 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych) tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 5 października 2019r. do dnia zapłaty;

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki A. Z. (1) kwotę 1.408,42 zł (jeden tysiąc czterysta osiem złotych 42/100) zwrotu kosztów procesu;

5.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki Ł. Z. kwotę 1.408,42 zł (jeden tysiąc czterysta osiem złotych 42/100) zwrotu kosztów procesu;

6.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 5.465,00 zł (pięć tysięcy czterysta sześćdziesiąt pięć złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od uwzględnionej części powództwa;

7.  nie obciąża powódek A. Z. (1) i Ł. Z. nieuiszczonymi kosztami sądowymi od oddalonej części powództwa

SSO Renata Lech

Sygn. akt I C 140/20

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 29 stycznia 2020 roku małoletnie powódki: A. Z. (2) i Ł. Z. reprezentowane przez przedstawicielkę ustawową matkę D. Z. zastępowane przez adwokata A. O. wnosiły o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. zadośćuczynień na podstawie art.446 § 4 k.c. w kwotach po 80.000 złotych za śmierć babci – A. N. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 9 września 2019 roku do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych

( k. 4- 5)

W odpowiedzi na pozew z dnia 12 marca 2020 roku pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wnosił o oddalenie powództwa, zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego. Podnosił przyczynienie się poszkodowanej do powstania szkody w 80% z powodu niezachowania szczególnej ostrożności podczas przechodzenia przez jezdnię.( k.39-41)

Ostatecznie pełnomocnik powódek poparł dotychczasowe stanowisko w sprawie. (k.144 v.,)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 29 stycznia 2017 r. około godz. 10:00 w T. na ul. (...) przed wyznaczonym i prawidłowo oznaczonym przejściem dla pieszych, kierując jako funkcjonariusz Policji – T. D. oznakowanym radiowozem marki K. nr rej. (...), jadąc z kierunku Centrum w kierunku ul. (...), nie dostosował się do panujących warunków drogowych i nie ograniczył prędkości kierowanego przez siebie pojazdu, pomimo ograniczonej w sposób istotny widoczności wschodzącym słońcem, potrącił przechodzącą po przejściu dla pieszych, z jego prawej strony na lewą, pieszą A. N., która doznała krwiaka przymózgowego, złamania podstawy czaszki, ognisk krwotocznych w mózgu z rozmiękaniem białym i czerwonym mózgu, obustronnego ropnego odoskrzelowego zapalenia płuc z tworzącymi się ropniami przetoki tchawiczno - przełykowej co skutkowało u niej, pomimo hospitalizacji ostrą niewydolnością oddechową spowodowaną desaturacją w trakcie prowadzonego zabiegu tracheotomii, doprowadzając do jej zgonu w dniu 17 marca 2017 r.

( dowód: akta o sygn. akt II K 792/17 Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim II Wydziału Karnego w załączeniu )

W tej sprawie toczyło się postępowanie karne przed Sądem Rejonowym w Tomaszowie Mazowieckim II Wydziałem Karnym w sprawie o sygn. akt II K 792/17.

Wyrokiem z dnia 19 listopada 2019 roku Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim II Wydział Karny uznał sprawcę zdarzenia T. D. za winnego dokonania zarzucanego mu czynu.

( dowód: akta o sygn. akt II K 792/17 Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim II Wydziału Karnego w załączeniu)

W przedmiotowym zdarzeniu doszło do potrącenia pieszej A. N., przechodzącej przez jezdnię, po wyznaczonym przejściu dla pieszych, przez samochód marki K. C. o numerze rejestracyjnym (...), kierowany przez T. D..

Piesza A. N., wchodząc na przejście dla pieszych nie naruszyła obowiązujących zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym i swoim zachowaniem nie stworzyła zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Piesza A. N. gdyby, po wejściu na jezdnię, obserwowała nadjeżdżający z jej lewej strony samochód, to miałaby możliwość dostrzeżenia, że zbliża się on do przejścia dla pieszych bez hamowania, i tym samym miałaby możliwość zatrzymania się przed torem ruchu i uniknięcia wypadku.

Kierujący samochodem marki K. C. T. D. naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, ponieważ w czasie zbliżania się do oznakowanego przejścia dla pieszych, nie zachował szczególnej ostrożności i nieuważnie obserwował drogę, a w sytuacji wejścia pieszej na przejście dla pieszych, nie podjął w porę manewru hamowania, w celu zapewnienia bezpieczeństwa pieszej.

Kierujący samochodem K. C. T. D. swoim nieprawidłowym zachowaniem stworzył zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, co pozostawało w bezpośrednim związku przyczynowym z zaistniałym wypadkiem drogowym.

Kierujący samochodem K. C. T. D. zachowując szczególną ostrożność w czasie zbliżania się do przejścia dla pieszych, przy uważnej obserwacji drogi, podejmując w porę manewr hamowania, miałby możliwość uniknięcia potrącenia pieszej.

( dowód: opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków drogowych mgr inż. K. K. k.105-121 przeprowadzona w sprawie o sygn. akt IC 138/20 Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z powództwa D. Z. przeciwko pozwanemu (...) S.A. z siedzibą w W.)

W dniu 9 września 2019 roku pełnomocnik powódek Ł. i A. Z. (1) wezwał pozwanego do ugodowego załatwienia sprawy .

Pozwany pismem z dnia 4 października 2019 roku poinformował powodów, że nie widzi podstaw do uznania roszczeń wnuków zmarłej.

( dowód: wezwanie do ugodowego załatwienia sprawy k.29-30, pismo pozwanego k.32-33)

A. N. była babcią powódek. Relacje pomiędzy zmarłą, a powódkami były bardzo bliskie i zażyłe. Zmarła A. N. odprowadzała wnuczki do szkoły, odrabiała z nimi lekcje, wspólnie przygotowywały posiłki. Relacje były bliskie. A. N. pamiętała o urodzinach, imieninach wnuczek, wspólnie spędzali te uroczystości, jak również święta. Więź pomiędzy nimi była bardzo silna. W chwili śmierci A. N. miała 66 lat i była czynną osobą, aktywną osobą.

( dowód: nagranie audio-video z dnia 10 lutego 2021 roku zeznania świadka P. N. 00:07:06- 00:16:13 k.99, 99 v., nagranie audio-video z dnia 23 kwietnia 2021 roku zeznania przedstawicielki ustawowej powódek D. Z. 00:02:03- 00:06:37 k.134,134 v., )

Małoletnia A. Z. (1) po wypadku, a następnie śmierci A. N. przeżyła wiele negatywnych emocji wśród których bardzo intensywny był lęk (w tym lęk separacyjny). Żyła w silnych więziach emocjonalnych z babcią. W jej aktualnych refleksjach przejawia się smutek z powodu braku pożegnania się z tragicznie zmarłą babcią. W procesie żałoby została otoczona uwagą i wsparciem najbliższych, sama potrafiła wejść w rolę osoby wspierającej. Potwierdzeniem przeżycia procesu żałoby jest włączenie relacji ze zmarłą babcią do swojej świadomości o ludzkim przemijaniu (m.in. przechowuje zdjęcie babci w swoim portfelu).

A. rozwija się prawidłowo, osiąga dobre wyniki w nauce, uczestniczy chętnie w zajęciach dodatkowych, a kontakt z rówieśnikami jest dla niej satysfakcjonujący.

Podsumowując, w sferze dojrzałości poznawczej, społecznej i emocjonalnej tragiczny wypadek i śmierć A. N. nie zaburzały prawidłowego rozwoju A. Z. (1).

Małoletnia Ł. Z. po wypadku, a następnie śmierci A. N. doświadczyła przykrych emocji, które z racji wieku najsilniej manifestowały się zaburzeniami snu (koszmary nocne, wybudzenia, niepokój, regres w treningu samodzielności). Ł. była silnie związana z babcią. W czasie żałoby została otoczona uwagą i wsparciem najbliższych, dopytywała o babcię i uzyskiwała odpowiedzi. Przeżyła naturalną reakcję żałoby.

Ł. aktualnie rozwija się prawidłowo, chętnie chodzi do Szkoły Podstawowej i Szkoły Muzycznej. Dobrze się uczy.

Ma zainteresowania. Cieszy się z kontaktu z rówieśnikami i najbliższymi.

Podsumowując, w sferze dojrzałości poznawczej, społecznej i emocjonalnej tragiczny wypadek i śmierć A. N. nie zaburzały prawidłowego rozwoju Ł. Z..

( dowód: opinia biegłego z zakresu psychologii klinicznej mgr S. M. k.56-62)

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie wyżej wskazanych dowodów .

Dokonując powyższych ustaleń faktycznych Sąd oparł się na dowodach w postaci zeznań przedstawiciela ustawowego powódek D. Z. i świadka P. N. w zakresie wyżej przywołanym, a także dokumentach znajdujących się w aktach sprawy i załączonych aktach o sygn. akt II K 792/17 Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim II Wydziału Karnego.

Dokonując ustaleń w zakresie następstw nieszczęśliwego wypadku dla zdrowia powódek Sąd oparł się na opinii psychologicznej mgr S. M. dotyczących powódek.

Biegły dokonał oceny stanu psychicznego i emocjonalnego powódek po tragicznej śmierci babci oraz wpływu tegoż wydarzenia na ich dalsze życie i stan zdrowia .

Powyższa opinia jest rzetelna, kategoryczna i przekonująca, wystarczająco wyjaśnia zagadnienia wymagające wiadomości specjalnych, a wnioski w niej zawarte nie zostały skutecznie zakwestionowane przez żadną ze stron. Dlatego też opinia ta stanowiła podstawę dla Sądu przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia dla powódek.

Sąd nie przyjął na podstawie art.362 k.c. przyczynienia się A. N. do powstania szkody. Jak wynika z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków drogowych mgr inż. K. K. przeprowadzonej w sprawie o sygn. akt IC 138/20 Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z powództwa D. Z. przeciwko pozwanemu (...) S.A. z siedzibą w W. piesza A. N., wchodząc na przejście dla pieszych nie naruszyła obowiązujących zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym i swoim zachowaniem nie stworzyła zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Sąd włączył tą opinię w poczet materiału dowodowego, nie dostrzegając potrzeb przeprowadzania odrębnej opinii. Opinia ta w sposób wyczerpujący wyjaśnia zagadnienia wymagające wiadomości specjalnych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części .

Zgodnie z treścią art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia (§1).Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2).

Istota ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wynikająca z art. 822 k.c. sprowadza się więc do tego, że w sytuacji zaistnienia szkód określonych w § 2 tego przepisu, zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia odszkodowania osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za te szkody ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia.

Samochód sprawcy wypadku w dacie zdarzenia był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej OC w pozwanym towarzystwie.

W dniu 9 września 2019 roku pełnomocnik powódek Ł. i A. Z. (1) wezwał pozwanego do ugodowego załatwienia sprawy .

Pozwany pismem z dnia 4 października 2019 roku poinformował powodów, że nie widzi podstaw do uznania roszczeń wnuków zmarłej.

Podnosił przyczynienie się poszkodowanej do powstania szkody w 80% z powodu niezachowania szczególnej ostrożności podczas przechodzenia przez jezdnię. Sąd nie przyjął na podstawie art.362 k.c. przyczynienia się A. N. do powstania szkody. Jak wynika z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków drogowych mgr inż. K. K. piesza A. N., wchodząc na przejście dla pieszych nie naruszyła obowiązujących zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym i swoim zachowaniem nie stworzyła zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

W świetle powyższych rozważań Sąd uznał powództwo w niniejszej sprawie co do zasady za uzasadnione.

Podstawę prawną powództwa w zakresie żądania zasądzenia kwoty zadośćuczynienia stanowi art. 446 § 4 k.c.

W tym miejscu należy wskazać, że uprawnionymi do żądania kompensaty na podstawie art. 446 § 4 k.c. są najbliżsi członkowie rodziny zmarłego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 13 listopada 2012 r., sygn. akt V ACa 849/12). Pod pojęciem bliskości rozumieć należy więzy emocjonalne, a nie prawne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2005 r., IV CK 648/04). Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 czerwca 2014 r. o sygn. akt V CSK 445/13, wskazał, że „pojęcie najbliższych członków rodziny, jakim posłużył się ustawodawca w art. 446 § 4 k.c. ujmowane jest w judykaturze i piśmiennictwie szeroko. Obejmuje nie tylko rodziców i dzieci, ale też inne osoby, które z uwagi na konkretny układ stosunków faktycznych pozostawały w relacjach szczególnej bliskości, niezależnie od formalnej kolejności pokrewieństwa wynikającej z przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Aby więc ustalić, czy występujący o zadośćuczynienie jest najbliższym członkiem rodziny nieżyjącego sąd powinien sprawdzić, czy istniała dostatecznie mocna więź emocjonalna pomiędzy dochodzącym roszczenia, a zmarłym”. W związku z tym to właśnie babcia powódek zaliczała się do grona członków najbliższej rodziny powódek.

Na podstawie powyższego przepisu kompensacie podlega doznana krzywda, a więc w szczególności cierpienie, ból i poczucie osamotnienia po śmierci najbliższego członka rodziny. Śmierć osoby bliskiej stanowi zwykle wielki wstrząs dla rodziny, a cierpienia psychiczne, jakie się z tym wiążą, mogą przybierać ogromny wymiar, tym większy, im mocniejsza była więź emocjonalna łącząca zmarłego z jego najbliższymi.

Ustalenie wysokości zadośćuczynienia powinno zostać natomiast dokonane z uwzględnieniem wszelkich okoliczności mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy oraz to, że zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość winna przedstawiać jakąś odczuwalną wartość ( por. przykładowo wyrok SN z dnia 12 kwietnia 1972 roku, II CR 57/72, OSNCP 1972, z. 10, poz. 183 oraz wyrok SN z dnia 24 czerwca 1965 roku, I PR 203/65, OSPIKA 1966, poz. 92).

Małoletnia A. Z. (1) po wypadku, a następnie śmierci A. N. przeżyła wiele negatywnych emocji wśród których bardzo intensywny był lęk (w tym lęk separacyjny). Żyła w silnych więziach emocjonalnych z babcią. W jej aktualnych refleksach przejawia się smutek z powodu braku pożegnania się z tragicznie zmarłą babcią. W procesie żałoby została otoczona uwagą i wsparciem najbliższych, sama potrafiła wejść w rolę osoby wspierającej. Potwierdzeniem przeżycia procesu żałoby jest włączenie relacji ze zmarłą babcią do swojej świadomości o ludzkim przemijaniu (m.in. przechowuje zdjęcie babci w swoim portfelu).

A. rozwija się prawidłowo, osiąga dobre wyniki w nauce, uczestniczy chętnie w zajęciach dodatkowych, a kontakt z rówieśnikami jest dla niej satysfakcjonujący.

Podsumowując, w sferze dojrzałości poznawczej, społecznej i emocjonalnej tragiczny wypadek i śmierć A. N. nie zaburzały prawidłowego rozwoju A. Z. (1).

Małoletnia Ł. Z. po wypadku, a następnie śmierci A. N. doświadczyła przykrych emocji, które z racji wieku najsilniej manifestowały się zaburzeniami snu (koszmary nocne, wybudzenia, niepokój, regres w treningu samodzielności). Ł. była silnie związana z babcią. W czasie żałoby została otoczona uwagą i wsparciem najbliższych, dopytywała o babcię i uzyskiwała odpowiedzi. Przeżyła naturalną reakcję żałoby.

Ł. aktualnie rozwija się prawidłowo, chętnie chodzi do Szkoły Podstawowej i Szkoły Muzycznej. Dobrze się uczy. Ma zainteresowania. Cieszy się z kontaktu z rówieśnikami i najbliższymi.

Podsumowując, w sferze dojrzałości poznawczej, społecznej i emocjonalnej tragiczny wypadek i śmierć A. N. nie zaburzały prawidłowego rozwoju Ł. Z..

Sąd przyjął, że wysokość zadośćuczynienia na rzecz powódek winna wynosić po 50.000 zł. Powódki były silnie emocjonalnie związane ze zmarłą. Do chwili obecnej odczuwają osamotnienie po jej śmierci, dlatego też Sąd zasądził tytułem zadośćuczynień na rzecz powódek kwoty w/w. Istniała dostatecznie silna więź pomiędzy powódkami, a zmarłą uzasadniająca żądanie zadośćuczynienia. Babcia uczestniczyła w życiu dziewczynek – życiu szkolnym i codziennym i jej śmierć jest niewątpliwie dla wnuczek niepowetowaną stratą.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art.481 k.c. i zasądził zadośćuczynienie wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5 października 2019 r. do dnia zapłaty, tj. od dnia następnego od daty decyzji pozwanego w którym zajął ostateczne stanowisko w sprawie.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach sądowych stanowi art.100 k.p.c.

Powodowie wygrali proces w 63 % .

Koszty po stronie powodów wyniosły 5.417,00 złotych i obejmują one wynagrodzenie dla pełnomocnika z tytułu zastępstwa procesowego i wydatki na opłatę skarbową na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 roku (Dz.U. z 2015 roku, poz.1800) § 2 pkt. 6.

Po stronie pozwanej koszty wyniosły 5.417,00 złotych i obejmują one wynagrodzenie dla pełnomocnika z tytułu zastępstwa procesowego i wydatki na opłatę skarbową na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku (Dz.U. z 2015 roku, poz.1804) § 2 pkt. 6. Łącznie więc koszty sądowe stanowią kwotę 10.834,00 złotych.

Z uwagi na wynik postępowania Sąd zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powodów kwoty po 1.408,42 tytułem zwrotu kosztów procesu. ( 10.834 złotych x 63 % = 6.825,42 złotych taki wydatek winien ponieść pozwany ) Powódki poniosły wydatek 5.417 złotych, a winny 4.008,58 złotych. (5.417 złotych - 4.008,58 złotych )

Jednocześnie z uwagi na sytuację materialną i stosownie do art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd odstąpił od obciążania powodów częścią nieuiszczonej opłaty sądowej od oddalonej części powództwa, kosztami sądowymi poniesionymi tymczasowo przez Skarb Państwa obejmującymi wydatki związane ze sporządzeniem opinii przez biegłych. ( 8.000,00 złotych opłata sądowa od pozwu + 673,40 złotych wynagrodzenie biegłego w 37%)

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 100 k.p.c. Sąd nakazał pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa –Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 5.465,00 złotych (pięć tysięcy czterysta sześćdziesiąt pięć 00/100) tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa obejmujących część opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa i część wydatków na opinie biegłych, tj. w 63 %. (8.000,00 złotych opłata sądowa od pozwu + 673,40 złotych wynagrodzenie biegłego )

SSO Renata Lech

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować zwrot akt w kontrolce terminowości sporządzenia uzasadnień;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem przesłać ……………………………………………………………..;

dnia 10 maja 2021 roku

SSO Renata Lech