Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący : sędzia Przemysław Majkowski

Protokolant : st. sekr. sąd. Iwona Bartel

po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2021 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank SA z siedzibą w W.

przeciwko L. S. (1)

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanej L. S. (1) na rzecz powoda (...) Bank SA z siedzibą w W. kwotę 66.255,15 ( sześćdziesiąt sześć tysięcy dwieście pięćdziesiąt pięć 15/100 ) zł, z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie, od dnia 6 lipca 2019r. do dnia zapłaty,

2)  zasądza od pozwanej L. S. (1) na rzecz powoda (...) Bank SA z siedzibą w W. kwotę 4.224,83 ( cztery tysiące dwieście dwadzieścia cztery 83 /100 ) zł, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2019 r. do dnia zapłaty,

3)  zasądza od pozwanej L. S. (1) na rzecz powoda (...) Bank SA z siedzibą w W. kwotę 4.465,89 ( cztery tysiące czterysta sześćdziesiąt pięć 89 /100 ) zł, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2019 r. do dnia zapłaty,

4)  zasądza od pozwanej L. S. (1) na rzecz powoda (...) Bank SA z siedzibą w W. kwotę 16,96 ( szesnaście 96/100 ) zł,

5)  zasądza od pozwanej L. S. (1) na rzecz powoda (...) Bank SA z siedzibą w W. kwotę 975,00 ( dziewięćset siedemdziesiąt pięć ) zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

6)  zasądza od Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Sieradzu na rzecz adwokata A. M. kwotę 4.428,00 ( cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem ) zł brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej ustanowionej dla pozwanej L. S. (1) z urzędu.

Sygn. akt I C 10/20

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 25 lipca 2019 r. (data wpływu) wniesionym do Sądu Rejonowego- L. Zachód w L. pełnomocnik powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. zwrócił się o wydanie w elektronicznym postępowaniu upominawczym nakazu zapłaty przeciwko L. S. (2), zasądzającego od wymienionego na rzecz powoda kwotę 77.962,83 zł, w tym kwotę 69.255,15 zł tytułem kapitału, kwotę 4.224,83 zł tytułem odsetek umownych, kwotę 4.465,89 zł tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa, kwotę 16,96 zł tytułem opłat poniesionych przez powoda oraz kwotę 975 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych, (pozew k. 4-8).

Nakazem zapłaty z dnia 6 września 2019 r. w postępowaniu upominawczym wydanym w sprawie VI Nc-e (...) Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie nakazał pozwanej L. S. (2) w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłacić powodowi kwotę łączną 77.962,83 zł, w tym kwotę 69.255,15 zł, z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 6 lipca 2019 r. do dnia zapłaty oraz pozostałe dochodzone pozwem kwoty, (nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym SR w Lublinie-Zachód w L. k. 10).

W dniu 14 października 2019 pozwana wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym zwrócił się o oddalenie powództwa jako przedwczesnego (sprzeciw od nakazu zapłaty k. 19 -20).

Postanowieniem z dnia 21 listopada 2019 r. w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 1397148/19 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny postanowił przekazać sprawę do Sądu Okręgowego w Sieradzu, (postanowienie SR Lublin-Zachód w Lublinie k. 22).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 27 czerwca 2014 r. pozwana L. S. (2) zawarła z (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę konsolidacyjnego kredytu gotówkowego o numerze (...) na kwotę 74.980,81 zł na okres 84 miesięcy. Systemem spłaty rat kredytu poza pierwszą ratą były równe raty, w zgodzie z harmonogramem spłaty rat. Oprocentowanie kredytu było ustalone według zmiennej stopy procentowej i w dniu udzielenia kredytu wynosiło 15 % w skali roku. Śródki zostały pozwanemu przekazane w tym samym dniu, ( dowód: umowa kredytu k. 36- 39).

W związku z wystąpieniem opóźnień w terminowym spłacaniu przez pozwaną rat kredytu strony zawarły łącznie trzy aneksy do umowy przedłużające spłatę udzielonego kredytu i raz trzymiesięczną karencję w spłacie rat kapitałowo – odsetkowych.

( dowód: aneks k. 40 - 41, aneksy nr (...) k. 42 – 43, 45-46).

Zawierając każdą umowę – aneks- pozwana własnoręcznie potwierdzała odbiór nowego harmonogramu spłat rat kredytu.

( dowód: harmonogramy spłat z podpisami pozwanej aneks k. 40 - 41, aneksy nr (...) k. 42 – 43, 45-46).

W związku z wystąpieniem opóźnień w terminowym spłacaniu przez pozwaną kredytu, powód wzywał pozwaną do dobrowolnej spłaty zaległych należności i dalszej terminowej spłaty zgodnie z harmonogramem spłat. Wezwania do zapłaty wystosowano do pozwanej m.in. w dniu 11 lipca 2018 r. informując ją w treści tego wezwania m.in. o wysokości zaległości w spłacie, sposobie jej wyliczenia, możliwości wystawieni z wnioskiem o restrukturyzację zadłużenia. Pozwana wystąpiła z takim wnioskiem i pozwany pismem z dnia 20 września 2018 r. odmówił restrukturyzacji umowy z uwagi na fakt, że wykorzystanie wszelkich proceduralnych możliwości zmiany harmonogramu spłat nie zagwarantuje spłaty zadłużenia w akceptowalnym przez wierzyciela terminie, gdyż ustalono, że stosunek posiadanych zobowiązań do uzyskiwanych dochodów jest znaczący i w ocenie Banku zmiana warunkow umowy nie zapewni dalszej prawidłowej obsługi zobowiązania.

( dowód: wezwanie k. 53, odpowiedź Banku k. 78 ).

W związku z faktem, iż pozwana nie dokonywała spłaty rat w wyznaczonych terminach oraz w wyznaczonych kwotach, pismem z dnia 24 września 2018 r. powód skierował do pozwanej wypowiedzenie umowy w związku z niedotrzymaniem przez dłużniczkę warunków udzielenia kredytu z zachowaniem okresu wypowiedzenia określonego w umowie. Ponadto, we wskazanym wypowiedzeniu powód poinformował pozwaną, iż brak wpłaty zaległości w terminie wypowiedzenia, przeterminowanego zadłużenia spowoduje, iż cała należność kapitałowa stanie się niezwłocznie wymagalna wraz z należnymi odsetkami, a Bank poweźmie wszelkie przysługujące mu kroki prawne celem ich odzyskania. Pismem z dnia 17 kwietnia 2019 r. Powodowy Bank ponownie wezwał pozwaną do spłaty, kierując do niej ostateczne wezwanie do zapłaty w terminie 7 dni od dnia otrzymania tegoż wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Pomimo wezwania pozwana nie wywiązała się z ciążącego na niej zobowiązania, (dowód: wyciąg z ksiąg bankowych k. 31, wypowiedzenie umowy kredytu k. 50,50v, ostateczne wezwanie do zapłaty k. 49, kserokopia wezwania do zapłaty k. 53-54,).

W piśmie procesowym złożonym do akt sprawy w dniu 18 stycznia 2021r. przedstawiciel Banku oprócz wniosku o pominięcie w sprawie dowodu z przesłuchania w charakterze strony upoważnionego przedstawiciela banku udzielił informacji, że w toku procesu doszło do przelewu wierzytelności Banku na rzecz P.. Nie przedłożono umowy cesji.

(dowód: pismo procesowe k. 104).

Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się na dokumentach znajdujących się w aktach. Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zaoferowanych przez strony dowodów w postaci: kopii umowy kredytowej, zawartych pomiędzy stronami aneksów, ogólnych warunków, harmonogramów spłat, a także kopii korespondencji kierowanej przez Bank do pozwanej. Ich autentyczność i wiarygodność nie została skutecznie zakwestionowana w toku procesu przez strony, nie budziła również wątpliwości Sądu. Dokumenty te co prawda miały walor wyłącznie dowodów z dokumentów prywatnych, tj. zgodnie z przepisem art. 245 k.p.c., stanowiły dowód tego, że osoby, które je podpisały złożyły oświadczenie objęte ich treścią, jednakże, w świetle zarzutów przedstawionych przez stronę pozwaną, Sąd uznał, że są one wystarczające do poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie i weryfikacji zasadności roszczenia powoda. W postępowaniu cywilnym dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Autentyczność dokumentów prywatnych i urzędowych oraz prawdziwość treści dokumentów urzędowych nie była kwestionowana przez żadną ze stron w oparciu o treść art. 232 k.p.c. w zw. z art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c. Także Sąd nie znalazł podstaw do tego, aby uczynić to z urzędu. Tym samym okazały się one przydatne w sprawie, stając się podstawą powyższych ustaleń faktycznych. Okoliczność, że żadna ze stron nie kwestionowała treści kserokopii dokumentów znajdujących się w aktach sprawy pozwoliła na potraktowanie tych kopii jako dowodów pośrednich istnienia dokumentów o treści im odpowiadającej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne i zasługiwało na uwzględnienie.

Powód wywodził swoje roszczenie z zawartej z pozwanym umowy kredytowej i aneksów zawartych w jej następstwie. Źródłem roszczenia powoda była umowa kredytowa, a zatem podstawą prawną jego działań były przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72 poz. 665 z późn. zm.). Zgodnie z art. 69 ust. 1 tej ustawy, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Powodowy Bank domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty stanowiącej równowartość niespłaconego przez nią kredytu powiększonego o odsetki i koszty. Pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie kwestionowała faktu zawarcia umowy kredytu oraz istnienia zadłużenia, a jedynie podnosiła, że pomiędzy stronami były prowadzone negocjacje dotyczące restrukturyzacji zadłużenia i w jej mniemaniu udzielono jej zwłoki w płatnościach, przez co, jej zdaniem, nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy przez powodowy Bank.

W toku procesu pozwana także nie kwestionowała obowiązku spełnienia dochodzonego od niej roszczenia wynikającego z zawartej umowy kredytu zarówno co do należności głównej, jak i odsetek. Z przedłożonych przez stronę powodową dokumentów wynika jednoznacznie, że powód wielokrotnie wzywał pozwaną do zapłaty, wielokrotnie także próbował ugodowo rozwiązać sprawę, na co wskazuje zawarcie trzech aneksów przedłużających datę zakończenia umowy i wprowadzających prolongatę w obsłudze kredytu. Zasadniczym celem drugiego etapu postępowania po wniesieniu sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym jest zbadanie zasadności podniesionych przez stronę pozwaną twierdzeń, a ciężar dowodu w odniesieniu do twierdzeń podniesionych w treści sprzeciwu od nakazu zapłaty spoczywa na pozwanej. Zgodnie bowiem z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Stosownie zaś do treści art. 3 k.p.c. strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Przepis art. 232 k.p.c. stanowi natomiast, że strony zobowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Powyżej powołane przepisy statuują jedną z podstawowych zasad procesu cywilnego, jaką jest zasada kontradyktoryjności. Zgodnie z jej założeniem ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie, zaś Sąd orzekający nie jest obciążony odpowiedzialnością za rezultat postępowania dowodowego, którego dysponentem są strony (por. wyrok SN z dnia 07 października 1998 r., II UN 244/98, OSNP 1999/20/662). Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy nie ulegało wątpliwości, że zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, skoro pozwana w sprzeciwie wnosiła o oddalenie powództwa, to zgodnie z przytoczonym powyżej stanowiskiem powinna przedstawić okoliczności na poparcie swego stanowiska i je udowodnić. Tymczasem w przedmiotowej sprawie pozwana swoją obronę ograniczyła do oświadczenia, iż wnosi o oddalenie powództwa oraz do stwierdzenia, że dążyła do ugodowego załatwienia sprawy i była przekonana o udzieleniu jej zgody na restrukturyzację kredytu przez co wypowiedzenie umowy było nieskuteczne. Problem w tym, iż pozwana w żaden sposób nie wykazała, aby otrzymała zgodę na kolejną restrukturyzację, a pozwany Bank udowodnił w sprawie, że takiej zgody nie udzielił na co przedstawił pismo zawierające oświadczenie o braku jego zgody skierowane do pozwanej i jej doręczone.

Przed przystąpieniem do dalszych rozważań, z uwagi na informację co do dokonanego przelewu wierzytelności odnieść się należy do art. 509 k.c. definiującego przelew (cesję wierzytelności) i obowiązków dowodowych cesjonariusza (nabywcy) wierzytelności, w zakresie legitymacji procesowej czynnej w sprawie. Podkreślenia wymaga, że w sprawie nie doszło do zmiany po stronie powoda. Zgodnie bowiem z przepisem art. 192 pkt. 3 k.p.c., z chwilą doręczenia pozwu, zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy; nabywca może jednak wejść na miejsce zbywcy za zezwoleniem strony przeciwnej. Przelew wierzytelności objętej pozwem w niniejszej sprawie przez powoda na fundusz sekurytyzacyjny nastąpił już po doręczeniu pozwanej odpisu pozwu, zatem nie miał wpływu na tok sprawy. Powód nie załączył umowy cesji ani nie wniósł o wstąpienie do sprawy w jego miejsce nabywcy wierzytelności, przeciwnie zajmował merytoryczne stanowisko w sprawie wnosząc o pominięcie dowodu z przesłuchania przedstawiciela powodowego banku jako strony. Wobec powyższego powodem w sprawie pozostaje w dalszym ciągu (...) SA z siedzibą w W..

Powód, składając do akt kopię kredytowej i zawartych aneksów wykazał, że zostały zawarte takie umowy z pozwaną, a także udowodnił, na jakich warunkach nastąpiło udzielenie kredytu. Następnie, składając dowód w postaci wykazu operacji na rachunku udowodnił, że pozwana nie wywiązywała się ze zobowiązań określonych w umowie, co doprowadziło do powstania ujemnego salda i upoważniało bank do wypowiedzenia umowy oraz postawienia całej należności w stan wymagalności. Składając dowody w postaci kopii wypowiedzenia umowy wraz z dowodem nadania, powód wykazał, że do wypowiedzenia umowy ugody doszło, a w konsekwencji, że cała należność wynikająca z umowy stała się wymagalna. Składając wreszcie wyciąg z operacji pozwalający na prześledzenie salda na rachunku pozwanej.

Zgodnie z art. 354 § 1 k.c. dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu. Z kolei wedle art. 481 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności (§1). Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (§2). Zgodnie z art. 359§2 ¹ k.c. maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów wierzyciel mógł domagać się zasądzenia na jego rzecz dochodzonej pozwem należności, a także odsetek umownych od kwot wskazanych w pozwie. Jego żądnie w całości zasługiwało na uwzględnienie. Z tych względów Sąd zasądził od pozwanej L. S. (1) na rzecz powodowego Banku kwoty dochodzone pozwem opisane w punktach 1,2,3,4 wyroku. Ponadto Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 975 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej ustanowionej dla pozwanego z urzędu Sąd orzekł na podstawie § 8 pkt. 6 w związku z § 22 Rozporządzenia Ministra z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu wyliczając je od wartości przedmiotu sporu, zważywszy na datę wytoczenia powództwa i powiększając o należny 22% podatek VAT.