Sygn. akt IV C 705/21
Dnia 8 marca 2021 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: sędzia Monika Włodarczyk
na posiedzeniu niejawnym w dniu 8 marca 2021 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.
przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej (...) ul. (...) w W.
o uchylenie uchwały nr (...)
po rozpoznaniu wniosku o zabezpieczenie złożonego w pozwie
postanawia:
oddalić wniosek w całości.
SSO Monika Włodarczyk
Sygn. akt IV C 705/21
Postanowienia z dnia 8 marca 2021 r.
Pozwem z dnia 19 lutego 2021 roku (data nadania w placówce pocztowej k. 97) powód Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) złożonym przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej (...) ul. (...)
w W. wniósł o uchylenie uchwały nr(...) z dnia 31 marca 2020 r. (...) Wspólnoty Mieszkaniowej (...) ul. (...) w W. w sprawie określenia sposobu głosowania nad uchwałami wspólnoty, podjętej wg oświadczenia Zarządu Wspólnoty w dniu 2 grudnia 2020 r., doręczonego powodowi 8 stycznia 2021 r. W pozwie strona powodowa wniosła również roszczenie ewentualne w razie stwierdzenia braku podstaw do uchylenia uchwały, tj.
o ustalenie nieistnienia uchwały na podstawie art. 189 k.p.c. Powód wniósł także o udzielenie zabezpieczenia powództwa poprzez wstrzymanie wykonania zaskarżonej uchwały.
W uzasadnieniu wniosku o zabezpieczenie strona powodowa wskazała, że przedmiotowa uchwała została podjęta z naruszeniem art. 23 ust. 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, o treści uchwały, która została podjęta z udziałem głosów zebranych indywidualnie, każdy właściciel lokalu powinien zostać powiadomiony na piśmie. Zarząd Wspólnoty nie miał prawa, podejmując uchwałę wprowadzającą zasadę oddawania głosów elektronicznie, przyjąć i głosować nad uchwałą w taki sam sposób jak ten przyjęty
w uchwale. Dopiero po podjęciu tej uchwały byłoby to możliwe. Ponadto, właściciele nie podpisywali zgód na głosowanie w formie elektronicznej. Zdaniem powoda niezbędnym jest zabezpieczenie roszczenia poprzez wstrzymanie wykonania uchwały ponieważ może to spowodować trudne do określenia następstwa tej uchwały i dalszego funkcjonowania wspólnoty (
pozew – k. 3-9).
Sąd zważył, co następuje.
Wniosek powódki o udzielenie zabezpieczenia podlega oddaleniu w całości, gdyż powód nie uprawdopodobnił zaistnienia przesłanek ustawowych warunkujących udzielenie zabezpieczenia.
Stosownie do przepisu art. 730
1 k.p.c., udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny
w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.
Stosownie do art. 731 k.p.c., zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Zgodnie z art. 736 § 1 k.p.c. wniosek o udzielenie zabezpieczenia powinien odpowiadać wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego, a nadto zawierać wskazania sposobu zabezpieczenia i uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek.
Tym samym zasadność wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczeń, jak i przyczyn jego oddalenia winna zostać oceniona z powołaniem przepisów regulujących istotę
i dopuszczalny zakres rozstrzygnięcia sądu w ramach takiego rodzaju sądowego postępowania cywilnego.
Przesłanką udzielenia zabezpieczenia jest uprawdopodobnienie roszczenia i interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Roszczenie uznaje się za uprawdopodobnione, jeżeli istnieje uzasadniona podstawa do przypuszczenia, że ono istnieje i jest wymagalne. Zgodnie
z ugruntowanym poglądem orzecznictwa roszczenie jest uprawdopodobnione, jeżeli istnieje znaczna szansa na jego istnienie, co nie wyklucza tego, iż w świetle głębszej analizy stanu faktycznego i prawnego wniosek może okazać się bezzasadny. Istotą postępowania zabezpieczającego, jako postępowania incydentalnego, nie jest uznanie dochodzonego roszczenia za udowodnione, ale jedynie za uprawdopodobnione, czemu służy dokonywana przez sąd jedynie pobieżna analiza dostarczonego przez wnioskodawcę materiału dowodowego.
Uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek o udzielenie zabezpieczenia jest w postępowaniu zabezpieczającym szczególnie istotne z uwagi na orzekanie w przedmiocie tego wniosku, co do zasady na posiedzeniu niejawnym i często jeszcze przed przeprowadzeniem postępowania dowodowego w sprawie, na podstawie okoliczności jedynie przytoczonych przez uprawnionego ( D. Zawistowski, Postępowanie zabezpieczające. Komentarz. Wybór orzeczeń, Oficyna 2007). W interesie uprawnionego leży zatem nie tylko formalne wypełnienie obowiązku wynikającego z treści art. 736 § 1 pkt 2 k.p.c., po to, by uchronić się przed zwrotem wniosku, lecz rzeczowe przedstawienie faktów uzasadniających udzielenie zabezpieczenia i okoliczności uprawdopodobniających ich istnienie, jako koniecznych przesłanek dla uzyskania zabezpieczenia.
Wymóg uprawdopodobnienia roszczenia oznacza konieczność uprawdopodobnienia faktów, z których jest ono wywodzone. Przesłanką zasadności udzielenia zabezpieczenia jest istnienie po stronie uprawnionego konkretnego roszczenia wynikającego z przytoczonych przez uprawnionego okoliczności faktycznych, którego ochrona wynika z obowiązujących przepisów prawa. Uprawdopodobnienie nie wymaga niepodważalnych dowodów istnienia roszczenia. Nie oznacza to jednak, że każde twierdzenie uprawnionego o istnieniu roszczenia stanowi jego uprawdopodobnienie. Uprawdopodobnienie ma dać sądowi słuszną podstawę do przypuszczenia o istnieniu roszczenia. Różnica pomiędzy uprawdopodobnieniem a wynikiem postępowania rozpoznawczego stanowiącego podstawę wydania orzeczenia sprowadza się jedynie do tego, że uprawdopodobnienie nie wymaga zachowania szczegółowych przepisów
o postępowaniu dowodowym.
Co się zaś tyczy interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia wskazać należy, że interes ten najczęściej określa się jako obiektywną w świetle obowiązujących przepisów, czyli wywołaną rzeczywistą koniecznością ochrony określonej sfery prawnej, potrzebę uzyskania orzeczenia sądowego o określonej treści. Przez pojęcie interesu prawnego należy zatem rozumieć, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni uprawnionemu należytą ochronę prawną ( T. Ereciński (red.) – Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom 3. Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis Warszawa 2006).
O istnieniu podstawy zabezpieczenia można więc mówić wtedy, gdy bez zabezpieczenia ochrona prawna udzielona w merytorycznym orzeczeniu w sprawie okaże się niepełna, innymi słowy spóźniona. Stwierdzić należy, że interes prawny jako przesłanka zabezpieczenia istnieje w przypadku, gdy zachodzi potrzeba zapewnienia uprawnionemu "należytej ochrony prawnej", zanim uzyska ochronę definitywną (ostateczną), czyli zanim zostanie osiągnięty cel postępowania w sprawie, w związku z którym następuje udzielenie zabezpieczenia. Celem zabezpieczenia w tych przypadkach jest zatem zapewnienie skuteczności przyszłego orzeczenia, a sens ochrony prawnej wyraża się w tym, aby jak najszybciej przerwać albo zapobiec bezprawnym działaniom, polegającym np. na podejmowaniu niezgodnych z prawem decyzji. Chodzi więc o to, że zakaz wynikający
z przyszłego orzeczenia pojawi się zbyt późno, przez co uprawniony poniesienie skutki niedozwolonych działań przeciwnika.
Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (u.w.l.), właściciel lokalu może zaskarżyć uchwałę do sądu z powodu jej niezgodności z przepisami prawa lub z umową właścicieli lokali albo jeśli narusza ona zasady prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną lub w inny sposób narusza jego interesy.
Stosownie do treści art. 25 ust. 1a u.w.l., powództwo, o którym mowa w ust. 1, może być wytoczone przeciwko wspólnocie mieszkaniowej w terminie 6 tygodni od dnia podjęcia uchwały na zebraniu ogółu właścicieli lokali albo od dnia powiadomienia wytaczającego powództwo o treści uchwały podjętej w trybie indywidualnego zbierania głosów
Zgodnie z art. 25 ust. 2 u.w.l., zaskarżona uchwała podlega wykonaniu, chyba że sąd wstrzyma jej wykonanie do czasu zakończenia sprawy.
Wstrzymanie wykonania zaskarżonej uchwały jest szczególnym rodzajem zabezpieczenia powództwa. Jako że ustawa o własności lokali nie stanowi przepisów szczególnych w przedmiocie przesłanek uwzględnienia lub oddalenia wniosku w tym przedmiocie, przy rozpoznaniu takiego wniosku stosuje się wprost przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (k.p.c.) dotyczące zabezpieczenia.
Odnosząc się do kwestii uprawdopodobnienia roszczenia, powód co prawda wykazał podjęcie uchwały, poprzez dołączenie odpisu uchwały oraz kart głosowania, jednak nie przedstawił dokumentów na potwierdzenie nieprawidłowości przy podejmowaniu uchwały. Powód wskazał, że nie były zbierane zgody na głosowanie w formie elektronicznej ale nie przedstawił wystarczających dowodów na wykazanie tej okoliczności. Co więcej, strona powoda powołuje się na oświadczenie M. B. o braku zgód na głosowanie
w formie elektronicznej, jednak nie dołącza tegoż oświadczenia do akt sprawy. W ocenie Sądu, w świetle aktualnie zaprezentowanego materiału dowodowego nie jest możliwe dokonanie przez Sąd miarodajnej analizy sposobu podjęcia kwestionowanej uchwały oraz skutków tej czynności, a co za tym idzie nie jest możliwym ustalenie przez Sąd, czy uchwała spełnia przesłanki określone w art. 25 ust. 1 u.w.l.
Ponadto w ocenie Sądu powód nie uprawdopodobnił interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, albowiem nie zostało wykazane, aby w wyniku umożliwienia członkom wspólnoty głosowania w formie elektronicznej nad przyszłymi uchwałami, tj. w przypadku braku odpowiedniego zabezpieczenia, mogły nastąpić skutki prawne stwarzające niebezpieczeństwo utrudnienia lub uniemożliwienia celu procesu w rozumieniu art. 730 1 § 2 k.p.c.
Ponadto powód nie uprawdopodobnił czy a jeżeli tak to jakie negatywne skutki mogą nastąpić w przypadku brak zabezpieczenia dla osiągnięcia celu postępowania
w sprawie. Strona powodowa przedstawiła jedynie okoliczności faktyczne towarzyszące przy podejmowaniu uchwały, powód odnosi się w jednym zdaniu o konieczności zabezpieczenia roszczenia ale nie przedstawił argumentacji popierającej jego stanowisko. Dodać należy, że nawet gdyby stanowisko reprezentowane przez powoda było prawdziwe, to nie oznacza to automatycznie braku możliwości zaspokojenia roszczenia, a przez to uniemożliwienie osiągnięcia celu postępowania.
Zdaniem Sądu, nie ma podstaw do przyjęcia, że podjęta uchwała zagraża
w jakikolwiek sposób interesom wspólnoty, tym bardziej, iż powód co do zasady nie kwestionuje dopuszczalności formy głosowania elektronicznego lecz skupia się wyłącznie na wadliwościach, które towarzyszyły oddawaniu głosów nad sporną uchwałą, a które
w toku postępowania nie zostały uprawdopodobnione. Zwrócić należy uwagę, iż sporna uchwała dotyczy wprowadzenia jako jednej z form głosowania możliwość oddania głosu
w systemie elektronicznym za pośrednictwem portalu internetowego przeznaczonego do głosowania, która to forma szczególnie w aktualnej sytuacji, tj. w związku z istniejącym zagrożeniem epidemiologicznym, zapewnia realne uczestnictwo członkom w sprawach wspólnoty a tym samym zapewnia im możliwość realizacji przysługujących praw członkowskich. Ponadto nawet jeśli przyjąć, że uchwała została podjęta z naruszeniem przepisów to nie oznacza to, że automatycznie został uprawdopodobniony interes prawny
w udzieleniu zabezpieczenia skoro zaskarżona uchwała
de facto umożliwia funkcjonowanie Wspólnoty i nie narusza w tym względzie interesu jej członków, czego też powód nie uprawdopodobnił.
Celem postępowania o uchylenie uchwały wspólnoty mieszkaniowej jest doprowadzenie do stanu istniejącego przed podjęciem uchwały, a więc stanu niestojącego
w sprzeczności z przepisami prawa lub umową współwłaścicieli, albo też naruszającego zasady prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną lub w inny sposób naruszającego interesy właścicieli lokalu.
Jeśli uwzględni się przytoczoną powyżej definicję interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia, to wniosek o wstrzymanie wykonania uchwały nr (...) z dnia 31 marca 2020 r. podjętej w trybie elektronicznym, która przyjmuje możliwość głosowania w formie elektronicznej, nie uprawdopodabnia, że brak zabezpieczenia powództwa uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie w razie wydania wyroku uwzględniającego powództwo.
Z podanych przyczyn nie sposób więc uznać aby istniały podstawy do dokonania zabezpieczenia w trybie przewidzianym przepisem prawa na aktualnym etapie postępowania.
Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie a contrario art. 730 1 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 25 ust. 2 u.w.l. orzekł jak w sentencji postanowienia.
SSO Monika Włodarczyk
1. (...)
(...)