Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

XII K 19/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

Ż. S.

W okresie od dnia 09.09.2016 r. do 05.02.2019 r. w siedzibie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat W.-W. przy ul. (...) w W., działając czynem ciągłym w krótkich odstępach czasu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dla siebie oraz innego podmiotu, będąc pracownikiem Wydziału (...) w/w jednostki organizacyjnej ZUS uprawnionym do m. in. do obsługi kont płatników ZUS doprowadziła Zakład Ubezpieczeń Społecznych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wielkiej wartości w łącznej kwocie 1.114.280,44 zł w ten sposób, że wprowadziła swoich przełożonych służbowych w błąd co do autentyczności przedkładanych im dokumentów niezbędnych do uzyskania ich aprobaty na wykonywanie przelewów pieniężnych, a które to dokumenty uprzednio podrobiła oraz wyzyskując ich błędne przekonanie co do zasadności wykonywania zwrotów nadpłat z kont płatników ZUS oraz prawidłowości danych zawartych w dokumentacji dokonała z kont płatników nieczynnych czterdziestu pięciu przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w kontach na rachunki bankowe prowadzone na rzecz Ż. S. oraz na konto płatnika (...), po uprzednim bezpodstawnym dokonaniu przeksięgowań środków pieniężnych na w/w konta płatników z kont innych płatników nieczynnych przy użyciu podrobionych przez siebie dokumentów i wprowadzenie w błąd swoich przełożonych co do zasadności tych przeksięgowań, tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

1.1.2.

E. G.

W okresie od dnia 07.07.2016 r. do 05.02.2019 r. w siedzibie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat W.-W. przy ul. (...) w W., działając czynem ciągłym, będąc zatrudnioną na stanowisku (...) w Wydziale (...) w w/w jednostce organizacyjnej ZUS, nieumyślnie niedopełnia swoich obowiązków w ten sposób, że dokonywała aprobaty wniosków przedkładanych jej przez podległego jej pracownika Ż. S. o zwrot nadpłat istniejących na kontach płatników nieczynnych bez rzetelnej weryfikacji okazywanych jej dokumentów, w tym bez oryginałów wniosków o dokonanie zwrotów tych nadpłat, czym działała na szkodę interesu publicznego umożliwiając dokonywanie Ż. S. szeregu nieuprawnionych transakcji pieniężnych z kont płatników nieczynnych na jej prywatne konta bankowe, wyrządzając w ten sposób istotną szkodę majątkową Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, tj. o czyn z art. 231 § 3 w zw. z § 11 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

I.  Od 1 lipca 2012 r. Ż. S. zatrudniona była w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Inspektoracie W.-W. na stanowisku (...) w Wydziale (...).

karta zakresu obowiązków i odpowiedzialności oraz uprawnień pracownika

t. I, k. 59-64

II.  Oskarżona cieszyła się opinią doświadczonego i sumiennego pracownika, darzono ją dużym zaufaniem i stawiano za wzór innym pracownikom.

wyjaśnienia oskarżonej E. G., zeznania świadków M. P., M. L., T. K., M. K. (1), A. G., J. P., B. T., M. K. (2), A. Ł., M. K. (3)

t. IV, k. 110v-112, t. II, k. 318-320, t. IV, k. 123v-124, t. II, k. 323-325, t. IV, k. 207-210, t. II, k. 334-336, t. IV, k. 125v-126, t. II, k. 344-346, t. IV, k. 125-125v, t. II, k. 351-353, t. IV, k. 124v-125, t. III, k. 521-523, t. IV, k. 114v-115v, 207, t. IV, k. 210-211, t. IV, k. 212-213, t. IV, k. 239-241, t. I, k. 104-105, t. III, k. 490-492, t. IV, k.112-114, 238v-239

III.  Do obowiązków Ż. S., jako (...), należało rozliczanie kont płatników składek.

karta zakresu obowiązków i odpowiedzialności oraz uprawnień pracownika

t. I, k. 59-64

IV.  Podstawą wszczęcia procedury w zakresie rozliczenia konta był wniosek płatnika. Po wpłynięciu wniosku, Kancelaria ZUS opatrywała wniosek pieczęcią wpływu i dokonywała jego rejestracji w systemie informatycznym – aplikacji (...). Następnie wniosek był przydzielany referentowi, celem rozpatrzenia.

W przypadku wniosków o przeksięgowanie środków, zadaniem referenta było zbadanie istnienia takich powiązań pomiędzy płatnikami (np. małżeństwo), które w świetle przepisów uprawniały do przeniesienia środków.

W zakresie wniosku o zwrot nadpłaty, zadaniem referenta było sprawdzenie rzeczywistego istnienia nadpłaty oraz skontrolowanie czy dana nadpłata nie jest przedawniona.

Po powyższej weryfikacji, referent miał obowiązek przygotować w systemie informatycznym notę księgową dotyczącą migracji środków. Przygotowaną notę wraz z dokumentacją płatnika, referent przedkładał aprobantowi.

zeznania M. P.

t. I, k. 104-105, t. III, k. 490-492, t. IV, k.112-114, 238v-239

zeznania M. K. (3)

t. IV, k. 239-241, 351-354

V.  A. i bezpośrednim przełożonym Ż. S. była E. G..

E. G. zatrudniona była w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Inspektoracie W.-W. w Wydziale (...), od 1 grudnia 2012 r. na stanowisku (...), a następnie od 1 października 2018 r. na stanowisku (...).

Do obowiązków E. G., jako (...), należało m.in. dokonywanie aprobaty not księgowych przygotowanych przez referentów ze swojego zespołu.

wyjaśnienia oskarżonej E. G.

t. III, k. 539-541, t. IV, k. 110v-112

wyjaśnienia oskarżonej Ż. S.

t. III, k. 501-503, t. IV, k. 110v, 126-127

zeznania M. P.

t. I, k. 104-105, t. III, k. 490-492, t. IV, k.112-114, 238v-239

Karta zakresu obowiązków i odpowiedzialności oraz uprawnień pracownika

t. I, k. 78-84

VI.  Incydentalnie, głownie z powodu nieobecności przełożonego, referent przedkładał noty księgowe (...) z innych zespołów, tj. M. K. (1), J. P., M. L., T. K..

zeznania M. P., M. L., T. K., M. K. (1), J. P.

t. I, k. 104-105, t. II, k. 318-320, t. IV, k. 123v-124, t. II, k. 323-325, t. IV, k. 207-210, t. II, k. 351-353, t. IV, k. 124v-125

VII.  Procedura wymagała od aprobanta zweryfikowania noty z oryginałem wniosku płatnika oraz sprawdzenia czy numer konta bankowego znajdujący się we wniosku odpowiada numerowi znajdującemu się w systemie. Po pozytywnej weryfikacji, udzielano aprobaty noty.

dokumentacja ZUS

t. IV, k. 318-349v

zeznania świadków M. P., M. K. (3), M. L., T. K., M. K. (1), A. G., J. P., B. T., M. K. (2), A. Ł.

t. I, k. 104-105, t. III, k. 490-492, t. IV, k.112-114, 238v-239, t. IV, k. 239-241, 351-354, t. II, k. 318-320, t. IV, k. 123v-124, t. II, k. 323-325, t. IV, k. 207-210, t. II, k. 334-336, t. IV, k. 125v-126, t. II, k. 344-346, t. IV, k. 125-125v, t. II, k. 351-353, t. IV, k. 124v-125, t. III, k. 521-523, t. IV, k. 114v-115v, 207, t. IV, k. 210-211, t. IV, k. 212-213.

VIII.  W przypadku rozpoznawania i aprobowania wniosku o zwrot nadpłaty, kładziono duży nacisk na terminowość. Na rozpoznanie wniosku wyznaczono termin 30 dni. Aprobata noty księgowej musiała nastąpić najpóźniej następnego dnia od dnia otrzymania. Niedotrzymanie terminów wiązało się z naliczeniem odsetek na rzecz wnioskodawcy, a pracownik, który nie dotrzymał terminu zobowiązany był do pisemnych wyjaśnień. Uchybienie terminowi mogło także wiązać się z upomnieniem pracownika.

Pracownicy byli obciążeni pracą. Do oddziału wpływała bardzo duża ilość wniosków, dziennie aprobanci musieli zaaprobować około 200-300 not.

wyjaśnienia E. G., wyjaśnienia Ż. S., zeznania świadków M. L., T. K., M. K. (1), A. G., J. P., B. T., M. K. (2), A. Ł.

t. III, k. 539-541, t. IV, k. 110v-112, t. III, k. 501-503, t. IV, k. 110v, 126-127, t. II, k. 318-320, t. IV, k. 123v-124, t. II, k. 323-325, t. IV, k. 207-210, t. II, k. 334-336, t. IV, k. 125v-126, t. II, k. 344-346, t. IV, k. 125-125v, t. II, k. 351-353, t. IV, k. 124v-125, t. III, k. 521-523, t. IV, k. 114v-115v, 207, t. IV, k. 210-211, t. IV, k. 212-213.

IX.  Obciążenie pracą i duży nacisk na terminowe rozpoznanie wniosku, doprowadziło do wytworzenia się wśród pracowników praktyki, w której weryfikacja not księgowych dokonywana była na podstawie kopii wniosku bądź skanu umieszczonego w systemie informatycznym.

wyjaśnienia E. G., wyjaśnienia Ż. S., zeznania świadków M. L., T. K., M. K. (1), A. G., J. P., B. T., M. K. (2), A. Ł.

t. III, k. 539-541, t. IV, k. 110v-112, t. III, k. 501-503, t. IV, k. 110v, 126-127, t. II, k. 318-320, t. IV, k. 123v-124, t. II, k. 323-325, t. IV, k. 207-210, t. II, k. 334-336, t. IV, k. 125v-126, t. II, k. 344-346, t. IV, k. 125-125v, t. II, k. 351-353, t. IV, k. 124v-125, t. III, k. 521-523, t. IV, k. 114v-115v, 207, t. IV, k. 210-211, t. IV, k. 212-213.

X.  W okresie od 28 listopada 2018 r. do 24 maja 2019 r. w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziale w W., Wydział (...) przeprowadził kontrolę, której przedmiotem były dokonywane zwroty.

protokół kontroli doraźnej

t. II, t. 382-479

XI.  Sporządzane przez Ż. S. noty o zwrot nadpłaty zostały wystawione na podstawie podrobionych przez nią wniosków i załączone do sprawy w formie kopii wniosku, wydruków e-mailii. W podrobionych wnioskach Ż. S. wpisywała należące do niej numery kont bankowych, jako właściwych do wypłaty należnych środków oraz konto bankowe należące do płatnika (...).

Noty o zwrot zostały przedłożone do aprobaty kierownikom E. G., M. L., T. K., A. G., J. P..

W ten sposób Ż. S. doprowadziła do dokonania:

1.  w dniu 09.09.2016 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 36.981,97 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) SA,

2.  w dniu 23.09.2016 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 21.082,71 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA,

3.  w dniu 29.09.2016 r. z konta płatnika nieczynnego (...) COMPANY A.S. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 22.563,92 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA,

4.  w dniu 14.10.2016 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 5.342,33 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA,

5.  w dniu 24.10.2016 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 34.179,82 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA,

6.  w dniu 22.11.2016 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)w łącznej kwocie 6.770,34 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez Bank (...) SA

7.  w dniu 23.11.2016 r. z konta płatnika nieczynnego (...) SA (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 89.526,32 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...),

8.  w dniu 11.01.2017 r. z konta płatnika nieczynnego (...) SA (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 15.104,62 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...),

9.  w dniu 26.01.2017 r. z konta płatnika nieczynnego (...) A.S. (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 9.463,99 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) SA.,

10.  w dniu 10.02.2017 r. z konta płatnika nieczynnego (...) w likwidacji (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 32.821,86 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA,

11.  w dniu 07.03.2017 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 37.881,01 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...),

12.  w dniu 07.04.2017 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 31.793,82 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA.,

13.  w dniu 10.05.2017 r. z konta płatnika nieczynnego (...)' (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 28.237,24 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) SA,

14.  w dniu 24.05.2017 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 2.127,23 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA.,

15.  w dniu 25.05.2017 r. z konta płatnika nieczynnego (...) (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 24.890,28 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA.,

16.  w dniu 14.06.2017 r. z konta płatnika nieczynnego ZAKŁAD (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłat) na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 44.529,11 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA,

17.  w dniu 10.07.2017 r. z konta płatnika nieczynnego ZAKŁAD (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 44.970,89 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA.,

18.  w dn. 11.08.2017 r. z konta płatnika nieczynnego ZAKŁAD (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 33.899,38 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA,

19.  w dniu 25.08.2017 r. z konta płatnika nieczynnego ZAKŁAD (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 43.074,85 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA,

20.  w dniu 14.09.2017 r. z konta płatnika nieczynnego ZAKŁAD (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr(...)) w kwocie 41.085,99 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA.,

21.  w dniu 16.10.2017 r. z konta płatnika nieczynnego ZAKŁAD (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 42.357,62 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA.,

22.  w dniu 09.11.2017 r. z konta płatnika nieczynnego ZAKŁAD (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłat} na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 40.855,99 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA.,

23.  w dniu 08.12.2017 r. z konta płatnika nieczynnego ZAKŁAD (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 30.907,40 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA.,

24.  w dniu 12.01.2018 r. z konta płatnika nieczynnego ZAKŁAD (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 18.080,18 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA.

25.  w dn. 25.01.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 49.336,53 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA,

26.  w dn. 09.02.2018 r. konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 33.080,65 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA,

27.  w dniu 06.03.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr(...) w kwocie 35.950,17 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA,

28.  w ^: dniu 13.04.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...) w łącznej kwocie 37.017,23 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA,

29.  w dniu 15.05.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w-' koncie (nota nr (...)) w kwocie 4.169,00 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA,

30.  w dniu 07.06.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 4.100,31 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA.,

31.  w dniu 27.06.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 18.152,21 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) SA.,

32.  w dniu 12.07.2018 r. z konta płatnika nieczynnego CENTRUM CYFROWEJ ADMINISTRACJI (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 12.198,20 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA.,

33.  w dniu 08.08.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 8.560,32 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA,

34.  w dniu 16.08.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 4.352,52 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA,

35.  w dniu 16.08.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) p. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 4.824,67 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA.

36.  w dniu 24.08.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 4.924,23 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA,

37.  w dniu 12.09.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w łącznej 10.719,13 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA.,

38.  w dniu 09.11.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 3.421,85 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez Bank (...) SA,

39.  w dniu 16.11.2018 r. bezpodstawnego przeksięgowania środków pieniężnych z konta
płatnika nieczynnego WOJEWÓDZKIE ZAKŁADY (...) sp. z o.o. (NIP
(...)) na konto płatnika (...) (NIP
(...)) kwotę 61.500,49 zł, skutkiem czego pokryte zostało zadłużenie (...)
(...) wobec którego prowadzone było postępowanie egzekucyjne
na rzecz ZUS Oddział w T.,

40.  w dniu 23.11.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...).V. w Polsce (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 2.395,79 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA,

41.  w dniu 19.12.2018 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 24.741,64 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA,

42.  w dniu 09.01.2019 r. z konta płatnika nieczynnego A. B. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 7.779,87 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) SA.,

43.  w dniu 11.01.2019 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewu stanowiącego zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (nota nr (...)) w kwocie 6.147,73 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA.,

44.  w dniu 22.01.2019 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 2.304,82 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) SA,

45.  w dniu 05.02.2019 r. z konta płatnika nieczynnego (...) sp. z o.o. (NIP (...)) przelewów stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na w/w koncie (noty nr (...)) w łącznej kwocie 69.074,25 zł na rachunek bankowy o nr (...) prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank (...) SA,

protokół kontroli doraźnej

t. II, t. 382-479

wyjaśnienia oskarżonej Ż. S.

t. III, k. 501-503, t. IV, k. 110v, 126-127

noty księgowe

t. I, k. 125-75

XII.  W dniu 3 października 2019 r. prokurator Prokuratury Rejonowej W. – W. w W. przedstawił Ż. S. zarzut popełnienia przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. Ż. S. przyznała się do winy.

postanowienie o przedstawieniu zarzutów

t. III, k. 481-488

wyjaśnienia oskarżonej Ż. S.

t. III, k. 501-503, t. IV, k. 110v, 126-127

XIII.  W dniu 14 listopada 2019 r. prokurator Prokuratury Rejonowej W. – W. w W. przedstawił E. G. zarzut popełnienia przestępstwa z art. 231 § 3 w zw. z § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

postanowienie o przedstawieniu zarzutów

t. III, k. 534

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

-

-

-

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

-

-

-

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1.

wyjaśnienia oskarżonej Ż. S.

(t. III, k. 501-503, t. IV, k. 110v, 126-127)

⚫

oskarżona przyznała się do zarzucanego czynu,

⚫

podała, że wyszukiwała płatników ZUS z zamkniętą działalnością, następnie podrabiała wnioski o zwrot nadpłaty na rzecz w/w płatników, wskazując we wniosku własny numer konta bankowego i przekazywała je do kancelarii, celem weryfikacji i wprowadzenia,

⚫

bezpośrednim przełożonym oskarżonej była oskarżona E. G., która ze względu na dużą ilość obowiązków służbowych, była dostępna dla pracowników tylko przez 20-30 minut dziennie,

⚫

E. G. czasami zostawiała włączony komputer, celem samodzielnego akceptowania not przez oskarżoną, robili tak też inni kierownicy,

⚫

liczba not do akceptacji sięgała tysięcy, nie było fizycznej możliwości zapoznawania się i weryfikacji not.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom Ż. S.. Oskarżona konsekwentnie w toku całego postępowania przyznawała się do winy. Opisane przez nią zdarzenia są jasne, logiczne, spójne i znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, w szczególności w zebranej dokumentacji ZUS.

1.1.1.

wyjaśnienia oskarżonej E. G. (t. IV, k. 110v-112),

zeznania M. L. (t. II, k. 318-320, t. IV, k. 123v-124),

zeznania T. K. (t. II, k. 323-325, t. IV, k. 207-210),

zeznania M. K. (1) (t. II, k. 334-336, t. IV, k. 125v-126),

zeznania A. G.

(t. II, k. 344-346, t. IV, k. 125-125v)

zeznania J. P.

(t. II, k. 351-353, t. IV, k. 124v-125)

zeznania B. T.

(t. III, k. 521-523, t. IV, k. 114v-115v, 207)

zeznania M. K. (2)

(t. IV, k. 210-211)

zeznania A. Ł.

(t. IV, k. 212-213)

zeznania M. K. (3)

(t. IV, k. 239-241)

⚫

oskarżona Ż. S. zarówno wśród kierownictwa jak i współpracowników uważana była za bardzo dobrego pracownika i specjalistę w zakresie rozliczania kont płatników ZUS, otrzymywała z tego tytułu liczne dyplomy i nagrody, obdarzana była dużym zaufaniem, w pracy stawiana była za wzór pracownika.

W zakresie okoliczności dotyczących czynu oskarżonej Ż. S., Sąd uznał za wiarygodne wyjaśnienia oskarżonej E. G. i zeznania wymienionych świadków – współpracowników oskarżonej. Okoliczności przez nich opisane są spójne, logiczne i korespondujące ze sobą.

1.1.1.

zeznania M. P.

(t. I, k. 104-105, t. III, k. 490-492, t. IV, k.112-114, 238v-239)

⚫

w związku z wykrytymi nieprawidłowościami po przeprowadzonej kontroli wewnętrznej ZUS, dotyczącej wykonywanych zwrotów nadpłat na rzecz płatników, świadek przeprowadziła rozmowę z Ż. S.. Oskarżona przyznała, że konta bankowe, na które dokonywała zwrotów w rzeczywistości należały do niej,

⚫

świadek zeznała, że oskarżona Ż. S. uchodziła w pracy za doświadczonego i zaufanego pracownika.

Zeznania świadka są jasne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.1.1.

opinia sądowo - psychiatryczna

(t. III, k. 508-510, 550-551, t. IV, k. 268-279)

⚫

stan psychiczny Ż. S. w okresie popełnionego czynu nie znosił ani nie ograniczał jej zdolności rozpoznania znaczenia czynów ani zdolności pokierowania swoim postępowaniem,

⚫

poczytalność oskarżonej w czasie czynu i w toku postępowania nie budzi żadnej wątpliwości.

Sporządzoną opinię oraz opinię uzupełniającą Sąd uznał za w pełni wiarygodne.

1.1.2.

wyjaśnienia oskarżonej E. G.

(t. III, k. 539-541, t. IV, k. 110v-112)

⚫

oskarżona nie przyznała się do winy,

⚫

przez natłok pracy weryfikacja dokumentów była pobieżna,

⚫

w pracy kładziono duży nacisk na terminowość załatwiania spraw,

⚫

oskarżona wraz z innymi pracownikami podnosiła wobec przełożonych problem deficytu pracowników i nadmiar obowiązków,

⚫

oskarżona darzyła dużym zaufaniem Ż. S.,

⚫

Ż. S. zapewniała oskarżoną, że zweryfikowała wniosek o zwrot nadpłaty i nie ma potrzeby dokonywania tego ponownie,

⚫

zaprzeczyła aby przechodziła szkolenie dotyczących procedury aprobaty wniosków,

⚫

do aprobaty wniosków uprawnione były nawet osoby zajmujące się korespondencją i takie osoby nie wiedziały co aprobują,

Sąd uznał za wiarygodne wyjaśnienia oskarżonej E. G.. Wyjaśnienia są spójne, logiczne i zgodne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.1.2.

zeznania M. P.

(t. I, k. 104-105, t. III, k. 490-492, t. IV, k.112-114, 238v-239)

⚫

osoby upoważnione do akceptacji wniosków dotyczących zwrotu nadpłat, tj. m.in. E. G., miały obowiązek zapoznać się z aktami sprawy, w tym z danymi znajdującymi się zarówno w systemie informatycznym ZUS jak i dokumentach, celem zweryfikowania czy wskazane konto bankowe jest prawidłowe i przypisane do danego płatnika,

⚫

noty podrobione przez oskarżoną Ż. S. były incydentalnie akceptowane także przez innych aprobantów,

⚫

w ZUS uregulowana i zapisana była wewnętrzna procedura aprobowania wniosków o zwroty,

⚫

organizowane były spotkania z pracownikami, gdzie przekazywane były oczekiwania pracodawcy, zadania, jakie należy wykonać i w jakim tempie,

⚫

pracowano pod presją czasu, pracownicy obarczeni byli dużą ilością obowiązków.

Zeznania świadka są jasne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.1.2.

zeznania M. K. (3)

(t. IV, k. 239-241, 351-354)

⚫

aprobent nie powinien aprobować zwrotu bez oryginału papierowego wniosku, ponieważ tylko na wniosek papierowy można było dokonywać zwrotu – tak zawsze było i było to przestrzegane. Pracownik mógł pracować na skanach ale przekazać do aprobaty musiał oryginalne dokumenty,

⚫

świadek nie przeprowadzał analizy autentyczności podpisu na wniosku, ponieważ ten obowiązek nie wynikał z żadnych przepisów i wytycznych,

⚫

przy weryfikacji, sprawdzał czy numer bankowy na wniosku zgadza się z tym znajdującym się w systemie,

⚫

jeżeli wniosek był sfałszowany w zakresie numeru rachunku, to osoba aprobująca zwrot nie miałaby możliwości ujawnienia tego faktu

⚫

nie zgadzał się z poglądem, że obciążenie pracą i konieczność terminowego wykonywania zadań uniemożliwiało rzetelne wykonywanie obowiązków,

⚫

pracownik który dokonywał aprobaty powinien ją wykonać najpóźniej następnego dnia,

⚫

ze statystyk wynika, że w okresie, kiedy obsługi wniosków dokonywała oskarżona Ż. S., a aprobaty oskarżona G., do Inspektoratu wpływało 50 wniosków co oznacza, że E. G. miała średnio 2 sprawy dziennie do aprobaty,

⚫

prowadzone były szkolenia wstępne, kierownicy referatu i pracownicy brali udział w szkoleniach doszkalających,

⚫

w ocenie świadka czynności związane z aprobatą zajmują maksymalnie 30 minut.

Zeznania świadka w zakresie obciążenia pracą oraz przestrzegania procedur są sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym w postaci zeznań świadków.

1.1.2.

zeznania M. L.

(t. II, k. 318-320, t. IV, k. 123v-124)

⚫

świadek akceptowała noty sporządzane przez oskarżoną Ż. S., jednakże były to sporadyczne sytuacje,

⚫

świadkowi zdarzało się dokonywać aprobat na podstawie kopii wniosków, ponieważ znalezienie oryginału dokumentu zajęłoby dużo czasu – oryginały z kilku lat składowane były w kartonach bez segregacji,

⚫

panowało przekonanie, że jeżeli dokument znajduje się w systemie to jego autentyczność została już potwierdzona,

⚫

w pracy kładziony był ogromny nacisk na terminową realizację wniosków; aprobować wnioski można było tylko do godziny 13:00, dziennie wpływało 200-300 wniosków, które musiały być zaaprobowane tego samego dnia. Ilość wniosków uniemożliwiała ich merytoryczną kontrolę, dlatego wnioski były akceptowane automatycznie,

⚫

poprawne zweryfikowanie jednego wniosku w średnio skomplikowanej sprawie zajmowało jedną godzinę,

⚫

kierownictwo było świadome stosowanej przez pracowników praktyki w zakresie aprobaty wniosków i wiedziało, że rzetelne wykonanie zadania było niemożliwe.

Zeznania świadka są jasne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.1.2.

zeznania T. K.

(t. II, k. 323-325, t. IV, k. 207-210)

⚫

świadkowi zdarzało się aprobować wnioski na podstawie kopii dokumentów oraz w oparciu o skany w znajdującym się wewnętrznym systemie informatycznym,

⚫

nie było możliwości sprawdzenia, czy zarejestrowany dokument jest autentyczny, weryfikacja takiego dokumentu mogła nastąpić tylko po wezwaniu wnioskodawcy do osobistego stawiennictwa,

⚫

pracowano pod presją czasu, a niedotrzymanie terminów wiązało się z obowiązkiem pisania wyjaśnień,

⚫

świadek nigdy nie słyszała, aby kierownik zabraniał pracować wyłącznie na skanach dokumentów,

⚫

w pracy cyklicznie przeprowadzane były kontrole wewnętrzne. Po kontrolach nigdy nie było żadnych zastrzeżeń odnośnie pracy niezgodnej z wytycznymi. Ostatnia kontrola, oprócz ujawnienia nieprawidłowości zwrotów sporządzonych przez oskarżoną Ż. S., nie wykazała innych nieprawidłowości.

Zeznania świadka są jasne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.1.2.

zeznania M. K. (1)

(t. II, k. 334-336, t. IV, k. 125v-126)

⚫

z uwagi na zaufanie do pracowników, presję czasu oraz ilość spraw, świadek nie dokonywała weryfikacji not, nie posiadała oryginałów dokumentacji. Świadek uznawała, że dokumentacja zapisana w systemie odpowiada prawdzie,

⚫

ze względu na ilość pracy nie było możliwości aby przy każdej sprawie sięgać do dokumentów w wersji papierowej,

⚫

ilość aprobowanej dokumentacji w miesiącu sięgała nawet do 3.000 dokumentów,

⚫

mwtodyka pracy świadka nie budziła zastrzeżeń wśród kierownictwa.

Zeznania świadka są jasne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.1.2.

zeznania A. G.

(t. II, k. 344-346, t. IV, k. 125-125v)

⚫

świadkowi zdarzało się aprobować dokumenty na podstawie kopii znajdujących się w systemie wewnętrznym ZUS, bez wglądu do oryginałów dokumentów, ponieważ pozyskanie ich zajęłoby dużo czasu,

⚫

świadek była przekonana, że jeżeli dokument jest w systemie, to jest prawidłowy, a system stworzony został po to, by nie sięgać po wersję papierową. Nie było możliwości sprawdzenia autentyczności takiego dokumentu.

⚫

nikt nie miał zastrzeżeń do metod pracy świadka.

Zeznania świadka są jasne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.1.2.

zeznania J. P.

(t. II, k. 351-353, t. IV, k. 124v-125)

⚫

świadkowi zdarzało się dokonywać aprobaty dokumentów na podstawie kopii, znajdujących się w wewnętrznym systemie ZUS, pozyskanie oryginału dokumentu zajęłoby za dużo czasu,

⚫

świadek miała przekonanie, że dokument znajdujący się w systemie jest autentyczny,

⚫

wiadomo było, że należy pracować na oryginałach dokumentów, natomiast każdy pracował na skanach. Rzetelne sprawdzenie dokumentów z oryginałami pism pozwalałoby zaaprobować 4 jedynie wnioski dziennie, o ile nie było innych obowiązków służbowych,

⚫

z uwagi na nadmiar obowiązków, współpracowników trzeba było obdarzać dużym zaufaniem co do wykonywanej przez nich pracy,

⚫

nie było prowadzonych szkoleń w zakresie procedury aprobaty dokumentów.

Zeznania świadka są jasne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.1.2.

zeznania B. T.

(t. III, k. 521-523, t. IV, k. 114v-115v, 207)

⚫

była świadkiem jak E. G. pozwalała Ż. S. samodzielnie aprobować sporządzane noty,

⚫

w pracy należało pracować na oryginałach dokumentów. W praktyce jednak często zdarzało się, że przez natłok pracy i związanie terminami, pracowano na skanach.

Zeznania świadka są jasne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.1.2.

zeznania M. K. (2)

(t. IV, k. 210-211)

⚫

zgodnie z zasadami, weryfikacji dokumentów należało dokonywać na podstawie oryginałów, ale dokonywało się tego w wyjątkowych sytuacjach,

⚫

nie było możliwości sprawdzenia autentyczności dokumentów,

⚫

świadek nie weryfikowała rachunku bankowego, jeżeli był on zgodny z rachunkiem podanym we wniosku,

⚫

kładziono duży nacisk na terminowe wykonywanie zwrotów. Zwrot powinien zostać wykonany w ciągu 14 dni. Nieterminowość wiązała się z obowiązkiem wypłacenie odsetek przez ZUS i koniecznością złożenia wyjaśnień przez pracownika,

⚫

w pracy był natłok obowiązków i fakt ten był często zgłaszany przez pracowników.

Zeznania świadka są jasne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.1.2.

zeznania A. Ł.

(t. IV, k. 212-213)

⚫

procedura przewidywała 14 – dniowy okres na realizację zwrotów nadpłat. Niedotrzymanie terminów wiązało się z obowiązkiem wypłacenia odsetek płatnikowi i ewentualnym upomnieniem pracownika,

⚫

praca nad wnioskiem powinna odbywać się na podstawie oryginałów dokumentów, ale bardzo często wnioski trafiały z opóźnieniem, dlatego przyśpieszano sprawę i pracowano na skanach umieszonych w systemie informatycznym,

⚫

nie było wytycznych ze strony kierownictwa, by pracować na oryginałach ani by sprawdzać autentyczność dokumentów,

⚫

z uwagi na liczne obowiązki nie było możliwości weryfikacji każdej sprawy.

Zeznania świadka są jasne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.1.2.

opinia sądowo – psychiatryczna

(t. III, k. 553-556)

⚫

stan psychiczny E. G. nie znosił ani nie ograniczał jej zdolności rozpoznania znaczenia czynów ani zdolności pokierowania swoim postępowaniem,

⚫

poczytalność oskarżonej w czasie zarzucanego czynu jak i w toku postępowania nie budzi żadnych wątpliwości.

Sporządzoną opinię oraz opinię uzupełniającą Sąd uznał za w pełni wiarygodne.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-

-

-

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1.

Ż. S.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

W świetle analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego, szczególnie w postaci dokumentów przekazanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W., jak i wyjaśnień oskarżonej, nie budzi wątpliwości, że Ż. S., działając w okresie od 9 września 2016 r. do 5 lutego 2019 r. w siedzibie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Inspektoratu W.-W. przy ul. (...) w W., w krótkich odstępach czasu, jako pracownik Wydziału (...) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Inspektoratu W.-W., uprawnionym m.in. do obsługi kont płatników ZUS, za pomocą uprzednio podrobionych przez siebie dokumentów, bezpodstawnie dokonała przeksięgowań środków pieniężnych z kont płatników nieczynnych na konta innych płatników nieczynnych, stwarzając tym samym błędne przekonanie, że na kontach poszczególnych płatników zalegały nadpłaty. Następnie podrobiła wnioski niezbędne do uruchomienia procedury wypłaty środków pieniężnych, stanowiących zwrot rzekomej nadpłaty na kontach płatników i jako autentyczne przedłożyła je swoim przełożonym wraz ze sporządzonymi notami księgowymi, celem zaaprobowania, wyzyskując tym samym ich błędne przekonanie co do zasadności wykonywania zwrotów nadpłat z kont płatników ZUS oraz prawidłowości danych zawartych w dokumentacji. W ten sposób oskarżona doprowadziła do wykonania czterdziestu pięciu przelewów na łączną kwotę 1.114.280,44 zł, zleconych na rachunki bankowe prowadzone na jej rzecz oraz na konto płatnika (...), wobec którego prowadzone było postępowanie egzekucyjne na rzecz ZUS Oddział w T.. Nie ma przy tym żadnych wątpliwości, że działanie oskarżonej motywowane było chęcią uzyskania korzyści majątkowej dla siebie i dla innego podmiotu. Oskarżona swoim działaniem wyczerpała zatem znamiona czynu z art. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k.

W związku z tym, że przypisany oskarżonej czyn dotyczył mienia znacznej wartości, należało uznać, że czyn ten wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 294 k.k.

Z uwagi na fakt, że oskarżona swym działaniem wyczerpała znamiona kilku przestępstw i naruszyła normy zawarte w kilku przepisach prawnych, koniecznym było zakwalifikowanie jej działania w ramach art. 11 § 2 k.k. Nadto, mając na uwadze, że działanie oskarżonej było podjęte w krótkich odstępach czasu, Sąd uznał, że oskarżona działała w ramach przestępstwa ciągłego z art. 12 § 1 k.k.

Nadto Sąd ustalił, że przelew wykonany z konta płatnika nieczynnego (...) (NIP (...)) (noty nr (...)) w łącznej kwocie 24.890,28 zł na rachunek bankowy o nr (...), prowadzony na rzecz Ż. S. przez (...) Bank SA., dokonany został w dniu 25.05.2017 r.

☒

1.1.  Uniewinnienie

2.

E. G.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Rozpoznając sprawę o przestępstwo z art. 231 k.k. koniecznym jest szczegółowe ustalenie, zakresu obowiązków i uprawnień oskarżonego, a następnie odniesienie tych obowiązków i uprawnień do konkretnej zaistniałej sytuacji, w której znalazł się oskarżony. Niedopuszczalne jest zatem ograniczenie się jedynie do ustalenia ogólnych obowiązków lub uprawnień związanych z danym stanowiskiem lub pełnioną funkcją przez funkcjonariusza publicznego. Zakres obowiązków i uprawnień funkcjonariusza publicznego ustalić można na podstawie aktów ogólnych (przepisów Konstytucji, ustaw, rozporządzeń), ale też aktów o charakterze prawa wewnętrznego (zarządzeń, uchwał, statutów, regulaminów, instrukcji urzędowania), jak również poleceń służbowych i ogólnych reguł postępowania z określonym dobrem prawnym.

W niniejszej sprawie, oskarżyciel zarzucił E. G. niedopełnienie obowiązków, wynikających z przepisów zawartych w aktach prawa wewnętrznego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Oskarżyciel nie poczynił jednak żadnych ustaleń i nie wykonał żadnych czynności, zmierzających do zgromadzenia aktów prawa wewnętrznego, regulujących obowiązki osób dokonujących aprobaty. Czynności podjęte przez Sąd, zobowiązujące pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego do przedstawienia wszystkich przepisów obowiązujących w ZUS, doprowadziły do wniosku, że brak jest czytelnej procedury oraz konkretnych aktów prawnych , które normowałyby obowiązki aprobatów. Dopiero po ujawnieniu przestępczego procederu oskarżonej Ż. S., kierownictwo wydało zalecenia, dotyczące kilkustopniowej aprobaty w zależności od kwoty zwrotu.

Jak wynika zarówno z wyjaśnień E. G., jak i zeznań świadków M. L., T. K., M. K. (1), A. G., J. P., B. T., M. K. (2), A. Ł., ilość wpływających do wydziału wniosków i nacisk kładziony przez kierownictwo na jak największą ilość wykonania spraw, w trudnym do zrealizowania terminie, uniemożliwiał rzetelne wykonywanie ciążących na pracowników obowiązków. Aprobaty not niejednokrotnie dokonywali pracownicy, którzy nie mieli do tego uprawnień, brak było także szkoleń i ogólnych wytycznych dotyczących sposobu aprobaty. Także oskarżona, mimo zmiany stanowiska w 2018 r. i częściowej zmiany obowiązków, w dalszym ciągu dokonywała aprobat not księgowych. Wpływające do wydziału oryginały dokumentacji nie były uporządkowywane i przechowywane były w kartonach, co uniemożliwiało ich szybkie odnalezienie. Pracy nie ułatwiał także fakt, że na osobach upoważnionych do aprobowania wniosków, ciążyły także inne obowiązki. Wykonywanie obowiązków przez pracowników polegało w dużej mierze na mechanizmie wzajemnego zaufania.

Wśród pracowników powszechnie panowało przekonanie, że zarejestrowane w systemie informatycznym wnioski i dostępne skany dokumentacji są autentyczne. Podkreślić należy, że nawet przy weryfikacji wniosku zgodnie z procedurą opisaną w przepisach wewnętrznych ZUS, możliwe było jedynie sprawdzenie, czy numer bankowy na wniosku zgadza się z tym znajdującym się w systemie informatycznym. Jeżeli wniosek był sfałszowany w zakresie numeru rachunku, to osoba aprobująca zwrot nie miała możliwości ujawnienia tego faktu (wyjaśnienia M. K. (3)).

Fakt stosowania uproszczonej praktyki weryfikacji i akceptacji not księgowych był powszechnie stosowany i nieoficjalnie akceptowany przez kierownictwo. Wynika to nie tylko z zeznań świadków ale i z faktu, że przełożeni musieli mieć świadomość, że rzetelne zweryfikowanie i zaaprobowanie 200-300 wniosków dzienne (w przyjęciu, że ich prawidłowa weryfikacja jednego z nich zajmowała co najmniej 30 minut), nie jest możliwa. Twierdzenia przełożonych o przedkładaniu jakości nad terminowością mają się nijak do prowadzonej przez nich polityki, w związku z którą, za niewywiązywanie się z obowiązujących terminów zobowiązywano do pisania wyjaśnień, a niekiedy nawet dokonywano upomnienia pracownika.

W ocenie Sądu postępowanie E. G. i reguły stosowane przez nią w swojej pracy nie wykraczały poza ramy ogólnych reguł i zasad postępowania, panujących wśród pracowników upoważnionych do aprobowania not księgowych.

Dla przyjęcia odpowiedzialności sprawcy za popełnienie czynu z art. 231 § 2 k.k. koniecznym jest wykazanie, że sprawca nie dochował reguł ostrożności, które najczęściej są określone aktami prawnymi, instrukcjami i wynikają ze standardu sumiennego spełnienia obowiązku. Sprawca popełnia czyn zabroniony na skutek niezachowania ostrożności.

Nieumyślność w działaniu sprawcy polega na tym, że powinien lub mógł przewidzieć popełnienie czynu zabronionego. Powinność i możność przewidywania przestępczego zachowania powinna być ustalona na podstawie konkretnych faktów, zarówno obiektywnych jak i subiektywnych. Nie może być ona oceniania w oderwaniu od konkretnej sytuacji, a sprawcę można obciążyć tylko możliwością przewidywania normalnych i typowych następstw swojego działania.

Analiza sytuacji panującej w oddziale, w którym pracowała oskarżona G. prowadzi do wniosku, że działanie oskarżonej było zgodne z powszechną praktyką i nie odbiegało od przyjętych przez innych kierowników norm postępowania w zakresie aprobaty not.

Podkreślić także należy, że przestępcze działanie oskarżonej S. nie było działaniem typowym, a więc przyjęte zasady i reguły postępowania nie mogły być wystarczające da zapobieżenia skutkowi będącego wynikiem świadomej działalności przestępczej.

Z tego względu Sąd uniewinnił oskarżoną E. G. od postawionego jej zarzutu.

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

Ż. S.

1.

1.

Orzekając wobec oskarżonej Ż. S. bezwzględna karę pozbawienia wolności, Sąd uwzględnił dyrektywy określone w art. 53 k.k., kierując się głównie tym, by dolegliwość kary nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa jak i zachowanie się po jego popełnieniu, a także mając na uwadze cele wychowawcze, jakie spełniać ma orzeczona kara.

Sąd uznał, że stopień szkodliwości czynu, jakiego dopuściła się oskarżona, należy określić jako znaczny. Ż. S. dopuściła się przestępstwa przeciwko mieniu wielkiej wartości, wykorzystując zaufanie i dobrą opinię, jaką darzyli ją przełożeni. Ponadto, nie można pominąć faktu, że oskarżona była uprzednio karana wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 21 listopada 2013 r. w sprawie o sygn. XII K 205/12 za popełnienie przestępstwa tego samego rodzaju, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 5 lat. Zatem przestępstwa w niniejszej sprawie oskarżona dopuściła się z okresie próby.

Na korzyść oskarżonej Sąd ocenił okoliczność, że Ż. S. wyraziła skruchę w związku z popełnionym przestępstwem. Nadto oskarżona wyraziła wolę naprawienia szkody.

W świetle powyższych okoliczności, Sąd wymierzył oskarżonej karę 1 roku pozbawienia wolności. W ocenie Sądu wskazany okres pozbawienia wolności będzie wystarczającym okresem, by oskarżona mogła odczuć dolegliwość kary za swój czyn. Natomiast w związku z tym, że oskarżona dopuściła się przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, Sąd orzekł obok kary pozbawienia wolności karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych, określając wysokość jednej stawki na kwotę 10 zł.

Dodatkowo celem zaspokojenia interesów oskarżyciela posiłkowego, Sąd na podstawie art. 46 § 1 k.k. nałożył na oskarżonego obowiązek częściowego naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody, poprzez zapłatę na rzecz oskarżyciela posiłkowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. kwoty 500.000 zł.

Zdaniem Sądu sytuacja majątkowa oskarżonej, fakt orzeczenia wobec niej bezwzględnej kary pozbawienia wolności nie pozwala na nałożenie na nią obowiązku naprawienia szkody w całości.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

-

-

-

-

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

-

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.

Na podstawie art. 627 k.p.k., Sąd obciążył oskarżoną Ż. S. kosztami sądowymi w kwocie 885,61 zł oraz na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w prawach karnych zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa tytułem opłaty kwotę 380 zł.

2.

Zgodnie z dyspozycją art. 632 pkt 2 k.p.k., Sąd zwolnił oskarżoną E. G. od uiszczenia kosztów sądowych, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

6.  1Podpis

SSO Beata Najjar