Sygn. akt III AUa 1029/12
Dnia 9 stycznia 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Agata Pyjas - Luty (spr.) |
Sędziowie: |
SSA Maria Szaroma SSA Iwona Łuka-Kliszcz |
Protokolant: |
st.sekr.sądowy Dorota Stankowicz |
po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2013 r. w Krakowie
sprawy z wniosku M. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K.
o rentę rodzinną
na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K.
od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie Wydziału VII Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 24 kwietnia 2012 r. sygn. akt VII U 112/12
z m i e n i a zaskarżony wyrok i oddala odwołanie.
Sygn. akt III AUa 1029/12
Wyrokiem z dnia 24 kwietnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Krakowie zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. z dnia 29 listopada 2011 r., którą organ rentowy wznowił wypłatę renty rodzinnej M. K. od dnia 1 listopada 2011r. w ten sposób, że wznowił wypłatę renty rodzinnej wnioskodawcy od dnia 1 października 2011r.
Bezspornym w sprawie było , że decyzją z dnia 5 marca 1996r. organ rentowy przyznał małoletniemu wówczas M. K., urodzonemu w dniu (...) rentę rodzinną po ojcu J. K., zmarłym w dniu 16 stycznia 1996r. Decyzją z dnia 23 września 2011r. organ rentowy wstrzymał wypłatę wnioskodawcy renty rodzinnej, w uzasadnieniu wskazując, że nie zostało nadesłane zaświadczenie o kontynuacji studiów w roku akademickim 2011/2012.
Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca w roku akademickim był studentem II roku studiów pierwszego stopnia na kierunku zarządzanie na Uniwersytecie Ekonomicznym w K., co potwierdza zaświadczenie przedłożone organowi rentowemu w dniu 22 listopada 2011r.
W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy wywiódł, że zgodnie z art. 68 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, renta rodzinna jest świadczeniem, które przysługuje m.in. dzieciom kontynuującym naukę po ukończeniu 16 roku życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat. Nie jest więc to świadczenie okresowe przyznawane na kolejne lata szkolne i akademickie, lecz świadczenie ciągłe, uzależnione od spełnienia przesłanek wskazanych wyżej. Przedłożenie organowi rentowemu zaświadczeń potwierdzających kontynuację nauki, po przyznaniu prawa do tego świadczenia, nie jest zatem warunkiem przedłużenia tego prawa, ani tym bardziej przyznania go na kolejny rok akademicki, a obowiązkiem nałożonym na uprawnionego do renty rodzinnej jest jedynie powiadomienie organu rentowego o okolicznościach powodujących zawieszenie lub ustanie tego prawa. Skoro bezspornie wnioskodawca nie utracił statusu studenta, pozostając studentem w roku akademickim 2011/2012, co potwierdza wydane mu zaświadczenie wystawione przez uczelnię, i nie ukończył 25 roku życia, to zachował prawo do renty rodzinnej także za październik 2011r., co skutkowało zmianą wyroku i wznowieniem renty rodzinnej także za ten miesiąc.
Apelację od wyroku wywiódł organ rentowy, zaskarżając go w całości i zarzucając naruszenie prawa materialnego, tj. art. 129 ust.1 w związku z art. 133 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm.) poprzez niezastosowanie powyższych przepisów i przyjęcie, że odwołujący spełnił warunki do przedłożenia prawa do renty rodzinnej od 1 października 2011r., podczas gdy zgodnie z powołanymi przepisami wypłata świadczenia następuje od miesiąca, w którym nastąpiło złożenie wniosku o świadczenie. Podnosząc powyższy zarzut apelujący wniósł o zmianę wyroku i oddalenie odwołania.
W uzasadnieniu apelujący, zgadzając się z ustaleniami faktycznymi Sądu Okręgowego podniósł, że zaświadczenie o kontynuowaniu nauki bezspornie wnioskodawca przedłożył w dniu 22 listopada 2011r. pomimo pouczenia go o obowiązku przedłożenia takiego zaświadczenia a złożenie tego zaświadczenia należy traktować jako wniosek o wznowienie wypłaty świadczenia wstrzymanego z urzędu przez organ rentowy, co w myśl art. 122 i 133 powołanej ustawy skutkuje wznowieniem wypłaty świadczenia od miesiąca złożenia stosownego wniosku. Organ rentowy powołał się ponadto na treść art. 116 ust.1 i 5 ustawy emerytalnej oraz §12 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe ( Dz.U. z 2011r. Nr 237 poz. 1412).
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja zasłużyła na uwzględnienie, albowiem organ rentowy trafnie zarzucił naruszenie prawa materialnego, choć w ocenie Sądu Apelacyjnego naruszono inne przepisy prawa materialnego, niż wskazane w apelacji.
Bezsporne w niniejszej sprawie było, że wnioskodawca był uprawniony do renty rodzinnej po zmarłym ojcu i po ukończeniu 16 lat kontynuował naukę. Podkreślić należy, że świadczenie rentowe decyzją z dnia 25 października 2010r. miał przyznane do dnia 30 września 2011r. wobec przedłożenia w dniu 20 października 2010r. zaświadczenia o wpisaniu na pierwszy rok studiów niestacjonarnych pierwszego stopnia na kierunku zarządzenie Uniwersytetu Ekonomicznego w K., a następnie przeliczone decyzją z dnia 23 marca 2011r. o wznowieniu wypłaty renty rodzinnej, w której także powtórzono, że renta przysługuje do 30 września 2011r. Do tej daty wnioskodawca nie przedłożył wymaganego zaświadczenia o dalszym uczęszczaniu do szkoły wyższej w roku akademickim 2011/2012 pomimo pouczenia zawartego pkt VIII tej decyzji. Konsekwencją braku przedłożenia zaświadczenia o kontynuowaniu nauki było wydanie przez organ rentowy decyzji z dnia 23 września 2011r. o wstrzymaniu wypłaty tego świadczenia od dnia 1 października 2011 r., która nie została zaskarżona przez wnioskodawcę. Nie ulega zatem wątpliwości, że zaistniała przesłanka do wstrzymania wypłaty świadczenia, o jakiej mowa w art. 134 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm.). Zgodnie z art. 68 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, renta rodzinna po przekroczeniu 16 roku życia przysługuje do czasu ukończenia nauki w szkole, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat. Zaś w myśl art. 134 ust. 1 pkt 2 tej ustawy wypłatę świadczeń wstrzymuje się, jeżeli osoba pobierająca świadczenia mimo pouczenia lub żądania organu rentowego nie przedłoży dowodów stwierdzających dalsze istnienie prawa do świadczeń. Zatem przesłanką do wypłaty renty rodzinnej po ukończeniu 16 roku życia jest przedstawianie zaświadczeń o kontynuowaniu nauki. Skoro wnioskodawca zaświadczenia takiego nie przedłożył do dnia 30 września 2011 r., to zasadnym było wstrzymanie wypłaty mu świadczenia od dnia 1 października 2011 r., co trafnie uczynił organ rentowy w decyzji z dnia 23 września 2011 r.
Natomiast przedmiotem zaskarżonej w sprawie niniejszej decyzji z dnia 29 listopada 2011 r. była kwestia wznowienia wypłaty wnioskodawcy renty rodzinnej (wcześniej wstrzymanej) wobec udokumentowania, iż nadal kontynuuje on naukę, a nie jak mylnie przyjął Sąd pierwszej instancji, ustalenia dla niego prawa do tego świadczenia jako takiego (po raz pierwszy). Jak trafnie zauważono w apelacji, nie chodziło bowiem o ustalenie, czy wnioskodawca spełnia przesłanki nabycia prawa do renty rodzinnej, ale czy świadczenie to należy mu wypłacać - czy ustąpiły przesłanki wstrzymania wypłaty renty rodzinnej. Jak o tym wyżej była mowa, powodem wstrzymania wypłaty wnioskodawcy był brak przedstawienia zaświadczenia o kontynuowaniu nauki po dniu 30 września 2011r. Zaświadczenie takie, datowane na dzień 18 listopada 2011r., złożył on dopiero w dniu 22 listopada 2011 r. Zatem dopiero wtedy ustała przyczyna powodująca wstrzymanie wypłaty renty rodzinnej. Zgodnie z art. 135 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w razie ustania przyczyny powodującej wstrzymanie wypłaty świadczenia, wypłatę wznawia się od miesiąca ustania tej przyczyny, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano z urzędu decyzję o jej wznowieniu. Zatem wnioskodawcy, jak trafnie przyjął organ rentowy w zaskarżonej decyzji, nie przysługuje roszczenie o wypłatę renty rodzinnej za miesiąc październik 2011r. i to nie dlatego, że przerwał on naukę, lecz dlatego, że po dniu 30 września 2011 r., do którego to dnia miał przyznaną rentę rodzinną na okres roku akademickiego 2011/2012, nie udowodnił, jak tego wymaga przepis art. 134 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, iż spełnia warunki do dalszego pobierania renty rodzinnej. Organ rentowy nie posiadając zaświadczenia z uczelni wnioskodawcy miał podstawy do uznania, że wnioskodawca warunków tych nie spełnia. W konsekwencji apelacja organu rentowego okazała się uzasadniona i skutkować musiała zmianą zaskarżonego wyroku i oddaleniem odwołania od prawidłowej decyzji organu rentowego.
Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.