Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21/06/2021 r.

Sąd Rejonowy w Chełmnie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia Agnieszka Knade - Plaskacz

Protokolant - sekr. sądowy K. S.

przy udziale Oskarżyciela - asp. M. B.

po rozpoznaniu w dniu 22/02/2021r., 26/03/2021r., 21/06/2021 r.

sprawy:

T. M. (1)

s. J. i M. z domu G.

ur. (...) w B.

obwinionego o to, że:

w dniu 23.09.2020r. nie dopełnił obowiązku rejestracji broni, tj. broń palna pozbawiona cech użytkowych: granatnik wz 74 kal 40 mm nr (...),

tj. czyn z art. 51 ust 2 pkt. 1 ustawy o broni i amunicji

orzeka:

1.  uznaje obwinionego T. M. (1) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, stanowiącego wykroczenie z art. 51 ust 2 pkt 1 ustawy o broni i amunicji i za przypisany obwinionemu czyn na podstawie art. 51 ust 2 pkt 1 ustawy o broni i amunicji w zw. z art. 39 § 1 k.w. wymierza mu karę nagany,

1.  zwalnia obwinionego od opłaty sądowej, zaś zryczałtowaną równowartością wydatków poniesionych w sprawie obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt II W 274/20

UZASADNIENIE

T. M. (1) złożył w dniu 14 września 2020 r Komendantowi Wojewódzkiemu Policji w B. pismo o treści „Informuję o zbyciu/nabyciu granatnika kal 40 mm nr (...)”. Pismo podpisał swoim imieniem i nazwiskiem oraz opieczętował pieczęcią (...) i (...) Barwy i Broni. Do zawiadomienia załączono fakturę wystawioną 5 września 2020 r. na Stowarzyszenie (...) oraz umowę darowizny z dni 11 września której stronami były Stowarzyszenie jako darczyńca oraz T. M. (1) i (...) Barwy i Broni jako obdarowany.

Dowód: zawiadomienie z załącznikami – k. 1-3,

Granatnik wz 74 kal 40 mm nr (...) zakupiony przez Stowarzyszenie został pozbawiony cech użytkowych.

Dowód: zaświadczenie – k. 4, korespondencja mailowa k. 37, dane przelewu k. 38

(...) Barwy i Broni jest zarejestrowane w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego - wykaz Muzeów pod poz. 731. Stowarzyszenie (...) jest wpisane do rejestru stowarzyszeń pod numerem KRS: (...). T. M. (1) jest (...) Stowarzyszenia.

Okoliczność ustalona z urzędu w stosownych rejestrach

T. M. (1) posiada pełnomocnictwo do reprezentowania stowarzyszenia (...). Do składania oświadczeń woli w imieniu stowarzyszenia wymagane jest współdziałanie co najmniej dwóch członków zarządu stowarzyszenia działających łącznie, w tym prezesa i skarbnika lub prezesa i sekretarza lub skarbnika i sekretarza.

Dowód: Statut i pełnomocnictwo – k. 32-36 akt

Obwiniony w toku postępowania sądowego nie przyznał się do popełnienia wykroczenia i wyjaśnił, że Stowarzyszenie (...) nabyło i przekazało broń do (...) Barwy i Broni. Pisma te były złożone w odpowiednich terminach. Od ponad 10 lat wydział administracyjny KWP w różnych postępowaniach próbuje sprawić, żeby stracił pozwolenia na broń. Wskazał także, że podpisał umowę jako (...) i jako muzeum - bo de facto jest właścicielem muzeum, a muzeum nie mogło sobie kupić broni. Ponadto muzeum jest zwolnione od obowiązku rejestracji broni.

Dowód: wyjaśnienia k. 5, 30-31

Sąd zważył, co następuje:

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zgromadzone w aktach sprawy ponieważ nie były one kwestionowane przez strony, a i Sąd nie znalazł powodów by kwestionować ich autentyczność. Także wyjaśnienia obwinionego Sądu uznał za wiarygodne co do faktów przez niego przedstawianych, albowiem znajdują potwierdzenie w dokumentacji.

T. M. został obwiniony o to, że do dnia 23.09.2020r. nie dopełnił obowiązku rejestracji broni tj. broni palnej pozbawionej cech użytkowych: granatnik wz 74 kal 40 mm nr (...). o czyn z art. 51 ust 2 pkt 1 ustawy o broni i amunicji. W myśl tego przepisu karze aresztu albo grzywny podlega ten, kto nie dopełnia obowiązku rejestracji broni albo obowiązku zdania broni i amunicji do depozytu.

Prawo do posiadania broni w polskim systemie prawa jest ściśle reglamentowane w celu zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego. Prawodawca obwarował licznymi warunkami zasady rejestracji broni palnej pozbawionej cech użytkowych, kładąc przy tym nacisk na szczególne obowiązki posiadacza broni (przedstawienie potwierdzenia pozbawienia broni palnej cech użytkowych) oraz na właściwości posiadacza broni (ukończone 18 lat). Określone w ten sposób zasady realizacji uprawnienia do posiadania broni palnej pozbawionej cech użytkowych zobowiązują organy państwa do ścisłej kontroli ich przestrzegania oraz do stanowczej reakcji w przypadkach ich naruszenia.

Z uwagi na szczególny charakter uprawnienia do posiadania broni, także palnej pozbawionej cech użytkowych, jej posiadacz zobowiązany jest zatem do rygorystycznego przestrzegania zasad związanych z jej posiadaniem i używaniem. Jednym z obowiązków, jakie ustawodawca nałożył na posiadacza broni palnej pozbawionej cech użytkowych, jest obowiązek jej rejestracji w terminie 5 dni od chwili nabycia.

W świetle art. 9 ust. 2 ustawy broń palną pozbawioną cech użytkowych można posiadać na podstawie karty rejestracyjnej broni pozbawionej cech użytkowych wydanej przez właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu zainteresowanej osoby lub siedzibę zainteresowanego podmiotu komendanta wojewódzkiego Policji, a w przypadku żołnierzy zawodowych - właściwego komendanta oddziału Żandarmerii Wojskowej. Pozwolenie na broń, karta rejestracyjna broni palnej pozbawionej cech użytkowych oraz karta rejestracyjna broni pneumatycznej są wydawane na czas nieokreślony.

Nabywca broni zgodnie z treścią art. 13 ustawy jest obowiązany zarejestrować ją w ciągu 5 dni od dnia nabycia. Rejestracji dokonuje się na podstawie dowodu nabycia broni, a w przypadku broni palnej pozbawionej cech użytkowych - dodatkowo po przedstawieniu potwierdzenia pozbawienia broni palnej cech użytkowych. Rejestracji broni dokonują organy właściwe do wydawania pozwoleń na broń, karty rejestracyjnej broni palnej pozbawionej cech użytkowych oraz karty rejestracyjnej broni pneumatycznej, o których mowa w art. 9 ust. 1-4 ustawy.

Zarejestrowanie broni palnej pozbawionej cech użytkowych oraz broni pneumatycznej potwierdza się w karcie rejestracyjnej broni, która jest wydawana posiadaczowi broni. Zarejestrowanie broni palnej pozbawionej cech użytkowych nie może nastąpić na rzecz osoby, która nie ma ukończonych 18 lat. W przypadku niespełnienia tego wymogu właściwy organ wydaje decyzję administracyjną o odmowie zarejestrowania broni palnej pozbawionej cech użytkowych albo broni pneumatycznej. W przypadku wydania decyzji administracyjnej o odmowie zarejestrowania broni palnej pozbawionej cech użytkowych Policja, a w przypadku żołnierzy zawodowych - Żandarmeria Wojskowa, może za pokwitowaniem przyjąć tę broń do depozytu.

Obowiązek rejestracji nie dotyczy broni, o której mowa m in. w art. 11 pkt 1 ustawy, czyli gromadzenia broni w zbiorach muzealnych na podstawie odrębnych przepisów. Funkcjonowanie muzeów opiera się na ustawie z 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 1997 r. Nr 5, poz. 24).

(...) Barwy i Broni w organizacji jest muzeum prywatnym utworzonym przez T. M. (1) i wykazanym pod pozycją 731 wykazu muzeów prowadzonym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wykaz zawiera dane o muzeach, które działają w oparciu o uzgodniony z ministrem właściwym do spraw kultury i dziedzictwa narodowego statut bądź regulamin, zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2012 r. poz. 987, z późn. zm). (...) jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.

Z treści faktury nr (...) wynika, że nabywcą broni jest T. M. (1) oraz Stowarzyszenie (...). T. M. kwestionuje ten fakt wskazując, że on nie jest nabywcą a jest nim wyłącznie Stowarzyszenie (co potwierdzić może fakt uiszczenia opłaty z konta stowarzyszenia – k. 38). T. M. (1) przedłożył uchwałę 1/3/2015 z której wynika, że dostał on pełnomocnictwo do reprezentowania Stowarzyszenia i prowadzenia wszelkich spraw związanych z obrotem bronią T. M. występuje w umowie darowizny granatnika w charakterze reprezentanta zbywcy (Stowarzyszenia) i nabywcy ( (...)) broni oraz jako osoba fizyczna - vide: wyjaśnienia obwinionego: „Jeśli chodzi o umowę darowizny do darczyńca to (...) a obdarowany T. M. (1) - stowarzyszenie (...). Ja podpisałem umowę jako (...) i jako muzeum - bo ja de facto jestem jego właścicielem, bo muzeum nie mogło sobie tego kupić. Bo ustawa nie przewiduje, że muzeum może sobie dokonywać zakupu.”

W przypadku muzeum nieposiadającego osobowości prawnej, a takim jest (...) Barwy i Broni w organizacji, muzealiami (por. art. 21 ust. 1a ustawy o muzeach) są rzeczy ruchome i nieruchomości stanowiące własność podmiotu, który utworzył muzeum (w tym wypadku T. M.), oraz wpisane do inwentarza muzealiów. (por. wyrok SN z dnia 6 lipca 2007 r., III CSK 86/07, OSNC-ZD 2008, nr 3, poz. 64.) Z załączonej umowy darowizny wynika więc, że T. M. nabył broń za pośrednictwem stowarzyszenia i dokonał przysporzenia na swoją rzecz granatnika.

W tym miejscu należy wskazać, że działanie T. M. stoi w sprzeczności z ustawą prawo o stowarzyszeniach. Zgodnie z art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o Stowarzyszeniach (Dz. U. z 2019 r. poz. 713) w umowach między stowarzyszeniem a członkiem zarządu (a taką umową była w niniejszej sprawie umowa darowizny) stowarzyszenie reprezentować powinien członek organu kontroli wewnętrznej wskazany w uchwale tego organu lub pełnomocnik powołany uchwałą walnego zebrania członków (zebrania delegatów). Powyższy przepis określa szczegółowe zasady reprezentacji stowarzyszenia w umowach pomiędzy nim a członkiem zarządu w zakresie wszystkich zawieranych w takiej relacji umów, a nie tylko związanych ze sprawowaną funkcją członka zarządu, stanowiąc w tym zakresie, że pozostaje to w gestii członka organu kontroli wewnętrznej wskazanego w uchwale tego organu lub pełnomocnika powołanego uchwałą walnego zebrania członków. Z faktu występowania tej samej osoby fizycznej w dwóch rolach: członka zarządu (pełnomocnika) i kontrahenta stowarzyszenia wynika podwyższone ryzyko dokonywania czynności w celu obejścia ustawy (art. 58 § 1 k.c.) bądź też dla pozoru (art. 83 § 1 k.c.). Stąd też istnieje konieczność regulacji chroniącej, z jednej strony interesy stowarzyszenia, z drugiej zaś interes osób trzecich przed niekorzystnymi rozporządzeniami majątkiem stowarzyszenia. Do takich niekorzystnych dla stowarzyszenia rozporządzeń może dojść zwłaszcza przy zawieraniu umów pomiędzy stowarzyszeniem a członkiem zarządu (członkami zarządu) w zakresie świadczeń realizowanych poza pełnioną przez niego funkcją (w przedmiotowej sprawie nabywaniu broni za środki Stowarzyszenia na rzecz (...) a w konsekwencji na rzecz T. M.).

Stosownie do treści art. 58 § 1 k.c., czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż w miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Opisana we wskazanym wyżej przepisie nieważność czynności prawnej jest nieważnością bezwzględną i w związku z tym nieważna czynność prawna od chwili jej dokonania nie wywołuje żadnych skutków prawnych objętych wolą osoby jej dokonującej ewentualnie (przy czynnościach prawnych dwustronnych), stron tej czynności prawnej. W konsekwencji umowa darowizny na rzecz (...) i T. M. dokonana w imieniu stowarzyszenia przez T. M. jest nieważna. Na marginesie wskazać należy, że treść pełnomocnictwa z 2015 roku nie może konwalidować tej czynności prawnej, albowiem pełnomocnictwo nie może obchodzić zasad reprezentacji wskazanych w statucie.

Obwiniony jest człowiekiem dorosłym i w chwili zdarzenia miał możliwość prawidłowej oceny sytuacji, zarówno pod względem faktycznym, jak i prawnym. Wskazać także należy, że jako osoba zajmująca się od lat nabywaniem broni w ramach prowadzonej działalności muzeum i stowarzyszenia (...). M. powinien dokładać należytej staranności w kontaktach z organami odpowiedzialnymi za rejestrację broni. Nie mogą one domyślać się w jakim charakterze występuje. W umowie darowizny sporządzonej przez T. M. i przedłożonej Komendantowi nie wskazał on kto reprezentuje stowarzyszenie (widnieje jedynie pieczątka), wskazana jest natomiast osoba nabywcy (T. M. ), co więcej podpis złożony przez osobę reprezentującą stowarzyszenie jest nieczytelny, cel takiego zabiegu może wzbudzać poważne wątpliwości jeżeli weźmiemy pod uwagę, że oba podpisy w imieniu darczyńcy i obdarowanego złożył T. M., on też miał świadomość, że umowa zostanie przedłożona KWP.

Zachowanie obwinionego opisane w zarzutach wypełniło więc znamiona zarzucanego mu czynu to jest wykroczenia określonego w art. 51 ust 2 pkt 1 ustawy o broni i amunicji T. M. (1) z chwilą nabycia broni był zobowiązany do jej zarejestrowania w ciągu 5 dni. Przekazanie broni muzeum (które w ocenie Sądu należy uznać za czynność nieważną z mocy prawa) nie zwalniało go od tego obowiązku.

W ocenie Sądu należy uznać, że wykroczenie popełnione przez obwinionego stanowiło incydent w jego dotychczasowym życiu. Istnieją zatem podstawy do zastosowania wobec niego nadzwyczajnego złagodzenia kary. Dlatego też Sąd za przypisany mu czyn na podstawie art. 51 ust 2 pkt 1 ustawy o broni i amunicji przy zastosowaniu art. 39 § 1 k.w. – orzekł wobec niego karę nagany.

Sąd zwolnił obwinionego od ponoszenia kosztów postępowania w niniejszej sprawie, obciążając nimi Skarb Państwa (art.121 § k.p. w. z zw. z art. 624§ 1 kpk).

SSR Agnieszka Knade-Plaskacz

(...)/7/2021 r

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy,

3.  przedłożyć za 7 dni lub z apelacją.