Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lutego 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2021 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa G. K.

przeciwko Skarbowi Państwa - Dyrektorowi Zakładu Karnego w (...)

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej

z dnia 3 października 2019 r., sygn. akt I C 68/17

oddala apelację.

SSA Tomasz Ślęzak SSA Anna Bohdziewicz SSO del. Tomasz Tatarczyk

Sygn. akt I ACa 192/20

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 3 października 2019 r. Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej oddalił powództwo, którym powód dochodził zapłaty przez pozwanego zadośćuczynienia w kwocie 85 000 zł oraz renty po 1 800 zł miesięcznie. Sąd ustalił, że powód od 1988 r. wielokrotnie przebywał w różnych zakładach karnych w związku z popełnianymi przestępstwami. Obecnie także odbywa karę pozbawienia wolności. Z dokumentacji medycznej powoda wynika, że podczas przerw w wykonywaniu kary podejmował on leczenie. Przebywał w szpitalu w związku z toksycznym uszkodzeniem wątroby oraz z uwagi na upojenie alkoholowe o podłożu patologicznym i ośrodkowe porażenie prawego nerwu twarzowego. Leczył się także na różne schorzenia podczas pobytów w zakładach karnych. W pozwanym zakładzie karnym powód przebywał w okresie od 8 do 16 lipca 2013 r., potem został przetransportowany do Zakładu Karnego w Z., a następnie ponownie przebywał w pozwanym zakładzie karnym od 14 października 2013 r. do 6 sierpnia 2014 r. Przed pierwszym przyjęciem do pozwanej jednostki penitencjarnej w dniu 5 lipca 2013 r. powód był badany w Wojewódzkim Szpitalu (...) w J., gdzie nie stwierdzono przeciwwskazań medycznych do przebywania przez niego w zakładzie karnym. W trakcie wywiadu stwierdzono u powoda zespół zależności alkoholowej, padaczkę poalkoholową, narkomanię i nikotynizm. W trakcie badania podawał zawroty głowy, bóle i skurcze. Powód powrócił do Zakładu Karnego w (...) w dniu 14 października 2013 r., był pod stałą kontrolą lekarską, konsultowany kardiologicznie, zlecono także szereg badań laryngologicznych, neurologicznych, internistycznych, okulistycznych i innych. Powód był zdolny do pracy i został zatrudniony w pozwanym zakładzie karnym na stanowisku palacza kotłów CO w okresie grzewczym. W dniu 23 października 2013 r. w trakcie wizyty zgłaszał okresowe kłucie i bóle w okolicy serca, zlecono wówczas powodowi badania kontrolne, w dniu 30 października 2013 r. wykonano badanie EKG, które nie wykazało odchyleń od normy, następne badania EKG wykonano powodowi 6 listopada 2013 r., 11 kwietnia 2014 r., 20 maja 2014 r. a w dniu 21 maja 2014 r. powód był konsultowany kardiologicznie. W dniu 10 czerwca 2014 r. wykonano kolejne badanie, które nie wykazało zmian. W lipcu i sierpniu 2014 r. powód zgłaszał dolegliwości bólowe kręgosłupa. Dostał zalecenie brania m. in. leku A., działającego profilaktycznie na rozwój choroby niedokrwiennej. W dniu 6 sierpnia 2014 r. powód został przetransportowany do Zakładu Karnego w J., gdzie ponownie był konsultowany kardiologicznie, a w dniu 26 sierpnia 2014 r. przebywał w Wojewódzkim Szpitalu w J., gdzie odnotowano, iż cierpi on na ból w klatce piersiowej, zaznaczono też w dokumentacji „w wywiadzie zawał serca”. Nie stwierdzono wówczas u powoda zawału serca, niedokrwienia, UKG osierdzia było w normie, bez zaburzeń kurczliwości. Zdiagnozowano u powoda jedynie ból w klatce piersiowej, nieokreślony. Dopuścił Sąd dowód z opinii biegłego w celu ustalenia, czy u powoda doszło w trakcie pobytu w pozwanym zakładzie karnym do zawału serca. Biegły sądowy z zakresu chorób wewnętrznych W. K. stwierdził, że aktualny stan zdrowia powoda jest uwarunkowany istnieniem wielu przewlekłych chorób wewnętrznych, przewlekłych chorób neurologicznych i płucnych. W zakresie chorób układu krążenia biegły ustalił w oparciu o analizę dokumentacji lekarskiej i badanie powoda, że istnieje podejrzenie choroby niedokrwiennej serca. Na podstawie dokumentacji lekarskiej oraz opisów wykonanych badań EKG i UKG biegły wykluczył aby doszło do zawału serca u powoda. Przy czym zdaniem biegłego powód wymaga stałej opieki kardiologicznej i neurologicznej. Stwierdzając, że podczas pobytu w pozwanej jednostce penitencjarnej powód miał zapewnione bezpłatne świadczenia zdrowotne, leki i artykuły sanitarne, korzystał ze służby medycznej, przeprowadzane były jego badania, otoczony był odpowiednią opieką lekarską, okres oczekiwania na specjalistę nie był długi, a przeprowadzone specjalistyczne badania nie wykazały, aby doszło u niego do zawału mięśnia sercowego uznał Sąd za niezasadne roszczenie powoda z tytułu naruszenia dóbr osobistych przez brak zapewnienia mu należytych warunków odbywania kary pozbawienia wolności. Nie znalazł również podstaw do przypisania pozwanemu odpowiedzialności za szkodę na zasadzie art. 417 § 1 k.c.

W apelacji powód zarzucił naruszenie prawa procesowego - art. 278 k.p.c. przez przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu chorób wewnętrznych, podczas gdy postanowienie sądu wydane na rozprawie obejmowało przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego kardiologa, art. 227 w związku z art. 278 k.p.c. przez oddalenie wniosków powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych kardiologa i neurologa, pomimo że rozstrzygniecie sprawy wymagało wiadomości specjalnych w tym zakresie, art. 227 k.p.c. przez oddalenie wniosku o przesłuchanie świadków lekarzy J. W. i dr W. oraz pominięcie wniosku o ustalenie osób, z którymi powód przebywał w jednej celi w okresie od 1 maja do 30 czerwca 2014 r., tj. w okresie kiedy zdaniem powoda doszło u niego do zawału serca, art. 233 § 1 k.p.c. poprzez uznanie, że opieka lekarska w Zakładzie Karnym w (...) była odpowiednia, a okres oczekiwania na specjalistę nie był długi, podczas gdy z przesłuchania powoda wynika, że nie otrzymał on właściwej pomocy lekarskiej, mimo mocnych dolegliwości kardiologicznych; domagał się skarżący uchylenia wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, zasądzenia od pozwanego kosztów postępowania.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego są prawidłowe, znajdują oparcie w zebranych dowodach, należało je podzielić przyjmując za własne.

Nietrafnie zarzuciła apelacja naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. Przepis ten określa zasadę swobodnej oceny dowodów, zgodnie z którą sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. W rzeczywistości kwestionuje apelacja nie ocenę dowodów, która legła u podstaw ustaleń faktów, a wnioski, jakie na podstawie tych ustaleń wyprowadził Sąd Okręgowy stwierdzając, że powodowi podczas pobytu w pozwanej jednostce penitencjarnej zapewniono odpowiednią opiekę lekarską. Samo twierdzenie apelacji, że z zeznań powoda wynikało co innego nie uzasadnia zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c., skoro w istocie nie chodziło o ocenę wiarygodności tych zeznań lecz powołanych w nich subiektywnych doznań powoda w konfrontacji z dokumentacją lekarską obrazującą stan jego zdrowia.

Brak było w sprawie podstaw do przyjęcia, że doszło do zaniedbań ze strony pozwanego zakładu karnego, wskutek których powód doznał uszczerbku na zdrowiu i że wobec tego żądanie renty jest uzasadnione w świetle art. 444 § 1 i 2 k.c., jak również aby strona pozwana dopuściła się naruszenia dóbr osobistych powoda w postaci zdrowia nie zapewniając mu odpowiednich świadczeń medycznych i opieki lekarskiej, a w rezultacie może on żądać zadośćuczynienia pieniężnego w oparciu o art. 24 § 1 w związku z art. 448 k.c.

Mając na uwadze oba te reżimy odpowiedzialności słusznie roszczeń powoda nie uznał Sąd Okręgowy w okolicznościach sprawy za usprawiedliwione.

Odpowiedzialność strony pozwanej wiązał powód ze zdarzeniem z maja-lipca 2014 r., nie potrafiąc ściśle umiejscowić go w czasie, a twierdząc, że doznał wówczas zawału mięśnia sercowego, w pozwanym zakładzie karnym nie zapewniono mu właściwej opieki medycznej.

Zebrane w sprawie dowody nie dawały podstaw do przyjęcia, że zawał serca wówczas powód przeszedł.

Jak wskazuje dokumentacja lekarska, przywołana w opinii biegłego, poddany został powód konsultacji kardiologicznej i badaniu EKG w maju 2014 r., a w czerwcu 2014 r. badaniu echo serca i badania te nie wykazały zawału mięśnia sercowego. W kwietniu 2016 r. ponownie przeprowadzono u powoda badanie EKG oraz badanie UKG, które wykazało funkcjonowanie komory serca w normie.

Biegły W. K. przekonująco wyjaśnił, że dalsze badania specjalistyczne, na potrzebę przeprowadzenia których wskazał powód, nie pozwoliłyby na umiejscowienie w czasie ewentualnego zawału serca ale skoro badanie w kwietniu 2016 r. nie potwierdziło wystąpienia u powoda zawału mięśnia sercowego, to zapewne nie miał zawał miejsca wcześniej, czyli w okresie, kiedy według powoda miało mieć miejsce zdarzenie, z którego wywiódł on roszczenia.

Nie zachodziła potrzeba uzupełnienia postępowania dowodowego w zakresie wskazanym w apelacji, zatem zarzuty naruszenia prawa procesowego przez odmowę dopuszczenia dalszych dowodów są nieuzasadnione.

Biegły lekarz specjalista chorób wewnętrznych mógł się miarodajnie wypowiedzieć w kwestiach wymagających wiadomości specjalnych z zakresu kardiologii.

Ustaleniu tego, czy powód przeszedł zawał mięśnia sercowego podczas pobytu w pozwanym zakładzie karnym służyła opinia biegłego i nie mogły jej zastąpić zeznania na temat stanu jego zdrowia świadków - osób, z którymi powód przebywał w jednej celi.

Słusznie uznał Sąd Okręgowy za zbędne słuchanie w charakterze świadków lekarzy, którzy udzielali powodowi świadczeń, na okoliczności wynikające z dokumentacji medycznej, poddanej ocenie i uwzględnionej w opinii biegłego.

Z tych przyczyn oceniając zarzuty apelacji jako niezasadne Sąd odwoławczy oddalił ją działając z mocy art. 385 k.p.c.

SSA Tomasz Ślęzak SSA Anna Bohdziewicz SSO Tomasz Tatarczyk