Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 czerwca 2020 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. odmówił D. S. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 3 stycznia do 6 marca 2019 r. po zmarłej w dniu 9 marca 2019 r. matce – M. G.. Uzasadniając swoją decyzję organ wskazał, że roszczenie o wypłatę zasiłku chorobowego zostało zgłoszone po upływie ustawowego sześciomiesięcznego terminu, a nadto z dokumentacji będącej w posiadaniu organu nie wynika, aby niezgłoszenie roszczenia w terminie zakreślonym przez przepisy prawa nastąpiło z przyczyn niezależnych od wnioskodawcy.

D. S. wniósł odwołanie od powyższej decyzji, domagając się przyznania prawa do połowy zasiłku chorobowego należnego po zmarłej matce za miesiące od stycznia do marca 2019 r. wraz z odsetkami od stycznia 2019 r. do dnia zapłaty.

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania w całości, oraz zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych, argumentując jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Decyzją z dnia 10 czerwca 2020 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. odmówił K. M. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 3 stycznia do 6 marca 2019 r. po zmarłej w dniu 9 marca 2019 r. matce – M. G.. Uzasadniając swoją decyzję organ wskazał, że roszczenie o wypłatę zasiłku chorobowego zostało zgłoszone po upływie ustawowego sześciomiesięcznego terminu, a nadto z dokumentacji będącej w posiadaniu organu nie wynika, aby niezgłoszenie roszczenia w terminie zakreślonym przez przepisy prawa nastąpiło z przyczyn niezależnych od wnioskodawczyni.

K. M. wniosła odwołanie od powyższej decyzji, domagając się przyznania prawa do połowy zasiłku chorobowego należnego po zmarłej matce za miesiące od stycznia do marca 2019 r. wraz z odsetkami od 6 marca 2019 r.

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania w całości, oraz zasądzenie od ubezpieczonej na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych, argumentując jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Postanowieniem z dnia 28 września 2020 r. sprawę z odwołania D. S. połączono ze sprawą z odwołania K. M. do wspólnego rozpoznania i wyrokowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczonej M. G. w związku z trwającą niezdolnością do pracy, wypłacono zasiłek chorobowy za okres od 1 października do 14 listopada 2018 r. w dniu 9 listopada 2018 r., za okres od 15 listopada do 30 listopada 2018 r. w dniu 10 grudnia 2018 r., zaś za okres od 1 grudnia 2018 r. do 2 stycznia 2019 r. w dniu 21 grudnia 2018 r. Stan niezdolności do pracy ubezpieczonej utrzymywał się do dnia 6 marca 2019 r.

Niesporne, nadto dowód: akta zasiłkowe M. G. (brak numeracji kart).

M. G. zmarła 9 marca 2019 r.

Niesporne, nadto dowód: przesłuchanie w charakterze strony D. S. – k. 41 v., przesłuchanie w charakterze strony K. M. – k. 41-42v.

Postanowieniem z dnia 14 października 2019 r. Sąd Rejonowy w G.I Wydział Cywilny stwierdził, że spadek po zmarłej 9 marca 2019 r. M. G. nabyli na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza w udziałach po ½ części syn D. S. oraz córka K. M..

Niesporne, nadto dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w G. I Wydziału Cywilnego z dnia 14 października 2019 r., sygn. akt I Ns124/19 – akta rentowe organu (brak numeracji kart), przesłuchanie w charakterze strony D. S. – k. 41 v., przesłuchanie w charakterze strony K. M. – k. 41-42v.

K. M. pismem z dnia 8 maja 2020 r. złożyła wniosek o przyznanie jej prawa do połowy zasiłku chorobowego należnego jej zmarłej matce M. G. za okres od października 2018 do marca 2019 r. D. S. złożył analogiczny wniosek datowany na dzień 9 maja 2020 r. Zakład (...) otrzymał powyższe pisma 14 maja 2020 r.

Niesporne, nadto wniosek K. M. z dnia 8 maja 2020 r., wniosek D. S. z dnia 9 maja 2020 r. – w aktach organu rentowego (brak numeracji akt).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania nie podlegały uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 65 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity Dz.U. 2020.870) zwanej dalej ustawą zasiłkową, w razie śmierci ubezpieczonego przed podjęciem należnego mu zasiłku, zasiłek wypłaca się osobom uprawnionym do podjęcia wynagrodzenia lub dochodu ubezpieczonego. Krąg osób uprawnionych wyznacza art. 63 ¹ § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy. Zgodnie z treścią powołanego przepisu, prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku. Zgodnie z utrwalonym poglądem doktryny i judykatury, uprawnionymi do pobrania świadczenia należnego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem są jego spadkobiercy (w sprawie poza sporem pozostawał tytuł ubezpieczenia M. G., która świadczyła pracę w oparciu o umowę zlecenia). Prawo wnoszących odwołanie do dochodzenia roszczeń będących przedmiotem niniejszego postępowania nie było przez organ rentowy kwestionowane – legitymowali się oni prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Gryficach o stwierdzeniu nabycia spadku.

Spornym między stronami pozostawało prawo spadkobierców do dochodzenia niewypłaconego zmarłej M. G. zasiłku chorobowego za okres od 3 stycznia do 6 marca 2019 r. po upływie ustawowego sześciomiesięcznego okresu przedawnienia. Stąd też Sąd skoncentrował się na ustaleniu, czy po stronie D. S. oraz K. M. powstały przeszkody uniemożliwiające zgłoszenie stosownego roszczenia w terminie zakreślonym przepisami prawa, a jeżeli tak to kiedy te przeszkody ustały.

Zgodnie z treścią przepisu art. 67 ustawy zasiłkowej roszczenie o wypłatę zasiłku chorobowego przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje. Jeżeli niezgłoszenie roszczenia o wypłatę zasiłku nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby uprawnionej, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.

Mając na względzie zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności dokumenty znajdujące w aktach rentowych organu jak i zeznania odwołujących się, Sąd stwierdził, że D. S. oraz K. M. nie dochowali ustawowego terminu zgłaszając swoje roszczenia w połowie maja 2020 r. W pierwszej kolejności wskazać należy, że istotnie, brak odpisu prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza stanowił przeszkodę skutecznego dochodzenia zgłoszonych roszczeń. Niemniej jednak postanowienie Sądu Rejonowego w G. w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po zmarłej M. G. uprawomocniło się z dniem 5 listopada 2019 r. Zatem już wówczas przeszkoda, w postaci odpowiedniego dokumentu potwierdzającego fakt bycia spadkobiercami ubezpieczonej, ustała. D. S. oraz K. M. jako spadkobiercy ubezpieczonej po tej dacie mogli skutecznie domagać się od organu rentowego wypłaty należnego zasiłku chorobowego za sporny okres.

Wskazać należy, że okolicznością usprawiedliwiającą niezachowanie terminu przez odwołujących się nie może być fakt, że zlecili oni sporządzenie pism urzędowych dobremu znajomemu babci, S. K., który jak zeznali podczas rozprawy w dniu 1 czerwca 2021 r., odwlekał wiele miesięcy moment przygotowania odpowiedniego wniosku. Zważyć należy, że wnioski o wypłatę zasiłku chorobowego za okres 3 stycznia do 6 marca 2019 r. odwołujący się złożyli w imieniu własnym (nie udzielili oni S. K. pełnomocnictwa do reprezentacji przez organem rentowym), stąd też negatywne skutki niezachowania terminu, niezależnie od powyższego, bezpośrednio wynikają z ich działań. Nadto, należy odnotować, że podmiot, któremu powierzyli oni postępowanie w sprawie dochodzenia roszczeń o zasiłek chorobowy, nie jest profesjonalnym podmiotem, od którego można by wymagać należytej staranności w prowadzeniu spraw oraz odpowiedniego poziomu wiedzy, zapewniającego prawidłowość sugerowanych rozwiązań.

Mając na względzie powyższe, Sąd stoi na stanowisku, że datą, z którą należy wiązać początek biegu sześciomiesięcznego terminu, jest dzień prawomocności postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku i to wówczas ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia. W związku z powyższym Sąd podzielając argumentację organu rentowego, opartą o prawidłową wykładnię przepisów prawa, oddalił odwołania D. S. (w punkcie I wyroku) oraz K. M. (w punkcie III wyroku) jako nieuzasadnione.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II oraz IV, w oparciu o zasadę słuszności przewidzianą w art. 102 k.p.c. Zważywszy całokształt okoliczności faktycznych sprawy oraz na trudną sytuację materialną odwołujących, Sąd odstąpił od obciążania odwołujących kosztami zastępstwa procesowego organu, mając na względzie, że organ korzysta ze stałej obsługi prawnej, a jego aktywność procesowa była ograniczona do wniesienia odpowiedzi na odwołanie.

Mając wszystko powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)