Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Mariusz Broda

Sędziowie: Sędzia SO Beata Piwko

Sędzia SO Cezary Klepacz

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2021 r. w Kielcach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa W. P., A. B.

przeciwko Z. R.

o wydanie nieruchomości

na skutek apelacji pozwanego Z. R.

od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 28 sierpnia 2018 r. sygn. akt VIII C 93/15

1. uchyla zaskarżony wyrok w punkcie I (pierwszym) i umarza postępowanie w tej części;

2. zmienia zaskarżony wyrok w punkcie II (drugim) i oddala powództwo;

3. oddala apelację w pozostałej części.

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

- (...)

(...)

Sygn. akt II Ca 1691/18

Uzasadnienie pkt. 1 wyroku

Wyrokiem z dnia 28.08.2018r. Sąd Rejonowy w Kielcach:

- w pkt. I rozgraniczył nieruchomość położoną w K. oznaczoną jako działka nr (...), obręb (...) Miasto K., stanowiącą własność A. B. i W. P., dla której w Sądzie Rejonowym w Kielcach prowadzona jest księga wieczysta (...):

a/ z nieruchomością położoną w K. oznaczoną jako działka nr (...), obręb (...) Miasto K., stanowiącą własność Z. R., dla której w Sądzie Rejonowym w Kielcach prowadzona jest księga wieczysta (...) wzdłuż linii koloru zielonego łączącej punkty (...)na szkicu granicznym sporządzonym przez geodetę uprawnionego M. S., przyjętym do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego Prezydenta Miasta K. w dniu 7 sierpnia 2018 roku za numerem(...)

b/ z nieruchomością położoną w K. oznaczoną jako działka nr (...), obręb (...) Miasto K., stanowiącą własność Z. R., dla której w Sądzie Rejonowym w Kielcach prowadzona jest księga wieczysta (...) wzdłuż linii koloru zielonego łączącej punkty (...) na szkicu granicznym sporządzonym przez geodetę uprawnionego M. S., przyjętym do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego Prezydenta Miasta K. w dniu 7 sierpnia 2018 roku za numerem (...)

- w pkt. II nakazał Z. R. wydanie A. B. i W. P. części nieruchomości stanowiącej działkę nr (...) położonej w K. i określonej pasami gruntu oznaczonymi na szkicu granicznym sporządzonym przez geodetę uprawnionego M. S., przyjętym do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego Prezydenta Miasta K. w dniu 7 sierpnia 2018 roku za numerem(...)

a/ punktami (...)o powierzchni 8 m ^{( 2 )} (...): ,

b/ punktami(...) o powierzchni 17 m ^{( 2)} (...),

oraz usunięcie z w/w pasów gruntu nasadzeń i wszelkich elementów zabudowań;

- w pkt. III nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Kielcach) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych:

a/ od Z. R. kwotę 2514,12 zł,

b/ od W. P. kwotę 1257,06 zł,

c/ od A. B. kwotę 1257,06 zł.

- w pkt. IV zasądził od Z. R. na rzecz A. B. i W. P. kwoty po 129,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawy faktyczne i prawne tej treści rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy przedstawił w pisemnym uzasadnieniu (k.336-344).

Wyrok w całości zaskarżyła pozwana. W wywiedzionej apelacji zarzuciła „wadliwe rozgraniczenie” i „ustalenia zajęcia przez pozwaną przygranicznego pasa gruntu, mieszczącego się w nieruchomości powódek, tj. działki (...)”. W uzasadnieniu w szczególności wskazała, że: „od samego początku twierdziłam, że pas gruntu, który został oznaczony na szkicu geodety uprawnionego M. S. jako część nieruchomości powódek, nie został przeze mnie zajęty bezprawnie, gdyż stanowi ona moją własność” (k.327).

W piśmie procesowym z dnia 17.01.20201r. skarżąca, wnosząc o podjęcie zawieszonego postępowania apelacyjnego, jednocześnie stwierdziła, że sprzedała nieruchomość stanowiącą działki o nr ew.(...), a z treści tego pisma wynikało, że nie włada już sporną częścią nieruchomości sąsiedniej.

Powódki w piśmie procesowym z dnia 16.03.2021r. przyznały, że pozwana nie włada już przedmiotową nieruchomością. Oświadczyły, że mają świadomość skutków braku takiego władania sporną częścią nieruchomości przez pozwaną, w postaci utraty przez nią legitymacji procesowej biernej, a wobec tego żądanie wydania pasa gruntu utraciło aktualność, jednak, skoro przedmiotem zaskarżonego wyroku było także rozgraniczenie, to powódki mają interes prawny w tym by rozstrzygnięcie w tym zakresie pozostało w obrocie prawnym. Z tej przyczyny, zdaniem powódek postępowanie apelacyjne winno zostać umorzone.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności wyjaśnić należy, że sprawę skierowano do rozpoznania w postępowaniu apelacyjnym na posiedzeniu niejawnym (art. 15 zzs ³ ust. 1 ustawy z dnia 14.05.2020r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 - Dz.U.z dnia 15.05.2020r., poz. 875) i na takim posiedzeniu, wobec braku zgłoszenia przez strony wniosku o przeprowadzenie rozprawy, została ona rozpoznana.

Apelacja okazała się zasadna o ile prowadziła także do uchylenia zaskarżonego wyroku w jego punkcie pierwszym i umorzenia postępowania w tej części.

Sąd Okręgowy w wyniku rozpoznania sprawy w postępowaniu apelacyjnym, przy uwzględnieniu ujawnionego w nim (przyznanego także przez powódki) zaprzestania faktycznego władania przez pozwaną przedmiotowym pasem gruntu (stanowiącym część działki ewidencyjnej (...) – współwłasność powódek), a w konsekwencji tego – wobec odpadnięcia drugiej przesłanki powództwa windykacyjnego (art. 222 § 1 kc), zmienił zaskarżony w pkt. drugim wyrok i oddalił powództwo.

Stosownie do treści art. 36 ustawy z dnia 17.05.1989r. Prawo Geodezyjne i Kartograficzne (Dz.U.2020.2052j.t.) sąd, przed którym toczy się sprawa o własność lub o wydanie nieruchomości albo jej części, jest właściwy również do przeprowadzenia rozgraniczenia, jeżeli ustalenie przebiegu granic jest potrzebne do rozstrzygnięcia rozpatrywanej sprawy. W tym wypadku sąd w orzeczeniu zamieszcza również rozstrzygnięcie o rozgraniczeniu nieruchomości. Przewidziana tym przepisem możliwość orzekania przez sąd właściwy w sprawie o wydanie nieruchomości lub jej części o rozgraniczeniu nieruchomości zachodzi jedynie wówczas, gdy do istoty sporu należy problem własności części nieruchomości czy też przygranicznego pasa gruntu; w takim przypadku sporna lub wątpliwa jest sama granica i ta okoliczność powoduje wystąpienie z żądaniem wydania nieruchomości lub jej części. Rozgraniczenie należy w takim przypadku do istoty rozstrzygnięcia, a jego dokonanie jest konieczne i uzasadnione, co istotne - o ile sąd uwzględnia powództwo. (p. m.in. postanowienie SN z dnia 30.11.2007r., IV CSK 267/07). Tym samym brak uwzględnienia powództwa o wydanie części nieruchomości stanowiącej przygraniczny pas gruntu, eliminuje dopuszczalność rozgraniczenia w tym procesie, jeżeli nawet uprzednio istotą sporu był wzajemny przestrzenny zakres prawa własności do sąsiadujących ze sobą nieruchomości.

Skoro w wyniku zmiany zaskarżonego wyroku doszło do oddalenia powództwa o wydanie części nieruchomości, to z tych względów niedopuszczalnym pozostawało dokonanie rozgraniczenia nieruchomości w tym postępowaniu. Z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 3 kpc w zw. z art. 355 kpc, w zw. z art. 391 § 3 kpc orzekł jak w pkt. 1 sentencji.

SSO Beata Piwko SSO Mariusz Broda SSO Cezary Klepacz

(...)

(...)