Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 629/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 czerwca 2019 roku

Sąd Okręgowy w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR del. Michał Jank

protokolant: sekr. sąd. Karolina Marcinkowska

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2019 roku w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa B. K.

przeciwko K. G.

o zapłatę

1. oddala powództwo;

2. obciąża powódkę kosztami sądowymi uznając je za uiszczone w całości.

UZASADNIENIE

Powódka B. K. wniosła o zasądzenie od pozwanego K. G. kwoty 600.000 zł (należność główna), a także kwoty 699.665,75 zł (odsetki ustawowe naliczane od kwoty 600.000 zł od 11.11.2006 r do dnia 9.11.2016 r.).

W uzasadnieniu wskazała, że 10.11.2006 r. wpłaciła na rachunek bankowy spadkodawcy M. B. kwotę 600.000 zł tytułem zaliczki w związku z zawarciem umowy o wykup wierzytelności i obecnie przysługuje jej roszczenie o zwrot zaliczki jako świadczenia nienależnego w rozumieniu art. 410 § 2 kc. Ze środków otrzymanych od powódki M. B. w dniu 8 listopada 2012 r. nabyła wierzytelność hipoteczną od J. K. (1). W ten sposób M. B. udaremniła powódce dochodzenie roszczenia z tytułu wpłaconej przez powódkę zaliczki. Pozwany jest jednym spadkobiercą M. B..

W piśmie z 5.06.2019 r. powódka wskazała, że M. B. uzyskała od powódki pieniądze i nigdy ich nie oddała. Powódka prowadzi bezskuteczną egzekucję pieniędzy pożyczonych rodzicom pozwanego. Matka pozwanego, korzystając z pieniędzy przelanych przez powódkę na rachunek M. B. oraz pełnomocnictw udzielonych przez M. B. dokonała wykupu swoich długów. W efekcie wierzycielem matki pozwanego stała się M. B., a po jej śmierci – pozwany. Wskazała, że odpowiedzialność M. B. opiera się na przepisach o bezpodstawnym wzbogaceniu, gdyż nie mogła ona zatrzymać przelanych na jej rachunek pieniędzy

Pozwany nie wniósł odpowiedzi na pozew. Jego pełnomocnik na rozprawie wskazał, iż umowa pożyczki została zawarta przez rodziców pozwanego, a nie przez M. B. . Uzyskane pieniądze przeznaczone zostały na spłatę zadłużenia zaciągniętego przez siostrę ojca pozwanego oraz zadłużenia względem firmy (...).

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

W listopadzie 2006 r. zawarta została między powódką B. K. a B. G. i M. G. umowa pożyczki kwoty 600.000 zł Kwota ta zgodnie z ustaleniami stron przelana została w dniu 10 listopada 2006 r. na rachunek bankowy M. B..

B. G. i M. G. są rodzicami pozwanego K. G..

B. G. jest córką M. B..

K. G. jest jedynym spadkobiercą M. B..

W oparciu o prawomocny nakaz zapłaty zasądzający od B. i M. G. na rzecz powódki kwotę 600.000 zł wszczęta został egzekucja sądowa, jednakże okazała się ona bezskuteczna.

/okoliczności bezsporne/

Bank (...) SA w W. był wierzycielem wobec PPHU (...) sp.j. w J. z tytułu udzielonego spółce kredytu.

Wierzytelność ta została w dniu 29 stycznia 2007 r. przelana na rzecz (...) Fundusz Inwestycyjny (...)

Powyższa wierzytelność została w dniu 19 grudnia 2007 r. przelana na rzecz J. K. (1)

Wierzytelność ta na dzień 14 listopada 2008 r. wynosiła łącznie 3.964.154,04 zł.

W dniu 8 listopada 2012 r. J. K. (1) przelał powyższą wierzytelność na rzecz M. B., którą przy umowie reprezentowała B. G..

/dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych – k. 191; umowa przelewu z 19.12.2007 r. – k. 192-194; umowa przelewu z 8.11.2012 r. – k. 197-199/

S ąd zważył , co następuje:

Stan faktyczny w sprawie w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia sprawy nie był sporny i ustalony został w oparciu o zgodne oświadczenia stron złożone na rozprawie. W szczególności poza sporem było, że umowa pożyczki łączyła powódkę z B. i M. G., nie zaś z pozwanym czy też M. B.. Okoliczność zaś, że pożyczone pieniądze przelane zostały na rachunek bankowy należący do M. B. nie świadczył o tym, że to ona była pożyczkobiorcą; strony umowy pożyczki bowiem zgodnie ustaliły taki sposób przekazania pieniędzy.

Sąd ustalił stan faktyczny również na podstawie dokumentów z akt ksiąg wieczystych (...) i (...)wskazanych przez powódkę. Dokumenty te nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Odpowiedzialność pozwanego nie mogła wynikać z umowy pożyczki zawartej przez powódkę, gdyż taka umowa, co niesporne, zawarta została z B. i M. G.. Wierzytelność wynikająca z tej umowy potwierdzona została prawomocnym nakazem zapłaty.

Nie sposób również oprzeć odpowiedzialności pozwanego jako spadkobiercy M. B. na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu czy też nienależnym świadczeniu. Z art. 405 kc wynika, że kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartość. Z art. 410 § 2 kc wynika zaś, że świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Wspólną cechą dla obu powyższych instytucji jest brak podstawy prawnej w uzyskaniu korzyści majątkowej. W przedmiotowej sprawie taka sytuacja po stronie pozwanego nie zachodzi. Zauważyć bowiem należy, że z art. 720 § 1 kc wynika, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W konsekwencji pożyczkobiorcy – B. G. i M. G. po uzyskaniu od powódki pieniędzy tytułem pożyczki, stali się ich właścicielami i mogli nimi swobodnie rozporządzać. Oznacza to, że mogli pieniądze te przekazać M. B. choćby w drodze umowy darowizny, M. B. zaś mogła owe środki finansowe przeznaczyć na zakup wierzytelności przysługującej osobie trzeciej względem B. i M. G.. Nie było też żadnych przeszkód, aby w umowie nabycia wierzytelności M. B. reprezentowała B. G..

Niezależnie od powyższego wskazać tez należy, że powódka nie udowodniła, aby pożyczone przez nią pieniądze zostały przeznaczone na zakup wierzytelności przysługującej osobie trzeciej względem B. i M. G. . Nie wynika to również z zawnioskowanych przez powódkę dokumentów z akt ksiąg wieczystych nieruchomości. Podkreślić też należy, że pomiędzy zawartą przez powódkę umową pożyczki a umową przelewu między M. B. a J. K. (1) upłynął okres około 6 lat, co tym bardziej podaje w wątpliwość twierdzenie powódki, jakoby pożyczone przez nią pieniądze wykorzystane zostały na zakup wierzytelności przysługującej osobie trzeciej (J. K. (2)) względem B. i M. G..

W konsekwencji Sąd stanął na stanowisku, że nie było podstaw do przyjęcia, iż pozwany uzyskał bez podstawy prawnej korzyść majątkową kosztem powódki, co uzasadniało oddalenie powództwa w całości na mocy wskazanych powyżej przepisów.

O kosztach Sąd orzekł na mocy art. 98 kpc i 108 § 1 kpc.