Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2021 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2021 r. w Toruniu

sprawy z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna w W.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W.

na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W. 1 083,74 zł (tysiąc osiemdziesiąt trzy złote siedemdziesiąt cztery grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 12 października 2019 roku do dnia zapłaty;

II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda 1 383,09 zł (tysiąc trzysta osiemdziesiąt trzy złote dziewięć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 692/20 upr

UZASADNIENIE

Powód - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W. wniosła pozew przeciwko (...) Spółka Akcyjna w W. o zapłatę kwoty 1 083,74 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 12.10.2019 r. oraz o zwrot kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w wyniku zdarzenia drogowego z dnia 9.09.2019 r. uszkodzeniu uległ należący do P. Ż. pojazd marki R.. Sprawca zdarzenia posiadał polisę OC w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. Prowadzono postępowanie likwidacyjne, pozwany uznał swoją odpowiedzialność za przedmiotowe zdarzenie. W toku postępowania likwidacyjnego, pozwany wypłacił warsztatowi naprawczemu jedynie część kosztów naprawy. Poszkodowany zlecił naprawę warsztatowi E. B. (...). Warsztat wystawił fakturę VAT na kwotę 12 724,37 zł, pozwany wypłacił jedynie część tej kwoty. W pozwie żąda zapłaty różnicy pomiędzy kwotą wynikającą z faktury VAT a rzeczywiście wypłaconą. Zakres naprawy był bezsporny. Powód twierdził, że koszty naprawy pojazdu mieściły się w stawkach rynkowych, ceny wykorzystanych części zamiennych również miały charakter rynkowy. Poszkodowany dokonał przelewu wierzytelności wobec pozwanego na rzecz warsztatu naprawczego. Warsztat naprawczy przeniósł wierzytelność na rzecz powoda. Powód bezskutecznie wezwał pozwanego do zapłaty brakującej części odszkodowania.

W sprawie wydano nakaz zapłaty, który utracił moc z uwagi na wniesienie przez pozwanego sprzeciwu.

W sprzeciwie pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zwrot kosztów procesu. Pozwany zakwestionował powództwo co do wysokości. Przyznał, że wypłacił odszkodowanie w wysokości 11 173, 23 zł. Korekta faktury wynikała z zawyżenia kosztu naprawy w zakresie cen części zamiennych w stosunku do cen rynkowych. Poszkodowany został poinformowany, że może dokonać naprawy w warsztacie należącym do sieci naprawczej pozwanego, przez co przyczyniła się do zwiększenia szkody.

Strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

W dniu 9.09.2019 r. na skutek kolizji drogowej, poszkodowanym został P. Ż., uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki R. o numerze rejestracyjnym (...). Sprawca zdarzenia posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej z (...) Spółka Akcyjna w W..

/bezsporne/

Poszkodowany zlecił naprawę pojazdu warsztatowi E. B. (...). Warsztat dnia 6.11.2019 r. wystawił fakturę VAT na kwotę 12 256,97 zł brutto. W toku postępowania likwidacyjnego (numer szkody PL (...)) ubezpieczyciel zweryfikował fakturę przedstawioną przez E. W. i wypłacił odszkodowanie w łącznej kwocie 11 173,23 zł.

/bezsporne na ponadto: - faktura k. 16,

- informacja o weryfikacji kosztorysu faktury k. 48, pismo pozwanego k. 9-16,49-50, 17, -potwierdzenie przelewu k. 18-23,

- kalkulacja naprawy k. 12-14/

W dniu 13.09.2019 r. P. Ż. przelał wierzytelność wynikającą ze zdarzenia z 9.09.2019 r. o koszt całkowity naprawy na rzecz E. W. . Umową z dnia 20.01.2020 r. E. W. przelał powierniczo wyżej wymienioną wierzytelność na rzecz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W. . S. wezwała (...) Spółka Akcyjna w W. do zapłaty uzupełniającej kwoty należnego odszkodowania, bezskutecznie.

/bezsporne na ponadto:

- umowa k. 24 i 25,

- pełnomocnictwo k. 26,

- wezwanie do zapłaty k. 27-29/

Koszt naprawy pojazdu R. nr rej. (...) w warunkach warsztatu niezależnego z wykorzystaniem części oryginalnych z logo producenta rodzaju ‘O’ wynosił 12 351,20 zł brutto. Wycena uwzględniała średnie stawki roboczogodzin praw blacharsko-lakiernicznych w roku 2019. Widniejący na fakturze koszt naprawy 12 256,97 zł mieścił się w granicach celowych, ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy.

/dowód:

- opinia biegłego sądowego mgr inż. S. D. – k. 71-80 /

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Stan faktyczny w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów oraz dowód z opinii biegłego sądowego mgr inż. S. D..

Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu albowiem były spójne i czytelne, ich wartość dowodowa nie budziła jakichkolwiek wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się w dużej mierze na opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego mgr inż. S. D.. Konieczne bowiem było ustalenie wartości szkody w pojeździe powstałej na skutek zdarzenia z 9.09. 2019 r. , co wymagało wiadomości specjalistycznych. Sąd uznał opinię biegłego za wiarygodną. Opinia została sporządzona przez osobę o niekwestionowanych kwalifikacjach, w sposób rzetelny, spójny i kompletny. Opinia nie była kwestionowana przez strony. Sąd w pełni podzielił jej wnioski.

Oddaleniu podlegał natomiast zgłoszony w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka - poszkodowanego P. Ż.. Dowód miał zostać przeprowadzony na okoliczność: rozmiaru , wartości szkody , oferty naprawy pojazdu., rzeczywistego kosztu naprawy pojazdu. Powyższe fakty nie były sporne między stronami, w szczególności poza sporem pozostawał zakres uszkodzeń pojazdu, zakres naprawy pojazdu, poniesione koszty naprawy. W pozostałym zakresie, zgłoszone we wniosku dowodowym fakty, nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia – miały charakter irrelewantny prawnie ze względów przedstawionych w dalszej części uzasadnienia. Dlatego wniosek podlegał oddaleniu o czym orzeczono na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 4 kpc.

Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (art. 822 § 1 k.c.). Odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych regulują przepisy ustawy z 22 maja 2003r.o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003r., Nr 124, poz. 1152, ze zmianami), w dalszej części uzasadnienia nazywanej ustawą. Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Ustalenie odszkodowania z ubezpieczenia OC następuje według ogólnych zasad, określonych w kodeksie cywilnym, z tym jedynie zastrzeżeniem, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest tylko do świadczenia pieniężnego, ograniczonego do wysokości, ustalonej w umowie, sumy gwarancyjnej (art. 822 § 1 kc i art. 36 ust. 1 ustawy). Ponadto w myśl art. 19 ustawy, poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Jak stanowi art. 34 wyżej wskazanej ustawy, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Roszczenie odszkodowawcze powstaje z chwilą wystąpienia w majątku poszkodowanego pierwszych negatywnych konsekwencji zdarzenia będącego przyczyną szkody. Szkodą bezpośrednią jest uszkodzenie pojazdu i w momencie jej wystąpienia powstaje odpowiedzialność sprawcy i ubezpieczyciela. Za ugruntowane należy uznać stanowisko, że zakres odszkodowania w przypadku tzw. szkody częściowej nie zależy od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle miał taki zamiar. Odpowiada ono niezbędnym i ekonomicznie uzasadnionym kosztom naprawy. Podkreślić należy, że decyzja o naprawie pojazdu, sposobie naprawy, naprawie prowizorycznej, należy do wyłącznej decyzji poszkodowanego właściciela pojazdu. W orzecznictwie Sądu Najwyższego, słusznie podkreśla się, że poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych, znajdujących się w podobnej sytuacji w zakresie uszczerbku w majątku, należy traktować w miarę możliwości jednolicie. Niezależnie od tego, czy poszkodowany zdecydował się na dokonanie naprawy metodą oszczędnością, własnym sumptem, w wybranym przez siebie warsztacie naprawczym, okoliczności te nie wpływają na charakter uszczerbku majątkowego. Powyższe uzasadnia przyznanie poszkodowanemu wyrównania tytułem różnicy między kosztorysową ceną pełnej naprawy technologicznej pojazdu, a kosztem faktycznie poniesionym. Sąd Najwyższy konsekwentnie podkreśla, że w sytuacji, gdy przed ustaleniem wysokości odszkodowania dojdzie do naprawy pojazdu odszkodowanie należne poszkodowanemu może być ustalone także jako równowartość hipotetycznie określonych kosztów przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że taki sposób ustalenia odszkodowania przewyższa wielkość uszczerbku w majątku poszkodowanego, odszkodowanie to, stosownie do okoliczności sprawy może być obniżone. Ciężar tego dowodu spoczywa na ubezpieczycielu (por m. in. uchwała składu 7 sędziów SN z 12.04.2012r. syng. III CZP 80/11 OSNC 2012/10/112, postanowienie SN z 7.12.2018 r. sygn. III CZP 74/18 LEX nr 2634056, postanowienie SN z 7.12.2018 r. sygn. III CZP 51/18 OSNC 2019/9/94, postanowienie SN z 20.02.2019 r. sygn. III CZP 91/18 LEX nr 2622311 i cyt. tam orzecznictwo oraz wyrok SN z dnia 8.03.2018 r. sygn. II CNP 32/17 LEX nr 2497991, wyrok SN z dnia 12.04.2018 r. sygn. II CNP 43/17 LEX nr 2490615). Przykładowo, w przypadku ustalenia, że poszkodowany skorzystał z usług naprawczych lub zakupu części w warunkach promocyjnych (np. Karta stałego klienta), rzeczywisty wydatek poniesiony przez poszkodowanego może być niższy niż przeciętny koszt naprawy wyliczony przez biegłego. Podobna sytuacja będzie miała miejsce, gdy poszkodowany może odliczyć podatek VAT, stanowiący część ceny zakupu części lub koszty naprawy od podatku dochodowego (uchwała SN z 22.04.1997 r. sygn. III CZP 14/97 OSNC 1997/8/103). W takim wypadku - stosownie do okoliczności sprawy odszkodowanie może ulec obniżeniu (por m. in. Postanowienie SN z 7.12.2018 r. sygn. III CZP 51/18 OSNC 2019/9/94). Również użycie do naprawy pojazdu nowych części i materiałów może doprowadzić do wzrostu wartości pojazdu jako całości (o ile ubezpieczyć to wykaże), chociaż z reguły przeprowadzenie naprawy przy użyciu nowych części w miejsce zużytych nie wpływa na wartość rynkową pojazdu po jego naprawie (uchwała 7 sędziów SN z dnia 12.04.2012 r. sygn. III CZP 80/01 OSNC 2012/10/112).

To na ubezpieczycielu spoczywa obowiązek wykazania, że ustalony koszt naprawy pojazdu prowadzi do nieuzasadnionego wzbogacenia poszkodowanego. Oczywistym jest, że poszkodowany nie ma obowiązku skorzystania z warsztatu z sieci naprawczej ubezpieczyciela. Decyzja ta leży w zakresie jego właścicielskiej swobody. Z decyzji tej nie można czynić poszkodowanemu zarzutu, że nie współdziałał z ubezpieczycielem w celu minimalizacji szkody. Pełnomocnik pozwanego bezzasadnie wspierał swoją argumentację w tym zakresie orzecznictwem na temat odszkodowania z tytułu najmu pojazdu i treścią uchwały SN z dnia 24.08.2017 r. o sygn. III CZP 20/17. Zapłata za koszty naprawy uszkodzonego pojazdu oraz za wydatki na najem pojazdu zastępczego na czas naprawy pojazdu, stanowią dwa, odrębne zagadnienia. Jak podkreślił SN w uzasadnieniu przywołanej uchwały: „ W przypadku kosztów naprawy pojazdu służących bezpośrednio wyeliminowaniu już istniejącej szkody majątkowej interes poszkodowanego podlega intensywniejszej ochronie niż w przypadku wydatków na najem pojazdu zastępczego, które nie służą wyrównaniu szkody - utrata możliwości korzystania z rzeczy nie jest szkodą - lecz jedynie wyeliminowaniu negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia (zniszczenia) pojazdu (...). W konsekwencji wymagania dotyczące pokrycia obu kategorii kosztów różnią się (..).”

W realiach sprawy, szkoda w majątku poszkodowanego, nastąpiła wskutek zdarzenia drogowego z dnia 9.09.2019 r. i została naprawiona. Odpowiedzialność pozwanego ubezpieczyciela za skutki zdarzenia była bezsporna i znajdowała swoje uzasadnienie złożonych do akt sprawy umowach cesji wierzytelności ( art. 509 kc). Zakres uszkodzeń i klasyfikacja szkody jako tzw. szkody częściowej była bezsporna. Po przeprowadzeniu naprawy, zakład ubezpieczeń otrzymał fakturę dokumentującą przeprowadzoną naprawę. Zakres naprawy pojazdu nie był między stronami sporny. W postępowaniu likwidacyjnym, jeszcze przed sprzedażą wierzytelności, ubezpieczyciel, w oparciu o nierzetelną kalkulację naprawy, bezzasadnie ustalił wysokość odszkodowania najpierw na kwotę 5 923,08 zł (k. 9), a następnie 11 173,23 zł (k. 17). Tymczasem ubezpieczyciel, jako profesjonalista, posiadał wszelkie środki i doświadczenie pozwalające na ustalenie odszkodowania w sposób zgodny z akceptowalnymi standardami. Pojazd został przez poszkodowanego naprawiony w wybranym przez niego warsztacie niezależnym. Wypłacona przez ubezpieczyciela kwota nie wystarczyła na naprawę w zakresie, w jakim zlecił ją warsztatowi. Zgłoszona pozwanemu faktura VAT nie została w pełni zrefundowana. Tymczasem, wskazana na fakturze kwota kosztów naprawy 12 256,97 zł brutto stanowiła koszt celowy i ekonomicznie uzasadniony. Biegły w sposób klarowny, z wykorzystaniem systemu eksperckiego, wskazał, że rzeczywiste koszty naprawy, wykonanej w warsztacie niezależnym, przy użyciu oryginalnych dostępnych części zamiennych O, wynoszą 12 351,20 zł brutto. Określona przez biegłego kwota hipotetycznych kosztów naprawy była wyższa niż rzeczywiście poniesiony koszt naprawy pojazdu wynikający z faktury VAT. Dlatego należało uznać, że powód w pełni zasadnie domagał się dopłaty. Ze względu na powyższe, roszczenie powoda o zapłatę kwoty 1 083,74 zł tytułem różnicy pomiędzy odszkodowaniem wypłaconym, a należnym (wynikającym z wystawionej faktury VAT ), należało uznać za w pełni zasadne.

Mając na uwadze powyższe, w pkt I wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powoda 1 083,74 zł o czym orzeczono na podstawie art. 822 § 1 kc. O odsetkach orzeczono zgodnie z art. 481 §1 kc w zw. z art. z 14 ust. 1 ustawy.

O kosztach orzeczono w myśl art. 98 kpc uznając, że powód wygrał proces w całości. Koszty procesu należne powodowi wynosiły 1 383,09 zł w tym: 996,09 zł tytułem wynagrodzenia biegłego, 100 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 270 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego przez adwokata.