Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód K. W. wniósł przeciwko pozwanemu (...) spółce akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 2622 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 23 października 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego udostępnionego poszkodowanemu.

Nakazem zapłaty sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie pozwana wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany zakład ubezpieczeń podniósł, że wypłacona dotychczas kwota odszkodowania w kwocie 738 zł w pełni rekompensuje szkodę, podał, że zweryfikował okres najmu samochodu zastępczego z 16 dni do 7 dni oraz zweryfikował stawkę najmu z 170,73 zł netto do 75zł netto tj. do stawki akceptowalnej podając, że złożył poszkodowanemu propozycję najmu samochodu zastępczego po takiej właśnie stawce.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 4 września 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki A. (...) nr rej. (...) leasingowany przez M. S. (1). W tamtym czasie z pojazdu korzystał wyłącznie jego syn W. S. (1).

Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z pozwanym (...) spółką akcyjną w W..

Poszkodowany W. S. (1) dokonał zgłoszenia szkody w dniu 10 września 2018 r. Szkoda została zarejestrowana pod sygn. akt(...) Podczas zgłoszenia szkody, poszkodowany został poinformowany o możliwości najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem pozwanego oraz o możliwości samodzielnego najmu takiego pojazdu, a także o ograniczonych środkach na najem takiego pojazdu.

M. S. (1) w dniu 13 września 2018 roku upoważnił pisemnie swojego syna W. S. (1) do podejmowania wszelkich czynności związanych ze szkodą.

W omawianym pojeździe doszło do uszkodzeń pokrycia zderzaka tylnego z jego perforacją. Uszkodzenia nie ograniczały możliwości poruszania się samochodem i był on użytkowany do czasu przyjęcia go do naprawy.

W dniu 18 września 2018 roku pojazd został oddany do naprawy do (...) Salon (...) H. Ś., H. i (...) spółki jawnej w L.. Oględziny samochodu ujawniły niewielkie uszkodzenie ściany tylnej samochodu oraz spoilera i przesłony zderzaka. Po demontażu zderzaka tylnego pojazd musiał pozostać w serwisie do zakończenia naprawy.

W dniu 18 września 2018 r. W. S. (1) zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki V. (...) nr rej. (...), przy dobowej stawce najmu wynoszącej 170,73 zł netto za dobę. W. S. (1) wynajmował pojazd do dnia 3 października 2018 roku.

Dnia 8 października 2018 r. powód wystawił na rzecz W. S. (1) fakturę VAT nr (...) na kwotę 3360 zł tytułem wynajmu samochodu zastępczego przez 16 dni przy stawce za dobę najmu w kwocie 170,73 zł netto.

Dowód:

- upoważnienie k.11,

- dokumentacja fotograficzna k.65-72,

- kserokopia dowodu rejestracyjnego k.61,

- potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia szkody k.73-75,

- nagranie zgłoszenia szkody koperta k.90,

- wydruk z systemu pozwanej k.76, 77,

- tabela k.79-82,

- wykaz k.78,

- faktura nr (...) k.62,

- umowa najmu k.13-14,

- załączniki do umowy najmu k.15,16,

- oświadczenie do umowy k.19,

- cennik k.20-22,

- faktura VAT k. 12,

- potwierdzenie serwisu o naprawie k.17,

- oświadczenie k.18,

- akta szkody płyta CD k. 146,

- zeznania świadka W. S. (1) k.177-177 v,

- zeznania świadka M. S. (1) protokół transkrypcja k.163-169v,

- opinia biegłego sądowego W. S. (2) k. 184-196.

Dnia 8 października 2018 r. poszkodowany W. S. (1) zawarł z powodem K. W. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której poszkodowany przelał na rzecz powoda wierzytelność przysługującą mu z tytułu ww. zdarzenia w stosunku do ubezpieczyciela sprawcy szkody.

W tym samym dniu powód wystosował do pozwanej powiadomienie o przeniesieniu wierzytelności.

Dowód:

- umowa przeniesienia wierzytelności k.23-24,

- powiadomienie o przeniesieniu wierzytelności k.25,

- odpis z KRS pozwanej k.26-37,58-60,

- wydruk z (...) dot. powoda k. 9.

Decyzją z dnia 30 października 2018 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody przyznał M. S. (2) odszkodowanie w tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 738 zł, uznając za zasadne 7 dni najmu w stawce 75 zł netto.

Dowód:

- decyzja k.63.

Urealniony, łączny czas trwania właściwej naprawy omawianego samochodu wynosił 3 dni robocze. Zasadny był wynajem przez poszkodowanego pojazdu zastępczego od dnia wstawienia pojazdu do naprawy w (...) i początku tego najmu, tj. 18 września 2018 r. do piątku dnia 28 września 2018 roku, kiedy to przy zachowaniu przez (...) należytej staranności naprawa pojazdu, a wraz z nią najem pojazdu zastępczego powinny zostać zakończone. Łącznie stanowi to 11 dni kalendarzowych.

Rynkowe ceny netto za dobę wynajmu pojazdu zastępczego w klasie samochodów odpowiadających pojazdowi uszkodzonemu, czyli pojazdu kompaktowego z segmentu C, bez limitu kilometrów i ze zniesionym udziałem własnym w szkodach (jak zawarto umowę najmu) zawierały się w połowie 2018 r., dla wynajmu na uzasadniony okres 5-15 dni w przedziale 130-224 zł netto, przeciętnie około 184 zł netto za dobę wynajmu.

Stawka zastosowana przez powoda w umowie najmu oraz w fakturze za wynajem wynosząca 170,73 zł netto za dobę mieściła się w przedziale stawek stosowanych ówcześnie w opcji bez limitu kilometrów i ze zniesionym udziałem własnym.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego W. S. (2) k. 184-196.

Sąd zaważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części (59 %).

Podstawę prawą żądania pozwu stanowi norma wyrażona w art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którą przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie z normą wyrażoną w § 4 art. 822 k.c., uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Odpowiedzialność pozwanej wynika również z ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Norma zawarta w art. 35 ustawy stanowi, iż ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela wobec poszkodowanego obejmuje szkody na osobie oraz szkody w mieniu (art. 34 ust. 1 powołanej ustawy).

Odpowiedzialność ubezpieczyciela pokrywa się z odpowiedzialnością sprawcy szkody. Zgodnie z normą wyrażoną w art. 436 § 2 k.c., w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody ich posiadacze mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód na zasadach ogólnych. Oznacza to, że odpowiedzialność za skutki takiego zdarzenia oparta jest na zasadzie winy (art. 415 k.c.). Natomiast zgodnie z normą zawartą w art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Rolą odszkodowania jest wyrównanie uszczerbku majątkowego poszkodowanego – również przy cesji wierzytelności. Stąd zawsze dla ustalenia odszkodowania konieczne jest określenie faktycznego uszczerbku w majątku poszkodowanego.

W sprawie bezsporna była legitymacja bierna, okoliczności zdarzenia, potrzeba najmu pojazdu zastępczego.

Sporna była legitymacja czynna, okres najmu, stawka najmu, jak i uchybienie obowiązkowi minimalizacji szkody, poprzez nie skorzystanie przez poszkodowanego z oferty najmu.

Legitymacja powoda do dochodzenia roszczeń na własną rzecz wynika z przedłożonej przez niego umowy cesji oraz z art. 509 k.c. Zgodnie z normą zawartą w art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Z kolei norma zawarta w art. 510 § 1 k.c. stanowi, iż umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Powód przedłożył zarówno umowę najmu, jak i umowę cesji oraz pełnomocnictwo dla W. S. (1). Należało wskazać, że w sprawie związanej z najmem pojazdu zastępczego legitymowanym jest faktyczny poszkodowany tj. użytkownik pojazdu. Jak wynikało z zeznań W. S. (1), mimo, że pojazd stanowił przedmiot leasingu, gdzie leasingobiorcą był jego ojciec M. S. (1), to poszkodowanym w sprawie w zakresie pozbawienia go możliwości korzystania z pojazdu był również wyłączny użytkownik W. S. (1). Niezależnie od tego należało wskazać, że M. S. (1) udzielił pełnomocnictwa W. S. (1) do podejmowania wszelkich czynności związanych ze szkodą. Niewątpliwie najem pojazdu zastępczego, czy też cesja wierzytelności związanej z najmem były czynnościami związanymi ze szkodą. Dodatkowo w toku zeznań M. S. (1) przyznawał, że w ramach prowadzonej przez niego firmy, zlecał określonym osobą sprawy związane z pojazdami, w tym z rozpoznawaną szkodą. Mimo więc, że świadek nie pamiętał osoby, która w tamtym czasie była odpowiedzialna za pojazd, jednoznacznie przyznał, że jego wolą było zlecenia innym osobą podejmowanie wszelkich czynności.

Mając powyższe na uwadze uznano, że W. S. (1) był w pełni uprawniony do zawarcia z powodem umowy cesji.

Celem ustalenia zakresu uszkodzeń pojazdu A. (...) nr rej. (...), technologicznego i technicznego czasu naprawy oraz średnich cen rynkowych wynajmu pojazdu zastępczego tej klasy co samochód uszkodzony na rynku lokalnym w miejscu dokonania wynajmu bez uwzględnienia kosztów usług dodatkowych oraz z uwzględnieniem tych usług powołano dowód z opinii biegłego sądowego. W sprawie biegły ustalił, że zasadny był wynajem przez poszkodowanego pojazdu zastępczego od dnia wstawienia pojazdu do naprawy w (...) i początku tego najmu, czyli od wtorku dnia 18 września 2018 r. do piątku dnia 28 września 2018 roku, kiedy to przy zachowaniu przez (...) należytej staranności naprawa pojazdu, a wraz z nią najem pojazdu zastępczego powinny zostać zakończone to jest łącznie przez 11 dni kalendarzowych. W tym zakresie opinia była kwestionowana wyłącznie przez powoda, który wskazywał, że konieczne jest je uzupełnienie w zakresie przyczyn drugich oględzin. Jednakże zdaniem sądu nie miało to w sprawie znaczenie, gdyż biegły potwierdził taką konieczność, uznał w całości prawidłowość postępowania związanego z ujawnieniem dodatkowych uszkodzeń i koniecznością zamówienia kolejnych części. Tym samym skoro uznano, że istotnie zostały one zgromadzone 25 września 2018r. to zasadnie przyjął, że od tego dnia naprawa technologiczna powinna trwać przez 3 dni tj. do 28.09.2018r. Łącznie więc najem mógł trwać 11 dni.

W pozostałym zakresie opinia nie była kwestionowana, zaś biegły oceniając czas naprawy brał zasadnie pod uwagę uszkodzenia wyłącznie z dnia 4 września, a nie związane również z kolejną szkodą. Co więcej zakres szkody wzięty pod uwagę przez biegłego wynikał również ustaleń pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego.

Biegły ustalił także, że stawka zastosowana przez powoda w umowie najmu oraz w fakturze za wynajem wynosząca 170,73 zł netto za dobę mieściła się w przedziale stawek rynkowych stosowanych ówcześnie w opcji bez limitu kilometrów i ze zniesionym udziałem własnym.

Poszkodowanemu przysługuje pojazd zastępczy o klasie odpowiadającej uszkodzonemu. Istnieje obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.), co określa się ogólnie obowiązkiem minimalizacji szkody. Poszkodowany nie ma jednak obowiązku poszukiwania oferty najtańszej i najkorzystniejszej. Istotne jest jednak aby pozwana złożyła poszkodowanemu ofertę zorganizowania wynajmu pojazdów zastępczych o klasie odpowiadającej uszkodzonemu lub spełniającej specjalne zgłaszane wymagania poszkodowanego i podała, że w wypadku dokonania wyboru najmu pojazdu zastępczego w innej niż proponowana wypożyczalnia zwróci koszty do wysokości wskazanych w tym dokumencie. Nadto należy podać wysokość akceptowalnych stawek najmu oraz instrukcje w celu zorganizowania najmu za pośrednictwem ubezpieczyciela. W takiej sytuacji obowiązkiem poszkodowanego w ramach minimalizacji kosztów szkody jest zainteresowanie się tą ofertą, a odmowa z jej skorzystania musi wynikać z obiektywnego stwierdzenia jej niekorzystności, z jakiegoś konkretnego faktu. Ewentualna niekorzystność najmu musi być konkretna, a nie abstrakcyjna, musi też odnosić się do sytuacji życiowej poszkodowanego, jego konkretnych potrzeb oraz odnosić się do tego w jakich sposób korzystał on ze swojego uszkodzonego pojazdu.

W rozpoznawanej sprawie poszkodowany podczas dokonywania zgłoszenia szkody został poinformowany o możliwości organizacji najmu pojazdu zastępczego przez pozwaną w ramach wypożyczalni partnerskich lecz jednocześnie pracownik pozwanego wyraźnie wskazał, że poszkodowany ma prawo nająć pojazd we własnym zakresie. Nie wskazał przy tym żadnych kwotowych granic takiego najmu, wskazując jedynie, że jest to uzależnione m.in. od długości najmu. Pozwany w żaden sposób nie wykazał aby złożył poszkodowanemu ofertę najmu. Załączone do sprzeciwu pismo z 11 września 2019r. zostało wysłane listem zwykły. Poszkodowani nie byli w stanie potwierdzić czy i ewentualnie kiedy zapoznali się z jego treścią. Tym samym nie sposób uznać, że otrzymali od pozwanego rzeczywistą ofertę najmu, a wręcz pozwany poprzez swojego pracownika, potwierdził prawo poszkodowanego do swobodnego wybory wynajmującego. Poszkodowany nie został więc nawet poinformowany o podstawowych warunkach najmu od partnerów pozwanego, takich jak stawka czy okres. Nie sposób więc uznać, że poszkodowany najmując pojazd zgodnie z wytycznymi pozwanego, od powoda za cenę w pełni rynkową w jakikolwiek sposób uchybił obowiązkowi minimalizacji szkody, w sytuacji gdy nie miał nawet świadomości, że ceny u partnerów pozwanego mogą być znacznie niższe niż rynkowe.

Tak więc wysokość odszkodowania należnego powodowi z tytułu kosztów najmu samochodu zastępczego wynosiła 2310 zł (11 x 170,73 zł + 23 % Vat). Biorąc pod uwagę fakt, że pozwana wypłaciła powodowi kwotę 738 zł, zasądzeniu podlegała kwota 1572 zł, o czym orzeczono w pkt I.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu o czym orzeczono w punkcie II.

Podstawą prawną orzeczenia o odsetkach stanowi norma zawarta w art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którą jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku; gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Powód wnosił o zasądzenie odsetek od dnia 23 października 2018 r., co było zasadne.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił art. 100 k.p.c., który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Powód wygrał sprawę w 59 % i poniósł koszty na poziomie 1049 zł, na które składa się 132 zł opłaty od pozwu, 900 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego i 17 zł opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa. 59% z 1049 zł to 618,91 zł i taką kwotę powinna zwrócić pozwana.

Pozwana poniosła koszty na poziomie 1822,28 zł: 900 zł wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika, 17 zł opłaty od pełnomocnictwa i 905,28 zł tytułem kosztów sporządzenia opinii. Stosownie do zakresu w jakim pozwana wygrała sprawę zwrotowi podlega 41 % - czyli 747,13zł. Po skompensowaniu tych kwot (747,13 zł-618,91 zł) Sąd zasądził w punkcie III wyroku od powoda na rzecz pozwanej kwotę 128,22 zł.

W punkcie IV Sąd zarządził zwrot niewykorzystanej części zaliczki uiszczonej przez pozwaną w toku niniejszego postepowania. Rozstrzygnięcie takie wynika z faktu, że pozwana uiściła zaliczkę na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 1200 zł. Koszty pracy biegłego wyniosły 905,28 zł z tytułu sporządzenia opinii, wobec czego do zwrotu tytułem niewykorzystanej części zaliczki pozostała kwota 294,72 zł.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)