Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 31 sierpnia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu, II Wydział Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia (del.) Grażyna Pizoń

Protokolant: Monika Biało

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 31 sierpnia 2021 roku

sprawy G. J.

skazanego za przestępstwo z art. 178a § 1 kk

w przedmiocie zażalenia skazanego na postanowienie Sądu Rejonowego w Tarnobrzegu
o odwołaniu rozłożenia na raty grzywny, kosztów sądowych i świadczenia pieniężnego

na mocy art. 437 § 1 kpk w zw. z art.1 § 2 kkw,

p o s t a n o w i ł :

I. utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie;

II. zwolnić skazanego G. J. w całości, od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, a wydatkami w tym zakresie obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnobrzegu z dnia 4 grudnia 2020 r. w sprawie II K 913/19 G. J. za przestępstwo z art. 178a § 4 kk został skazany na karę grzywny w wysokości 150 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 złotych. Ponadto wobec skazanego orzeczono: środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat, środek karny w postaci świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 5 000 zł. Wreszcie wyrokiem tym Sąd zasądził od skazanego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w łącznej kwocie 653,64 złotych.

Wyrok ten uprawomocnił się z dniem 12 grudnia 2020 r.

Postanowieniem z dnia 21 stycznia 2021 r. sygn. II Ko 65/21 Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu rozłożył skazanemu płatność:

I.kary grzywny i kosztów sądowych w łącznej kwocie 2.133,64 zł. na 12 rat, pierwsza w kwocie 186,64 zł. płatna do dnia 15.02.2021r., kolejne jedenaście rat w kwotach po 177 zł. płatne do 15. każdego następnego miesiąca,

II.świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 5.000,00 zł na 12 rat, pierwsza w kwocie 435 zł. płatna do dnia 15.02.2021r., kolejne jedenaście rat w kwotach po 415 zł. płatne do 15. każdego następnego miesiąca.

Kolejnym postanowieniem z dnia 16 sierpnia 2021r. w sprawie II Ko 810/21 Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu na podstawie art. 50 § 2 kkw w zw. z art. 206 § 2 i § 3 pkt 2 kkw odwołał rozłożenie na raty grzywny, kosztów sądowych i świadczenia pieniężnego - orzeczonych wobec skazanego wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnobrzegu w sprawie II K 913/19.

Zażalenie na to postanowienie złożył skazany. W zażaleniu podniósł, że znajduje się w ciężkiej sytuacji finansowej, nie ma dodatkowych dochodów, przebywa na rencie chorobowej, na przyznane alimenty w kwocie 400 zł., pozostaje na leczeniu. Wniósł o ponowne rozpatrzenie sprawy o rozłożenie na raty grzywny i umorzenie kosztów sądowych.

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu stwierdził, co następuje:

Zażalenie skazanego nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I Instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny w danej sprawie i z poczynionych ustaleń wyciągnął trafne wnioski. Przede wszystkim Sąd ten prawidłowo ustalił okoliczności istotne z punktu widzenia art. 50 § 2 kkw, a mianowicie ustalił, że skazany uchybił terminowi płatności rat świadczenia pieniężnego. Z akt sprawy wynika, iż G. J. nie uiścił na poczet orzeczonej kary grzywny, kosztów sądowych i świadczenia pieniężnego ani jednej raty.

Powyższe okoliczności zdaniem Sądu odwoławczego, zgodnie z art. 50 § 2 kkw, uzasadniają odwołanie przez Sąd orzekający rozłożenia świadczenia pieniężnego na raty wobec G. J..

W tym miejscu należy zaznaczyć, że art. 50 kkw zawiera domniemanie, że uchybienie w płatności raty nastąpiło z przyczyn zależnych od skazanego. Sąd nie musi zatem z urzędu ustalać przyczyn tego uchybienia i ma prawo odwołać rozłożenie kosztów sądowych na raty w oparciu tylko o stwierdzony fakt zaistnienia takiego uchybienia; ma jednak obowiązek dopełnić wszystkich wymogów procesowych (art. 22 § 1 kkw), które umożliwią skazanemu obronę przez wykazanie, że nie płacił rat z przyczyn od siebie niezależnych (pogorszenie sytuacji materialnej, wydarzenie losowe, choroba). Tak więc ciężar dowodu co do przyczyn uchybienia w płatności rat spoczywa na skazanym. Przyczyny niepłacenia rat skazany może udowadniać wszystkimi dostępnymi środkami dowodowymi, do których należy zaliczyć też jego wyjaśnienia. Sąd w granicach określonych w art. 7 kpk ocenia te dowody, ustala przyczynę niepłacenia przez skazanego rat grzywny (kosztów sądowych) i ocenia, czy przyczyny te były od skazanego zależne, czy też nie. Unormowanie kwestii ciężaru dowodu zawarte w art. 50 § 2 kkw powoduje, że w tym wypadku nie ma zastosowania wymóg przeprowadzenia przez sąd dowodów z urzędu, zawarty w art. 167 kpk, co do przyczyn niepłacenia rat (por. postanowienie SA w Gdańsku w sprawie II AKz 451/01 z dnia 6 czerwca 2001r.,Prok.i Pr.-wkł. 2001/12/32).

Odnosząc się do ciężkiej sytuacji finansowej skazanego należy wskazać, że była ona rozważana przez Sąd już w chwili wydania orzeczenia o rozłożeniu należności sądowych na raty i stanowiła jego podstawę. Dlatego też ponowne uwzględnienie i odmienna ocena powyższych okoliczności w postępowaniu w przedmiocie odwołania rozłożenia świadczenia pieniężnego na raty jest niedopuszczalna.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu nie mógł pozytywnie ustosunkować się do zażalenia skazanego. Znalazło to swój wyraz w treści niniejszego postanowienia.

Utrzymując w mocy zaskarżone postanowienie Sąd odwoławczy działał w oparciu o art. 437 § 1 kpk, który to przepis z mocy art. 1 § 2 kkw znajduje swoje posiłkowe zastosowanie także w postępowaniu wykonawczym.

Sąd II instancji zwolnił skazanego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, a poniesionymi w tym zakresie wydatkami obciążył Skarb Państwa, uznając, że przemawia za tym sytuacja osobista i finansowa skazanego. Jednocześnie Sąd dał tym samym szansę G. J., aby pozostałe do uiszczenia należności sądowe zostały przez w/wskazanego jak najszybciej wpłacone.

Rozstrzygnięcie w kwestii kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze zapadło na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 1 § 2 kkw.

ZARZĄDZENIE

odpis postanowienia z pouczeniem o prawomocności doręczyć:

- skazanemu G. J.,

- Prokuraturze Rejonowej w Tarnobrzegu.