Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt I C 512/16

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 1 października 2018r.

W sprzeciwie wniesionym za pośrednictwem Samorządowego Kolegium Odwoławczego do tut. Sądu, powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zakwestionował orzeczenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia (...)oddalającego wniosek o dokonanie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu wieczystego użytkowania. Jednocześnie powód podtrzymał wniosek o dokonanie aktualizacji opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości położonej
w R. przy ul. (...), których właścicielem jest Skarb Państwa, położonych na terenie miasta R., w obr.(...)oznaczonych w ewidencji gruntów jako działki o nr (...) pow. (...) ha oraz (...) o pow. (...) ha, a to z uwagi na zmianę wartości przedmiotowej nieruchomości oraz ustalenie opłaty rocznej za wieczyste użytkowanie w/w nieruchomości
w kwocie (...) zł.

W pierwszej kolejności powód stanowczo podkreślił, iż nie kwestionuje wartości opłaty ustalonej w oparciu o opinię biegłego, a domaga się ustalenia prawa do złożenia wniosku o aktualizację wieczystego użytkowania. Powołując się na poglądy doktryny, wykładnię historyczną i teologiczną przepisów art. 77-81 przepisów ustawy, a także na treść uzasadnienia do projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami, podniósł, iż w jego ocenie przysługuje mu uprawnienie do złożenia wniosku o aktualizację wieczystego użytkowania i wniosek taki może być rozpoznany merytorycznie. Zdaniem powoda właściwe w tej materii przepisy należy interpretować w taki sposób, iż wieczysty użytkownik może występować z wnioskiem o aktualizację opłaty co roku i w takiej zatem sytuacji nie ma zastosowania przepis art. 77 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W odpowiedzi na pozew (k. (...)) Skarb Państwa – Prezydent Miasta R., zastępowany przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany podniósł, iż powód nie był uprawniony do złożenia przedmiotowego wniosku, ponieważ od aktualizacji dokonanej przez organ pismem z dnia(...) do złożenia wniosku o dokonanie aktualizacji przez powoda nie upłynął okres 3 lat, o którym mowa w art. 77 ust. 1 ugn stosowanym odpowiednio (art. 81 ust. 1 zd. ostatnie w zw. z art. 77 ust. 1 ugn). Pozwany naprowadził, iż stanowisko takie zaprezentował również w wyroku z dnia 15 listopada 2016r Sąd Najwyższy w sprawie III CSK 430/15, odnosząc powyższe ograniczenie nie tyko do aktualizacji inicjowanej przez organ, ale również przez użytkownika wieczystego. Zarzucił dalej, iż przyjęcie w sposób dowolny, iż użytkownik był uprawniony do żądania aktualizacji opłaty rocznej w tym samym roku, w którym organ dokonał już aktualizacji, mogłoby prowadzić do absurdalnej sytuacji, w której na dzień 1 stycznia 2014r. obowiązywałby opłata w wysokości dokonanej wypowiedzeniem organu z dnia(...) oraz jednocześnie opłata w wysokości ustalonej prze Sąd w zainicjowanym przez powoda postępowaniu. Opłata zaktualizowana bowiem obowiązuje od dnia pierwszego stycznia roku następującego po roku, w którym organ dokonał wypowiedzenia opłaty oraz w którym użytkownik wieczysty wniósł o dokonanie aktualizacji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Zawiadomieniem z dnia(...), (...) (...). (...) (...), Prezydent Miasta R. wypowiedział użytkownikowi wieczystemu (...) Spółka z o.o. Spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w R.” opłatę roczną za użytkowanie wieczyste nieruchomości, których właścicielem jest Skarb Państwa położonych na terenie miasta R. w obr. (...), oznaczonych w ewidencji gruntów jako działki o nr (...) pow.(...) ha oraz (...) o pow.(...) ha, za które pismem z dnia (...), znak (...) (...) (...).(...) naliczono opłatę roczną na kwotę (...) zł. Jednocześnie ustalono opłatę roczną za użytkownie wieczyste w/w nieruchomości na kwotę(...)zł. (pkt I i II zawiadomienia)

Pismem z dnia (...) powód zwrócił się do Prezydenta Miasta R. o dokonanie aktualizacji opłaty rocznej za wieczyste użytkowanie nieruchomości położonej w R., przy ul. (...), których właścicielem jest Skarb Państwa, położonych na terenie miasta R. w obr. (...), oznaczonych w ewidencji gruntów jako działki o nr (...) pow. (...) ha oraz (...) o pow. (...) ha, uzasadniając wniosek zmianą wartości nieruchomości – obniżeniem jej wartości oraz o ustalenie opłaty rocznej za wieczyste użytkowanie w/w nieruchomości w kwocie (...)

Pismem z dnia (...), (...).(...)Prezydent Miasta R. odmówił powodowi dokonania aktualizacji opłaty rocznej przedmiotowych nieruchomości z powodu dokonania już aktualizacji powyższej opłaty dla tych nieruchomości wypowiedzeniem z dnia (...).,w którym ustalono nową wysokość opłaty rocznej, a ponowna aktualizacja w (...) nie ma podstaw prawnych.

Skierowany wniosek powoda wniosek do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R., organ ten orzeczeniem z dnia (...)., sygn. sprawy (...). (...)/(...). oddalił, z tych samym przyczyn .

Z dołączonego odpisu KRS – u wynika fakt zmiany firmy powoda (k. (...)).

dowód: akta Samorządowego Kolegium Odwoławczego, (...). (...), w tym w szczególności zalegające w tych aktach: zawiadomienie z dnia (...), k. (...), wniosek o dokonanie aktualizacji opłaty rocznej z tyt. Użytkowania wieczystego, protokół
z posiedzenia Samorządowego Kolegium odwoławczego z dnia (...), k. (...), orzeczenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego, k. (...)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych powyżej dowodów. Sąd uznał w całości za wiarygodne dowody z dokumentów urzędowych, gdyż zostały sporządzone w przepisanej formie, przez organy do tego uprawnione i żadna ze stron nie kwestionowała zarówno treści jak i prawdziwości powołanych dokumentów.

Spóźnione wnioski dowodowe strony powodowej Sąd oddalił na podstawie art. 207 §6 Kpc. (e-protokół z rozprzowy (...))

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Spór w niniejszej sprawie dotyczy ustalenia, czy powód posiadał uprawnienie do ubiegania się o dokonanie aktualizacji opłaty rocznej użytkowania wieczystego przed upływem 3 lat od dokonania ostatniej aktualizacji na podstawie decyzją Prezydenta Miasta R..

Dla porządku i za pozwanym należy powtórzyć, iż postępowanie w sprawie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości należącej do Skarbu Państwa bądź jednostek samorządu terytorialnego prowadzone jest na podstawie przepisów art. 77-81 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U.2018.121 j.t.), które określają sposób i tryb, w jakim organ reprezentujący właściciela może dokonać wypowiedzenia dotychczasowej wysokości opłaty rocznej, ale też sposób i tryb żądania przez użytkownika wieczystego dokonania aktualizacji opłaty rocznej.

Aktualizacja wysokości opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest obowiązkiem właściciela gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste. (Skarbu Państwa lub gminy).Zgodnie z brzmieniem art. 77 ust. 1 u.g.n. wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej podlega aktualizacji nie częściej niż raz na 3 lata, jeżeli wartość tej nieruchomości uległa zmianie. Także użytkownik wieczysty może żądać od właściwego organu dokonania aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, jeżeli wartość nieruchomości uległa zmianie, a właściwy organ nie podjął aktualizacji (art. 81 u.g.n.).

Zgodnie z wolą ustawodawcy, aktualizacja nie może następować częściej niż co 3 lata (niezależnie od tego, czy wartość nieruchomości uległa w tym czasie zmianie i jak bardzo się zmieniła), a przez odwołanie do ust. 2a), ustawodawca nie pozwala pobrać przez pierwsze 2 lata po zaktualizowaniu opłat rocznych zbyt dużych kwot w przypadku, gdy zaktualizowana wysokość opłaty rocznej przewyższa co najmniej dwukrotnie wysokość dotychczasowej opłaty rocznej. Komentatorzy podkreślają, iż ograniczenia te wydają się uzasadnione z tego względu, że zmiany rynkowej wartości nieruchomości mogą być spowodowane sytuacją na rynku czy też sytuacją gospodarczą, na którą użytkownik wieczysty nie ma wpływu i której nie mógł przewidzieć w chwili zawierania umowy (skoro umowy wieczystego użytkowania zawiera się na okres do 99 lat).

Zgodnie z art. 77 ust. 3 u.g.n. aktualizacja opłat rocznych może zostać dokonana z urzędu przez właściciela gruntu lub na wniosek użytkownika wieczystego. Z oczywistych względów właściciel zainteresowany jest aktualizacją z urzędu w przypadku wzrostu wartości gruntu, a użytkownik wieczysty składał będzie wnioski o aktualizację opłat raczej wtedy, gdy wartość gruntu zmaleje (co daje szansę na obniżenie opłat). Jednakże po zmianie art. 77 ust. 1 u.g.n. wprowadzającej obowiązek aktualizacji opłat rocznych właściciel gruntu wydaje się być obowiązany dokonywać z urzędu aktualizacji opłat rocznych także w przypadku, gdy wartość gruntu spadła, ale także w tym przypadku aktualizacja nie może być przeprowadzana częściej niż co 3 lata. Kwestię słuszności ograniczenia częstotliwości aktualizacji wysokości opłaty rocznej terminem trzyletnim jako ochronę interesów obu stron – i użytkownika wieczystego i właściciela gruntu, poruszył również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2016r., sygn. akt III CSK 430/15 (LEX 2216080), powołanym przez pozwanego, które to stanowisko sąd podziela.

Bezspornym w niniejszej sprawie jest, że Prezydent Miasta R. (Skarb Państwa) – właściciel przedmiotowej nieruchomości dokonał aktualizacji rocznej opłaty powodowi jako użytkownikowi wieczystemu, wypowiadając uprzednio dotychczasową opłatę w dniu (...)

Skoro aktualizacja opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nie może następować częściej niż co 3 lata, tym samym brak było podstaw prawnych do dokonania ponownej aktualizacji na wniosek powoda złożony przed upływem tego terminu, bo w dniu (...).

Wobec powyższych okoliczności faktycznych, powództwo Sąd oddalił na podstawie wyżej cytowanych przepisów (pkt I wyroku).

O kosztach postępowania Sąd orzekł stosownie do art. 98 Kpc i Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U z 2015, poz. 1804, ze zm.), mając na względzie zasadę odpowiedzialności za wynik procesu i obciążając powoda jako przegrywającego spór w całości kosztami procesu poniesionymi przez pozwanego, a to kosztami zastępstwa procesowego. (pkt. II i III )

Z:1. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron ,

2. kal. 14 dni

(...)