Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 24 listopada 2020 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Bogumiła Bilewicz

Protokolant: p.o. stażysty Katarzyna Kaszyńska-Olszak

po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2020 r. w Kaliszu,

na rozprawie

sprawy z powództwa R. W., I. F. i S. W.

przeciwko Towarzystwu (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda R. W. kwotę 36.000,00 zł (trzydzieści sześć tysięcy złotych 00/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 września 2017 r. do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  rozdziela stosunkowo koszty procesu i zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda R. W. kwotę 737,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda R. W. kwotę 12.000,00 zł (dwanaście tysięcy złotych 00/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 września 2017 r. do dnia zapłaty;

5.  oddala powództwo R. W. w pozostałym zakresie;

6.  rozdziela stosunkowo koszty procesu i zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda R. W. kwotę 246,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

7.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powódki I. F. kwotę 12.000,00 zł (dwanaście tysięcy złotych 00/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 września 2017 r. do dnia zapłaty;

8.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

9.  rozdziela stosunkowo koszty procesu i zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powódki I. F. kwotę 246,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu

10.  zasądza od pozwanego zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda S. W. kwotę 12.000,00 zł (dwanaście tysięcy złotych 00/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 września 2017 r. do dnia zapłaty;

11.  oddala powództwo w pozostałym;

12.  rozdziela stosunkowo koszty procesu i zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda S. W. kwotę 246,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia Bogumiła Bilewicz

UZASADNIENIE

Powodowie M. W. (1) i R. W. w pozwie z dnia 5 stycznia 2017 r. wnieśli o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. kwoty po 91.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 września 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swego stanowiska powodowie podnieśli, że w dniu 27 maja 2017 r. na drodze powiatowej między P. i J. kierujący pojazdem marki R. (...) o nr rej.(...) M. K. umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, w ten sposób, że znajdując się w stanie nietrzeźwości (0,83mg/l) w wydychanym powietrzu oraz nie posiadając wymaganych uprawnień, na łuku drogi nie dostosował prędkości jazdy do warunków panujących na drodze, w wyniku czego zjechał na prawe pobocze i uderzył w drzewo. Pasażer pojazdu M. w. poniósł śmierć. Zmarły był synem powodów. Dla powodów utrata najmłodszego dziecka była niewyobrażalną tragedią, syn był ich „oczkiem w głowie”, mieszkał z nimi i stanowił dla powodów wsparcie, służył pomocą w każdej sytuacji. Razem obchodzili uroczystości rodzinne oraz święta, spędzali czas. Powodowie oczekiwali, że syn ich wspomoże na starość i przejmie prowadzone gospodarstwo rolne.

Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim uznał M. K. za winnego popełnienia przestępstwa z art.177§2kk i art.178§ 1 kk w zw. z art.11§2 kk. W chwili zdarzenia pojazd sprawcy objęty był ochroną ubezpieczeniową w zakładzie ubezpieczeniowym pozwanego.

Powodowie podnieśli, że pozwany wypłacił im kwoty po 6000 zł zgodnie z pismem z 29 sierpnia 2017 r. i dalszą kwotę 3000 zł zgodnie z pismem z dnia 28 września 2017 r. uznając, że zmarły przyczynił się do powstałej szkody, gdyż podróżował z kierowcą nieposiadającym uprawnień i będącym pod wpływem alkoholu oraz nie posiadał zapiętych pasów bezpieczeństwa. Powodowie zakwestionowali przyczynienie przyjęte przez pozwanego.

Pozwany Towarzystwo (...) z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swego stanowiska pozwany podniósł, że przyjął co do zasady odpowiedzialność gwarancyjną za szkodę osobową i przyznał powodom zadośćuczynienia w kwotach po 30.000 zł Jednakże wskazując na przyczynienie poszkodowanego do powstałej szkody w wysokości 70% pozwany wypłacił powodom po 9000zł. Pozwany ustalił, że zmarły podróżował z kierowcą nieposiadającym uprawnień, który był pod wpływem alkoholu, a ponadto nie miał zapiętych pasów bezpieczeństwa.

Postanowieniem z dnia 20 maja 2020 r. Sąd Okręgowy w Kaliszu zawiesił postepowanie w sprawie wobec śmierci powódki M. W. (1). (karta 217)

Pismem z dnia 2 kwietnia 2020 r. pełnomocnik powodów wskazał, iż następcami prawnymi M. W. (1) są R. W., I. F. i S. W.. W związku z tym wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda R. W. kwoty 121.333 zł ( 91.000zł +30.333zł z tytułu następstwa prawnego), na rzecz I. F. w kwocie 30.333zł i na rzecz S. W. w kwocie 30.333zł. (karta 277)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 maja 2017 r. na drodze powiatowej miedzy miejscowościami P. i J. kierujący pojazdem marki R. (...) o nr rej.(...) M. K. umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że znajdując się w stanie nietrzeźwości (0,83 mg/l w wydychanym powietrzu) oraz nie posiadając wymaganych uprawnień, na łuku drogi nie dostosował prędkości jazdy do warunków panujących na drodze, w wyniku czego zjechał na prawe pobocze i uderzył w drzewo, czym doprowadził do przewrócenia się pojazdu, w wyniku czego śmierć na miejscu zdarzenia poniósł pasażer M. W. (2), a pasażer T. J. doznał obrażeń ciała w postaci rany szarpanej głowy i A. J. (1) rany szarpanej podbródka.

Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim wyrokiem z dnia 5 października 2017 r.sygn. akt II K 812/17 uznał oskarżonego M. K. winnym popełnienia zarzucanego mu czynu. Sąd przyjął, że czyn ten stanowi przestępstwo z art.177§2 kk i art.178§1 kk w zw. z art.11§ 2 kk i został skazany na karę 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, zastosowano środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych wszelkich kategorii dożywotnio. Od M. K. na rzecz R. W. zasądzono nawiązkę w kwocie 10.000zł.

(dowód: odpis wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim k.40-41)

Sprawca zdarzenia M. K. posiadał ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Towarzystwie (...) z siedzibą w W.. (niesporne)

M. W. (2) i inni pasażerowie, w tym również sprawca wypadku M. K. w momencie przedmiotowego zdarzenia nie mieli zapiętych pasów bezpieczeństwa. Wszyscy byli pod wpływem alkoholu. W momencie wsiadania do samochodu A. J. (1) i T. J. nie zauważyli, aby M. K. kierujący pojazdem był nietrzeźwy. M. K. nie spożywał alkoholu razem z M. W. (2), A. J. (2) i T. J.. M. K. nie spożywał alkoholu także w ich obecności. M. W. (2)zajął miejsce z tyłu pojazdu za pasażerem A. J. (1). Bezpośrednio po zdarzeniu M. W. (2)leżał obok tyłu pojazdu.

(dowód: zeznania świadka T. J. k.184, zeznania świadka M. K. k.270, protokół zeznań świadka A. J. (1) k.158 w aktach I C 764/18)

Zmarły Mariusz Wróbel był synem M. W. (1) i R. W.. W chwili wypadku miał 33 lata, mieszkał z rodzicami. Był najmłodszym dzieckiem powodów, ich”oczkiem w głowie”. Powodowie mieli plany, aby M. W. (2) pozostał w domu rodzinnym i przejął prowadzone przez nich gospodarstwo rolne; interesował się obsługą maszyn polowych, pomagał przy pracach polowych i zbiorach.

Powodowie mieli bardzo dobre relacje z synem, darzyli go zaufaniem, był przez nich bardzo lubiany i kochany. Dla powódki syn był jej”synusiem”, otaczała go opieką, stawała zawsze w jego obronie. Syn był z powodami bardzo związany. M. W. (2) był synem dobrym i opiekuńczym, pomagał rodzicom. Zmarły mieszkał z rodzicami, dla których stanowił wsparcie i służył pomocą w każdej sytuacji. Wspólnie obchodzili uroczystości rodzinne i święta, spędzali czas.

Powód R. W. dowiedział się o śmierci syna od policjantów, gdy rano przyjechali i poinformowali, że M. nie żyje i że zginął na miejscu wypadku. Powód płakał, był załamany. R. W. przekazał tę informację powódce; powódka w to nie wierzyła, płakała i była roztrzęsiona. Powodowie nie dopuszczali do siebie tej informacji, że ich syn nie żyje, czekali na niego.

Powodowie bardzo przeżyli pogrzeb syna; powódka M. W. (1) nie mogła samodzielnie wyjść z kaplicy, nie mogła wstać, siedziała oparta o ławkę.

Śmierć syna była dla nich wielkim szokiem. Powódka M. W. (1) nie wierzyła, że syn zmarł, płakała. Po śmierci syna powódka M. W. (1) brała leki uspokajające i przeciwdepresyjne, podupadła na zdrowiu. Powód R. W. załamał się i zamknął się w sobie. Po pogrzebie powodowie jeździli na cmentarz na grób syna, odczuwali smutek, żal i osamotnienie.

(dowód: zeznania powoda R. W. 00:01:24- 00:12:46 nagranie k.357, zeznania świadków: S. W. k.171, I. F. k.182, D. T. k.170-170v, zeznania następców prawnych powódki: I. F. 00:13:02 -00:25:28 nagranie k. 355, S. W. 00:25:42-00:29:10 nagranie k.355)

Pismem z dnia 4 lipca 2017 r. powodowie M. W. (1) i R. W. zgłosili szkodę osobową i wnieśli o zapłatę zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek śmierci syna po 100.000 zł.

Pismem z dnia 29 sierpnia 2017 r. pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i wypłacił powodom kwoty po 6000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, a następnie pismem z dnia 28 września 2017 r. dalsze kwoty po 3000 zł. Pozwany w uzasadnieniu decyzji podał, że uznaje kwotę 30.000zł tytułem zadośćuczynienia, jednakże zważywszy na okoliczności zdarzenia kwota zadośćuczynienia została pomniejszona o stopień przyczynienia poszkodowanego do powstania szkody w wysokości 70%, do wypłaty pozostaje 9000zł (6000zł wypłacono, 3000zł do dopłaty). Pozwany wskazywał w uzasadnieniu decyzji, że w toku postępowania likwidacyjnego ustalił, że w chwili zdarzenia poszkodowany nie posiadał zapiętych pasów bezpieczeństwa, do czego zobowiązują przepisy ruchu drogowego oraz podjął jazdę z nietrzeźwym, a także bez wymaganych uprawnień kierowcy, który z powodu swego stanu doprowadził do wypadku.

(dowód: pismo pozwanego z dnia 28.09.2017 r. w aktach szkody (akta nieponumerowane), bezsporne)

M. W. (1) zmarła w dniu 1 kwietnia 2019 r. Spadek po M. W. (1) na podstawie ustawy nabyli: maż R. W. w 1/3 części, córka I. F. w 1/3 części i syn S. W. w 1/3 części.

(dowód: akt zgonu k.215, akt poświadczenia dziedziczenia k.315-317)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dokumentów, które nie były kwestionowane przez strony oraz na podstawie zeznań powoda i świadków:D. T., I. F., S. W., T. J., M. K..

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka M. K. w tym zakresie, gdy zeznał, że informował pasażerów przed jazdą, w tym także poszkodowanego M. W. (2),że pił alkohol, a oni się z tym godzili. Zeznania świadka są sprzeczne z zeznaniami świadka T. J.. Oceniając zeznania świadka M. K. należy mieć na uwadze to, że to kierujący pojazdem został prawomocnym wyrokiem karnym skazującym uznany za winnego wypadku, a z opisu czynu wynika, że M. K. umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że znajdując się w stanie nietrzeźwości oraz nie posiadając wymaganych uprawnień, na łuku drogi nie dostosował prędkości jazdy do warunków panujących na drodze, w wyniku czego zjechał na prawe pobocze i uderzył w drzewo. Zatem zeznania tego świadka zarówno w zakresie zachowania poszkodowanych w samochodzie, jakoby poszkodowani zaczęli „świrować, wygłupiali się”, oraz , że „A. J. (3) chwyciła mi kierownicę i wypadłem z drogi”, a także że M. K. mówił poszkodowanym, że „wypił troszeczkę” są jedynie próbą obciążenia odpowiedzialnością za wypadek osób poszkodowanych i nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonych dowodach. Nie bez znaczenia jest także to, że sprawca wypadku będąc pod wpływem alkoholu, może nie pamiętać szczegółowo przedmiotowej sytuacji. Jednakże najistotniejszą kwestią jest to, że zeznania M. K. nie znajdują potwierdzenia w zeznaniach świadka T. J..

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka D. T., która w oparciu o własne obserwacje przedstawiła relacje, jakie łączyły powodów ze zmarłym synem oraz ich reakcje na śmierć M. W. (2) i wpływe tego zdarzenia na ich dalsze życie. Za wiarygodne Sąd uznał zeznania powoda R. W., który swoimi słowami opisał ból i cierpienie, jakich doznał w związku ze śmiercią syna. Wiarygodne są również zeznania powodów I. F. i S. W. (następców prawnych M. W. (1)), którzy przedstawili tragedię powódki M. W. (1), przeżycia jakie wiązały się ze śmiercią syna, reakcję powódki na śmierć syna i wpływ tego zdarzenia na dalsze życie powódki. W zeznaniach przedstawili wzajemne więzi pomiędzy powodami a ich synem, jakie miejsce zajmował syn w życiu powodów i jaki wpływ wywarła śmierć syna na ich stan emocjonalny i zdrowotny. Opisywany przez powodów stan powodów po śmierci syna wyrażał się w przedłużającym się bólu po śmierci syna, negatywnymi skutkami dla zdrowia powodów, zmianą ich stanu psychicznego. Zeznania powodów były spójne, logiczne, szczere, a przez to przekonujące.

Sąd pominął wniosek o powodów o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego psychologa jako zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania, a ponadto udowodniony zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy.

Sąd zważył, co następuje:

Odpowiedzialność pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. wynika z umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego zawartej przez pozwanego.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (§ 4). Odpowiedzialność pozwanego, której w toku postępowania nie kwestionował wynika, zatem zarówno wprost z cytowanego przepisu art. 822 § 4 k.c., jak również z art. 34 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz.U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.) i art. 36 cytowanej ustawy, który określa odpowiedzialność ubezpieczyciela w granicach odpowiedzialności posiadacza pojazdu mechanicznego.

Powodowie M. W. (1), a obecnie następcy prawni powódki: I. F. i S. W.) i R. W. dochodzą zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią syna M. W. (2) w wypadku z dnia 27 maja 2017 r. w kwocie po 91.000,00zł.

Podstawą prawną dochodzenia zadośćuczynienia za krzywdę doznaną na skutek śmierci osoby najbliższej jest przepis art. 446 § 4 k.c., dodany ustawą z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy- Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 116, poz. 731). Przepis ten wszedł w życie w dniu 3 sierpnia 2008 r. i znajduje zastosowanie do stanów faktycznych zaistniałych po tej dacie.

Ochronie podlegają wszelkie dobra osobiste rozumiane jako wartości niematerialne związane z istnieniem i funkcjonowaniem podmiotów prawa cywilnego. Uznaje się, że do katalogu dóbr osobistych niewymienionych wprost w art. 23 k.c. należy pamięć o osobie zmarłej. Katalog dóbr osobistych wymienionych w art. 23 k.c. jest tylko przykładowy i należą do niego wszelkie dobra osobiste będące wartościami niematerialnymi, które są doniosłe i zasługujące na ochronę. Za dobra osobiste podlegające ochronie uznaje się też między innymi pamięć o osobie zmarłej czy więź emocjonalną łącząca osoby bliskie. Dobra te podlegają więc ochronie prawnej na gruncie wskazanych przepisów. W wyroku z dnia 25 maja 2011 r. II CSK 537/10 (LEX 846563) Sąd Najwyższy stwierdził, że więź między rodzicami a dzieckiem jest wartością niematerialną "własną" rodziców. Rodzina jako związek najbliższych osób, które łączy szczególna więź wynikająca najczęściej z pokrewieństwa podlega ochronie prawa. Więź między rodzicami a dzieckiem jest wartością niematerialną "własną" rodziców. Rodzina jako związek najbliższych osób, które łączy szczególna więź wynikająca najczęściej z pokrewieństwa podlega ochronie prawa. Zatem niewątpliwie śmierć osoby najbliższej powoduje naruszenie dobra osobistego osoby związanej emocjonalnie ze zmarłym. Więź rodzinną należy zaliczyć do katalogu dóbr osobistych, a jej tak tragiczne zerwanie w wypadku niewątpliwie narusza dobra osobiste rodziny, powoduje ból, cierpienie i rodzi poczucie krzywdy. ( wyrok SN z dnia 25 maja 2011 r. II CSK 537/10 (LEX 846563)

Określając wysokość kwoty zadośćuczynienia pieniężnego Sąd kieruje się przede wszystkim tym, że kwota ta winna obejmować rekompensatę krzywdy moralnej tj krzywdy pozostającej w sferze subiektywnych, wewnętrznych przeżyć danej osoby. Przyznanie zadośćuczynienia ma na celu rekompensować krzywdę za naruszenie prawa do życia w rodzinie i ból związany z utratą najbliższej osoby. Pojęcie „odpowiedniej sumy zadośćuczynienia” ma charakter niedookreślony, albowiem zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, ale musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Sąd przy określaniu wysokości zadośćuczynienia ma obowiązek w każdym przypadku dokonywać oceny konkretnego stanu faktycznego i brać pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, stopień nasilenia cierpień psychicznych, ich długotrwałość, a także wiek poszkodowanego oraz rodzaj więzi jaka łączyła daną osobę z osobą zmarłą.

W niniejszym przypadku powodowie niewątpliwie doznali krzywdy w postaci zerwania więzi rodzicielskiej pomiędzy nimi, a zmarłym synem M. W. (2). Więź łącząca rodziców z dzieckiem jest jedną z najsilniejszych więzi emocjonalnych, a śmierć dziecka powoduje ból i cierpienie nieukojony do końca życia. Zadośćuczynienie ma rekompensować przy tym nie tyle doznany ból spowodowany śmiercią osoby bliskiej, lecz przedwczesną utratę członka rodziny, bowiem dobrym osobistym, którego naruszenie wymaga rekompensaty, jest prawo do życia w rodzinie. Z uwagi na ciężar gatunkowy tego dobra osobistego, powinno ono zasługiwać na wzmożoną ochronę w porównaniu z innymi dobrami osobistymi, bowiem jego naruszenie stanowi dalece większą dolegliwość psychiczną dla członka rodziny zmarłego, niż w przypadku innych dóbr, a jej skutki rozciągają się na całe życie osób bliskich

W przedmiotowej sprawie działanie sprawcy bez wątpienia było zawinione, skoro sprawca wypadku umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że znajdując się w stanie nietrzeźwości oraz nie posiadając wymaganych uprawnień, na łuku drogi nie dostosował prędkości jazdy do warunków panujących na drodze, w wyniku czego zjechał na prawe pobocze i uderzył w drzewo.; za ten czyn został skazany prawomocnym wyrokiem karnym.

Powód miał silną więź emocjonalną z synem, zamieszkiwali razem, powód zawsze mógł liczyć na jego pomoc i wsparcie . Był najmłodszym dzieckiem powodów, ich”oczkiem w głowie”. Powodowie mieli plany, aby M. W. (2) pozostał w domu rodzinnym i przejął prowadzone przez nich gospodarstwo rolne, pomagał przy pracach polowych i zbiorach. Powodowie mieli bardzo dobre relacje z synem, darzyli go zaufaniem, był przez nich bardzo lubiany i kochany. Dla powódki syn był jej”synusiem”, otaczała go opieką, stawała zawsze w jego obronie. Syn był z nimi bardzo związany. M. W. (2) był synem dobrym i opiekuńczym, pomagał rodzicom i lubił to robić. Zmarły mieszkał z rodzicami, dla których stanowił wsparcie i służył pomocą w każdej sytuacji. Wspólnie obchodzili uroczystości rodzinne i święta, spędzali czas.

Tragiczna śmierć syna była dla powoda szokiem, traumą, co negatywnie wpłynęło na dalsze życie i zdrowie powodów. Od momentu śmierci syna powodowi korzystali z pomocy lekarskiej lekarza rodzinnego, zastosowano leczenie farmakologiczne. Ponadto Sąd uwzględnił fakt, że śmierć poszkodowanego miała wpływ na funkcjonowanie powodów, bowiem powódka M. W. (1) podupadła na zdrowiu, a R. W. załamał się, zamknął się w sobie. Cały ciężar prowadzenia gospodarstwa rolnego od śmierci syna spoczywał na R. W..

Oceniając zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał, że wypłacone przez pozwanego zadośćuczynienie w kwotach po 9000 zł nie rekompensuje w sposób dostateczny krzywd doznanych przez powodów w związku ze śmiercią syna.

Zgodnie z art. 362 kc jeśli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosowanie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Zasady bezpieczeństwa w ruchu określają warunki bezpiecznego ruchu i stanowią konkretyzację ogólnych zasad ostrożności w zakresie ruchu drogowego. Zasady te, to przede wszystkim reguły wyrażone w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity z dnia 9 grudnia 2019 r.Dz.U. z 2020 r. poz. 110). Zgodnie z art. 39 ust.1 Prawo o ruchu drogowym kierujący pojazdem samochodowym oraz osoba przewożona takim pojazdem wyposażonym w pasy bezpieczeństwa są obowiązani korzystać z tych pasów podczas jazdy, z zastrzeżeniem ust. 3, 3b i 3c. Komentowany przepis zawiera bezwzględny nakaz używania pasów bezpieczeństwa. Naruszenie tego obowiązku stanowi wykroczenie z art.97 Kodeksu wykroczeń. Dyrektywa wynikająca z komentowanego przepisu – obowiązek używania pasów bezpieczeństwa – jest z punktu widzenia bezpieczeństwa bardzo istotna. Jak wynika bowiem z praktyki wypadkowej, pasy bezpieczeństwa mają bardzo istotny wpływ na łagodzenie skutków wszelkich zdarzeń drogowych. Z tych względów ustawodawca nałożył obowiązek używania pasów bezpieczeństwa na wszystkich drogach publicznych. Obowiązek używania pasów ciąży na kierującym pojazdem samochodowym (niezależnie od rodzaju pojazdu – osobowy czy ciężarowy), wyposażonym w pasy bezpieczeństwa oraz na każdej osobie przewożonej takim pojazdem (zarówno pasażer siedzący na przednim fotelu, jak i na tylnej kanapie).

Zgodnie z ustalonym orzecznictwem poszkodowany przyczynia się do powstania szkody, jeżeli jego zachowanie się jest adekwatną współprzyczyną powstania szkody w ogóle lub jej zwiększenia. Obowiązek naprawienia szkody ulega wtedy zmniejszeniu „stosownie do okoliczności”, a stopień winy, i to obu stron, może mieścić się w zespole tych okoliczności jedynie wówczas, gdy sprawca szkody ponosi odpowiedzialność na zasadzie winy (por. wyrok SN z dnia 15.04.1999 r., I CKN 1012/97, opubl. OSP 2001/1/2). Jednakże przepis art.362 kc obejmuje wypadki przyczynienia się poszkodowanego do szkody swym postępowaniem choćby niezawinionym. Wystarczającą przesłanką stosowania tego przepisu jest istnienie związku przyczynowego między zachowaniem się poszkodowanego a powstaniem szkody (tak wyrok SN z dnia 21.10.1971 r., opubl. LEX nr 7002).

Przechodząc do rozważań dotyczących przedmiotowej sprawy należało stwierdzić, iż oceniając zgromadzony materiał dowodowy Sąd nie miał wątpliwości, że M. W. (2) i inni pasażerowie, w tym również sprawca M. K. w chwili wypadku nie mieli zapiętych pasów bezpieczeństwa. Za obniżeniem zadośćuczynienia w 50% przemawia przede wszystkim znaczny zakres zaniedbań i stopień lekkomyślności poszkodowanego. Zapięcie pasów bezpieczeństwa jest obowiązkiem każdego pasażera. Poszkodowany M. W. (2) będąc już osobą dorosłą powinien mieć świadomość ważności tego obowiązku. Nie bez znaczenia jest także fakt, że w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w Ostrowie Wielkopolskim zakończonej prawomocnym wyrokiem w sprawie dotyczącej zadośćuczynienia dla rodzeństwa poszkodowanego (sygn.akt I C 764/18) Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim również ustalił przyczynienie poszkodowanego do powstania szkody w wysokości 50%. W myśl zatem art.365 § 1 kpc orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.

W tym stanie rzeczy Sąd zasądził od pozwanego Towarzystwa na rzecz powodów dalsze zadośćuczynienie w kwocie po 36.000 zł uwzględniając dotychczas wypłacone kwoty po 9000zł i 10.000 zł nawiązki dla R. W..(pkt 1 i 4 wyroku)

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu jako wygórowane i nieadekwatne do doznanej krzywdy. (pkt 2, 5, 8 wyroku)

O odsetkach orzeczono zgodnie z art. 481 §1 k.c, zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia. Odsetki należą się od momentu wymagalności roszczenia. Odszkodowanie należne od zakładu ubezpieczeń jest świadczeniem terminowym i zgodnie z art. 817 §1 k.c. w braku odmiennego porozumienia powinno być spełnione w terminie 30 dni, licząc od dnia zawiadomienia o wypadku. W niniejszej sprawie powodowie zgłosili pozwanemu szkodę w piśmie z dnia 4 lipca 2017 r., powodowie domagali się odsetek od dnia 28.09.2017 r., a zatem Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie zgodnie z żądaniem pozwu tj od dnia następnego po wydaniu decyzji przez pozwanego.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. dokonując stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu. Powód R. W. poniósł koszty procesu w kwocie 9967,00 zł w tym: opłata sądowa od pozwu w kwocie 4550zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 5400zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17zł. Pozwany przegrał sprawę w 40% i takim zakresie obowiązany jest ponieść koszty. Pozwany poniósł koszty w kwocie 5417zł. Suma kosztów wynosi 15.384zł, a 40% - 6154zł, a poniósł w kwocie 5417 zł. Różnica w kwocie 737zł podlega zasądzeniu od pozwanego na rzecz powoda R. W., o czym orzeczono w punkcie 4 wyroku.

Powodowie R. W., I. F. i S. F. ponieśli koszty w kwocie 9967zł, w tym opłata sądowa od pozwu w kwocie 4550zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 5400zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17zł. Pozwany przegrał sprawę w 40% i w takim zakresie jest obowiązany ponieść koszty procesu. Pozwany poniósł koszty w kwocie 5417zł. Suma kosztów wynosi 15.384 zł z 40% - 6154zł, a poniósł w kwocie 5417zł. Różnica w kwocie 737 zł podlega zasądzeniu od pozwanego na rzecz powodów.

Wskazać w tym miejscu należy, że przepis art.446§4 kc nie przewiduje solidarności czynnej. Wobec tego roszczenie przysługujące spadkobiercom poszkodowanego jest podzielne i każdemu z nich przysługuje ułamkowa część zadośćuczynienia odpowiadająca jego udziałowi w spadku. Odnosi się to także do kosztów procesu.

Sędzia Bogumiła Bilewicz