Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 729/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Fabrycznej z dnia 22 kwietnia 2021 r., sygn. akt XII K 309/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza prawa procesowego, która miała istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia a to:

- art. 7 kpk w zw. z art. 92 kpk poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodu poprzez błędne uznanie, iż:

a) M. K. zapłacił wynagrodzenie przysługujące za wykonaną pracę T. P., pomimo, iż do akt sprawy nie przedłożono potwierdzenia przelewu lub dowodu KP potwierdzającego wypłatę wynagrodzenia

b) R. N. zapłacił wynagrodzenie przysługujące za wykonaną pracę T. P., pomimo, iż do akt sprawy nie przedłożono żadnego potwierdzenia przekazania wynagrodzenia za wykonaną pracę

- podczas gdy okoliczności sprawy, w tym wyjaśnienia oskarżonego muszą prowadzić do wniosku, że przysługiwała mu wierzytelność z tytułu wynagrodzenia za pracę i świadczonych usług ze zlecenia i był uprawniony do zatrzymania środków pokrzywdzonych oraz ich potrącenia w trybie art. 498 kc;

c) T. P. przywłaszczył terminal mobilny (...) o nr ser. (...) pomimo, iż wydał dobrowolnie ruchomość powziętą w ramach dokonania potrącenia za niewypłacenie należnego wynagrodzenia za pracę przez R. N. będącego ówczesnym pracodawcą oskarżonego;

- art. 4 kpk w zw. z art. 92 kpk poprzez nieuwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, a to, że M. K. oraz R. N. będąc pracodawcami oskarżonego nie wypłacali należnego wynagrodzenia, co potwierdza brak potwierdzenia przelewu lub dowodu kp w aktach niniejszej sprawy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesione zarzuty nie zasługiwały na uwzględnienie.

Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego, procedujący w sprawie Sąd Rejonowy, nie dopuścił się takiej obrazy przepisów postępowania, która mogłaby mieć jakikolwiek wpływ na treść wyroku.

Przypomnieć należy, że przekonanie Sądu o wiarygodności lub niewiarygodności określonych dowodów pozostaje pod ochroną zasady wyrażonej w art. 7 k.p.k. wtedy, gdy spełnione są następujące warunki: ujawnienia całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) w granicach respektujących zasadę prawdy obiektywnej (art. 2 § 2 k.p.k.), rozważenia wszystkich okoliczności zgodnie z zasadą określoną w art. 4 k.p.k. oraz wyczerpującego i logicznego – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – uzasadnienia przekonania sądu, zgodnie z wymogami określonymi w art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. (tak m.in.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lipca 2003 r., V KK 375/02, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2004 r., WK 26/03, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2004 r., V KK 60/03). Wyrażony przez Sąd orzekający pogląd na wynik tej weryfikacji tylko wtedy pozostaje poza możliwością jego zakwestionowania i jest chroniony przepisem art. 7 k.p.k., gdy przedmiotem rozważań sądu był całokształt okoliczności sprawy i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy. Warunkiem prawidłowej oceny materiału dowodowego w sprawie jest wzięcie pod uwagę i dokonanie oceny wszystkich przeprowadzonych dowodów. Przy czym zwrot „wszystkie” dowody odnosi się oczywiście tylko do dowodów istotnych w sprawie.

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że wszystkie istotne dowody zostały poddane przez Sąd Rejonowy wnikliwej analizie oraz należytej ocenie, zgodnej z wymogami określonymi w art. 7 k.p.k. Sąd ten wystarczająco uzasadnił, którym dowodom dał wiarę, a które z nich oraz z jakich powodów uznał za niewiarygodne. Ocena dowodów dokonana przez Sąd jest swobodna, jednak nie nosi cech dowolności. Analizując zgromadzony materiał dowodowy Sąd ten respektował przy tym zasadę prawdy materialnej (art. 2 § 2 k.p.k.) i zasadę bezstronności (art. 4 k.p.k.), rozważając wszystkie okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego.

Całkowicie pozbawione racji okazały się twierdzenia obrońcy, jakoby Sąd orzekający, w efekcie przeprowadzonej oceny dowodów, błędnie uznał, że pokrzywdzeni M. K. i R. N. zapłacili T. P. wynagrodzenie za wykonaną pracę.

Zgodnie z ustalonym przez Sąd Rejonowy stanem faktycznym, oskarżony był zatrudniony na podstawie umowy zlecenie w firmie (...) M. K. i w okresie od dnia 16 kwietnia 2019 r. do dnia 25 lipca 2019 r. przywłaszczył sobie pieniądze w kwocie 1036 zł, bez rozliczenia się za dostarczoną przesyłkę kurierską o nr (...) na szkodę M. K.. Ustalono także, że oskarżony był zatrudniony na podstawie umowy zlecenie w firmie (...) R. N. oraz że w dniu 31 lipca 2019 r. przywłaszczył sobie pieniądze w kwocie 2666,61 zł poprzez nierozliczenie się z paczek dostarczonych klientom oraz terminal mobilny o wartości 584,64 zł, powodując straty w łącznej kwocie 3251,25 zł na szkodę R. N.. Z lektury uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że podnoszone przez skarżącego okoliczności, dotyczące tego, czy pokrzywdzeni rozliczyli się z oskarżonym za wykonaną przez niego pracę, w ogóle nie były przedmiotem ustaleń faktycznych w sprawie. Co prawda, zarówno M. K., jak też R. N., zeznając na rozprawie w dniu 5 listopada 2020 r., byli na tę okoliczność rozpytywani przez samego oskarżonego, jednakże treść ich zeznań w tym zakresie, nie była przedmiotem analizy Sądu, jako nieistotna w sprawie. Podkreślić bowiem należy, że to, czy pokrzywdzeni zapłacili oskarżonemu za wykonaną pracę, czy też tego zaniechali, nie ma znaczenia dla prawnokarnej oceny zachowania T. P.. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika bowiem, że oskarżony każdorazowo najpierw dokonywał przywłaszczenia sobie powierzonych mu rzeczy, a dopiero później, otrzymawszy wypowiedzenia, domagał się zapłaty wynagrodzenia. Nie sposób zatem uznać, że w istocie oskarżony zatrzymywał powierzone mu pieniądze, czy też terminal mobilny, w celu potrącenia swoich potencjalnych, przyszłych wierzytelności z tytułu wynagrodzenia. Wskazać przy tym należy, że pokrzywdzony R. N., zeznając przed Sądem przyznał, że wiązała go z T. P. umowa zlecenie oraz że oskarżony nie otrzymał od niego wynagrodzenia bowiem nie przedstawił mu rachunku (k. 122).

Znamiennym jest także, że okoliczność działania oskarżonego z zamiarem dokonania potrącenia przysługujących mu wierzytelności, została podniesiona dopiero w apelacji, nie była natomiast wskazywana przez obronę ani przez oskarżonego na żadnym etapie niniejszego postępowania. Z akt sprawy wynika bowiem, że T. P., będąc w dniach 21 grudnia 2019 r. i 29 stycznia 2020 r., przesłuchiwany w charakterze podejrzanego w postępowaniu przygotowawczym, odmawiał składania wyjaśnień, nie przyznając się jednocześnie do popełnienia zarzucanych mu czynów (k. 36, k. 79). Przed Sądem oskarżony podnosił jedynie, że nie otrzymał od pokrzywdzonych wynagrodzenia za pracę. Jednocześnie konsekwentnie utrzymywał, że zarówno w jednym jak i w drugim przypadku, rozliczył się z pokrzywdzonymi z pobranych kwot. Jak wyjaśniał: „Pobrałem pieniądze w obu przypadkach od klienta, paczki dostarczyłem, a pieniądze przekazałem pracodawcom. W (...) po zdaniu paczek kurier idzie do kasy i w kasie rozlicza się z paczek pobraniowych. […] Ja to zrobiłem.” (k. 118 -119). Nie sposób nie zauważyć, że wyjaśnienia oskarżonego, w których twierdził on, że rozliczył się za paczki i oddał pokrzywdzonym pieniądze, pozostają w sprzeczności z forsowaną przez apelującego linią obrony, jakoby zatrzymał on przedmiotowe środki w celu potrącenia przysługujących mu wierzytelności z tytułu wynagrodzenia.

Postępowanie odwoławcze wykazało ponadto, że w pełni prawidłowe jest przyjęcie przez Sąd Rejonowy, że oskarżony T. P. przywłaszczył sobie terminal mobilny o wartości 584,64 zł, działając na szkodę R. N., czym wypełnił znamiona przestępstwa sprzeniewierzenia z art. 284 § 2 k.k.

Przestępstwo to polega na przywłaszczeniu przez sprawcę powierzonej mu rzeczy ruchomej. Przestępne przywłaszczenie cudzej rzeczy ruchomej musi być poprzedzone powierzeniem jej przez pokrzywdzonego, czyli oddaniem w tymczasowe władanie sprawcy z zastrzeżeniem, że nie staje się on jej właścicielem lub wyłącznym dysponentem z pominięciem uprawnionego, lecz staje się jedynie jej depozytariuszem mającym szersze lub węższe uprawnienia do np. korzystania z rzeczy lub czerpania z niej pożytków. Jeżeli ów sprawca w takiej konfiguracji działa następnie z zamiarem ostatecznego i nieodwracalnego pozbawienia mienia innej osoby i uczynienia z niego własnej lub innej osoby własności - realizuje znamiona typu z art. 284 § 2 k.k. (vide: wyrok SN z dnia11 stycznia 2017 roku, IV KK 283/16).

Ze zgromadzonego materiału dowodowego, że przedmiotowy terminal mobilny został oskarżonemu powierzony do wykonywania zleconej mu pracy. Służył on do potwierdzania przez klientów odbioru przesyłek doręczanych im przez oskarżonego. W dniu 31 lipca 2019 r. T. P. został poinformowany przez R. N., że podjął on decyzję o zakończeniu współpracy z oskarżonym wraz z końcem miesiąca. Tego dnia pod koniec pracy oskarżony nie rozliczył się ani z przesyłek, ani z pieniędzy pobranych od klientów. Po wymianie zdań z pokrzywdzonym wsiadł do samochodu i odjechał, zabierając terminal. Jak sam wyjaśnił: „Jeżeli chodzi o drugą firmę to panowie pobrali ode mnie kluczyk od samochodu, chcieli zabrać terminal, zabrali pieniądze i powiedzieli mi, że wynagrodzenia nie zobaczę. Ja w tym momencie zabrałem terminal, bo chciałem się zabezpieczyć, jakbym nie dostał wynagrodzenia” (k. 119 ).

Jest zatem oczywistym, także dla Sądu odwoławczego, że T. P. swym zachowaniem zrealizował znamiona przestępstwa sprzeniewierzenia stypizowanego w art. 284 § 2 k.k. Oskarżony bowiem zabrał powierzony mu terminal mobilny z zamiarem jego zatrzymania. Celem jego działania było ostateczne i nieodwracalne pozbawienie pokrzywdzonego tejże rzeczy i bezprawne włączenie jej do swojego majątku. Podnoszona przez obrońcę okoliczność późniejszego odebrania przedmiotowego terminala przez Policję i zwrócenia go pokrzywdzonemu, w żaden sposób nie uwalnia oskarżonego od winy.

Reasumując, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia żadnych wątpliwości, że T. P. dopuścił się przypisanych mu występków z art. 284 § 2 kk. Odmienne w tej kwestii twierdzenia i wywody apelującego mają jedynie polemiczny charakter i nie mogły zostać uznane.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie T. P., ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania do Sądu I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec nieuwzględnienia zarzutów, z powodów wskazanych powyżej, wnioski należało uznać za niezasadne.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Fabrycznej z dnia 22 kwietnia 2021 r., sygn. akt XII K 309/20 uznający oskarżonego T. P. za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, przyjmując, iż stanowią one ciąg przestępstw z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty apelacji okazały się bezzasadne, co wykazano powyżej, stąd zaskarżony wyrok, jako poprawny zarówno w kwestii ustalenia sprawstwa i winy oskarżonego, jak i orzeczonej kary należało utrzymać w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Zwolnienie oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze oparto się na treści art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k.

7.  PODPIS

ZAŁĄCZNIK NR 1 DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uznanie oskarżonego T. P. za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, przyjmując, iż stanowią one ciąg przestępstw z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana