Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 22 lipca 2019 r. Sąd Rejonowy w Brzezinach w sprawie sygn. akt I C 835/18 oddalił powództwa (...) Państwowych Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko pozwanej Gminie L. o zapłatę oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 90 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona powodowa, zaskarżając wydane rozstrzygnięcie w całości.

Skarżący zarzucił wydanemu orzeczeniu:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego:

a.  art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie skutkującego przyjęciem, iż pomiędzy stronami niniejszego postępowania nie doszło do zwarcia umowy, podczas gdy z zachowanie pozwanej jednoznacznie wykazuje fakt przystąpienia do ofert (...) S.A., która była znacznie modyfikowana na prośbę pozwanej,

b.  art. 328 § 2 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i nie wskazanie faktów, które Sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej oraz braku jednoznacznego wskazania, w jaki sposób została ustalona kwota zasądzona, jak i oddalona,

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego

a.  art. 734 k.c. poprzez jego niezastosowanie i nieuwzględnienie, iż pomiędzy stronami doszło faktycznie do zawarcia umowy zlecenia,

b.  art. 735 k.c. poprzez jego niezastosowanie i pominięcie zasady odpłatności wykonanego zlecenia, podczas gdy (...) S.A. faktycznie nie zobowiązała się do bezpłatnego wykonania zlecenia.

W związku z tak postawionymi zarzutami skarżąca spółka powoda wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie punktu 1. i zasądzenie na rzecz strony powodowej kwoty 404,28 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 12 października 2017 r. do dnia zapłaty, a ponadto o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za obie instancje. Z ostrożności procesowej skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie podlegała uwzględnieniu, jako bezzasadna.

Zdaniem Sądu Okręgowego, wyrok Sądu Rejonowego odpowiada prawu i jako taki musi się ostać. Podniesione przez apelującego zarzuty nie zasługują na uwzględnienie. Sąd Okręgowy podziela zarówno ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji i przyjmuje je, jako własne, jak i dokonaną ocenę prawną.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do podniesionego zarzutu naruszenia prawa procesowego art. 233 k.p.c. należy wskazać, że okazał się on nietrafiony. Po pierwsze, jak wielokrotnie wyjaśniano w orzecznictwie Sądu Najwyższego, zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie w wypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa, czy w sposób oczywisty błędna, dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. Sąd drugiej instancji ocenia bowiem legalność oceny dokonanej przez Sąd I instancji, czyli bada czy zostały zachowane kryteria określone w art. 233 § 1 k.p.c. Należy zatem mieć na uwadze, że - co do zasady - Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, dokonując wyboru określonych środków dowodowych. Jeżeli z danego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko wtedy, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych (por. przykładowo postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2001 r., I CKN 1072/99, Prok. i Pr. 2001 r., Nr 5, poz. 33, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2000 r., I CKN 1114/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000r., I CKN 1169/99, OSNC 2000 r., nr 7-8, poz. 139).

Jak wskazał Sąd Najwyższy w licznych orzeczeniach (np. wyrok z dnia 16 grudnia 2005 r., sygn. akt III CK 314/05, wyrok z dnia 21 października 2005r., sygn. akt III CK 73/05, wyrok z dnia 13 października 2004 r. sygn. akt III CK 245/04, LEX nr 174185), skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej, niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu. Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 czerwca 2008r., I ACa 180/08, LEX nr 468598).

W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy opierając się na całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach, uznał, że Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny i ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy. W szczególności należy wskazać, że powódka w ogóle nie wykazała istnienia swojego roszczenia, tj. umowy wiążącej strony postępowania, która przewidywałaby określone wynagrodzenia dla powódki za wykonane na rzecz pozwanej usługi. Powódka, jeżeli zamierzała pobrać wynagrodzenie za zaopiniowanie projektu drogi, powinna we właściwy sposób zabezpieczyć swoje interesy i przed wydaniem opinii, o którą prosiła ją pozwana, dokonać stosownych ustaleń dotyczących odpłatności. Natomiast strona pozwana o wysokości wynagrodzenia, jakie chciałaby otrzymać powódka za wydaną opinię została poinformowana post factum otrzymując wystawioną fakturę VAT przez powodową spółkę. W dokumentach oraz pismach, które strony postępowania między sobą wymieniały, w związku z wydaną przez powódkę opinię II kwartale 2017 r. nie ma nigdzie żadnej wzmianki na temat wynagrodzenia należnego powódce za wykonane czynności. Natomiast stosownie do treści art. 3 k.p.c. i art. 232 k.p.c., to strony są zobowiązane do wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, stając się dysponentem postępowania dowodowego. W okolicznościach przedmiotowej sprawy powódka nie sprostała ciążącemu na niej obowiązkowi dowodzenia twierdzeń potwierdzających zasadność sformułowanego powództwa. Jeżeli powódka chciała otrzymać wynagrodzenia za opiniowanie projektu drogi, powinna, będąc profesjonalnym podmiotem w obrocie, uzewnętrznić swoja wolą, jak chociażby w jednym z pism poinformować stronę pozwaną, jaka jest cena za świadczone przez nią usługi. W ocenie Sądu Okręgowego, powódka nie przedstawiła żadnego dowodu na okoliczność istnienia umowy, że wykonana przez nią usługa będzie miała charakter odpłatny, w szczególności takiego dowodu bynajmniej nie może stanowić wystawiona stronie pozwanej faktura VAT. W doktrynie oraz w orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, że samo wystawienie faktur nie jest dowodem istnienia zobowiązania (tak m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2000 r. V CKN 1139/00; LEX nr 1166911). Faktura jest przede wszystkim rachunkiem, dokumentem księgowym, stąd nie może być traktowana jako źródło stosunku cywilnoprawnego.

Idąc dalej należy wskazać, że niesłuszny jest podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c.. Zgodnie z tym przepisem uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Powszechnie w orzecznictwie przyjmuje się, iż zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. może być usprawiedliwiony tylko w wyjątkowych okolicznościach, tj. jedynie wtedy, gdy treść uzasadnienia orzeczenia sądu I instancji uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia lub w przypadku zastosowania prawa materialnego do niedostatecznie jasno ustalonego stanu faktycznego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10.01.2013 r., III APa 63/12, LEX nr 1254543, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 24.01.2013 r., I ACa 1075/12, LEX nr 1267341).

Taka sytuacja bynajmniej nie miała miejsca w rozpoznawanej sprawie, tym samym niezasadny jest zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy opierając się na całokształcie okoliczności przedmiotowej sprawy, uznał, że Sąd Rejonowy orzekł w sposób prawidłowy oraz wyczerpująco przedstawił motywy swojego rozstrzygnięcia w sporządzonym uzasadnieniu. W szczególności nie może być mowy, że Sąd I instancji nie wyjaśnił, w jaki sposób dokonał ustalenia kwoty zasądzonej, jak i oddalonej, albowiem Sąd Rejonowy oddalił powództwo w całości, jako nieudowodnione.

Przechodząc do podniesionych zarzutów naruszenia prawa materialnego, należy wskazać, że również one okazały się całkowicie chybione. W szczególności należy podkreślić, że Sąd Rejonowy nie mógł dopuścić się naruszenia przepisów art. 734 k.c. oraz art. 735 k.c., w sposób zarzucany przez stronę powodową, albowiem powództwo podlegało oddaleniu z powodu niesprostania przez stronę skarżącą ciężącemu na niej obowiązkowi udowodnienia wysokości oraz zasadności dochodzonego roszczenia Jednostronna wola powódki otrzymania wynagrodzenia nie jest przesłanką wystarczającą do uznania, że doszło do zawarcia umowy pomiędzy stronami i na tej podstawie zasądzenia na rzecz skarżącej dochodzonego wynagrodzenia, albowiem umowa, w tym również umowa zlecenia, będąca czynnością dwustronną, wymaga istnienia zgodnego zamiaru obu stron przy jej zawarciu, którego istnienia strona powodowa nie zdołała wykazać.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację, jako bezzasadną.