Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 kwietnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Wyszkowie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący : Sędzia SR Tomasz Królik

Protokolant: st. sekr. sąd. Hanna Augustyniak

w obecności Prokuratora: -

po rozpoznaniu w dniu 09 kwietnia 2014 r. sprawy R. S. s. K. i M. z d. K., ur. (...) w W.,

oskarżonego o to, że w dniu 14 marca 2011 r. w placówce (...) Banku S.A. przy ul. (...) w W., w celu uzyskania pożyczki pieniężnej w wysokości 27.135,95 złotych przedłożył poświadczający nieprawdę dokument w postaci zaświadczenia o uzyskiwanym dochodzie w firmie Handel (...) Spółka jawna M. J. i B. J. (...)-(...) W., co miało istotne znaczenie dla otrzymania wymienionego wsparcia finansowego, wprowadzając tym samym w błąd przedstawiciela pożyczkodawcy co do swoich możliwości finansowych,

to jest o przestępstwo z art. 297 § 1 k.k.

orzeka:

1.  oskarżonego R. S. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 297 § 1 k.k. skazuje go i wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k., art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. wykonanie wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 2 (dwóch) lat próby;

3.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Banku S.A. z siedzibą we W. całkowitej kwoty udzielonego oskarżonemu kredytu tj. kwoty 27.135,95 złotych (dwudziestu siedmiu tysięcy stu trzydziestu pięciu złotych dziewięćdziesięciu pięciu groszy);

4.  na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwrócić pokrzywdzonemu (...) Bankowi S.A. z siedzibą we W. dowody rzeczowe w postaci: umowy pożyczki z dnia 14 marca 2011 r. o nr (...) oraz zaświadczenia o zarobkach z dnia 14 marca 2011 r. – ujęte w wykazie dowodów rzeczowych Nr 02/2013 r. pod poz. 1 i 2, przechowywane w aktach sprawy na k.2;

5.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na początku 2011 r. R. S. zaczął myśleć o przeprowadzeniu remontu w swoim domu i pozyskaniu na ten cel stosownego kredytu. W związku z tym zgłosił się do swojego pracodawcy o wystawienie mu zaświadczenia o dochodach. Reprezentująca pracodawcę A. J. wystawiła mu na druku, który ww. otrzymał z banku, kwotę rzeczywiście uzyskiwanego dochodu w wysokości 1386 zł. Po uzyskaniu tego zaświadczenia R. S. zgłosił się do placówki (...) Banku S.A. w W., ale zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na zbyt niską ocenę jego zdolności kredytowej. Ponieważ mocno zależało mu na tym kredycie, a chodziło mu o kwotę około 25.000 zł, postanowił, że przedstawi w banku zaświadczenie z takim dochodem, który uprawni go do otrzymania pożyczki. W tym celu wziął z placówki drugi druk zaświadczenia o zarobkach i przystawił na nim pieczątkę firmy, w której był zatrudniony, a w której posiadaniu jako kierowca się znajdował. Następnie przekraczając przejście graniczne poprosił stojącego przed nim w kolejce mężczyznę o wypełnienie tego druku. Osoba ta wpisała w zaświadczeniu dochód 2500 zł brutto i podpisała się imieniem i nazwiskiem osoby reprezentującej pracodawcę R. S. tj. A. J.. W dniu 14 marca 2011 r. R. S. ponownie stawił się w placówce (...) Banku S.A. przy ul. (...) w W. i wówczas przedstawił pracownikowi banku (...) sfabrykowane zaświadczenie o uzyskiwanych przez niego dochodach. Wówczas na jego podstawie uzyskał pożyczkę w wysokości 27.135,95 zł.

Powyższy stan faktyczny został skonstruowany w oparciu o: zaświadczenie o dochodach oraz umowę pożyczki (k.2); zeznania B. J. (k.15v.); zeznania A. J. (k.17v.); zeznania M. W. (k.22v.); zeznania J. K. (k.25v.); wyjaśnienia oskarżonego (k.33), informację z Krajowego Rejestru Karnego (k.28).

Oskarżony składając wyjaśnienia w postępowaniu przygotowawczym przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Dokładnie opisał przedsięwzięty przez niego proceder oraz wyjaśnił motywy, jakie nim kierowały. Podał, że zależało mu na uzyskaniu pożyczki w wysokości około 25.000 zł w celu przeprowadzenia remontu w mieszkaniu. Gdy stawił się z prawdziwym oświadczeniem o dochodach, pożyczki nie uzyskał. Wtedy mając świadomość, iż jest w posiadaniu pieczątki firmy postanowił dopomóc sobie w uzyskaniu pieniędzy. Wziął z placówki drugi druk, przystawił na nim pieczątkę zakładu pracy, a nieznany mu mężczyzna na jego polecenie wypełnił na przejściu granicznym ten druk i wstawił nierzeczywistą kwotę uzyskiwanego przezeń dochodu. Wtedy na jego podstawie oskarżony otrzymał pożyczkę.

Sąd zważył, co następuje:

Materiał dowodowy zgormadzony w aktach sprawy był niewątpliwy zarówno jeśli chodzi o dowody osobowe, jak i nie osobowe. Wszystkie dowody wzajemnie się potwierdziły i uzupełniły. Wyjaśnienia oskarżonego korespondują z obiektywnymi zeznaniami świadków, jak również dowodami nieosobowymi w postaci poświadczającego nieprawdę zaświadczenia o zarobkach, jak również umową uzyskanej na jego podstawie pożyczki. Z tych powodów Sąd w całości dał wiarę wszystkim dowodom, w oparciu o które poczyniono ustalenia faktyczne w sprawie.

Wyjaśnienie podstawy prawnej.

R. S. stanął pod zarzutem, że w dniu 14 marca 2011 r. w placówce (...) Banku S.A. przy ul. (...) w W., w celu uzyskania pożyczki pieniężnej w wysokości 27.135,95 złotych przedłożył poświadczający nieprawdę dokument w postaci zaświadczenia o uzyskiwanym dochodzie w firmie Handel (...) Spółka jawna M. J. i B. J. (...)-(...) W., co miało istotne znaczenie dla otrzymania wymienionego wsparcia finansowego, wprowadzając tym samym w błąd przedstawiciela pożyczkodawcy co do swoich możliwości finansowych, to jest o przestępstwo z art. 297 § 1 k.k. Ustalony w sprawie stan faktyczny dał podstawę, by przyjąć, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu.

Oskarżony świadomie przedstawił w banku zaświadczenie o dochodach, których faktycznie nie uzyskiwał. To zaś przyczyniło się albo do nabycia zdolności kredytowej w ogóle, albo co do sumy, o której udzielenia pożyczki się ubiegał. Tak czy inaczej, gdyby nie to, że kwotę uzyskiwanego dochodu zawyżono w tym zaświadczeniu, to pożyczki by nie otrzymał. Nie budzi wątpliwości fakt, że dokument ten poświadczał nieprawdę. Informacje w nim zawarte zostały sporządzone na oryginalnym druku z firmy zatrudniającej oskarżonego i podbity oryginalną pieczątką zakładu pracy, wypełniony i podpisany przez osobę reprezentującą pracodawcę oskarżonego. Natomiast dochód w nim wskazany nie był zgodny z faktycznym. Znamienne jest, że zachowanie oskarżonego cechowała umyślność i jasny do odczytania zamiar uzyskania pożyczki na podstawie poświadczającego nieprawdę dokumentu. Dlatego Sąd uznał, że oskarżony wypełnił komplet znamion art. 297 § 1 k.k., a jego czyn był zawiniony i społecznie szkodliwy w stopniu znacznym.

Uzasadnienie reakcji prawno – karnej.

Trzeba mieć na uwadze, że wyrok, do którego odnosi się niniejsze uzasadnienie zapadł w wyniku uwzględnienia wniosku Prokuratora o wydanie orzeczenia w trybie art. 335 k.p.k. Oskarżony składając wyjaśnienia w postępowaniu przygotowawczym (k.33) przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyraził chęć dobrowolnego poddania się karze 6 m-cy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby oraz obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem. Treść tej propozycji zaakceptował również Prokurator, co znalazło odzwierciedlenie w treści wniosku o wydanie wyroku skazującego w trybie art. 335 k.p.k. Sąd przeanalizował materiał dowodowy oraz sytuację oskarżonego i doszedł do przekonania, że wniosek zasługiwał na uwzględnienie. Okoliczności popełnienia przestępstwa nie budziły najmniejszych wątpliwości, a postawa oskarżonego, dotychczas niekaranego, wskazywała, że cele postępowania, mimo nie przeprowadzania rozprawy, zostaną osiągnięte. Uzgodniony wymiar kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania spełnił, w ocenie Sądu, kryteria narzucone treścią art. 53 k.k.. Natomiast zasadne zastosowanie wobec oskarżonego środka probacyjnego powinno zapobiec ponownemu popełnieniu przez niego kolejnego przestępstwa. Słusznie zastosowany 2 –letni okres próby był jednocześnie okresem najkrótszym, acz jednocześnie adekwatnym do wagi czynu i właściwości i warunków osobistych oskarżonego. Dlatego orzeczono jak w pkt. 1 i 2 wyroku.

Obowiązek naprawienia szkody.

W ocenie Sądu brak było jakichkolwiek podstaw, by nie uwzględnić wniosku Prokuratora o orzeczenie wobec oskarżonego środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody. Sąd nie dopatrzył się jakichkolwiek sprzeczności pomiędzy treścią wniosku Prokuratora, a oświadczeniem oskarżonego w tym zakresie. W obu przypadkach strony zbornie uzgodniły, że wobec oskarżonego ma zostać orzeczony obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego. To, co w dalszej części oświadczenia o dobrowolnym poddaniu się karze zaoferował oskarżony, a mianowicie, że wykona obowiązek w ciągu roku od uprawomocnienia się wyroku poprzez zapłatę zaległości kredytowych, nie mogło być w ogóle przedmiotem uzgodnień, albowiem: 1) obowiązek naprawienia szkody dotyczy jedynie szkody powstałej na skutek popełnienia przestępstwa i ze swej natury prawnej nie może uwzględniać zadłużenia powstałego w wyniku nie terminowego regulowania rat pożyczki; 2) podany przez oskarżonego roczny termin wykonania obowiązku również nie mógł być przedmiotem konsultacji z prokuratorem ponieważ czas wykonania obowiązku określa się jedynie w razie jego orzeczenia na podstawie art. 72 § 2 k.k. Natomiast podstawa prawna orzeczenia tego obowiązku nie była przedmiotem tej konsultacji, wiec jej wybór został pozostawiony woli Sądu, co też nastąpiło w kierunku art. 46 § 1 k.k. Co się tyczy wniosku Prokuratora, to Ten wnosząc o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody uczynił to zgodnie z wolą oskarżonego. Po drugie, nie zawężając zakresu naprawienia szkody poprzez użycie sformułowania „w części” dał wyraz temu, że szkoda ma być naprawiona w całości. Również oskarżony nie użył w swym oświadczeniu sformułowania „częściowego naprawienia szkody”. Sąd w tej sytuacji uznał, że skoro szkodą jest ta, która powstała w wyniku popełnienia przestępstwa, to w realiach niniejszej sprawy stanowi ją całkowita kwota uzyskanej przez oskarżonego pożyczki, tj. 27.135,95 zł. Gdyby oskarżony nie przedstawił poświadczającego nieprawdę zaświadczenia o osiąganych przezeń zarobkach, nie uzyskałby pożyczki w takiej wysokości. Dlatego Sąd uznał, że nie zachodziła podstawa do korekty stanowisk stron, co do wysokości szkody. Sąd określając w wyroku wartość szkody spełnił jedynie swój obowiązek i tak sformułował treść przedmiotowego rozstrzygnięcia, żeby nie naruszała ona uzgodnień oskarżonego z Prokuratorem. Rozstrzygnięcie nie pomija też wpłaconych p już rzez oskarżonego rat pożyczki, co daje do zrozumienia, że jeśli oskarżony dojdzie w spłacie długu u pokrzywdzonego do kwoty 27.135,95 zł, to orzeczony obowiązek można będzie uznać za wykonany. Jeśli zważy się na dynamiczną relację finansową pomiędzy oskarżonym, a pokrzywdzonym, bo ten pierwszy reguluje przecież zobowiązania, to próba zdefiniowania wartości szkody w dacie orzekania, przy uwzględnieniu wpłaconych już ratach pożyczki, przysporzyłaby tylko trudności i interpretacyjnych komplikacji. Rozstrzygnięcie to uwzględnia również żądanie J. K. - osoby upoważnionej do reprezentowania pokrzywdzonego, o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody w całości. Oczywistym jest również, że jedyną formą wykonania komentowanego obowiązku mogła być zapłata. Z tych powodów Sąd nie widział podstaw do wzywania stron na posiedzenie w celu sprecyzowania konsultacji w przedmiocie tego obowiązku, ani wzywania Prokuratora w celu liczbowego wskazania wartości szkody, do której naprawienia oskarżony miał zostać zobowiązany. Natomiast kwestie narastania zadłużenia w wyniku nieterminowej spłaty pożyczki dotyczą materii prawa cywilnego i z punktu widzenia prawa karnego materialnego stanowią, zdaniem Sądu, okoliczności irrelewantne. W ocenie Sądu rozstrzygnięcie zawarte w pkt. 3. wyroku nie narusza gwarancji oskarżonego wynikających z art. 335 k.p.k. Jakkolwiek ostateczny wniosek w tym temacie Sąd pozostawia do oceny oskarżyciela publicznego, a następnie ewentualnie sądu odwoławczego.

Dowody rzeczowe i koszty postępowania.

Sąd w pkt. 4. wyroku zwrócił pokrzywdzonemu umowę pożyczki z dnia 14 marca 2011r. oraz zaświadczenie o zarobkach uznając, że jako dokumenty prawa bankowego powinny wrócić do instytucji, która na ich podstawie udzieliła oskarżonemu pożyczki.

Sąd ocenił sytuację majątkową oskarżonego za trudną i uznał, iż niesłusznym było zasądzenie od niego kosztów procesu. Oskarżony, jak wynika z akt sprawy, nie radzi sobie z pogodzeniem kosztów związanych z utrzymaniem domu i rodziny z obowiązkiem terminowej spłaty rat pożyczki. Włożenie na niego dodatkowych zobowiązań finansowych byłoby więc w tej sytuacji nadto uciążliwe. Dlatego orzeczono jak w pkt. 5 wyroku.