Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 6 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anna Budzyńska

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2014 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku wierzyciela (...) P., (...) spółki jawnej w B.

przy udziale dłużnika (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w P.

o ogłoszenie upadłości

na skutek zażalenia wierzyciela na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 22 stycznia 2014 r., sygnatura akt XII GU 152/13 w przedmiocie odmowy zwolnienia od kosztów sądowych

postanawia:

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie w sprawie o sygn. akt XII GU 152/13 oddalił wniosek wierzyciela (...) P., (...) spółki jawnej w B. o zwolnienie od kosztów sądowych. Wskazał, że postanowieniem z dnia 26 listopada 2013 roku – na podstawie art. 32 ust 5 Prawa upadłościowego i naprawczego sąd wezwał wnioskodawcę do uiszczenia zaliczki w kwocie 5.000 zł na koszty postępowania upadłościowego. W odpowiedzi na powyższe wezwanie wnioskodawca – pismem procesowym z dnia 8 stycznia 2014 roku wniósł o zwolnienie go od kosztów sądowych ponad kwotę 1000 zł, tj. kwotę uiszczoną z tytułu opłaty od wniosku o ogłoszenie upadłości, wskazując że jego aktualna sytuacja finansowa czyni niemożliwym poniesienie żądanych kosztów, co wynika z załączonego do pisma bilansu wnioskodawcy oraz z podjętych przez siebie „kroków prawem przewidzianych do ogłoszenia własnej upadłości”.

Sąd Rejonowy, uzasadniając rozstrzygnięcie o oddaleniu wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych wskazał, że wnioskodawca nie wykazał braku środków finansowych na uiszczenie kosztów sądowych. Podniósł, że analiza częściowo nieczytelnego bilansu nie pozwala na poczynienie ustaleń co do wysokości osiąganych przychodów, obrotów czy też możliwości uzyskania określonych środków finansowych. Zdaniem Sądu I instancji przedłożony w tym zakresie bilans nie ma żadnej wartości dowodowej. Podniósł, że w istocie Sąd nie ma żadnej wiedzy, co do obecnej sytuacji majątkowej i finansowej wnioskodawcy.

Wierzyciel wniósł zażalenie na powyższe postanowienie zaskarżając go w całości oraz zarzucając :

- obrazę przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 k.p.c. mającą wpływ na treść zapadłego rozstrzygnięcia poprzez dokonanie przez Sąd I instancji oceny przedłożonego bilansu aktywów – pasywów wnioskodawcy w sposób dowolny, wybiórczy, sprzeczny z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, a polegającą na błędnym uznaniu, iż rzeczony bilans nie odzwierciedla aktualnej sytuacji majątkowej spółki w sytuacji, gdy przedmiotowe zestawienie aktywów i pasywów wskazuje jednoznacznie, iż wnioskodawca – wierzyciel nie ma obiektywnej możliwości na uiszczenie jakichkolwiek dodatkowych opłat sądowych w związku z faktem, iż wysokość obciążających go zobowiązań pokrywa się z wysokością jego aktywów, uniemożliwiając w konsekwencji wygenerowanie przez wnioskodawcę środków na pokrycie kosztów sądowych we wskazanym zakresie.

Wskazując na powyższe wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez uwzględnienie jego wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych ponad kwotę 1.000 zł.

W uzasadnieniu wskazał, że z przedłożonego przez niego bilansu wynika, iż utracił płynność finansową. Stwierdził, że nie dysponuje jakimkolwiek majątkiem, który mógłby przeznaczyć na pokrycie opłat sądowych. Podał, że w chwili obecnej nie może wyegzekwować swoich wymagalnych wierzytelności. Dodał także, że posiada zobowiązania wobec innych podmiotów, wobec wnioskodawcy są prowadzone postępowania egzekucyjne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się bezzasadne.

Należy podzielić stanowisko Sądu pierwszej instancji i argumenty przytoczone na jego poparcie w zaskarżonym postanowieniu. W zażaleniu nie przedstawiono żadnych zarzutów, które mogłyby podważać prawidłowość tej oceny.

Wskazać należy, że zgodnie z przepisem art. 103 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz. U z 2010, Nr 90, poz. 594 t.j ze zm.), Sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie.

Trafnie Sąd I instancji wskazał, że w świetle wskazanej regulacji to na wnioskodawcy, jako osobie chcącej uzyskać zwolnienie do kosztów sądowych, spoczywał obowiązek przytoczenia okoliczności faktycznych uzasadniających wniosek oraz złożenia dokumentów na ich poparcie. Skoro bowiem ustawodawca uzależnia przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych od wykazania braku dostatecznych środków, to wnioskodawca winien przedłożyć taką dokumentację, na podstawie której Sąd orzekający będzie mógł dokonać ustaleń co do jego stanu majątkowego i oceny podnoszonych przez niego w tym zakresie twierdzeń (vide postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 17 stycznia 2007 r., I ACz 15/07, System Informacji Prawnej LEX nr 516563). W orzecznictwie przyjmuje się przy tym, że kondycję finansową podmiotów określają informacje statystyczne, zaświadczenia urzędów skarbowych, sprawozdania finansowe, raporty kasowe, wyciągi bankowe itd.

Wnioskodawca wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych przedłożył jedynie i to w formie kserokopii, niepotwierdzonej za zgodność z oryginałem - bilans aktywów i pasywów sporządzony na listopad 2013 r. Już zatem sama wartość dowodowa powyższej kserokopii – budzi w ocenie Sądu Okręgowego – zastrzeżenia.

Niezależnie od powyższego - odnosząc się do treści tego wydruku - podnieść trzeba, że co do zasady bilans zawiera wskazanie ogólnej sumy pasywów i aktywów, przy czym wartości te muszą być równe gdyż zgodnie z zasadą równowagi bilansowej suma aktywów równa się sumie pasywów. Sąd I instancji słusznie uznał, że z powyższego wydruku wynika fakt posiadania przez spółkę aktywów obrotowych w kwocie 2.610.534,41 zł, w tym zapasów w kwocie 974.931,56 zł , zaliczek na poczet dostaw w wysokości 974.400,00 zł a także fakt posiadania należności –w kwocie 1.625.332,76 zł. Z przedłożonego bilansu wynika też, że wnioskodawca ponosi straty z prowadzonej działalności – w kwocie ponad 172.000 zł. Zobowiązania krótkoterminowe wynoszą zaś 2.575.363,62 zł.

Wbrew stanowisku skarżącego - powyższe dane są niewystarczające do uznania za wykazane, że wnioskodawca nie posiada dostatecznych środków na uiszczenie kosztów sądowych. Powyższe wymagało podania przez wnioskodawcę szczegółowych informacji, w tym co do wysokości osiąganego przychodu czy też źródeł finasowania, a więc takich dokumentów w oparciu o które możliwe byłoby stwierdzenie, jakie wydatki ponosi wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz czy i jakie wpływy uzyskuje z tytułu jej kontunuowania. Wnioskodawca na poparcie swoich twierdzeń o sytuacji finansowej spółki – nie przedłożył chociażby wyciągów z rachunków bankowych, które obrazowałyby zarówno stan konta wnioskodawcy, jak również przedstawiałyby czy i jakie operacje bankowe przeprowadza spółka. Wnioskodawca pomimo wskazania w uzasadnieniu Sądu Rejonowego na konieczność przedłożenia takich dokumentów nie przedstawił ich także na etapie postępowania odwoławczego, uniemożliwiając tym samym ocenę swego twierdzenia o utracie płynności finansowej.

Konkluzji tej nie mogła zmienić treść przedłożonych przez skarżącego wraz z pismem procesowym, nadanym w dniu 18 lutego 2014 roku - dokumentów dotyczących prowadzonych przeciwko niemu, jak również z jego wniosku, postępowań egzekucyjnych.

Jak wskazuje treść bilansu sporządzonego na listopad 2013 r. wnioskodawca posiadał należności wobec innych podmiotów na łączną kwotę 1.625.332,76 zł (k. 66). Skarżący podniósł, że posiada szereg wierzytelności, których nie jest w stanie wyegzekwować (k. 79). Jednakże z dokumentów przez niego przedłożonych na obecnym etapie postępowania wynika, że tylko jedno postępowanie egzekucyjne, prowadzone z wniosku skarżącego, ma zostać umorzone z powodu bezskuteczności egzekucji (tj. postępowanie przeciwko dłużnikowi W. N. k. 91). Nie można w konsekwencji wykluczyć, że w przypadku realizacji choćby części należności pozwoliłoby to na uzyskanie środków finansowych, w tym na koszty sądowe.

W odniesieniu do postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciwko wnioskodawcy wskazać z kolei należy, że brak jest podstaw by zobowiązania wobec innych podmiotów traktować w sposób priorytetowy w stosunku do zobowiązań wobec Skarbu Państwa, zwłaszcza, że to sam skarżący jest inicjatorem postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości, którego prowadzenie wiąże się z koniecznością poniesienia kosztów sądowych. Przedłożenie dokumentów dotyczących prowadzonych przeciwko spółce postępowań egzekucyjnych, przy braku przedstawienia pełnych danych obrazujących sytuację finansową i majątkową spółki nie pozwala na uznanie, iż w stosunku do wnioskodawcy zaistniały przesłanki uprawniające do zwolnienia od kosztów sądowych.

W związku z powyższymi argumentami, uznać należało orzeczenie Sądu I instancji za trafne, zarzuty skarżącego co do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. natomiast - nieuzasadnionymi.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 35 u.p.u.n., oddalił zażalenie jako bezzasadne.