Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 stycznia 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił M. M. (1) wypłaty świadczenia niezrealizowanego po zmarłej babci G. M.. W uzasadnieniu wskazano, że brak było podstaw do wypłaty niezrealizowanego świadczenia , ponieważ M. M. (1) nie spełnia warunków do przyznania renty rodzinnej , jak również babcia nie pozostawała na jego utrzymaniu , bowiem posiadała własne źródło dochodu.

/ decyzja k.32 akt ZUS/

W dniu 23 lutego 2021 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie M. M. (1) od ww. decyzji , w którym wniósł o wypłatę niezrealizowanego świadczenia po zmarłej babci. W treści odwołania podniósł ,że babcia pozostawała na jego utrzymaniu , a nadto ,że ponosił on miesięczne koszty związane z utrzymaniem mieszkania.

/odwołanie k.3/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie k.4/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny :

G. M. urodziła się (...) , a zmarła w dniu 6 stycznia 2021 r. W chwili śmierci nie pozostawała w związku małżeńskim. G. M. w chwili śmierci posiadała prawo do renty rodzinnej po zmarłym mężu F. M. ( wysokość świadczenia wynosiła 2 300,00 zł).

/okoliczności bezsporne/

Wnioskodawca M. M. (1) jest wnukiem G. M.. W dniu 8 stycznia 2021 r. M. M. (1) złożył wniosek o wypłatę niezrealizowanego świadczenia po zmarłej.

/okoliczność bezsporna , wniosek k.27 – 28 odwrót plik I akt ZUS/

Wnioskodawca M. M. (1) do momentu śmierci G. M. opiekował się nią m.in. przygotowywał śniadania oraz kolacje. M. M. (1) nie prowadził wspólnego gospodarstwa domowego z babcią , ale z uwagi na fakt ,że mieszkanie w którym zamieszkiwała G. M. należy do niego , ponosił koszty utrzymania mieszkania tj. czynszu oraz opłat za media. Nadto M. M. (1) partycypował w kosztach zakupu środków higienicznych , czy też dodatkowych wizyt lekarskich ( świadczenie należne G. M. było bowiem w całości wykorzystywane na zakup leków oraz wizyty lekarskie).

/zeznania wnioskodawcy min.00:08:56 – 00:11:28 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:01:52 – 00:08:56 rozprawy z dnia 18 sierpnia 2019 r. , płyta CD k.15/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumentację zawartą w aktach ZUS oraz aktach sprawy , a także w oparciu o zeznania wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z jednoznacznym brzmieniem art. 922 § 2 k.c. - nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są spadkobiercami. Zatem do spadku należą cywilnoprawne prawa i obowiązki zmarłego o charakterze majątkowym, w tym ekspektatywa wierzytelności - jako prawo majątkowe, a niemajątkowe prawa i obowiązki wygasają z chwilą śmierci ich podmiotu i na nikogo przejść nie mogą. Za jednolicie ugruntowany w judykaturze uznać należy pogląd, że do spadku nie należą prawa do świadczeń powtarzających się z zakresu ubezpieczeń społecznych i zabezpieczenia emerytalnego. Zatem emerytury i renty, jako prawa zmarłego ściśle związane z jego osobą, nie są przedmiotem dziedziczenia (por. uzasadnienie wyroku TK z dnia 12 listopada 2001 r. P. 2/2001 OTK ZU 2001/8 poz. 249, uchwałę składu siedmiu sędziów SN z dnia 26 lutego 1965 r. wpisaną do księgi zasad prawnych III PO 22/64 OSNCP 1965/7-8 poz. 107, uchwałę składu siedmiu sędziów SN z dnia 19 grudnia 1968 r., również wpisaną do księgi zasad prawnych, III PZP 59/68 OSNCP 1969/5 poz. 84).

Roszczenia o emerytury i renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych mogą być jednak dochodzone według regulacji wyjątkowej, zawartej w art. 136 ustawy z dnia z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2021 r., poz.291) Zgodnie z brzmieniem art.136 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia określone ustawą, świadczenia należne jej do dnia śmierci wypłaca się małżonkowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w razie ich braku - małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a w razie ich braku - innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba.

Hipoteza wskazanej normy ma szeroki zakres, obejmując nią wszystkie przypadki niezrealizowania świadczenia w okresie między wystąpieniem z wnioskiem o emeryturę lub rentę a śmiercią uprawnionego, czyli zarówno te, gdy zgon nastąpił w trakcie postępowania o przyznanie świadczenia, jak i te, gdy dotknął on osobę już mającą ustalone decyzją organu rentowego lub wyrokiem sądowym prawo do emerytury (renty).

Zatem niezrealizowane świadczenie emerytalne lub rentowe w rozumieniu zacytowanego przepisu to takie świadczenie, do którego prawo zostało już ustalone lub co najmniej osoba uprawniona wystąpiła o nie jeszcze za życia, ale nie zostało ono jej wypłacone, niezależnie od przyczyn opóźnienia w wypłacie świadczenia. A contrario świadczenie zrealizowane to takie świadczenie, które dotarło do rąk osoby uprawnionej albo zostało przekazane na konto bankowe wskazane przez uprawnionego. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. akt III AUa 386/13, LEX nr LEX nr 1428144).

Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia , czy M. M. (1) przysługuje prawo do wypłaty świadczenia G. M. jako świadczenia niezrealizowanego.

Zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy wskazuje jednoznacznie ,że wnioskodawca sprawował stałą opiekę nad swoją babcią G. M. , co z kolei sprowadzało się do przygotowywania posiłków , czy też ponoszenia kosztów utrzymania mieszkania i zakupu środków higienicznych. Wprawdzie G. M. pobierała własne świadczenie rentowe , to jednak , z uwagi choćby na stan zdrowia oraz podeszły wiek G. M. , nie sposób przyjąć , aby kwota świadczenia rentowego należna zmarłej pokrywała w pełni wszelkie wydatki związane z jej egzystencją. Co więcej , zgon G. M. nastąpił zaledwie na kilka dni przed datą wypłaty należnego jej świadczenia ( określonej na 10 dzień danego miesiąca) i tym bardziej uzasadnione jest twierdzenie , że cały ciężar jej utrzymania spoczywał wówczas właśnie na wnioskodawcy.

Mając za uwadze wszystkie przytoczone wyżej okoliczności niniejszej sprawy oraz treść powołanych przepisów, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem

doręczyć ZUS Pocztą wyp.akta rentowe.

S.B.