Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 9/21

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 4 maja 2021 r.

W pozwie wniesionym w dniu 17 lipca 2019 r. w trybie elektronicznego postępowania upominawczego strona powodowa (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., domagała się zasądzenia od pozwanego R. Ś. kwoty 3.328,03 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 2.980,20 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Domagała się też zasądzenia kosztów procesu na jej rzecz.

W uzasadnieniu wskazała, że na skutek umowy cesji nabyła wobec pozwanego wierzytelność z tytułu umowy pożyczki krótkoterminowej z 24 sierpnia 2018 r., z 30-dniowym okresem obowiązywania. Zadłużenia z tego tytułu pozwany w całości nie uregulował (k. 1-4, 9, 87, 103-105, 120-122, 134-135).

Postanowieniem z dnia 6 września 2019 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził brak podstaw do wydania nakazu i sprawę przekazał do rozpoznania tut. Sądowi jako sądowi właściwości ogólnej (k. 5v). Po przedłożeniu dokumentacji umowy, nakazem zapłaty wydanym w dniu 17 września 2019 r. Referendarz tut. Sądu uwzględnił żądanie pozwu (k. 47).

We wniesionym sprzeciwie R. Ś. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zarzucił nieważność umowy pożyczki z uwagi na działanie własne w stanie wyłączającym świadome i dobrowolne lub swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli wynikające z choroby alkoholowej a ponadto na rażąco wysokie opłaty, nieudowodnienie roszczenia co do zasady i wysokości (także w zakresie odsetek), brak skutecznego zawarcia umów przez umocowaną do tego osobę, a ponadto abuzywność klauzul dotyczących pozaodsetkowych kosztów kredytu, obejście przepisów o odsetkach maksymalnych, brak legitymacji czynnej powoda, naruszenie art. 5 k.c. i sankcję kredytu darmowego (k. 51-62, 98-100, 111, 113-115, 125-129).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31 maja 2019 r. prezes zarządu (...) Finanse sp. z o.o. oświadczył, że zobowiązanie pozwanej wynikające z umowy pożyczki nr (...) zawartej w dniu 25 lipca 2018 r. zostało wykonane przez Spółkę (...) sp. z o.o. W dniu 1 kwietnia 2019 r. została zawarta umowa cesji wierzytelności z DeltaWise OÜ na podstawie której strona powodowa nabyła jako cesjonariusz wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki z dnia 24 sierpnia 2018 r. z spółkę (...) o nr (...) w kwocie 3.184,11 zł, wcześniej przeniesioną na podstawie umowy cesji z dnia 26 września 2018 r.

(dowód: oświadczenie z 31.05.2019r. k. 13, umowa cesji z 1.04.2019r. z załącznikami k. 14-21, umowa cesji wierzytelności z 26.09.2018r. z załącznikami k. 22)

Pozwany ma 46 lat, pracuje dorywczo, od lat jest uzależniony od alkoholu. W okresie kiedy miała być zawarta umowa pozwany R. Ś. był zdolny do rozeznania spraw oraz świadomego i swobodnego wyrażenia woli. Samo uzależnienie nie stanowi podstawy do orzekania o niezdolności do świadomego i swobodnego wyrażenia woli. Pozwany nie jest upośledzony umysłowo ani chory psychicznie.

(dowód:historia choroby z 2019r. k. 67-79,opinia sądowo-psychiatryczna k. 92, opinia uzupełniająca k. 93, zaświadczenie lekarskie k. 65, zeznania świadków: K. Ś. od 00:07:29 k. 124v, J. Ś. (1) od 00:16:07 k. 125 i J. Ś. (2) od 00:23:55 k. 125)

Pismem z dnia 4 listopada 2019 r. pozwany reprezentowany przez pełnomocnika złożył oświadczenie w trybie art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego.

(dowód: pismo z 4.11.2019r. k. 66, potwierdzenie nadania pisma k. 84)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się tylko częściowo na dokumentach przedstawionych przez stronę powodową, o czym niżej. Zeznania świadków miały drugorzędne znaczenie w sprawie jako, że odnosiły się do stanu zdrowia pozwanego i notorycznego zaciągania przez niego szeregu nowych zobowiązań. Opinia biegłego, jakkolwiek zasługiwała na wiarę, nie była rozstrzygającą w niniejszej sprawie z uwagi na braki dowodowe ze strony powódki.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione.

Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. § 2 tego przepisu przewiduje wymóg zachowania formy dokumentowej w stosunku do umowy pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych. Do zachowania formy dokumentowej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu w rozumieniu art. 77 3 k.c., w sposób umożliwiający identyfikację osoby składającej oświadczenie (art. 77 2 k.c.). Dokumentem jest więc każda zapisana informacja, o ile pozwala na indywidualizację wystawcy.

Zgodnie z art. 6 k.c. strona powodowa powinna wykazać, że w dacie orzekania przysługuje jej wierzytelność w określonej wysokości i że może się skutecznie domagać zapłaty na swoją rzecz (art. 509 k.c.).

Wobec podniesionych zarzutów, w tym wątpliwości czy pozwany w ogóle złożył oświadczenie woli skutkujące zaciągnięciem zobowiązania, rozstrzygnięcie sprawy nie mogło zostać oparte na samych twierdzeniach powódki.

W okolicznościach sprawy brak jest jakiegokolwiek obiektywnego potwierdzenia na to, że pozwanego łączyła umowa pożyczki o wskazanej treści. Powódka nie wykazała, by oświadczenie odpowiadające woli związania taką umową pozwany kiedykolwiek zaakceptował (choćby ew. wpłatą opłaty weryfikacyjnej, o jakiej mowa w umowie ramowej). Umowa miała być zawierana za pomocą środków porozumiewania się na odległość, przedłożonej wraz z pozwem umowy pozwany nie akceptował podpisem.

Wraz z pozwem powódka złożyła potwierdzenie przelewu z 24 sierpnia 2018 r. z którego wynika, że pozwany miał wpłacić kwotę 706,55 zł za refinansowanie bliżej nieokreślonej pożyczki. Wprawdzie data i kwota przelewu koresponduje z danymi z umowy z której powódka dochodzi żądania pozwu ale równolegle brak jest potwierdzenia, że pozwanemu została wypłacona jakakolwiek kwota, w tym z tytułu umowy pożyczki z 24 lipca 2018 r. (finansowanej umową refinansującą). Pozwany konsekwentnie podtrzymywał związane z tym zarzuty. Kwestionował fakt zawarcia umowy pożyczki; twierdził, że nie pamięta czy taką umowę zawierał z uwagi na ciąg alkoholowy w którym był w dacie ewentualnego zawarcia umowy.

Z samych przedłożonych formularzy umów ramowych pożyczek wynika, że do warunków ich udzielenia miało należeć złożenie wniosku o udzielenie pożyczki, potwierdzone opłatą rejestracyjną, uiszczoną z indywidualnego rachunku bankowego pożyczkobiorcy. W aktach sprawy brak jakiegokolwiek innego przelewu, w tym przede wszystkim - potwierdzenia udostępnienia pozwanemu środków z tytułu udzielonej pożyczki. Przedłożone wraz z pozwem: wydruk umowy z dnia 25 lipca 2018 r. i wydruki umów ramowych z 25 lipca 2018 r. i 24 sierpnia 2018 r., przy braku innego potwierdzenia związania umową - nie pozwalały na ustalenie, że pozwany zaciągnął określone w ich treści zobowiązania na kwotę która - zgodnie z oświadczeniem z 31 maja 2019 r. - miała zostać uiszczona przez spółkę (...). Potwierdzenia takiego przekazu powódka też nie przedłożyła. Podstawa faktyczna powództwa była niepełna.

Nie sposób także uznać, aby Spółka (...) z o.o. wykonała zobowiązanie pozwanego względem spółki (...) sp. z o.o. Niezależnie od tego, że istnienie zobowiązania nie zostało wykazane, samo oświadczenie pochodzące od prezesa zarządu spółki nie dowodzi, że strona powodowa uiściła za pozwanego jakąkolwiek kwotę, która zgodnie z twierdzeniami pozwu miałaby stanowić koszt pożyczki refinansującej, niezależnie od niezgodności danych w obu umowach, co miało znaczenie ze względu na art. 36 b i c ustawy z dnia 12 maja 2015 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1083).

Mając powyższe na uwadze, niezależnie od pozostałych zarzutów, wobec braku dowodów świadczących o istnieniu zobowiązania pozwanego wobec powódki, jak też niewykazanej jego wysokości, Sąd powództwo oddalił, o czym orzekł jak w pkt I sentencji.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 § 1, 1 1 i 3 k.p.c. i zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Na koszty złożyły się: wynagrodzenia pełnomocnika 900 zł w oparciu o § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265) wraz z opłatą od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować uzasadnienie,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda,

3.  kal. 14 dni

N., dnia 7.06.2021r.