Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2021r.

Sąd Okręgowy w Płocku, Wydział I Cywilny

w składzie :

Przewodniczący: sędzia Radosław Jeznach

Protokolant: sekr. sąd. Damian Gołębiewski

po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2021 r. w Płocku

na rozprawie

sprawy z powództwa D. W.

przeciwko Koło (...) w Ż.

o ustalenie nieważności uchwał

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda D. W. na rzecz pozwanego Koło (...) w Ż. kwotę 377 zł (trzysta siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

sędzia Radosław Jeznach

Sygn. akt I C 2067/20

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 09 listopada 2020 roku powód D. W. wniósł o ustalenie (stwierdzenie) nieważności następujących uchwał z dnia 23 sierpnia 2020 roku Nadzwyczajnego Zgromadzenia Koła (...) (...) w Ż., jako podjętych z rażącym naruszeniem art. 33e ustawy z dnia 13 października 1995 roku – prawo łowieckie (Dz.U.2020.67):



nr (...) w sprawie wyboru uzupełniającego do składu Komisji Rewizyjnej K.,



nr (...) w sprawie wyborów uzupełniających na poszczególnych Członków Zarządu.

Powód wniósł także m.in. o udzielenie zabezpieczenia powództwa poprzez wstrzymanie na czas postępowania wykonania powyższych uchwał oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, o ile nie zostanie złożony spis kosztów. W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że przywołany przepis art. 33e ustawy, który został wprowadzony w związku ze stanem epidemii S.-C.-2, wyklucza możliwość przeprowadzenia skutecznych wyborów do organów kół łowieckich w określonym przedziale czasowym, tj. wybory nie mogą odbyć się wcześniej, niż przed upływem 30 dni od dnia zakończenia stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii lub stanu nadzwyczajnego na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

W odpowiedzi na pozew z dnia 22 grudnia 2020 roku pozwany – Koło (...) (...) w Ż. – wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia, przedstawiając odmienną interpretację dyspozycji art. 33e prawa łowieckiego : według pozwanego przepis, na który powołano się w pozwie, wyłącza możliwość przeprowadzenia i dokonania wyboru organów kół nowej kadencji, zatem tej, która nastąpi po kadencji bieżącej, przedłużonej o okres obowiązywania stanu epidemii bądź stanu epidemicznego; nie wyklucza on natomiast przeprowadzenia wyborów władz obecnej, przedłużonej kadencji, przy czym przyczyną zwołania Nadzwyczajnego Zgromadzenia członków Koła (...) była potrzeba przeprowadzenia wyborów uzupełniających do władz koła, z uwagi na rezygnację dwóch członków zarządu. Pozwany wskazał również, że K. prowadzi aktualnie prawidłową gospodarkę łowiecką, wywiązując się ze swoich zobowiązań wobec miejscowej ludności, władz zrzeszenia, organów samorządowych i administracyjnych. Zdaniem pozwanego czynności podejmowane przez powoda spowodowane są jego subiektywnym interesem w kształtowaniu destrukcji i negatywnego wizerunku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W okresie od 14 marca 2020 roku do odwołania obowiązuje na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem S.-CoV-2 (bezsporne).

D. W. jest członkiem Koła (...) (...) w Ż. od 10 grudnia 1997 roku, a także pełnił funkcję Członka Komisji Rewizyjnej przez dwie kadencje, tj. 8 lat (dowód: zeznania powoda, protokół nr (...), k. 43, zaświadczenie, k. 10).

Na posiedzeniu Zarządu Koła w dniu 28 kwietnia 2020 roku rezygnację z pełnienia funkcji Sekretarza z dniem 28 kwietnia 2020 roku złożył W. D.; W. K. zrezygnował z pełnienia funkcji Łowczego z dniem 01 maja 2020 roku (dowód: protokół z posiedzenia Zarządu, k. 46).

Trwająca aktualnie kadencja organów K. miałaby upłynąć w kwietniu 2020 roku (dowód: zeznania P. W.).

Inicjatorem zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia – którego termin wyznaczono na 23 sierpnia 2020 r. – był członek K. P. W., który w tej kwestii zebrał 1/3 głosów członków K.. Zarząd Koła nie podjął czynności związanych ze zwołaniem takiego zgromadzenia, wobec czego kompetencje w tym zakresie przejął Zarząd Okręgowy w S. – potwierdzając stanowisko, zgodnie z którym należało zwołać (...) oraz przeprowadzić wybory uzupełniające do organów K. (dowód: zeznania świadka P. W.).

Przewodniczący Komisji Rewizyjnej R. S. w dniu 23 sierpnia 2020 roku podczas obrad Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Członków K. złożył w imieniu Komisji wniosek o nieudzielenie absolutorium za sezon 2019/2020 Członkom Zarządu. Po przeprowadzeniu tajnego głosowania absolutorium otrzymali Łowczy W. K. oraz Sekretarz W. D.. Absolutorium nie otrzymali natomiast Prezes M. F. oraz Skarbnik T. H.. W związku z nieudzieleniem absolutorium P. W. złożył wniosek o odwołanie w/w osób z pełnionych funkcji. Wnioski zostały przyjęte przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie. W konsekwencji przeprowadzonego tajnego głosowania M. F. i T. H. zostali odwołani ze swych funkcji. Realizując kolejny punkt obrad w związku ze złożonymi w dniu 28 kwietnia 2020 roku rezygnacjami Sekretarza W. D. oraz Łowczego W. K. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie stwierdziło zaprzestanie pełnienia przez nich funkcji (dowód: protokół z obrad (...) z dnia 23.08.2020 roku, k. 13-15; protokół nr (...), k. 39-40; protokół nr (...); protokół nr (...), k. 42; protokół nr (...), k. 43).

Ponadto, P. W. podczas obrad Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Członków K. złożył również wniosek o odwołanie ze składu Komisji Rewizyjnej D. W.. Wniosek ten został przyjęty jednogłośnie i po przeprowadzeniu głosowania tajnego został on odwołany z pełnionej funkcji. D. W. został powiadomiony o terminie Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia, jednak w nim nie uczestniczył. Przyczyną jego odwołania było agresywne, nerwowe zachowanie w odniesieniu do innych członków K., a także wywoływanie konfliktów (dowód: protokół z obrad (...) z dnia 23.08.2020 roku, k. 13-15; opinia dot. powoda, k. 67, 68; zeznania powoda k. 101; lista obecności, k. 37).

W dniu 23 sierpnia 2020 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Koła (...) (...) w Ż. podjęło uchwałę nr 11/ (...) w sprawie wyboru uzupełniającego do składu Komisji Rewizyjnej K. (dowód: uchwała, k. 16).

W dniu 23 sierpnia 2020 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Koła (...) (...) w Ż. podjęło uchwałę nr 12/ (...) w sprawie wyborów uzupełniających na poszczególnych Członków Zarządu tj. Prezesa, Łowczego, Sekretarza i Skarbnika (dowód: uchwała k. 45). W głosowaniu nad powyższą uchwałą brało udział 33 członków K. spośród 56 uprawnionych do głosowania. Wydano 33 karty do głosowania i oddane zostały 33 głosy ważne (dowód: uchwała nr 7, k. 44).

D. W. nie wnosił o unieważnienie uchwały o odwołaniu go z funkcji członka Komisji Rewizyjnej, mimo tego, że istnieje możliwość odwołania się od uchwały do Zarządu Okręgowego, a od uchwały Zarządu Okręgowego do Zarządu Głównego – co wynika ze statutu Polskiego Związku Łowieckiego. Uchwała o zwołaniu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia również nie została zaskarżona (dowód: zeznania powoda, zeznania P. W.).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów wymienionych powyżej oraz zeznań powoda D. W. (rozprawa z dnia 30 czerwca 2021 roku, czas 00:05:31-00:22:36) oraz zeznań świadka P. W. (rozprawa z dnia 30 czerwca 2021 roku, czas 00:22:45-00:40:00).

Dokumenty zgromadzone w sprawie nie budziły zastrzeżeń sądu do ich wiarygodności, jak również nie były kwestionowane przez strony. Kwestię sporną stanowiła wyłącznie interpretacja prawna dyspozycji art. 33e Prawa łowieckiego w kontekście dopuszczalności przeprowadzenia wyborów uzupełniających do organów kolegialnych Koła (...) w Ż. w okresie występowania stanu zagrożenia epidemicznego.

Sąd zważył co następuje:

W ocenie Sądu powództwo o ustalenie, że wskazane w pozwie uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Koła (...) w Ż. podjęte w dniu 23 sierpnia 2020 r., są nieważne, nie zasługiwało na uwzględnienie.

Koła łowieckie posiadają osobowość prawną i ponoszą odpowiedzialność za swoje zobowiązania. Osobowość prawną koła łowieckie nabywają i tracą z dniem nabycia lub utraty członkostwa w Polskim Związku Łowieckim (art. 33 ust. 2 i 3 ustawy prawo łowieckie, t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1683). Organami koła łowieckiego są: walne zgromadzenie - jako najwyższa władza koła łowieckiego, zarząd koła łowieckiego - jako organ zarządzający i reprezentujący koło łowieckie na zewnątrz, komisja rewizyjna - jako organ kontroli wewnętrznej koła łowieckiego. Walne zgromadzenie tworzą członkowie koła łowieckiego. W skład zarządu koła łowieckiego wchodzi od 4 do 7 osób wybranych przez walne zgromadzenie spośród członków koła łowieckiego. W skład komisji rewizyjnej wchodzi od 3 do 5 osób wybranych przez walne zgromadzenie. Kadencja zarządu koła łowieckiego oraz komisji rewizyjnej trwa 5 lat (art. 33b ustawy).

Stosownie do § 36 pkt. 3 i 4 Statutu Polskiego Związku Łowieckiego, do wyłącznej kompetencji walnego zgromadzenia należy wybór i odwoływanie zarządu koła i jego poszczególnych członków i określanie liczby członków zarządu koła oraz sposobu wyboru zarządu, a także wybór i odwoływanie członków komisji rewizyjnej i określanie liczby członków komisji rewizyjnej.

Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie, na którym zostały podjęte zaskarżone uchwały zostało zwołane zgodnie z § 39 ust. 1 pkt. 2 lit. c. statutu Polskiego Związku Łowieckiego na wniosek 1/3 ogólnej liczby członków koła. Ponadto, stosownie do § 45 pkt. 4 i 5 statutu w przypadku złożenia rezygnacji z pełnienia funkcji w zarządzie koła walne zgromadzenie stwierdza zaprzestanie pełnienia funkcji przez członka zarządu koła. Członek zarządu, który nie uzyskał absolutorium, może być na posiedzeniu odwołany przez walne zgromadzenie bezwzględną większością głosów obecnych na tym posiedzeniu, z pominięciem terminów dotyczących umieszczenia spraw w porządku walnego zgromadzenia, pod warunkiem zgłoszenia i przyjęcia takiego wniosku. W myśl § 110 ust. 1 i 2 statutu, członek zrzeszenia oraz organów koła przestaje pełnić swą funkcję m.in. w przypadku zrzeczenia się pełnienia funkcji. Zaprzestanie pełnienia funkcji, na skutek jej zrzeczenia się, następuje z chwilą zrzeczenia, a fakt ten stwierdza organ powołujący na najbliższym posiedzeniu.

Zgodnie z protokołem nr (...) z dnia 23 sierpnia 2020 roku, w przypadku odwołania Prezesa Zarządu K. M. F. oraz Skarbnika K. T. H. głosy stanowiące za odwołaniem ich z pełnionych funkcji stanowiły bezwzględną większość. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie na tym posiedzeniu stwierdziło, zgodnie ze statutem Polskiego Związku Łowieckiego zaprzestanie pełnienia funkcji W. D. i W. K. w związku ze złożonymi rezygnacjami.

Powód uzasadniając swoje stanowisko w sprawie powoływał się na art. 33e ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1995 roku prawo łowieckie, stosownie do którego jeżeli w trakcie trwania kadencji organów Polskiego Związku Łowieckiego oraz organów koła łowieckiego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wprowadzony został stan zagrożenia epidemicznego, stan epidemii lub stan nadzwyczajny kadencja tych organów ulega przedłużeniu o okres trwania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii lub stanu nadzwyczajnego. Wybory do organów Polskiego Związku Łowieckiego oraz organów koła łowieckiego nie mogą odbyć się wcześniej niż przed upływem 30 dni od dnia zakończenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanów, o których mowa w ust. 1.

Art. 33e Ustawy prawo łowieckie został prowadzony Ustawą z dnia 16 kwietnia 2020 roku o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa S.-CoV-2 (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 737). Zgodnie z art. 118 w/w Ustawy, przepisowi temu nadano moc wsteczną z dniem 13 marca 2020 roku, co miało umożliwić zastosowanie wprowadzonej regulacji do organów, których kadencja wygasła w trakcie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i zapewnić tym organom ciągłość funkcjonowania i realizowania ustawowych zadań; taki zabieg miał na celu zapewnienie ciągłości funkcjonowania organów Polskiego Związku Łowieckiego oraz organów kół łowieckich w sytuacji wprowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu nadzwyczajnego – co wynika z uzasadnienia rządowego projektu ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa (...)2 (druk sejmowy nr 330).

Dokonując wykładni wyżej wymienionego przepisu należy wziąć pod uwagę niekwestionowany przez powoda fakt, że w przypadku kół łowieckich istnieją dwa rodzaje wyborów: uzupełniające (do organów kolegialnych kadencji już trwającej w momencie dokonywania wyborów i wówczas nowo wybrany członek organu jedynie dokańcza już trwającą kadencję) oraz wybory do władz nowej kadencji (kiedy członkowie organów pełnią swoją funkcję w założeniu do czasu upływu kadencji, na jaką zostali wybrani, tj. 5 lat - chyba że sami zrzekną się pełnionej funkcji lub zostaną z niej odwołani). Wykładnia literalna art. 33e ust. 2 Ustawy Prawo łowieckie interpretowanego bez kontekstu całego uregulowania oraz motywów legislacyjnych, dla których przepis został wprowadzony do porządku prawnego, prowadzić może do jednoznacznego i wydawać by się mogło oczywistego wniosku, że jakiekolwiek wybory do organów kół łowieckich nie mogą się odbyć w stanie zagrożenia epidemicznego oraz przez określony czas po jego ustaniu; sposób sformułowania przepisu badany jedynie na płaszczyźnie językowej wskazywać może na niedopuszczalność takich wyborów w ogóle. Zważyć wszak należy, że badane uregulowanie zostało wprowadzone w szczególnym, określonym celu i specyficznych okolicznościach. Zmiana Prawa łowieckiego poprzez wprowadzenie do ustawy art. 33e powodowana była zamiarem racjonalnego ustawodawcy ustabilizowania i zapewnienia ciągłości funkcjonowania organów Polskiego Związku Łowieckiego oraz organów kół łowieckich w sytuacji wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego, co wynika z zacytowanego wyżej uzasadnienia rządowego projektu ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa S.-CoV-2. Celem ustawodawcy nie była więc ochrona członków kół przed zagrożeniem epidemicznym poprzez uniemożliwienie odbycia potencjalnie zagrażającego zdrowiu i życiu zgromadzenia, tylko zapewnienie ciągłości kadencji organów. Zdaniem Sądu ust. 2 art. 33e nie może być interpretowany bez zachowania kontekstu, ani w oderwaniu od treści ust. 1, który wprost wskazuje na przedłużenie kadencji organów kół; regulacja zawarta w treści ust. 2 cytowanego przepisu nie powinna być zatem interpretowana jako dotycząca samodzielnej normy prawnej, a jako uzupełnienie normy zawartej w ust. 1 – oderwanie treści ust. 2-iego od pozostałej części przepisu stanowiłoby zabieg prawny nie tyle upraszczający interpretację, co wypaczający sens wprowadzonego uregulowania. Skoro celem ustawodawcy było zapewnienie ciągłości funkcjonowania organów – co gwarantować ma przedłużenie kadencji, która kończyłaby się w okresie stanu zagrożenia epidemicznego (art. 33e ust. 1 Ustawy), to zakaz przeprowadzenia wyborów musi odnosić się wyłącznie do wyborów dotyczących władz nowej kadencji. Prymat wykładni językowej nad wykładnią celowościową i systemową nie ma wymiaru bezwzględnej reguły – częstokroć niedostatki konstrukcyjne treści przepisu muszą być korygowane stosowaną przez sąd wykładnią teleologiczną celem zachowania sensu regulacji prawnej i realizacji faktycznej woli racjonalnego ustawodawcy; sam bezwzględny zakaz przeprowadzania jakichkolwiek wyborów niczemu by nie służył, dając jedynie asumpt do podejmowania działań paraliżujących funkcjonowanie organów kół łowieckich, a wynikających chociażby z wewnętrznych niesnasek i animozji.

Z treści art. 33e nie wynika również zakaz organizowania zgromadzeń; kwestia tzw. „obostrzeń” dotykających różnych sfer funkcjonowania całego społeczeństwa, ma wymiar jedynie sanitarny i może rodzić ewentualną odpowiedzialność na płaszczyźnie karnoprawnej – zachowanie bądź nie stosownego reżimu sanitarnego nie może jednak wpływać na ocenę ważności podejmowanych czynności prawnych na takim zgromadzeniu. Walne Zgromadzenia kół łowieckich mogły się odbywać – ograniczenie w zwoływaniu zgromadzeń miało w tym wypadku charakter ogólny, co więcej, w ocenie Sądu, niezależnie od tego czy został podczas nich zachowany reżim sanitarny, wszystkie uchwały podejmowane na takich zgromadzeniach są ważne. Zakaz zwoływania walnych zgromadzeń w kołach łowieckich nie został wprowadzony przez ustawodawcę, została jedynie wprowadzona regulacja oznaczająca, że wybory związane z upływem kadencji danego organu nie mogą odbyć się w trakcie okresu pandemii oraz w określonym czasie po jej zakończeniu - nie wspomniano tutaj o zakazie uzupełnienia składów organów. Można zatem wysnuć wniosek, że przepis ten nie dotyczy zorganizowania wyborów uzupełniających do władz łowieckich bieżącej lub już przedłużonej kadencji, które realizują cel zapewnienia ciągłości funkcjonowania kół łowieckich. Zgodnie z § 110 statutu Polskiego Związku Łowieckiego zrzeczenie się członków zarządu (co miało również miejsce w niniejszym stanie faktycznym) wywołujące natychmiastowy skutek prawny, niewybranie nowych członków Zarządu ze względu na tak rozumiany art. 33e doprowadziłoby do zaprzestania prawidłowego funkcjonowania koła. Takie zastosowanie przepisu stanowiłoby sprzeczność z intencją ustawodawcy wprowadzenia art. 33e, który miał chronić organy kół łowieckich przed utratą ciągłości funkcjonowania; zważyć należy, iż w okresie stanu epidemii nie wprowadzono ani zakazu zwoływania walnych zgromadzeń kół łowieckich, ani nie ograniczono ich kompetencji – także w czasie pandemii walne zgromadzenia zachowują możliwość odwoływania poszczególnych członków organów kolegialnych, tym bardziej nie powinny być pozbawiane możliwości uzupełniania składów tych organów na czas trwania ustawowo przedłużonej kadencji.

Powód w swoich rozważaniach zgłaszał wątpliwości co do legalności przeprowadzonych procedur wyborczych organów koła łowieckiego - według powoda powstał stan niepewności prawnej co do umocowania tych organów oraz prawnej możliwości podejmowania uchwał przez nielegalnie ukształtowane organy koła. Ze Statutu wynika, że Walne Zgromadzenie ma uprawnienia do odwołania całego Zarządu, poszczególnych jego członków oraz poszczególnych członków Komisji Rewizyjnej – te kompetencje nie zostały zawieszone na okres pandemii. W związku z tym działanie polegające na zwołaniu zgromadzenia było legalne, także legalne było podjęcie uchwały o odwołaniu poszczególnych członków organów.

Reasumując, zdaniem Sądu nie było wprowadzonego zakazu przeprowadzenia wyborów uzupełniających do składu organów kół łowieckich na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, natomiast funkcjonuje zakaz wyborów polegających na wybraniu członków organu na nową kadencję; czynności podejmowane przez walne zgromadzenia – niezależnie od obowiązujących obostrzeń sanitarnych – pozostają skuteczne prawnie. Stąd też brak jest podstaw do kwestionowania legalności uchwał nr 11/ (...) i (...) Koła (...) w Ż. w sprawie wyborów uzupełniających do Komisji Rewizyjnej i do Zarządu w/w K..

Na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 8 ust. 1 pkt. 1 w zw. z § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 377 zł, na którą składają się: 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

sędzia Radosław Jeznach

(...)