Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 3 marca 2017 roku powódka 3W (...) Budowlana Spółka Akcyjna w R. wniosła o zasądzenie solidarnie od pozwanych R. P. (1) i A. P. kwoty 56 766,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 lutego 2017 roku do dnia zapłaty. Nadto zażądała zasądzenia na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że jest w posiadaniu weksla własnego wystawionego przez pozwanego R. P. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Firma Usługowo-Handlowa (...), a poręczonego przez pozwaną A. P.. Wskazała, że weksel wystawiony został na kwotę 56 766,06 zł, opatrzony klauzulą bez protestu, z terminem płatności na 23 lutego 2017 roku. Wskazała również, że pozwani w dniu 6 maja 2015 roku podpisali deklarację wekslową. Objęte żądaniem roszczenie pozwu wynika z zawartej pomiędzy stronami umowy handlowej.

Nakazem zapłaty z dnia 2 czerwca 2017 roku, wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygnaturze akt I Nc 739/17, Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Gliwicach orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W ustawowym terminie pozwani złożyli sprzeciwy od nakazu zapłaty o tożsamej treści. R. P. (1) i A. P. zaskarżyli nakaz zapłaty w całości i wnieśli o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów postępowania. We wniesionych sprzeciwach pozwani podnieśli zarzut nieudowodnienia roszczenia oraz należności odsetkowych. Dalej podali, że pozwany R. P. (1) uiścił wszystkie należności wynikające z faktur wystawionych przez powódkę w terminie. Nadto podnieśli zarzut nieważności umowy handlowej zawartej w dniu 6 maja 2015 roku wraz z deklaracją wekslową oraz wekslem z uwagi na brak podpisu na wskazanych dokumentach osób uprawnionych do reprezentowania powódki. Dalej podali, że podpis poręczyciela znajdujący się na deklaracji wekslowej nie został złożony przez A. P..

W odpowiedzi na sprzeciw 3W (...) Budowlana Spółka Akcyjna w R. cofnęła powództwo co do kwoty 2 000 zł wskazując, że pozwani zapłacili tę sumę 12 lipca 2017 roku. Tym samym podała, że wnosi o zasądzenie od pozwanych solidarnie kwoty 54 766,06 zł wraz z ustawowym odsetkami za opóźnienie od kwoty 56 766,06 zł od dnia 24 lutego 2017 roku do dnia 12 lipca 2017 roku oraz od kwoty 54 766,06 od dnia 13 lipca 2017 roku do dnia zapłaty. W przypadku braku wskazania przez dłużnika sposobu księgowania środków pieniężnych, wierzyciel (powódka) księguje je na poczet długów najdawniej wymagalnych, co też miało miejsce w niniejszej sprawie. Tym samym strona pozwana nie wykazała, aby spełniła świadczenie z długu wekslowego. Podała również, że osoby reprezentujące powódkę w dniu podpisania umowy handlowej, deklaracji wekslowej oraz weksla były do tego umocowane. Storna powodowa zakwestionowała również twierdzenia pozwanych co do nieautentyczności podpisu A. P..

10 września 2020 roku powódka zmodyfikowała powództwo wskazując, że wnosi o zasądzenie od pozwanego R. P. (1) na jej rzecz kwoty 54 766,06 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 lutego 2017 roku do dnia zapłaty. 3W (...) Budowlana Spółka Akcyjna w R. wniosła również o zasądzenie od A. P. na jej rzecz kwoty 54 766,06 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 lutego 2017 roku do dnia zapłaty z zastrzeżeniem, że pozwana A. P. odpowiada za zobowiązanie względem powódki z majątku objętego wspólnością ustawową małżeńską z R. P. (1). Strona powodowa wniosła również o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej określonej we właściwym rozporządzeniu. W wyroku zastrzec należy, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia pozostałych. Uzasadniając modyfikacje powództwa 3W (...) Budowlana Spółka Akcyjna w R. podała, że mając na uwadze okoliczności sprawy, w tym w szczególności nakreślenie podpisu pod wekslem przez osobę inną niż A. P., a także brak sporu co do wysokości wierzytelności przysługującej powódce, niezbędnym jest w sprawie zastosowanie normy z art. 319 § 1 k.c. w związku z art. 41 § 1 k.r.o. co do A. P.. Podała, że pozwana wyraziła zgodę na zaciągnięcie zobowiązań przez męża podpisując się na zawartej przez strony umowie handlowej. Pełnomocnicy w sprawie wymieniali się kilkoma pismami procesowymi. Pełnomocnik powódki przedstawiał dokumenty księgowe, finansowe i rozliczenia poszczególnych faktur VAT. W sprawie opinię wydawał biegły. Powyższe świadczy o wysokim nakładzie pracy pełnomocnika.

W odpowiedzi na modyfikację powództwa pozwana A. P. wskazała, że podlega ono oddaleniu z uwagi na fakt, że weksel z dnia 6 maja 2015 roku złożony do akt sprawy przez powódkę a stanowiący podstawę dochodzonego roszczenia, nie jest dokumentem pochodzącym od pozwanej, ale dokumentem podrobionym. Dalej podała, że roszczenie oparte na zawartej umowie pomiędzy stronami oraz dochodzone na podstawie wystawionych faktur winno zostać oddalone z uwagi na zapłacenie długu przez pozwanych jeszcze przed wytoczeniem powództwa.

W odpowiedzi na modyfikację powództwa pozwany R. P. (1) podtrzymał dotychczasowe stanowisko i wnosił o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

6 maja 2015 roku 3W (...) Budowlana S.A. w R. zawarła z R. P. (1) prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo-Usługowa (...) umowę, na podstawie której R. P. (1) nabywał od powódki materiały budowlane. Powódka wydawała pozwanemu towar oraz wystawiała faktury VAT z określonym terminem płatność. W imieniu powódki umowę zawarli K. W. i E. S., działający na podstawie udzielonych im pełnomocnictw.

R. P. (1) 6 maja 2015 roku wystawił weksel na zlecenie powódki, opatrzony klauzulą bez protestu. Tego samego dnia podpisał deklarację wekslową, zgodnie z którą weksel in blanco miał być zabezpieczeniem należności remitenta wynikających ze sprzedaży towarów na podstawie umowy handlowej z 6 maja 2015 roku. Z racji tego, że ziściły się określone w niej zasady wypełnienia weksla, pismem z 15 lutego 2017 r. powódka wezwała pozwanego listem poleconym do wykupu weksla, czego ten nie uczynił. Zgodnie z treścią wypełnionego weksla R. P. (1) był zobowiązany do zapłaty do dnia 23 lutego 2017 roku sumy 56 766,06 zł. Na wekslu nakreślono, że poręczycielem weksla jest A. P..

A. P. w dniu 6 maja 2015 r. złożyła oświadczenie, że jako współmałżonka osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą wyraża zgodę na zaciąganie zobowiązań przez męża R. P. (1) wobec 3W (...) Budowlana Spółki Akcyjnej w R..

Pomiędzy stronami umowy wielokrotnie dochodziło do zakupu towarów budowlanych.

/dowody: umowa z 6 maja 2015 roku (k. 38-44, 130-135), pełnomocnictwa (k. 146-147), weksel (k. 11), deklaracja wekslowa (k. 12), zestawienie transakcji (k.136-145) /

Podpis (...) znajdujący się bezpośrednio pod wyrazem „poręczam” na rewersie weksla nie jest autentyczny – nie został nakreślony przez A. P..

/dowody: dokumentacja porównawcza (k. 216, 222), opinia biegłego sądowego grafologa (k. 260-264)/

8 września 2016 roku R. P. (1) przelał na rachunek bankowy powódki kwotę 32 115,03 zł tytułem „za FV”. Kwota ta została zaksięgowana przez powódkę jako zapłata za faktury:

- FS (...) – 302 zł,

- FS (...) – 710,85 zł,

- FS (...) – 4 448,30 zł,

- FS (...) – 12 259,19 zł,

- FS (...) – 14 394,69 zł.

10 października 2016 roku R. P. (1) przelał na rachunek bankowy powódki kwotę 19 344,90 zł tytułem „za FV”. Kwota ta została zaksięgowana przez powódkę jako zapłata za faktury:

- FS (...) – 1 179,87 zł,

- FS (...) – 3 955,33 zł,

- FS (...) – 14 209,70 zł.

24 listopada 2016 roku powódka wezwała R. P. (1) do zapłaty kwoty 32 683,26 zł wraz z odsetkami w kwocie 204,35 zł. Strona powodowa wskazał, że pozwany nie dokonał płatności faktur nr:

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 2 883,19 zł, płatnej do 28 października 2016 roku,

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 6 174,60 zł, płatnej do 28 października 2016 roku,

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 6 174,60 zł, płatnej do 28 października 2016 roku,

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 2 703,48 zł, płatnej do 28 października 2016 roku,

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 772,38 zł, płatnej do 28 października 2016 roku,

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 77,49 zł, płatnej do 28 października 2016 roku,

- FS (...) z dnia 15 września 2016 roku, na kwotę 13 897,52 zł, płatnej do 4 listopada 2016 roku.

28 listopada 2016 roku R. P. (1) przelał na rachunek bankowy powódki kwotę 5 000 zł tytułem „za FV”. Kwota ta została zaksięgowana przez powódkę jako zapłata za faktury:

- FS (...) – 1 446,65 zł,

- FS (...) – 2 703,48 zł,

- FS (...) – 772,38 zł,

- FS (...) – 77,49 zł.

/dowody: potwierdzenia przelewów (k. 84-85, 98-99), zestawienie transakcji (k.136-145),

wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania (k. 34-37)/

15 lutego 2017 roku pozwany zalegał z płatnością kwot wynikających z faktur nr: FS (...), FS (...), FS (...), FS (...), FS (...), FS (...), FS (...), FS (...), FS (...), o łącznej kwocie 55 485,97 zł.

/dowód: zestawienie (k. 33)/

15 lutego 2017 roku 3W (...) Budowlana Spółka Akcyjna w R. wezwała A. P. i R. P. (1) do wykupu weksla i dobrowolnej zapłaty kwoty 56 766,06 zł. Pozwani odebrali wezwania 20 lutego 2017 roku.

/dowód: wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniami odbioru (k. 13-18)/

11 lipca 2017 roku R. P. (1) przelał na rachunek bankowy powódki kwotę 2 000 zł tytułem „za FV”. Kwota ta została zaksięgowana przez powódkę jako część zapłaty za fakturę FS (...).

/dowód: potwierdzenie przelewu (k. 84, 98), zestawienie (k.136-145)/

Zadłużenie pozwanego R. P. (1) z tytułu nieopłaconych faktur VAT wynosi łącznie 53 485,97 zł, na które złożyły się kwoty wynikające z faktur:

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 2 883,19 zł, płatnej do 28 października 2016 roku, do zapłaty pozostało 1 436,54 zł,

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 6 174,60 zł, płatnej do 28 października 2016 roku, do zapłaty pozostało 6 174,60 zł,

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 6 174,60 zł, płatnej do 28 października 2016 roku, do zapłaty pozostało 4 174,60 zł,

- FS (...) z dnia 15 września 2016 roku, na kwotę 13 897,52 zł, płatnej do 4 listopada 2016 roku, do zapłaty pozostało 13 897,52 zł,

- FS (...) z dnia 10 października 2016 roku, na kwotę 2 410,80 zł, płatnej do 29 listopada 2016 roku, do zapłaty pozostało 2 410,80 zł,

- FS (...) z dnia 10 października 2016 roku, na kwotę 4 426,34 zł, płatnej do 29 listopada 2016 roku, do zapłaty pozostało 4 426,34 zł,

- FS (...) z dnia 13 października 2016 roku, na kwotę 4 501,19 zł, płatnej do 2 grudnia 2016 roku, do zapłaty pozostało 4 501,19 zł,

- FS (...) z dnia 17 października 2016 roku, na kwotę 2 520,61 zł, płatnej do 6 grudnia 2016 roku, do zapłaty pozostało 2 520,61 zł,

- FS (...) z dnia 18 października 2016 roku, na kwotę 13 943,77 zł, płatnej do 7 grudnia 2016 roku, do zapłaty pozostało 13 943,77 zł.

Wysokość skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia wymagalności poszczególnych faktur do 14 lutego 2017 r. wyniosła 1 280,09 zł.

/dowody: faktury VAT (k. 45-65, 164-188), zestawienie (k.136-145)/

Sąd zważył, co następuje

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że początkowo powódka swojego roszczenia dochodziła na podstawie weksla wystawionego przez pozwanego R. P. (1) oraz poręczonego przez jego żonę A. P.. W toku postępowania dowodowego biegły z zakresu grafologii wskazał, że A. P. nie nakreśliła na wekslu własnoręcznie swojego podpisu, stąd też 3W (...) Budowlana Spółka Akcyjna w R. zmodyfikowała swoje żądanie.

Ostatecznie Sąd wydając orzeczenie w niniejszej sprawie w stosunku do pozwanego oparł się na stosunku prawnym, którego podstawą był wystawiony weksel in blanco na zabezpieczenie zobowiązania z umowy, zaś w stosunku do pozwanej na umowie handlowej zawartej 6 maja 2015 roku, zgodnie z którą pozwany R. P. (1) prowadzący działalność gospodarczą pod firmą handlowo - usługową (...) nabywał od powódki 3W (...) Budowlana Spółki Akcyjnej w R. towar w postaci materiałów budowlanych, za który był zobowiązany zapłacić określoną cenę wynikającą z faktur VAT, a A. P. na zaciągnięcie tego zobowiązania przez męża wyraziła zgodę.

Pozwani podnosili m. in. zarzut nieważności umowy sprzedaży z uwagi na brak podpisania umowy przez osoby do tego umocowane. Sąd, po przeprowadzeniu analizy zgromadzonych dokumentów w aktach sprawy doszedł do przekonania, że osoby reprezentujące 3W (...) Budowlana Spółkę Akcyjną w R. tj. K. W. i E. S. byli do tego umocowani na podstawie udzielonych im pełnomocnictw przez prezesa i wiceprezesa zarządu 3W (...) Budowlana Spółki Akcyjnej w R. (k. 146-147).

Jak wynika z ustalonego w sprawie stanu faktycznego pozwany nie wywiązał się z postanowień umowy łączącej go z powódką i nie uregulował w terminie należności z tytułu zakupu towaru. W ocenie Sądu twierdzenia pozwanego R. P. (1) jakby spłacił całość zadłużenia nie odnajdują odzwierciedlenia w przedstawionych dokumentach. W ślad za twierdzeniami strony powodowej wskazać należy, że zgodnie z art. 451 § 1 i 3 k.c. dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne. W braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych – na poczet najdawniej wymagalnego.

Pomiędzy stronami umowy wielokrotnie dochodziło do zakupu towarów budowlanych. Dokonując wpłat, na które wskazywała strona pozwana, kwot 5 000 zł, 2 000 zł, 32 115,03 zł oraz 19 344,90 zł R. P. (1) w tytułach przelewów zaznaczał jedynie, że są to przelewy „za FV” (k. 98-99). Jak wynika z zestawienia przedłożonego przez stronę powodową (k. 136-145) pozwany dokonując wcześniejszych wpłat wskazywał czasami numer konkretnej faktury, za którą chce zapłacić. Tego jednak w przypadku wyżej wymienionych przelewów R. P. (1) nie uczynił.

Mając powyższe na uwadze 3W (...) Budowlana Spółka Akcyjna w R. skorzystała ze swojego uprawienia wynikającego z art. 451 § 3 k.c. i wobec braku oświadczenia dłużnika spełnione świadczenie zaliczyła przede wszystkim na poczet długu najdawniej wymagalnego. Zaznaczyć trzeba, że kwoty 32 115,03 zł i 19 344,90 zł zostały zapłacone jeszcze przed powstaniem zadłużenia będącego przedmiotem niniejszego postępowania, a więc na pewno nie dotyczyły tego długu.

Wskazać dalej należy, że w razie istnienia sporu między stronami stosunku cywilnoprawnego obowiązek (ciężar dowodu) udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Unormowania kodeksowe przywiązują duże znaczenie do zasad kontradyktoryjności i dyspozycyjności, co znajduje szczególny wyraz w tym, że strony są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 232 k.p.c.). Stosownie do zasady wyrażonej w art. 3 k.p.c., a rozwiniętej m.in. w art. 232 zd. 1 k.p.c., dowody są obowiązane przedstawiać strony. Z art. 6 k.c. wynika przedmiot i osoba, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.).

Wobec postawionych przez pozwanych zarzutów reguła dowodowa z art. 6 k.c. nakładała na powódkę obowiązek wykazania, że strony łączyła umowa sprzedaży, zaś dochodzone roszczenie rzeczywiście powstało na skutek niezapłacenia przez R. P. (1) należności wynikających z faktur. W ocenie Sądu 3W (...) Spółka Akcyjna w R. sprostała ciążącemu na niej obowiązkowi dowodowemu, przedstawiając szczegółowe wyliczenia i rachunki stron, jak również wykazując, że umowa sprzedaży pomiędzy stronami została faktycznie zawarta.

Pozwani R. P. (1) i A. P. nie wykazali, aby dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie zostało przez nich spełnione czy też, że umowa przez nich zawarta była nieważna. Co prawda pozwani w toku postępowania dowodowego udowodnili, że podpis znajdujący się pod słowem „poręczam” na wekslu nie należy do A. P., jednak zmieniło to jedynie podstawę odpowiedzialności pozwanej za zobowiązania zaciągnięte przez małżonka. Powód podstawę faktyczną dochodzonego roszczenia w stosunku do A. P. zmienił w trakcie procesu, na co zezwala treść art. 193 § 1 k.p.c.

Jak wynika ze zgromadzonych dowodów na dzień zamknięcia przewodu sądowego zadłużenie pozwanego R. P. (1) z tytułu nieopłaconych faktur VAT wynosiło łącznie 53 485,97 zł, na które złożyły się kwoty wynikające z faktur:

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 2 883,19 zł, płatnej do 28 października 2016 roku, do zapłaty pozostało 1 436,54 zł,

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 6 174,60 zł, płatnej do 28 października 2016 roku, do zapłaty pozostało 6 174,60 zł,

- FS (...) z dnia 8 września 2016 roku, na kwotę 6 174,60 zł, płatnej do 28 października 2016 roku, do zapłaty pozostało 4 174,60 zł,

- FS (...) z dnia 15 września 2016 roku, na kwotę 13 897,52 zł, płatnej do 4 listopada 2016 roku, do zapłaty pozostało 13 897,52 zł,

- FS (...) z dnia 10 października 2016 roku, na kwotę 2 410,80 zł, płatnej do 29 listopada 2016 roku, do zapłaty pozostało 2 410,80 zł,

- FS (...) z dnia 10 października 2016 roku, na kwotę 4 426,34 zł, płatnej do 29 listopada 2016 roku, do zapłaty pozostało 4 426,34 zł,

- FS (...) z dnia 13 października 2016 roku, na kwotę 4 501,19 zł, płatnej do 2 grudnia 2016 roku, do zapłaty pozostało 4 501,19 zł,

- FS (...) z dnia 17 października 2016 roku, na kwotę 2 520,61 zł, płatnej do 6 grudnia 2016 roku, do zapłaty pozostało 2 520,61 zł,

- FS (...) z dnia 18 października 2016 roku, na kwotę 13 943,77 zł, płatnej do 7 grudnia 2016 roku, do zapłaty pozostało 13 943,77 zł.

W związku z opóźnieniem w płatności za otrzymany towar R. P. (1) zobowiązany był również do uiszczenia skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych (zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych) w łącznej wysokości 1 280,09 zł. Odsetki te zostały skapitalizowane od dnia wymagalności poszczególnych faktur VAT, tj.:

- FS (...) za okres od 29 października 2016 roku do 14 lutego 2017 roku – 40,75 zł,

- FS (...) za okres od 29 października 2016 roku do 14 lutego 2017 roku – 175,17 zł,

- FS (...) za okres od 29 października 2016 roku do 14 lutego 2017 roku – 175,17 zł,

- FS (...) za okres od 5 listopada 2016 roku do 14 lutego 2017 roku – 368,95 zł,

- FS (...) za okres od 30 listopada 2016 roku do 14 lutego 2017 roku – 48,32 zł,

- FS (...) za okres od 30 listopada 2016 roku do 14 lutego 2017 roku – 88,71 zł,

- FS (...) za okres od 3 grudnia 2016 roku do 14 lutego 2017 roku – 86,69 zł,

- FS (...) za okres od 7 grudnia 2016 roku do 14 lutego 2017 roku – 45,92 zł,

- FS (...) za okres od 7 grudnia 2016 roku do 14 lutego 2017 roku – 250,41 zł.

Podstawą faktyczną roszczenia wobec R. P. (1) był weksel własny wystawiony przez pozwanego, opatrzony klauzulą bez protestu, z terminem płatności na 23 lutego 2017 roku. Pozwany wraz z wekslem in blanco podpisał deklarację wekslową z 6 maja 2015 roku. Ziściły się określone w niej zasady wypełnienia weksla. Pismem z 15 lutego 2017 r. powódka wezwała pozwanego do wykupu weksla, czego ten nie uczynił. Suma wekslowa odpowiadała wysokości zadłużenia z umowy handlowej, co dowiedzione zostało w niniejszym postępowaniu. Zgodnie z art. 7 Prawa wekslowego jeżeli na wekslu znajdują się podpisy fałszywe (podpis A. P.), nie uchybia to ważności innych podpisów. Zobowiązanie wekslowe jest zobowiązaniem abstrakcyjnym. Polega na oderwaniu weksla od stosunku podstawowego. Zaciągnięcie abstrakcyjnego zobowiązania wekslowego powoduje dla dotychczasowego wierzyciela ze zobowiązania kauzalnego uzyskanie nowej wierzytelności, co umacnia jego pozycję prawną. Wystawienie i wręczenie wierzycielowi weksla in blanco pociąga za sobą powstanie między stronami nowego, samodzielnego stosunku materialno-prawnego opartego na przepisach Prawa wekslowego. Sąd oceniając materiał dowodowy stwierdził, że w ramach stosunku podstawowego istnieje roszczenie zabezpieczone wekslem w wysokości dowiedzionej przed Sądem, z uwagi na treść umowy i deklaracji wekslowej istniało uprawnienie do wypełnienia weksla, a uprawnienie to zostało wykonane w stosunku do R. P. (1) bez naruszenia przepisów. Stosownie do art. 9 Prawa wekslowego wystawca odpowiada za przyjęcie i za zapłatę wekslu.

Mając powyższe na uwadze Sąd w punkcie pierwszym wyroku zasądził od R. P. (1) na rzecz powódki kwotę 54 766,06 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 lutego 2017 roku.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 5 Prawa wekslowego, zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (§ 1). Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Należność uboczna została zasądzona od dnia 24 lutego 2017 roku, zgodnie z żądaniem powódki.

W punkcie drugim wyroku Sąd zasądził od pozwanej A. P. na rzecz powódki kwotę 54 766,06 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 lutego 2017 roku, zastrzegając pozwanej A. P. prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczoną odpowiedzialność do majątku wspólnego małżeńskiego z R. P. (1).

Zarówno wysokość zasądzonej kwoty w punkcie drugim wyroku, jak i rozstrzygnięcie dotyczące odsetek wynikają z ustaleń, które poczyniono rozstrzygając o zasadzie i wysokości roszczenia strony powodowej skierowanego względem R. P. (1). Uzasadniając rozstrzygnięcie zawarte w punkcie drugim wydanego orzeczenia wskazać należy, że A. P. co prawda nie złożyła własnoręcznego poręczenia na wekslu, jednakże oświadczyła pod umową sprzedaży zawartą 6 maja 2015 roku, iż jako współmałżonka osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą wyraża zgodę na zaciąganie zobowiązań przez męża R. P. (1) wobec 3W (...) Budowlana Spółki Akcyjnej w R..

Zgodnie z art. 41 § 1 k.r.o. jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka, wierzyciel może żądać zaspokojenia także z majątku wspólnego małżonków.

W związku z tym, iż A. P. wyraziła zgodę na zaciąganie zobowiązań przez swojego męża R. P. (1), odpowiada również osobiście za zobowiązania wynikające z umowy sprzedaży z 6 maja 2015 roku. Mając na uwadze treść wyżej przytoczonego przepisu oraz normę art. 319 k.p.c. Sąd zastrzegł pozwanej A. P. prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczoną odpowiedzialność do majątku wspólnego małżeńskiego z R. P. (1). Zgodnie bowiem z art. 319 k.p.c. jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności.

A. P. i R. P. (2) ponoszą względem siebie odpowiedzialność w ten sposób, że każdy z nich jest zobowiązany do zapłaty całej zasądzonej w wyroku należności głównej wraz z odsetkami z tym, że zapłata przez jednego z nich zwalnia drugiego do wysokości dokonanej zapłaty, o czym orzeczono w punkcie trzecim wyroku (odpowiedzialność in solidum). Ani ustawa ani umowa nie zastrzegły odpowiedzialności solidarnej pozwanych w okolicznościach faktycznych sprawy przedmiotowej.

3W (...) Budowlana Spółka Akcyjna w R. cofnęła powództw co do kwoty 2 000 zł wskazując, że pozwani zapłacili ją 12 lipca 2017 roku, czyli po wytoczeniu powództwa. Wobec cofnięcia przez powódkę żądania w zakresie 2 000 zł, Sąd na mocy art. 355 k.p.c. w związku z art. 203 § 1 k.p.c., postanowił jak w punkcie czwartym wyroku.

W punkcie piątym Sąd zasądził od 3W (...) Budowlana Spółki Akcyjnej na rzecz A. P. kwotę 1 991,98 zł tytułem wydatków na opinię biegłego grafologa. Pomimo przegranego procesu pozwana skutecznie wykazała, że na sfałszowanym dokumencie przedstawionym przez powódkę nie nakreśliła swojego podpisu. Rozstrzygnięcie w tym zakresie Sąd oparł na przepisie art. 103 § 1 k.p.c., zgodnie z którym niezależnie od wyniku sprawy sąd może włożyć na stronę lub interwenienta obowiązek zwrotu kosztów, wywołanych ich niesumiennym lub oczywiście niewłaściwym postępowaniem. Przedłożenie przez powódkę sfałszowanego dokumentu i żądanie na tej podstawie zasadzenia zapłaty, pomimo zarzutów stawianych przez stronę pozwaną, uznać należy za oczywiście niewłaściwe.

W pozostałym zakresie kosztów procesu Sąd orzekł zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c., na mocy którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na zasądzoną kwotę złożyły się: opłata od pozwu w wysokości 2 839 zł (710 zł – k. 20, 2 129 zł – k. 27), koszty zastępstwa procesowego w wysokości 5 400 zł (§ 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Sąd doszedł do przekonania, że w niniejszej sprawie nie zaistniały żadne przesłanki uzasadniające przyznanie pełnomocnikowi powódki wynagrodzenia w wysokości dwukrotności stawki minimalnej określonej w wyżej wymienionym rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości. Sprawa przedmiotowa jest typową sprawą o zapłatę z umowy sprzedaży. Po stronie powodowej konieczne było przedstawienie sposobu księgowania wpłat pozwanego. Zmiana podstawy faktycznej żądania w stosunku do pozwanej, jak też dłuższy czas postępowania w związku z przeprowadzeniem dowodu z opinii biegłego, wynikały tylko i wyłącznie z postawy powódki, która pierwotne roszczenie opierała na sfałszowanym dokumencie. Okoliczność ta nie przyczyniła się do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia sprawy. Sąd był zobligowany z urzędu zawiadomić Prokuratora o możliwości popełnienia przestępstwa.

Koszty postępowania zostały zasądzone wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia (art. 98 § 1 ¹ k.p.c.) z zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego (paralelnie do treści wyroku w punkcie 3 - roszczenie o zasądzenie kosztów procesu jest roszczeniem akcesoryjnym w stosunku do roszczenia podstawowego).

Sędzia Joanna Zachorowska

ZARZĄDZENIE

1.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron;

2.  kal.: 14 dni

G., 9 grudnia 2020 roku

Sędzia Joanna Zachorowska