Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 5 października 2021 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący: Sędzia Justyna Pikulik

po rozpoznaniu w dniu 5 października 2021 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko (...) Spółce Jawnej w S.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

postanawia:

1.  przyznać świadkowi A. P. (1) kwotę 1.659,44 zł (tysiąca sześciuset pięćdziesięciu dziewięciu złotych czterdzieści cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów stawiennictwa w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum na rozprawie w dniu 27 maja 2021 roku;

2.  przyznać świadkowi A. P. (1) kwotę 164,62 zł (stu sześćdziesięciu czterech złotych sześćdziesięciu dwóch groszy) tytułem zwrotu zarobku utraconego z powodu stawiennictwa w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum na rozprawie w dniu 27 maja 2021 roku;

3.  oddalić wniosek świadka A. P. (1) o zwrotu zarobku utraconego z powodu stawiennictwa w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum na rozprawie w dniu 27 maja 2021 roku w pozostałym zakresie.

Sygn. akt III C 762/21

Uzasadnienie postanowienia zapadłego przed Sądem Rejonowym Szczecin- Centrum w Szczecinie Wydział III Cywilny na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 października 2021 r.

Postanowieniem wydanym na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 października 2021 r. Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie przyznał świadkowi A. P. (1) kwotę 1.659,44 zł tytułem zwrotu kosztów stawiennictwa w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum na rozprawie w dniu 27 maja 2021 roku ( pkt 1 postanowienia), przyznał świadkowi A. P. (1) kwotę 164,62 zł tytułem zwrotu zarobku utraconego z powodu stawiennictwa w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum na rozprawie w dniu 27 maja 2021 roku ( pkt 2 postanowienia) i oddalił wniosek świadka A. P. (1) o zwrotu zarobku utraconego z powodu stawiennictwa w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum na rozprawie w dniu 27 maja 2021 roku w pozostałym zakresie ( pkt III postanowienia).

U podstaw takiego rozstrzygnięcia legły następujące względy.

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w pozwie przeciwko (...) Spółce Jawnej w S. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności zawnioskował dowód z przesłuchania świadka A. P. (1), zamieszkującego w B..

Zarządzeniem z dnia 5 marca 2021 r. Przewodniczący zarządził wezwanie świadka na termin rozprawy wyznaczony na dzień 27 maja 2021 r., godz. 8.30, sala nr 6.

Świadek A. P. (1) stawił się na wezwanie Sądu na rozprawie w dniu 27 maja 2021 r. o godz.8.30, jednakże nie został przesłuchany, gdyż Sąd ostatecznie wydał wyrok zaoczny, a świadek został zwolniony przez Przewodniczącą.

W dniu 28 maja 2021 r. do Sądu wpłynął wniosek świadka A. P. (1) z dnia 28 maja 2021 r. o zwrot kosztów stawiennictwa w Sądzie w dniu 27 maja 2021 r. Świadek zażądał zwrotu kosztów przejazdu w kwocie 939,44 zł na trasie B.- S., samochodem marki S. (...) o nr rejestracyjnym (...) o pojemności silnika 1968 cm3, ze wskazaniem, że świadek przejechał 1.124 km w obie strony. Świadek wniósł także o zwrot kosztów noclegu w hotelu w kwocie 720 zł. Świadek wniósł także o wypłacenie wynagrodzenia za utracony zarobek, nie wskazując jednak żądanej kwoty, a jedynie podając, że prowadzi własną działalność i „nie wie, jak to się liczy”. Do ww. wniosku świadek załączył kserokopię dowodu rejestracyjnego pojazdu marki S. (...) o nr rejestracyjnym (...) o pojemności silnika 1968 cm3, fakturę VAT nr (...) z 28 maja 2021 r. za usługę noclegową w dniach 27- 28 maja 2021 r. na kwotę 360 zł i fakturę VAT nr (...) z 27 maja 2021 r. za usługę noclegową w dniach 26- 27 maja 2021 r. na kwotę 360 zł.

Zarządzeniem z dnia 5 sierpnia 2021 r. zarządzono pouczenie świadka o treści art. 86 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i wezwano świadka A. P. (2) do wskazania kwoty, której przyznania domaga się tytułem zwrotu utraconego zarobku oraz wykazania faktu utraty zarobku we wskazanej kwocie, w terminie tygodniowym, pod rygorem przyjęcia, że świadek nie wykazał zasadności wniosku w zakresie zwrotu utraconego zarobku.

Kolejno, w dniu 31 sierpnia 2021 r. do Sądu wpłynął wniosek świadka A. P. (1) z dnia 26 sierpnia 2021 r. o zwrot utraconego zarobku w związku z koniecznością stawiennictwa w Sądzie w kwocie 500 zł z tytułu zatrudnienia w (...) A. P. (1) w kwocie 500 zł.

Zgodnie z art. 277 k.p.c. świadek ma prawo żądać zwrotu wydatków koniecznych, związanych ze stawiennictwem do sądu.

Zgodnie z art. 85, 86 i 87 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych(Dz.U.2020.755 t.j. z dnia 2020.04.27), świadkowi przysługuje zwrot kosztów podróży - z miejsca jego zamieszkania do miejsca wykonywania czynności sądowej na wezwanie sądu - w wysokości rzeczywiście poniesionych, racjonalnych i celowych kosztów przejazdu własnym samochodem lub innym odpowiednim środkiem transportu. Górną granicę należności, o których mowa w ust. 1, stanowi wysokość kosztów przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju. Według tych samych zasad świadkowi przysługuje zwrot kosztów noclegu oraz utrzymania w miejscu wykonywania czynności sądowej. Wysokość kosztów, o których mowa w ust. 1 i 3, świadek powinien należycie wykazać ( art.85).

Art. 86 ww. ustawy stanowi, że świadkowi przysługuje zwrot zarobku lub dochodu utraconego z powodu stawiennictwa na wezwanie sądu. Wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód za każdy dzień udziału w czynnościach sądowych przyznaje się świadkowi w wysokości jego przeciętnego dziennego zarobku lub dochodu. W przypadku świadka pozostającego w stosunku pracy przeciętny dzienny utracony zarobek oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu należnego pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Górną granicę należności, o których mowa w ust. 2, stanowi równowartość 4,6% kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość, ustaloną według odrębnych zasad, określa ustawa budżetowa. W przypadku gdy ogłoszenie ustawy budżetowej nastąpi po dniu 1 stycznia roku, którego dotyczy ustawa budżetowa, podstawę obliczenia należności za okres od 1 stycznia do dnia ogłoszenia ustawy budżetowej stanowi kwota bazowa w wysokości obowiązującej w grudniu roku poprzedniego.

Utratę zarobku lub dochodu, o których mowa w ust. 1, oraz ich wysokość świadek powinien należycie wykazać.

Zgodnie zaś z art. 87 ww. ustawy, prawo do żądania należności przewidzianych w art. 85 i 86 służy osobie wezwanej w charakterze świadka, jeżeli się stawiła, choćby nie została przesłuchana. W wypadku gdy osoba uprawniona do otrzymania należności przewidzianych w art. 85 i 86 zostanie wezwana w charakterze świadka w kilku sprawach na ten sam dzień, przyznaje się jej te należności tylko raz. Świadkowi, który zgłosił się bez wezwania sądu, należności przewidziane w art. 85 i 86 mogą być przyznane tylko w wypadku, jeżeli został przesłuchany przez sąd

W okolicznościach niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że świadek A. P. (1) stawił się na rozprawie w dniu 27 maja 2021 r. i chociaż nie został przesłuchany, w świetle powyższych przepisów należy mu się zwrot kosztów podróży - z miejsca jego zamieszkania do miejsca wykonywania czynności sądowej na wezwanie sądu oraz zwrot kosztów noclegu oraz utrzymania w miejscu wykonywania czynności sądowej.

Poniesienie tych wydatków świadek należycie wykazał, przedkładając kserokopię dowodu rejestracyjnego pojazdu marki S. (...) o nr rejestracyjnym (...) o pojemności silnika 1968 cm3, fakturę VAT nr (...) z 28 maja 2021 r. za usługę noclegową w dniach 27- 28 maja 2021 r. na kwotę 360 zł i fakturę VAT nr (...) z 27 maja 2021 r. za usługę noclegową w dniach 26- 27 maja 2021 r. na kwotę 360 zł.

Świadek wskazał, że przyjechał do sądu własnym samochodem marki S. (...) o nr rejestracyjnym (...) o pojemności silnika 1968 cm3 z B. do S. i z powrotem, pokonując odległość 1.124 Odległość B. od S. wynosi ok. 561 km, zatem ilość kilometrów pokonanych przez świadka przy trasie w obie strony jest z nią zgodna.

Jak już wyżej wskazano, w myśl art. 85 ust. 2 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, przepis wprowadza górną granicę należności z tytułu kosztów podróży. W tym zakresie zawiera odesłanie do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, które w § 3 ust. 4 stanowi, że w sytuacji podróży odbywanej własnym samochodem, przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu, ustaloną przez pracodawcę, która nie może być wyższa niż określona w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1265 oraz z 2013 r. poz. 21). Stawka ta wynosi zaś obecnie, przy samochodzie o pojemności powyżej 900 cm ³, 0,8358 zł za 1 kilometr. Tym samym kwota należna świadkowi to iloczyn 1.124 km i stawki 0,8358 zł, co daje kwotę 939,44 zł.

Zgodnie z art. 85 ust. 3 ww. ustawy świadkowi przysługuje także zwrot kosztów noclegu oraz utrzymania w miejscu wykonywania czynności sądowej. W tym przypadku będą znajdowały również zastosowanie zasady z art. 85 ust.1 u.k.s.c. odnoszące się do kryteriów rzeczywiście poniesionych, racjonalnych i celowych kosztów oraz art. 85 ust. 2 u.k.s.c., wskazującego na granicę należności z tego tytułu. Przy ustalaniu górnej granicy należności należy wziąć pod uwagę §7 ust.1 ww. Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r., zgodnie z którym stawką określającą należności z tego tytułu jest dieta. Jest ona przeznaczana na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia i wynosi 30 złotych za dobę podróży. Należność z tytułu diet oblicza się za czas od rozpoczęcia podróży –wyjazdu do powrotu- przyjazdu po wykonaniu zadania służbowego w następujący sposób: 1) jeżeli podróż trwa nie dłużej niż dobę i wynosi: a) mniej niż 8 godzin-dieta nie przysługuje, b) od 8 do 12 godzin – przysługuje 50% diety, c) ponad 12 godzin – przysługuje dieta w pełnej wysokości; 2) jeżeli podróż trwa dłużej niż dobę, za każdą dobę przysługuje dieta w pełnej wysokości, a za niepełną, ale rozpoczętą dobę: a) do 8 godzin- przysługuje 50% diety, b) ponad 8 godzin – przysługuje dieta w pełnej wysokości.

Natomiast wysokość zwrotu kosztów noclegu powinna być stwierdzona rachunkiem, ale nie może być ona wyższa za jedną dobę hotelową niż dwudziestokrotność stawki diety (§ 8 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r.).

W przedmiotowej zatem sprawie kwota żądana przez świadka za dobę- 360 zł, mieści się w ww. stawce ( maksymalną kwotą byłyby 600 zł- 30 zł x 20= 600 zł)

Art. 85 ust.4 u.k.s.c. nakłada na świadka obowiązek wykazania wysokości poniesionych kosztów podróży, a także kosztów noclegu oraz utrzymania w miejscu wykonywania czynności sądowych. Oznacza to, że świadek powinien udowodnić fakt poniesienia wyżej wymienionych kosztów, a także ich wysokość. W realiach niniejszej sprawy świadek przedstawił fakturę VAT nr (...) z 28 maja 2021 r. za usługę noclegową w dniach 27- 28 maja 2021 r. na kwotę 360 zł i fakturę VAT nr (...) z 27 maja 2021 r. za usługę noclegową w dniach 26- 27 maja 2021 r. na kwotę 360 zł.

Sąd za zasadny uznał zatem zwrot kosztów noclegu świadka za dwie doby, tj. w 26-27 maja i 27-28 maja- doba hotelowa kosztowała 360 zł, zatem łącznie 720 zł. Sąd uznał za zasadną konieczność zwrotu kosztów 2 noclegów zważywszy na odległość S. od B.- 1.124 km.

Łącznie zatem świadkowi tytułem zwrotu kosztów stawiennictwa na rozprawie w dniu 27 maja 2021 roku należy się kwota 1.659,44 zł ( pkt 1 postanowienia- 939,44 zł + 720 zł).

Ponadto, zgodnie z art. 86 ust. 1 u.k.s.c., świadkowi przysługuje także zwrot zarobku lub dochodu utraconego z powodu stawiennictwa na wezwanie sądu. O zwrot zarobku lub dochodu mogą ubiegać się świadkowie uzyskujący wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia, bez względu na jego podstawę oraz świadkowie prowadzący działalność gospodarczą na własny rachunek (rolniczą, pozarolniczą, zawodową). Istotą domagania się przez świadka zwrotu zarobku lub dochodu jest fakt ich rzeczywistej utraty, zatem przyznanie tychże należności ma charakter kompensacyjny. Wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód za każdy dzień udziału w czynnościach sądowych przyznaje się świadkowi w wysokości jego przeciętnego dziennego zarobku lub dochodu (art. 86 ust.2 zd. 1 u.k.s.c.). Przyjmuje się, że świadek w wyniku stawiennictwa w sądzie traci zarobek w wysokości netto, natomiast przy obliczaniu utraconego dochodu bierze się pod uwagę wartość po pomniejszeniu przychodu o koszty jego uzyskania, dodatkowo pomniejszonego o należności publicznoprawne, w tym podatki i składki na ubezpieczenie społeczne. W przypadku świadka pozostającego w stosunku pracy przeciętny dzienny utracony zarobek oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu należnego pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Granicą należności świadka z tytułu utraconego zarobku lub dochodu stanowi równowartość 4,6% kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość, ustaloną według odrębnych zasad, określa ustawa budżetowa. W dalszej części przepisu art. 86 ust. 3 u.k.s.c. określono sposób określania tej granicy, w przypadku gdy ogłoszenie ustawy budżetowej następuje po dniu 1 stycznia roku, którego dotyczy ustawa budżetowa. Podstawę obliczenia należności za okres od 1 stycznia do dnia ogłoszenia ustawy budżetowej stanowi wówczas kwota bazowa w wysokości obowiązującej w grudniu roku poprzedniego.

Co istotne, na świadku spoczywa obowiązek udowodnienia wysokości utraconego zarobku lub dochodu za pomocą wszelkich możliwych środków dowodowych, np. rachunków, faktur, zeznań podatkowych, wyciągów z ksiąg rachunkowych (art. 86 ust. 4 u.k.s.c.).

W okolicznościach niniejszej sprawy, świadek pierwotnie wniósł także o wypłacenie wynagrodzenia za utracony zarobek, nie wskazując jednak żądanej kwoty, a jedynie podając, że prowadzi własną działalność i „nie wie, jak to się liczy”, następnie zaś, na zobowiązanie Przewodniczącej, w dniu 31 sierpnia 2021 r. wniósł o zwrot utraconego zarobku w związku z koniecznością stawiennictwa w Sądzie w kwocie 500 zł z tytułu zatrudnienia w (...) A. P. (1) w kwocie 500 zł, w żaden sposób nie uzasadniając, jak tą kwotę obliczył.

Sąd uznał, że skoro przepisy przewidują, że górną granicę należności dla świadka stanowi równowartość 4,6% kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, a obecnie jest to kwota 82,31 zł, taka też jest maksymalna kwota zwrotu za jednodniową utratę zarobku lub dochodu świadka w niniejszej sprawie. W ocenie Sądu zatem, świadkowi A. P. (1) należy się zwrot dochodu za 2 dni pracy, tj. 26 maja i 27 maja- jeden dzień na dojazd i 27 maja- dzień rozprawy, wtedy bowiem swoich obowiązków zawodowych nie mógł wykonywać.

Wobec powyższego, Sąd przyznał świadkowi A. P. (1) kwotę 164,62 zł ( 2 x 82,31 zł) tytułem zwrotu zarobku utraconego z powodu stawiennictwa w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum na rozprawie w dniu 27 maja 2021 roku, zaś w pozostałym zakresie oddalił wniosek świadka A. P. (1) o zwrotu zarobku utraconego z powodu stawiennictwa w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum na rozprawie w dniu 27 maja 2021 roku.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji postanowienia.