Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 14 października 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodnicząca: Sędzia (del.) Anna Ogińska - Łągiewka

po rozpoznaniu w dniu 14 października 2019 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) S.A. z siedzibą w R.

z udziałem F. F.

o zabezpieczenie przed wszczęciem postępowania

postanawia:

1.  udzielić zabezpieczenia roszczenia uprawnionemu (...) S.A. z siedzibą w R.
w sprawie o nakazanie zaniechania kopiowania i / lub wykorzystywania i / lub ujawniania i / lub przekazywania osobom trzecim informacji stanowiących tajemnice przedsiębiorstwa, na czas trwania postępowania, poprzez nakazanie uczestnikowi postępowania F. F. zaniechania kopiowania, wykorzystywania, ujawniania
i przekazywania osobom trzecim informacji stanowiących tajemnicę uprawnionego (...) S.A. z siedzibą w R., w tym danych kontrahentów, list klientów, warunków handlowych umów z kontrahentami, marż, ofert handlowych, zamówień, budżetów, projektów dostarczanych klientom rozwiązań, wycen poszczególnych projektów, protokołów prac poprzeglądowych i tym podobnych, w dowolnej formie i dowolnymi kanałami porozumiewania się;

2.  zagrozić F. F. nakazaniem zapłaty na rzecz (...) S.A. z siedzibą w R. sumy pieniężnej w wysokości 15.000 zł (słownie: piętnaście tysięcy)
na wypadek naruszenia przez F. F. obowiązków określonych w punkcie
1. sentencji postanowienia;

3.  w pozostałym zakresie wniosek oddala;

4.  wyznaczyć uprawnionemu (...) S.A. z siedzibą w R. czternastodniowy termin na wytoczenie powództwa o nakazanie zaniechania kopiowania i / lub wykorzystywania
i / lub ujawniania i / lub przekazywania osobom trzecim informacji stanowiących tajemnice przedsiębiorstwa pod rygorem upadku zabezpieczenia

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 7 października 2019 r. uprawniona (...) S.A. z siedzibą w R. wniosła o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o nakazanie F. F. zaniechania kopiowania i/lub wykorzystywania i/lub ujawniania i/lub przekazywania osobom trzecim informacji stanowiących tajemnice przedsiębiorstwa (...) S.A., w szczególności danych kontrahentów (w tym danych kontaktowych ich przedstawicieli), list klientów (w tym odbiorców i dostawców), warunków handlowych umów z kontrahentami marż, ofert handlowych, zamówień, budżetów, wycen poszczególnych projektów, projektów (rysunków technicznych) dostarczanych klientom rozwiązań, protokołów prac poprzeglądowych, etc.
w jakiejkolwiek formie (papierowej lub elektronicznej) lub jakimikolwiek kanałami porozumiewania się (ustnie, pisemnie lub za pomocą jakichkolwiek form porozumienia się
na odległość typu: email, sms, facebook, social media), poprzez nakazanie obowiązanemu F. F. na czas trwania postępowania zaniechania kopiowania i/lub wykorzystywania i/lub ujawniania i/lub przekazywania osobom trzecim informacji stanowiących tajemnice przedsiębiorstwa (...) S.A., w szczególności danych kontrahentów (w tym danych kontaktowych ich przedstawicieli), list klientów (w tym odbiorców
i dostawców), warunków handlowych umów z kontrahentami marż, ofert handlowych, zamówień, budżetów, wycen poszczególnych projektów, projektów (rysunków technicznych) dostarczanych klientom rozwiązań, protokołów prac poprzeglądowych, etc. w jakiejkolwiek formie (papierowej lub elektronicznej) lub jakimikolwiek kanałami porozumiewania
się ( wniosek, k. 4 – 5 akt).

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Wnioskodawczyni (...) S.A. z siedzibą w R. prowadzi działalność gospodarczą obejmującą m.in. produkcję mebli biurowych i sklepowych, naprawę i konserwację mebli
i wyposażenia domowego, produkcje konstrukcji metalowych i ich części, naprawę
i konserwację mebli i wyposażenia domowego ( wydruk KRS, k. 27 – 47 akt).

Wnioskodawczyni posiada konkurentów na rynku, w tym m.in. firmę (...) ( wydruk ze strony firmy, k. 205 akt).

Wnioskodawczyni (...)S.A. z siedzibą w R. zawarła z uczestnikiem postępowania F. F. w dniu 1 lipca 2016 r. umowę o pracę na czas nieokreślony ( umowa,
k. 59 – 62 akt).

Zgodnie z § 7 umowy, pracownik zobowiązany był do zachowania tajemnicy pracodawcy zgodnie z art. 100 § 2 pkt 4 i 5 k.p. oraz art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zasadach, określonych w odrębnym porozumieniu w przedmiocie przedsiębiorstwa ( umowa, k. 60 akt).

W umowie wprowadzono też klauzulę o zakazie konkurencji oraz w przedmiocie praw do twórczości pracowniczej ( umowa, k. 60 – 62 akt).

Tego samego dnia zawarto także porozumienie w przedmiocie tajemnicy przedsiębiorstwa, zakazu konkurencji i prawa do twórczości pracowniczej ( porozumienie,
k. 207 – 212 akt).

F. F. w dniu 11 września 2019 r. przedstawił wnioskodawcy jako swojemu pracodawcy wniosek o rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron z dniem
31 października 2019 r. ( rozwiązanie za porozumieniem, k. 69 akt).

F. F. w dniu 23 września 2019 r. korzystając ze swojego komputera, skopiował
na prywatny nośnik w godzinach od 09:03:57 do 14:18:15 znaczną ilość plików pochodzących z wewnętrznej bazy danych wnioskodawczyni, dotyczących m.in. informacji handlowych pozwanej, informacji pracowniczych pozwanej, analiz sprzedaży, umów i projektów umów, wycen i innych dokumentów ( wydruk raportu z kopiowania danych, k. 71 – 199 akt).

W dniu 26 września 2019 r. wnioskodawczyni rozwiązała z uczestnikiem postępowania umowę o pracę bez wypowiedzenia, wskazując jako przyczynę ciężkie naruszenie przez uczestnika postępowania podstawowych obowiązków pracowniczych polegających
na złamaniu tajemnicy przedsiębiorstwa, polegającej na kopiowaniu danych z bazy firmy (...) S.A. na prywatne nośniki, w punktach dotyczących informacji handlowych, informacji produkcyjnych i technologicznych, oferowanych przez spółkę produktów ( rozwiązanie umowy o pracę, k. 201 akt).

Na wstępnie rozważań wskazać należy, iż postępowanie zabezpieczające jest procesową formą tymczasowej ochrony prawnej i spełnia pomocniczą rolę w stosunku do postępowania rozpoznawczego. Jego celem jest zapewnienie efektywności orzeczenia wydanego
w postępowaniu, w którym wierzyciel ma dochodzić swego roszczenia, jednakże
bez przesądzania o kształcie przyszłego rozstrzygnięcia w sprawie.

Zgodnie z art. 730 § 2 k.p.c., Sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku, natomiast zgodnie z art. 730 ¹ § 1 k.p.c., udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, który z kolei istnieje wtedy (zgodnie z § 2), gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. W doktrynie podkreśla się, że „osiągnięcie celu postępowania w sprawie w rozumieniu art. 730 ¹ § 2 wiązać należy z rodzajem ochrony prawnej, której udzielenia żąda się w postępowaniu cywilnym. O istnieniu podstawy zabezpieczenia można więc mówić wtedy, gdy bez zabezpieczenia ochrona prawna udzielona
w merytorycznym orzeczeniu w sprawie okaże się niepełna”. (A. Jakubecki (red), Kodeks postępowania cywilnego. Praktyczny komentarz, Zakamycze, 2005, wyd. II).

Stosownie do art. 731 k.p.c. zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej, co dotyczy zarówno zabezpieczenia roszczeń pieniężnych, jak i niepieniężnych ( por.: postanowienie Sądu Najwyższego z 17 lutego 1986r., sygn. akt IV CZ 17/86, LEX nr 8746). Zasada ta „wynika z funkcji postępowania zabezpieczającego, która polega na udzielaniu ochrony prawnej o tymczasowym charakterze. Odmienność ochrony prawnej udzielanej w postępowaniu zabezpieczającym wyraża się także w tym, że jest to ochrona o innej treści niż w postępowaniu rozpoznawczym, a orzeczony sposób zabezpieczenia różni się od treści obowiązku nałożonego na obowiązanego
w merytorycznym orzeczeniu” (A. Jakubecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Praktyczny komentarz, Zakamycze, 2005, wyd. II).

Dla udzielenia zabezpieczenia konieczne jest kumulatywne zaistnienie dwóch przesłanek określonych w art. 730 ¹ k.p.c. a zatem, gdy zostały uprawdopodobnione: roszczenie oraz interes prawny. Brak którejkolwiek z nich wyłącza możliwość wydania postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia uprawnionego.

Podstawę materialnoprawną roszczeń z którymi wnioskodawca ma zamiar wystąpić stanowi art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej; ustawa) w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy i art. 11 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy, czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 ustawy, czynem nieuczciwej konkurencji jest ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności (ust. 2).

Pozyskanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, w szczególności gdy następuje bez zgody uprawnionego
do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi i wynika z nieuprawnionego dostępu, przywłaszczenia, kopiowania dokumentów, przedmiotów, materiałów, substancji, plików elektronicznych obejmujących te informacje lub umożliwiających wnioskowanie o ich treści (ust. 3).

Wykorzystanie lub ujawnienie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, w szczególności gdy następuje bez zgody uprawnionego do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi i narusza obowiązek ograniczenia
ich wykorzystywania lub ujawniania wynikający z ustawy, czynności prawnej lub z innego aktu albo gdy zostało dokonane przez osobę, która pozyskała te informacje, dokonując czynu nieuczciwej konkurencji (ust. 4).

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy w razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać zaniechania niedozwolonych działań.

Dokonując oceny obu przesłanek w sprawie niniejszej, zdaniem Sądu wniosek
o udzielenie zabezpieczenia podlegał uwzględnieniu. W ocenie tut. wnioskodawczyni wykazała legitymację czynną do dochodzenia roszczenia, z którym ma zamiar wystąpić albowiem bezsprzecznie jest przedsiębiorcą, co wynika z załączonego do wniosku wydruku z KRS.

Wnioskodawczyni uprawdopodobniła także, że posiada interes prawny w dochodzeniu roszczenia objętego przyszłym powództwem, bowiem domagać się będzie zapewnienia jej ochrony prawnej przed działaniami pozwanego, polegającymi na możliwym wykorzystaniu informacji pozyskanymi w czasie zatrudnienia w powodowej spółce na korzyść swoją
lub konkurencyjnego podmiotu, np. (...). Okoliczność
ta uprawdopodabnia wniosek, że uczestnik postępowania poprzez ewentualne dopuszczenie się czynów niedozwolonej konkurencji (które to będzie przedmiotem właściwego rozpoznania
w toku postępowania dowodowego) może naruszać interes ekonomiczny wnioskodawczyni lub im bezpośrednio zagrażać.

Sąd ocenił także, że wnioskodawczyni uprawdopodobniła okoliczność możliwego dopuszczenia się przez uczestnika postępowania, jako byłego już pracownika wnioskodawczyni, naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa w zakresie w jakim dopuścił się
on skopiowania na prywatny nośnik pamięci danych poufnych i zabezpieczonych dotyczących wskazanych wyżej obszarów działalności pozwanej. Konsekwentnie, stwierdzić należy iż przesłanka uprawdopodobnienia roszczenia została spełniona.

Tożsamo ocenić należało przesłankę interesu prawnego. Z przepisu art. 730 ¹ § 2 k.p.c. wynika, że interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia przejawia się jako potrzeba wydania nakazów lub zakazów zmierzających do usunięcia zagrożenia albo poważnego utrudnienia osiągnięcia celu postępowania w sprawie. Interes prawny jako przesłanka zabezpieczenia istnieje w przypadku, gdy zachodzi potrzeba zapewnienia uprawnionemu "należytej ochrony prawnej", zanim uzyska ochronę definitywną (ostateczną), czyli zanim zostanie osiągnięty cel postępowania w sprawie, w związku z którym następuje udzielenie zabezpieczenia.

W tym znaczeniu niewątpliwe zasadnym jest udzielenie zabezpieczenia z uwagi
na potencjalne lecz możliwe ujawnienie przez uczestnika postępowania informacji
o charakterze poufnym dotyczących prowadzonej przez wnioskodawczynię działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni uprawdopodobniła, że stan braku zabezpieczenia stwarza realne zagrożenie dla jej interesów.

Wobec powyższego, Sąd mając na względzie konieczność kumulatywnego spełnienia przesłanek w celu udzielenia zabezpieczenia, wniosek uwzględnił.

Odnosząc się pokrótce do wskazanego sposobu zabezpieczenia, wskazać należy
iż zgodnie z treścią art. 755 § 1 k.p.c. jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna
za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych.

W ocenie tutejszego Sądu, zgłoszone żądanie należy uznać za zasadne. Rozpowszechnienie lub ujawnienie skopiowanych dokumentów, o ile potwierdzone zostaną wszelkie okoliczności wskazane w treści wniosku w toku właściwego postępowania dowodowego, ma charakter nieodwracalny i jeżeli jego powództwo okazałoby się, w zakresie żądania zaniechania takiej działalności przez uczestnika postępowania, uzasadnione, przywrócenie stanu poprzedniego w oparciu o zapadły wyrok sankcjonujący taki zakaz byłoby niemożliwe. Zatem jedynym skutecznym środkiem zabezpieczenia jest, do czasu rozstrzygnięcia sporu, nakazanie zaniechania kopiowania, ujawniania i przekazywania osobom trzecim informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa (...) S.A. Tak sformułowane żądanie nie godzi w przepis art. 731 k.p.c., albowiem z uwagi na treść art. 755 § 2 ¹ k.p.c. uznać należy iż tylko tak sformułowana przez wnioskodawczynię forma zabezpieczenia może skutecznie ochronić go przed niekorzystnymi skutkami ujawnienia czy przekazania innym osobom skopiowanych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa.

W myśl art. 756 ² § 1 ust. 1 k.p.c., uwzględniając wniosek o zabezpieczenie przez uregulowanie stosunków na czas trwania postępowania sąd, na wniosek uprawnionego, może w postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia zagrozić obowiązanemu nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz uprawnionego na wypadek naruszenia obowiązków określonych w tym postanowieniu.

Zdaniem tutejszego Sądu na uwzględnienie zasługiwał także wniosek o żądanie zagrożenia karą pieniężną na rzecz (...) S.A. z siedzibą w R. na wypadek naruszenia przez F. F. obowiązków określonych w punkcie 1. sentencji postanowienia. W ocenie tut. Sądu, samo orzeczenie z punktu 1. sentencji może bowiem nie być wystarczające wobec skali potencjalnego naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa, ani tym bardziej może samo w sobie nie zapewnić należytej ochrony. Tut. Sąd ocenił, że ewentualne konsekwencje naruszenia nakazu z punktu 1. sentencji, winny być oczywiste i na tyle dotkliwe, aby skutecznie odstraszały uczestnika postępowania. Stąd przyjęta suma pieniężna, która odpowiada potencjalnym skutkom naruszenia ujawnienia tego rodzaju tajemnicy i pozostaje w związku z występującymi na gruncie zawartej z powodem umowy karami umownymi. Sąd nie podzielił w tej kwestii argumentacji uprawnionego, który ograniczył się do ogólnikowego wskazania że kara winna być na tyle wysoka, aby stopień jej dolegliwości zmotywował obowiązanego do wykonania nakazu. Wnioskodawczyni w żaden sposób nie wyjaśniła przyczyn przyjęcia takiej kwoty, która zdaniem Sądu rażąco odbiegała od przyjętych norm i ograniczeń wynikających z treści samej umowy obowiązującej pomiędzy uczestnikiem postępowania a wnioskodawczynią. Nie sposób równocześnie ocenić, aby przyjęty sposób zabezpieczenia był nadmierny, bowiem co do zasady nie nakłada on na uczestnika postępowania obowiązków zmuszających go do konkretnych działań, a jedynie do powstrzymywania się od ujawnienia lub przekazania informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w świetle uprawdopodobnionego roszczenia.

Zważywszy, że wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania, Sąd na podstawie art. 733 k.p.c., udzielił mu dwutygodniowego terminu na złożenie pozwu pod rygorem upadku zabezpieczenia.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji.

Zarządzenie:
(...)
i(...)

14.10.2019 r.