Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 1005/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: st. sekr. sąd. Marzena Wach

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Mirosława Zelenta,

po rozpoznaniu w dniu 23 grudnia 2021r.

sprawy: D. Ł. (1) , ur. (...) w B., syna A. i J. z domu K.,

oskarżonego z art. 155 kk,

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora,

od wyroku Sądu Rejonowego w P. II Wydziału Karnego z dnia 22 września 2021 r., sygn. akt(...)

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w P. przekazuje.

FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 1005/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego wP. z dnia 22 września 2021 r. w sprawie (...)

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obrazy przepisów postepowania tj. art. 7 kpk i art.. 410 kpk poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, nie uwzględniającą całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, w szczególności w postaci zeznali świadków - J. S., J. D., Z. oraz wyjaśnień oskarżonego D. Ł. (1), konsekwencją której to oceny był błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na uznaniu, iż oskarżony w swoim zachowaniem nie wyczerpał znamion czynu stypizowanego w art. 155 kk, co skutkowało jego uniewinnieniem, a nadto dowolną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego która skutkowała brakiem uznania oskarżonego (w ramach zarzucanego mu czynu) za winnego co najmniej tego, że w okresie od dnia 19 maja 2020 r. do 26 maja 2020 r. na terenie posesji (...)w miejscowości Ł., jako opiekun i posiadacz psa rasy amstaff wiedząc, że pies ten nie jest zabezpieczony kagańcem i poruszał się swobodnie po całej posesji, zezwalał na wejście na jej teren A. B. (1), nie odizolowując psa i nie zabezpieczając w żaden sposób A. B. (1) przed dostępem do niego psa, czym nie dopełnił w danej sytuacji ciążącego na nim obowiązku opieki nad A. B. (1) wynikającego z art. 431 ustawy z dnia 23 .04.1964 r. kodeks cywilny, czym naraził go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu dopuszczając do kilkukrotnego zaatakowania A. B. (1) we wskazanym okresie i pokąsania przez psa tj. popełnienia występku z art. 1602 kk

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie przesądzając ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie podnieść należy, że apelacja jest o tyle zasadna o ile z jej treści a przede wszystkim z analizy akt spawy wynika potrzeba uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Przede wszystkim trafnie wskazuje skarżący, że materiał dowodowego zdaje się wskazywać, że oskarżony zlekceważył realne zagrożenie jakie stwarzał dla osób trzecich posiadany przez niego pies. Oskarżony bowiem zezwalał im wchodzić na jego posesję, a także przebywać u niego w domu. Ponadto w takiej sytuacji oskarżony względem tych osób faktycznie przyjmował na siebie rolę gwaranta, na którym to tym samym ciążył szczególny, prawny obowiązek odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego dobru prawnemu ze strony posiadanego psa, o ile zwierzę w tym czasie nie było na uwięzi bądź też nie było odizolowane. Zatem D. Ł. jako gwarant zobowiązany był do podjęcia skutecznych działań, które uniemożliwiłyby agresywne zachowanie psa wobec osób trzecich. Tymczasem właśnie ta funkcja gwaranta nie została wzięta pod uwagę przez Sąd I instancji przy ocenie zachowania oskarżonego.

Ma to o tyle znaczenie o ile zważy się, że Sąd Rejonowy ustalił i przyjął, iż pies od co najmniej 19 maja 2020 r. przejawiał względem oskarżonego i pokrzywdzonego zachowania agresywne, przy czym wymienieni do czasu tragicznej śmierci A. B., tolerowali taki stan rzeczy, tj. mieszkali i przebywali wspólnie z psem w obrębie posesji. Postronne osoby widziały powstałe w wyniku pokąsania obrażenia u oskarżonego i pokrzywdzonego. Ponadto wobec takich zdarzeń oskarżony zgodził się aby J. D. poczyniła kroki w celu odebrania od niego psa przez jakiś uprawniony do tego podmiot.

Za apelacją podkreślenia wymaga, że gdy w dniu zdarzenia wieczorem D. Ł. w domu wraz z pokrzywdzonym i J. S. spożywali alkohol w pewnym momencie pies ugryzł pokrzywdzonego w prawą rękę i zrobił mu dość głębokie rany. Co również istotne oskarżony wskazał, że na swojej posesji nie wiązał psa, który chodził on luzem, przy czym wielokroć zdarzało się, że pies był agresywny względem A. B. (1); pies gryzł pokrzywdzonego za ręce a D. Ł. odciągał psa gdy ten się szamotał z pokrzywdzonym.

Zatem z wyjaśnień samego oskarżonego w istocie wynika, że wielokrotnie lekceważył on zagrożenie jakie stwarzał posiadany przez niego pies, szczególnie wiedząc że pies dopuszczał się ataków na niego i A. B. (1), przy czym oskarżony miał świadomość, że opiekuje się psem agresywnym; jego posesja była oznaczona tabliczką „zły pies"; faktycznie tolerował on agresywnego zachowania psa. Jednakże D. Ł. jako posiadacz psa, zezwalając pokrzywdzonemu na wejście na posesję i przebywanie w domu w obecności psa, który przejawiał od dawna agresywne zachowania przejmował rolę gwaranta nie nastąpienia skutku stanowiącego znamię czynu zabronionego i nawet lekkomyślne zachowanie ze strony pokrzywdzonego nie mogło niweczyć zachowania oskarżonego oraz zaniechań z jego strony. To na oskarżonym ciążył obowiązek właściwego zabezpieczenia psa w momencie w którym zezwalał on osobom trzecim, w tym pokrzywdzonemu wchodzić na swoją posesję i przebywać w swoim domu. Wprawdzie A. B., jak to wskazał Sąd I instancji, wchodząc na teren posesji oskarżonego musiał sobie zdawać sprawę, z jakim ryzkiem może to się wiązać, to jednakże z pola uwagi nie może umknąć to, że pokrzywdzony od jakiegoś czasu u niego mieszkał. Zatem w tym czasie, w którym D. Ł. zezwalał pokrzywdzonemu na wejście na posesję i pobyt w domu winien przedsięwziąć skuteczne środki aby zapobiec agresywnym zachowaniom psa wobec pokrzywdzonego. To właściciel psa zobowiązany był do neutralizacji niebezpieczeństwa pochodzącego od tego zwierzęcia w stosunku do wszelkich osób i wszelkiego mienia.

Zasadnie zatem oskarżyciel publiczny zarzucił, że Sąd I instancji skupił się na ustaleniu czy oskarżonemu można przypisać skutek określony w art. 155 kk i faktycznie pominął „pełnienie przez oskarżonego funkcji gwaranta, a co za tym idzie możliwość przypisania oskarżonemu w ramach zarzucanego mu czynu innego skutku —narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo, spowodowania obrażeń naruszających czynności narządu ciała na okres powyżej dni 7”. Przecież sam oskarżony opisywał faktyczne przypadki agresywnego zachowania psa wobec pokrzywdzonego a do skutku w postaci narażenia A. B. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu dochodziło w całym okresie objętym zarzutem.

Z uwagi na to, że zdaje się, iż oskarżony nie zachowywał nawet zwykłej ostrożności wymaganej przy posiadaniu psa przejawiającego agresywne zachowania, mimo ze możliwość ataku ze strony psa mógł przewidzieć. W kontekście wielości ataków na pokrzywdzonego rozważenia zatem wymaga ocena czy oskarżony przewidywał możliwość narażenia pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i godził się na to. W zakresie stawianego D. Ł. zarzutu w postaci nieumyślnego spowodowania śmierci nie bez znaczenia również jest i to, że „największą ilość krwi ujawniono w domu oskarżonego, szczególnie na kanapie (zdjęcia k.42-43); na zewnątrz i w miejscu ujawnienia zwłok nie było krwi; portfel pokrzywdzonego został w domu D. Ł. (1), obuwie także”.

Mając na uwadze powyższe okoliczności przy ponownym rozpoznaniu sprawy konieczne jest rozważanie oceny zachowania D. Ł. także przez pryzmat art. 160 § 2 kk, art.160§3 kk czy też z art.77 kw; w tym ostatnim wypadku związanym z brakiem zachowania należytej ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia sam oskarżony wskazywał, że pies biegał luzem jak na teren posesji wchodziły inne osoby nawet z dziećmi.

Wniosek

O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec wskazanych okoliczności wniosek zawarty w apelacji prokuratora okazał się zasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwi ęź le o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Z przyczyn wskazanych powyżej wyrok Sądu Rejonowego w P. II Wydziału Karnego z dnia 22 września 2021 r., sygn. akt (...) uchylono i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w P.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy postępowanie winno być przeprowadzone z uwzględnieniem poczynionych wyżej uwag co winno pozwolić na ustalenie kwestii odpowiedzialności D. Ł. (1) w zakresie jego zachowania (zaniechania) od dnia 19 maja 2020 r. do 26 maja 2020 r. gdy jako opiekun i posiadacz psa rasy amstaff wiedząc, że pies ten nie jest zabezpieczony kagańcem i poruszał się swobodnie po całej posesji, zezwalał na wejście na jej teren A. B. (1), czym miał go narazić na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu dopuszczając do kilkukrotnego zaatakowania pokrzywdzonego i pokąsania przez psa.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w P.z dnia 22 września 2021 r. w sprawie(...)

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana