Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II AKa 251/21

WYROK

0.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 października 2021 r.

3Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSA Agata Regulska (spr.)

Sędziowie: SA Robert Zdych

SA Piotr Kaczmarek

Protokolant: Wiktoria Dąbrowicz

5przy udziale prokuratora Prokuratury (...) we W. Waldemara Kawalca

6po rozpoznaniu w dniu 14 października 2021 r.

7sprawy oskarżonego M. K. o czyn z:

8art. 13 § 1 kk w związku z art. 148 § 1 kk i art. 157 § 1 kk i art. 224 § 2 kk w związku z art. 11 § 2 kk

9na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

10od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy

11z dnia 18 maja 2021 r. sygn. akt III K 56/20

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1)  uznaje oskarżonego M. K. za winnego tego, że 16 grudnia 2019 r. w P., działając w celu zmuszenia funkcjonariuszek publicznych – policjantek U. S. i E. K. do zaniechania prawnej czynności służbowej zatrzymania, wyrywał się i wyswobodził, a następnie po natychmiast podjętym pościgu, dusił przedramieniem U. S. narażając ją na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, przy czym przez duszenie, szarpanie, przewrócenie i przygniatanie do ziemi spowodował w zamiarze bezpośrednim u U. S. obrażenia w postaci wybroczyn krwawych podspojówkowych oka lewego, stłuczenia ręki prawej z otarciami naskórka, obrzękiem i podbiegnięciem krwawym, znacznego ograniczenia bólowego ruchomości palców ręki prawej, skręcenia prawego stawu promieniowo-nadgarstkowego, otarć naskórka przedramienia i nadgarstka lewego, otarcia naskórka i podbiegnięcia krwawego okolicy kolana lewego z ograniczeniem jego ruchomości, skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa, skutkujące naruszeniem czynności narządów ciała i rozstrojem zdrowia, innymi niż określone w art. 156 § 1 k.k. i trwającymi dłużej niż 7 dni, to jest popełnienia przestępstwa z art. 224 § 2 i 3 k.k. i art. 157 § 1 k.k. i art. 160 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 224 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2)  ustala, że orzeczona w punkcie II części rozstrzygającej wyroku nawiązka związana jest z czynem przypisanym niniejszym wyrokiem;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. M. 1.476 zł w tym należny podatek od towarów i usług, tytułem obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonego M. K. od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, a poniesionymi wydatkami obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 251/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy, III Wydział Karny, z dnia 18 maja 2021 roku, wydany w sprawie o sygn. akt III K 56/20 w sprawie oskarżonego M. K.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

M. K.

Uprzednia karalność oskarżonego

Karta karna

436

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

___

_____________

_____________________________________

________

________

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Karta karna

Dokument obrazuje uprzednią karalność oskarżonego, ukierunkowaną na przestępstwa przeciwko mieniu, co również musi odnieść wpływ na wymiar kary.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

__________

______________________

_____________________________________________

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonego zarzuciła obrazę przepisu postępowania a to art. 201 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu medycyny sądowej podczas gdy:

- opinia wydana przez biegłego dr-a P. P. jest nierzetelna i niepełna w zakresie, w jakim biegły wskazał, że czerwone wynaczynienia w lewej gałce ocznej pokrzywdzonej z pewnością były wybroczynami podspojówkowymi a nie urazami spowodowanymi kontaktem pokrzywdzonej z zaroślami (w których doszło do szarpaniny Pani U. S. z oskarżonym) podczas gdy powyższe stwierdzenie zostało wyrażone w sposób kategoryczny tylko na tej podstawie, że biegły równolegle stwierdził, że cyt. „Wybroczyny podspojówkowe to niewielkie (średnicy od 0,1 do 0,2 cm), okrągłe, czerwone plamki w obrębie spojówek. Mechaniczny uraz spojówki powoduje powstanie także zaczerwienienia, ale jest ono na ogół nieregularne, większe i zlokalizowane w miejscu przyłożenia urazu”;

- opinia wydana przez biegłego dr-a P. P. jest nierzetelna i niepełna w zakresie, w jakim biegły wskazał, że wybroczyny podspojówkowe nie mogą powstać na skutek wzrostu ciśnienia śródczaszkowego w wyniku znacznego wysiłku fizycznego lub silnego stresu podczas gdy dr hab. M. N., (...), Uniwersytet Medyczny w B. Wydział (...),(...) n. med. K. F., kardiolog, internista, hipertensjolog, farmakolog kliniczny z (...), prezes (...) Towarzystwa (...), Gubernator na Polskę w Światowym Towarzystwie (...), Protektor ds. Umiędzynarodowienia, (...) i (...), (...) n. med. J. S., (...)n. med. A. P. z Ośrodka (...) w K. (...) (...) Centrum (...) twierdzą (także w publikacjach sygnowanych przez Uniwersytety, w ramach których pracują naukowo) twierdzą, że wybroczyny podspojówkowe mogą powstać np. na skutek wzmożonego wysiłku lub silnego stresu;

- opinia wydana przez biegłego dr-a P. P. jest nierzetelna i niepełna w zakresie, w jakim biegły wskazał, że wybroczyny podspojówkowe nie mogą powstać tylko na skutek duszenia podczas gdy równolegle stwierdził, iż cyt. „mogą powstać także np. na skutek silnego kichnięcia”;

- opinia wydana przez biegłego dr-a P. P. i opinia wydana przez biegłych z Zakładu Medycyny Sądowej w O. różnią się zasadniczo w takim zakresie, iż biegli z ZMS twierdzą, że oskarżony musiał swoim działaniem doprowadzić do zamknięcia żył szyjnych u pokrzywdzonej (skoro pojawiły się u niej wybroczyny podspojówkowe) natomiast dr R. P. twierdzi, że do powstania wybroczyn podspojówkowych konieczne jest zatkanie przewodów oddechowych nosa lub jamy ustnej;

- obie opinie nie odpowiadają na pytanie, jak to możliwe, że u pokrzywdzonej dopiero w dniu 28 grudnia 2019 r. zdiagnozowano skręcenie odcinka szyjnego kręgosłupa podczas gdy biegły dr P. P. podał cyt.: „Bardzo często u osoby, u której dochodzi do powstania takiego obrażenia, odczuwalne jest to w kilkanaście godzin lub nawet na następny dzień po zdarzeniu czy po przespaniu się” (a nie po dwóch tygodniach od zdarzenia).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut na uwzględnienie nie zasługuje. Opinie zgromadzone w niniejszym postępowaniu są poprawne i spójne, brak w nich także sprzeczności. W pełni odpowiadają one na postawione im pytania, posługując się rzeczową argumentacją i oparciem na specjalistycznej wiedzy. Stopień ciężkości obrażeń u pokrzywdzonej został w opiniach zdiagnozowany, przy czym znajduje oparcie w przeprowadzonych analizach. Nie doszło zatem do naruszenia przez Sąd Orzekający art. 201 k.p.k., a oddalenie wniosku dowodowego obrońcy postanowieniem z 10 marca 2021 r. było w pełni trafne i poparte odpowiednią argumentacją. Konsekwencją zastosowania art. 201 k.p.k. ma być osiągnięcie stanu bez niejasności lub braków opinii. Istotę opinii biegłych stanowi bowiem udzielenie pomocy w zrozumieniu zjawisk i zagadnień specjalistycznych występujących w rozpoznawanej sprawie i mających znaczenie dla oceny zagadnień będących przedmiotem procesu. Opinia biegłych ma dostarczyć zatem sądowi wiedzy i argumentów potrzebnych do dokonania oceny oraz wydania rozstrzygnięcia. Z tego punktu widzenia to Sąd jest organem władnym uznać moment, w którym niejasności opinii zostały usunięte. Opinia jest „niepełna", jeżeli nie udziela odpowiedzi na wszystkie postawione biegłemu pytania, na które zgodnie z zakresem wiadomości specjalistycznych i udostępnionych mu materiałów dowodowych może oraz powinien udzielić odpowiedzi, lub jeżeli nie uwzględnia wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia konkretnej kwestii okoliczności albo też nie zawiera uzasadnienia wyrażonych w niej ocen i poglądów. Natomiast opinia „niejasna" to taka, której sformułowanie nie pozwala na zrozumienie wyrażonych w niej ocen i poglądów, a także sposobu dochodzenia do nich, lub też zawierająca wewnętrzne sprzeczności, posługująca się nielogicznymi argumentami ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 2007 r., sygn. akt II KK 321/06, LEX numer 299187). Opinia biegłego jest niejasna wtedy, gdy jej wnioski końcowe są nielogiczne, nieścisłe lub obwarowane takimi zastrzeżeniami, iż nie można ustalić, jaki ostatecznie pogląd przyjmuje biegły, a także wówczas, gdy sformułowana jest tak zawile, że jest niezrozumiała, względnie, gdy jej wnioski końcowe nie znajdują oparcia w badaniach opisanych przez biegłego. Za opinię niepełną uznać należy taką opinię, która nie uwzględnia, względnie pomija niezbędne czynności badawcze, co ma wpływ na jej końcowe wnioski ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 października 1980 r., sygn. akt II KR 317/80, LEX numer 21883). Nie ma żadnych podstaw do tego, by opinie sporządzone przez biegłego P. P. uznać za nierzetelne, niepełne i wewnętrznie sprzeczne. To samo zresztą odnosi się i do opinii sporządzonej przez Zakład Medycyny Sądowej w O.. Nie stoją też obie ekspertyzy w opozycji do siebie, wprost przeciwnie wzajemnie się uzupełniają i nie ma w nich sprzeczności. Wskazać należy przy tym, że obie opinie zostały sporządzone przez podmioty posiadające niezbędną wiedzę i wiadomości specjalne w zakresie medycyny. Nie można zatem podważać ich umiejętności i fachowości. Sporządzone opinie są przejrzyste i jasne, a ich wnioski czytelne. Biegli mieli przy tym przy sporządzaniu opinii na względzie całokształt zebranego materiału dowodowego. Powodem zaś dopuszczenia opinii kolejnego biegłego nie może być to, że strona nie zgadza się z treścią ekspertyz dotychczasowych.

W opinii sądowo-lekarskiej sporządzonej przez biegłego P. P. dnia 17 grudnia 2019 r. (k. 86-88) stwierdził on, iż pokrzywdzona odczuwała bolesność mięśni szyi, szczególnie w okolicy karku. Wskazał także, między innymi, że u pokrzywdzonej wystąpiły pod spojówkami oka lewego rozsiane, czerwone, intensywnie wysycone wybroczyny krwawe. U pokrzywdzonej stwierdzono wybroczyny krwawe spojówek oka lewego, świeże otarcia naskórka, obrzęk i podbiegnięcie krwawe ręki prawej, znaczne ograniczenie bólowe ruchomości palców ręki prawej, świeże otarcie naskórka przedramienia lewego, świeże otarcie naskórka nadgarstka lewego, świeże otarcie naskórka i podbiegnięcie krwawe kolana lewego, ograniczenie ruchomości kolana lewego. Wymienione obrażenia spowodowały lekki uszczerbek na zdrowiu w postaci naruszenia czynności narządów ciała i rozstroju zdrowia na okres dłuższy niż 7 dni, o których mowa w art. 157 § 1 k.k. Obrażenia mogły przy tym powstać w czasie i okolicznościach podawanych przez pokrzywdzoną. Zachowanie sprawcy narażało pokrzywdzoną na niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 k.k. Biegły opiniując uzupełniająco przed Sądem 28 października 2020 r. zaznaczył, iż druga opinia – wydana przez ZMS w O. – nie pozostaje w sprzeczności z jego. Nie ma różnicy pomiędzy wybroczynami spojówek a wybroczynami podspojówkowymi. „Pojawienie się wybroczyn podspojówkowych wynika z użytej siły duszenia. Dochodzi do tych wybroczyn, kiedy następuje wzrost ciśnienia żylnego w obrębie głowy, które doprowadza do pękania drobnych naczyń zarówno w obrębie śluzówki oka, jak i w jamie ustnej” (k. 264v). „Jeżeli przed duszeniem osoba, która jest mu poddana, miała duży wysiłek fizyczny, to jej zapotrzebowanie na tlen jest większe przez co proces duszenia przebiega szybciej. Można tu mówić o takim zmęczeniu organizmu. Pojawienie się wybroczyn świadczy o tym, że to duszenie zaczęło być skuteczne” (k. 264v.). Wybroczyny podspojówkowe są następstwem zwiększonego ciśnienia w obrębie głowy. „Spekuluję, że oprócz duszenia mogłoby to być następstwem wstrzymania się przed kichnięciem – raczej musiałoby tu chodzić o bardzo natężone kichanie. Nie wydaje mi się, żeby intensywny stres mógł wpływać na powstanie wybroczyn podspojówkowych” (k. 264v). W pisemnej opinii uzupełniającej z 13 lutego 2021 r. biegły odpowiadał zaś na szczegółowe pytania obrońcy odnośnie doznanych przez pokrzywdzoną obrażeń i mechanizmu ich powstania. Biegły stwierdził, między innymi, że powstanie wybroczyn podspojówkowych po jednej stronie, tj. po stronie lewej, świadczy o tym, że większy ucisk wystąpił po stronie lewej. Wybroczyny podspojówkowe powstają na skutek zamknięcia żył szyjnych lub znacznego ograniczenia ich drożności. Takie sytuacje nie występują podczas wzmożonego wysiłku fizycznego, stresu lub „innych czynników”. Podczas badania 17 grudnia 2019 r. wysunięto podejrzenie skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa lub wystąpienia ostrego zespołu mięśniowo-powięziowego odcinka szyjnego kręgosłupa, jednak ze względu na brak potwierdzenia nie uwzględniono go w opinii. O tych urazach wypowiadają się lekarze ortopedzi lub neurolodzy. Początki dolegliwości mogą wystąpić od razu, bywa jednakże i tak, że pojawiają się po kilku dniach. Ucisk przedramieniem „w okolice mostka pod jabłkiem Adama” nie spowodowałby zamknięcia żył szyjnych. Jednakże należy mieć na uwadze, że w wyniku uciśnięcia przedramieniem w tę okolicę, tkanki miękkie poddają się uciskowi i dochodzi do ich przesunięcia w kierunku tylnym. Tym samym powierzchnia ucisku staje się większa, co czyni możliwym zamknięcie żył szyjnych. Możliwym jest, że wybroczyny podspojówkowe nie powstały w obrębie błony śluzowej ust i na skórze twarzy, mimo ich obecności pod spojówkami oka lewego. Obecność wybroczyn podspojówkowych jest pierwszym i jednym z najważniejszych objawów wskazujących na duszenie i zastój żylny w obrębie głowy. Wybroczyny na skórze twarzy i sinica twarzy powstają w przypadku bardziej wyrażonego zastoju.

Zasadniczo zbieżna z konkluzjami biegłego jest opinia ZMS w O.. Wedle niej U. S. od urazów narzędziem tępym, tępokrawędzistym (być może w czasie i okolicznościach przez siebie podanych) doznała: wybroczyn krwawych podspojówkowych oka lewego, stłuczenia ręki prawej z otarciami naskórka, obrzękiem i podbiegnięciem krwawym, skręcenia prawego stawu promieniowego-nadgarstkowego, otarć naskórka przedramienia i nadgarstka lewego, otarć naskórka i podbiegnięcia krwawego okolicy kolana lewego, skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa. Powyższe obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała i rozstrój zdrowia inny niż określony w art. 156 § 1 k.k., trwający dłużej niż dni siedem. Stanowią zatem skutki o jakich mowa w art. 157 § 1 k.k. Działanie sprawcy naraziło przy tym U. S. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, w myśl art. 160 § 1 k.k. Bezpośredni uraz szyi mógł u pokrzywdzonej nałożyć się na istniejące zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego doprowadzając do zgłaszanych przez nią i opisanych w badaniach lekarskich objawów skręcenia kręgosłupa szyjnego. Pomiędzy posturą podejrzanego i pokrzywdzonej nie istnieją istotne dysproporcje, które wykluczałyby powstanie stwierdzonych u niej obrażeń. Są one adekwatne do przedstawionej przez nią wersji wydarzeń.

Należy przy tym pamiętać, że biegły P. P. wykluczył przy tym, by wybroczyny podspojówkowe były skutkiem urazu mechanicznego. Nie jest to przy tym twierdzenie dowolne, ale poparte obserwacją biegłego i analizą dokumentacji medycznej. Należy zauważyć, że obrażenie to traktuje apelująca dość dowolnie. We wnioskach końcowych nie przeczy bowiem innym urazom, lecz tylko temu. A przecież, wedle rozumowania skarżącej, otarcia naskórka czy obrzęki również mogły być wynikiem kontaktu z zaroślami. Biegły tymczasem w sposób jasny i konkretny wskazał jakie czynniki doprowadziły do powstania wybroczyn podspojówkowych w tym konkretnym przypadku. Z tego względu na uwagę nie zasługują pozycje literatury naukowej, o których peroruje obrońca. Wymieniają one bowiem możliwe przyczyny wylewów, lecz nie odnoszą ich do przedmiotowej sprawy. Rozważania mają charakter teoretyczny, przy czym większość z nich jest połączona z występowaniem chorób. Takich zaś u pokrzywdzonej nie stwierdzono. Opinie biegłych w niniejszym postępowaniu odnoszą się zaś do konkretnej sytuacji i obrażeń po niej występujących, nie są zatem jedynie teoretyczne, ale powstały w odniesieniu do konkretnego przypadku. To natomiast, że biegły stwierdził, że wybroczyny mogą powstać również na skutek na przykład natężonego kichania nie dyskredytuje opinii biegłego. Wszak w sprawie innych czynników powodujących tego typu obrażenia nie stwierdzono, wykluczono też urazy mechaniczne. Nie stoją ze sobą w sprzeczności opinie biegłych w zakresie powstania wybroczyn podspojówkowych. Biegły P. P. podał, że do powstania wybroczyn podspojówkowych dochodzi kiedy następuje wzrost ciśnienia żylnego w obrębie głowy, które doprowadza do pękania drobnych naczyń zarówno w obrębie śluzówki oka, jak i w jamie ustnej. Dalej biegły stwierdził, że do powstania wybroczyn podspojówkowych konieczne jest zatkanie przewodów oddechowych nosa lub jamy ustnej. Koniecznym przy tym zdaje się zaznaczyć, iż biegły odnosił się wówczas do kwestii ucisku klatki piersiowej. Zważyć również należy, że w opinii uzupełniającej pisemnej stwierdził on, iż wybroczyny podspojówkowe powstają na skutek zamknięcia żył szyjnych lub znacznego ograniczenia ich drożności, co przecież jest tożsame z opinią ZMS w O.. Skręcenie odcinka szyjnego pokrzywdzonej także jest faktem. Biegły P. P. w opinii pisemnej uzupełniającej wyjaśniał, że nastąpiło podejrzenie takiego urazu, lecz nie było co do niego całkowitej pewności. Zważyć również należy, że pokrzywdzona nieustannie zgłaszała bóle w tych okolicach, a w opinii pisemnej biegłego P. P. stwierdzono ruchomość szyi na boki ograniczoną bólowo przy 45 stopniach. Pokrzywdzona podawała także ból przy poruszaniu szyją już w dniu zdarzenia w Szpitalu (...) w D.. Biegły stwierdził także, że upłynąć musi od zdarzenia jakiś czas, by dolegliwość została zauważona.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego orzeczenia poprzez:

- uznanie oskarżonego za winnego tego, że w dniu 16 grudnia 2019 roku w P., działając w celu zmuszenia funkcjonariuszek publicznych – policjantek U. S. i E. K. do zaniechania prawnej czynności służbowej zatrzymania, wyrywał się i wyswobodził, a następnie po natychmiast podjętym pościgu, szarpał a następnie przewrócił U. S. co spowodowało u niej obrażenia w postaci stłuczenia ręki prawej z otarciami naskórka, obrzękiem i podbiegnięciem krwawym, znacznego ograniczenia bólowego ruchomości palców ręki prawej, skręcenia prawego stawu promieniowo-nadgarstkowego, otarć naskórka przedramienia i nadgarstka lewego, otarć naskórka i podbiegnięcia krwawego okolicy kolana lewego z ograniczeniem jego ruchomości, skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa, skutkujące naruszeniem czynności narządów ciała i rozstrojem zdrowia, innymi niż określone w art. 156 § 1 k.k. i trwającymi nie dłużej niż 7 dni, to jest popełnienia zbrodni z art. 224 § 2 k.k. i z art. 157 § 2 k.k. i w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz

- wymierzenie za powyższe oskarżonemu – na podstawie art. 224 § 2 k.k. karę jednego roku pozbawienia wolności oraz

- wyeliminowanie z treści wyroku orzeczenia środka kompensacyjnego w postaci zadośćuczynienia ewentualnie orzeczenie środka kompensacyjnego w postaci zadośćuczynienia poprzez zapłatę przez oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej U. S. kwoty 2.000 zł;

ewentualnie:

uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wskutek nieuwzględnienia zarzutu wniosek uznać należało za bezzasadny, choć wyrok, na skutek złożenia apelacji, musiał ulec zmianie, lecz w innym kierunku niż postulowała obrońca.

Lp.

Zarzut

3.2.

Obrońca oskarżonego zarzuciła również obrazę przepisu postępowania a to art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez uznanie za wiarygodne treści depozycji pokrzywdzonej i E. K. oraz uznanie, że wiarygodność ich zeznań wzmacniają występujące pomiędzy nimi rozbieżności podczas gdy rozbieżności te dotyczą zasadniczych elementów zdarzenia z dnia 16 grudnia 2019 r. bowiem:

- w notatce z dnia 16 grudnia 2019 r. jako pierwsza E. K. podała cyt. „gdy dobiegłam do U. S. mężczyzna, którego ścigałyśmy, napierał na funkcjonariuszkę dociskając ją do siatki ogrodzeniowej, dusząc ją obiema rekami”;

- w toku przesłuchania w dniu 17 grudnia 2019 r. U. S. podawała cyt. „trzymał przedramię na mojej szyi”; „nie pamiętam którym [przedramieniem – przyp. obrońcy] mnie dusił;

- w dniu 17 grudnia 2019 r. E. K. w swoich depozycjach podała cyt. „przypierał ją [U. S.] na wysokości szyi, robił to swoimi przedramionami”

a dodać należy, że obie w/w były bezpośrednimi świadkami i uczestniczkami zdarzenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrońcy nie jest trafny. Przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i jej braku w przypadku innych, pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, rozważeniem okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, pozostaje zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2018 r., sygn. akt II KK 91/18, LEX numer 2473785). Na gruncie przedmiotowej sprawy nie można mówić o naruszeniu art. 7 k.p.k. Dla skuteczności takiego zarzutu konieczne jest wykazanie przez skarżącego jakich konkretnie uchybień w procesie oceny poszczególnych dowodów dopuścił się Sąd Orzekający. Jeżeli skarżący dokonuje próby wykazania zasady swobodnej oceny dowodów to nie wystarczy, by skupiał się li tylko na okolicznościach korzystnych i przemilczał niekorzystne. Jak bowiem wskazuje się w orzecznictwie, zarzut naruszenia art. 7 k.p.k. wymaga wykazania wad w ocenie konkretnych dowodów dokonanej przez sąd orzekający, prowadzących do wniosku, że ocena ta przekroczyła granice swobodnej oceny, przy czym konieczne jest wykazanie konkretnych błędów w sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiających w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2018 r., sygn. akt SNO 7/18, LEX numer 2531297). Ocena dowodów nie może być bowiem selektywna, ale musi mieć charakter wszechstronny. W taki sposób przeanalizował i ocenił materiał dowodowy Sąd meriti, przy czym dokonał tego po jego wnikliwym skonfrontowaniu. Wywody Sądu I instancji są jasne, zrozumiałe, wewnętrznie spójne, ale przede wszystkim pozostają w zgodzie z zasadami poprawnego rozumowania, zbieżne są ze wskazaniami wiedzy oraz doświadczeniem życiowym.

Naruszenie przepisu art. 410 k.p.k. następuje poprzez oparcie wyroku na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, bądź też przez pominięcie przy wyrokowaniu ujawnionych w toku rozprawy głównej okoliczności. Sąd rozpoznający sprawę winien zatem opierać swoje ustalenia faktyczne na dowodach przeprowadzonych na rozprawie głównej. Oznacza to, że sąd ferując wyrok nie może opierać się na tym, co nie zostało ujawnione, jak również i to, że wyroku nie wolno wydawać na podstawie części ujawnionego materiału dowodowego, a musi on być wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności, a więc i tych, które tezę oskarżenia potwierdzają i tych, które ją podważają ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 lipca 1979 r., sygn. akt III KR196/79, LEX nr 17185). Naruszenia art. 410 k.p.k. nie stanowi zaś w żadnej mierze dokonanie takiej czy innej oceny dowodu przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2002 r., sygn. akt V KKN 34/01, LEX nr 53912). Jak wynika z treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku przedmiotem rozważań Sądu I instancji były wszystkie dowody przeprowadzone i ujawnione w toku przewodu sądowego, oceniane z taką samą starannością. Skoro zatem Sąd I instancji oparł swe rozstrzygnięcie na analizie całokształtu ujawnionych okoliczności i przeprowadzonych dowodów to nie można stawiać zarzutu naruszenia art. 410 k.p.k.

Sąd Odwoławczy zauważa rozbieżności w zakresie zeznań pokrzywdzonej i świadka E. K.. Zważyć należy, że dotyczą one okoliczności bardzo istotnej, jak duszenie U. S. przez oskarżonego. Należy jednakże zwrócić uwagę na dynamikę zdarzenia i okoliczności mu towarzyszące, a więc to, że było wówczas ciemno. Pokrzywdzona podała, że w czasie pościgu za oskarżonym „poruszałam się w stronę zarośli i po zrobieniu kilku kroków za ogrodzeniem z mojej lewej strony z ciemności wyłonił się M. K. i od razu mnie zaatakował. Przyparł mnie do siatki znajdującej się za moimi plecami i przy pomocy swojego przedramienia zaczął mnie dusić” (k. 26). Oskarżony przy tym krzyczał, że zaje… pokrzywdzoną. Ta jednakże nie przewróciła się, była przyciśnięta ciałem napastnika do siatki. Oskarżony dusił bardzo mocno, nie wykonał żadnego ruchu celem odepchnięcia ani uderzenia, które miałoby na celu obezwładnienie i umożliwienie ucieczki. Pokrzywdzona czuła ogromny ból szyi, w okolicy poniżej jabłka Adama. Na moment odchyliła jego przedramię i krzyknęła: „E. ratuj on mnie dusi”. Wtedy napastnik jeszcze mocniej zaczął dusić i napierać swoim ciałem. Po pojawieniu się drugiej funkcjonariuszki sprawca szarpał się z nią, siedząc jednocześnie na pokrzywdzonej i uniemożliwiając jej wyswobodzenie rąk. „W końcu on ponownie zaczął mnie dusić przedramieniem. Jak zaczął mnie dusić to krzyknął „uduszę cię bo mi zje… święta”. Wtedy zaczął dociskać rękę do mojej szyi napierając całym swoim ciałem” (k. 26v.). Zeznania te pokrzywdzona potwierdziła w postępowaniu przed Sądem, choć nie pamiętała szczegółów. Nie wykluczyła także, chociaż nie była tego pewna, że w czasie gdy leżała na ziemi oskarżony przyduszał ją również swoim piszczelem. „Myślę, że mogły być takie momenty, kiedy ja tego pana przytrzymywałam już tam w tych zaroślach, kiedy leżałam” (k. 225). E. K. z kolei wskazała, że chcąc odciąć oskarżonemu drogę ucieczki pobiegła z drugiej strony budynku, a za mężczyzną pobiegła pokrzywdzona. W pewnym momencie usłyszała nawoływanie pokrzywdzonej: „E. ratuj, on mnie dusi”. Przedzielały je gęste krzaki. Świadek przedarła się przez nie i zauważyła, że U. S. przyparta była przez oskarżonego do krzaków. „Dostrzegłam, jak poszukiwany przypierał rękoma policjantkę, na wysokości jej szyi, on robił to swoimi przedramionami” (k. 36). Pokrzywdzona nie mogła się z tego uścisku wyswobodzić, napastnik musiał więc używać dużej siły zwłaszcza, że jest ona osobą wysportowaną. Zważyć w tym kontekście należy, że relacje obu kobiet są zbieżne co do przebiegu całego zajścia, różnice wynikają tylko z tego w jaki sposób sprawca dusił pokrzywdzoną. To, że była ona duszona nie ulega bowiem wątpliwości, mimo twierdzeniom oskarżonego. Wszak świadczą o tym opinie biegłych z zakresu medycyny sądowej, a także relacja funkcjonariuszek. Dynamika zdarzenia i jego przebieg mogły zatem mieć wpływ na to co zauważyła świadek E. K.. Zważyć trzeba, że przecież zarówno co do wołania o pomoc pokrzywdzonej, jak i słów wypowiadanych przez oskarżonego relacje są zbieżne. E. K. mogła nie zauważyć, że oskarżony dusi pokrzywdzoną jedynie przedramieniem, mogła bowiem nie widzieć jego drugiej ręki. Pokrzywdzona zaś konsekwentnie twierdziła o duszeniu przedramieniem, nie zmieniała tego w kolejno składanych depozycjach, była tego pewna. Należy więc dać je wiarę, biorąc pod uwagę okoliczności zdarzenia i całokształt materiału dowodowego.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego orzeczenia poprzez:

- uznanie oskarżonego za winnego tego, że w dniu 16 grudnia 2019 roku w P., działając w celu zmuszenia funkcjonariuszek publicznych – policjantek U. S. i E. K. do zaniechania prawnej czynności służbowej zatrzymania, wyrywał się i wyswobodził, a następnie po natychmiast podjętym pościgu, szarpał a następnie przewrócił U. S. co spowodowało u niej obrażenia w postaci stłuczenia ręki prawej z otarciami naskórka, obrzękiem i podbiegnięciem krwawym, znacznego ograniczenia bólowego ruchomości palców ręki prawej, skręcenia prawego stawu promieniowo-nadgarstkowego, otarć naskórka przedramienia i nadgarstka lewego, otarć naskórka i podbiegnięcia krwawego okolicy kolana lewego z ograniczeniem jego ruchomości, skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa, skutkujące naruszeniem czynności narządów ciała i rozstrojem zdrowia, innymi niż określone w art. 156 § 1 k.k. i trwającymi nie dłużej niż 7 dni, to jest popełnienia zbrodni z art. 224 § 2 k.k. i z art. 157 § 2 k.k. i w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz

- wymierzenie za powyższe oskarżonemu – na podstawie art. 224 § 2 k.k. karę jednego roku pozbawienia wolności oraz

- wyeliminowanie z treści wyroku orzeczenia środka kompensacyjnego w postaci zadośćuczynienia ewentualnie orzeczenie środka kompensacyjnego w postaci zadośćuczynienia poprzez zapłatę przez oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej U. S. kwoty 2.000 zł;

ewentualnie:

uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wskutek nieuwzględnienia zarzutu wniosek uznać należało za bezzasadny, choć wyrok, na skutek złożenia apelacji, musiał ulec zmianie, lecz w innym kierunku niż postulowała obrońca.

Lp.

Zarzut

3.3.

Obrońca oskarżonego zarzuciła także naruszenie przepisu postępowania a to art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez całkowite pominięcie treści:

- wyjaśnień oskarżonego, który konsekwentnie wskazywał, że nie dusił Pani U. S. a jedynie odpychał ją, ponieważ chciał uciec a pokrzywdzona uniemożliwiała mu to trzymając go za odzież;

- wyjaśnień oskarżonego, który wskazywał, że pokrzywdzona, wzywając pomocy swojej partnerki z patrolu nie krzyczała, że jest duszona i że „odpływa”;

- wyjaśnień oskarżonego w których wskazywał on, że nie zaatakował pokrzywdzonej a jedynie podejmował wobec niej działania defensywne, zmierzające do wyswobodzenia się z jej uchwytu

Podczas gdy

- wątpliwym jest, aby oskarżony, dążąc w sposób oczywisty do ucieczki i ukrywając się w krzakach, nie będąc widzianym przez pokrzywdzoną, nagle wyszedł z zarośli i intencjonalnie zaatakował Panią U. S.;

- gdyby faktycznie oskarżony dusił przedramieniem pokrzywdzoną to wystarczyłoby aby go ona puściła a wówczas oskarżony oddaliłby się z miejsca zdarzenia, tymczasem pokrzywdzona „nie mogą oddychać” i „odpływając” w dalszym ciągu trzymała oskarżonego mocno za odzież w celu uniemożliwienia mu wyswobodzenia się z jej uchwytu;

- przypadkowy świadek M. L. podał cyt.: „Ta pani, która poprosiła o telefon stała, ta druga też. Po tej pani, która leżała i nie była umundurowana, nie było widać, że jest zszokowana, że nie może złapać powietrza. W oczekiwaniu na Policję nie widziałem, żeby zachowanie tej nieumundurowanej policjantki się zmieniło. W każdym razie słyszałem, że obie te kobiety wypowiadały się, że mogły mówić”.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Oczywistym jest, bo wynika to z całości zgromadzonego materiału dowodowego, że oskarżony dusił pokrzywdzoną. Inną kwestią jest ocena jego zamiaru, o czym szerzej w następnym punkcie uzasadnienia. Zeznania pokrzywdzonej świadczą wyraźnie o tej okoliczności. Oskarżonemu przeczą też relacje E. K., która wyraźnie potwierdziła słowa, które słyszała ze strony pokrzywdzonej. Perorowała też o duszeniu U. S., choć nie widziała dokładnie jego sposobu. Okoliczności ataku mężczyzny opisuje szczegółowo pokrzywdzona. Nie przeczą temu słowa wypowiadane przez oskarżonego. Zważyć bowiem należy, że z jego wyjaśnień wynika, iż chciał się schować na ogródku przed (...), bo był już zmęczony. Po minucie - dwóch pojawiła się jedna z policjantek. „Ja chciałem uciec ale się nie udało i się z nią szarpałem” (k. 46v.). Proces duszenia został również umiejscowiony w opiniach biegłych z zakresu medycyny sądowej. Stanowi on zatem fakt, któremu trudno przeczyć. Faktem jest również, że pokrzywdzona miała na celu zatrzymanie oskarżonego i nawet, gdy była duszona przytrzymywała go, co zresztą sama podawała zeznając na rozprawie. Nie ma to jednak znaczenia dla oceny całokształtu zachowania oskarżonego. Podjął się on bowiem duszenia pokrzywdzonej, to natomiast, że ona broniła się i myślała nadal o wypełnianiu obowiązków służbowych stanowi pewną konsekwencję, która jednakże nie może mieć wpływu na to co zamierzał uczynić oskarżony. Bez wpływu na stan zdrowia pokrzywdzonej i to czy duszenie rzeczywiście miało miejsce, pozostają obserwacje poczynione przez świadka M. L.. Jak bowiem wynika z opinii ZMS w O. stan dojścia do sprawności po epizodzie duszenia jest zwykle dość szybki. Nadto pokrzywdzona nie wymagała hospitalizacji. Opinie biegłych potwierdzają jednakowoż, że proces duszenia wszedł już w zaawansowaną fazę.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego orzeczenia poprzez:

- uznanie oskarżonego za winnego tego, że w dniu 16 grudnia 2019 roku w P., działając w celu zmuszenia funkcjonariuszek publicznych – policjantek U. S. i E. K. do zaniechania prawnej czynności służbowej zatrzymania, wyrywał się i wyswobodził, a następnie po natychmiast podjętym pościgu, szarpał a następnie przewrócił U. S. co spowodowało u niej obrażenia w postaci stłuczenia ręki prawej z otarciami naskórka, obrzękiem i podbiegnięciem krwawym, znacznego ograniczenia bólowego ruchomości palców ręki prawej, skręcenia prawego stawu promieniowo-nadgarstkowego, otarć naskórka przedramienia i nadgarstka lewego, otarć naskórka i podbiegnięcia krwawego okolicy kolana lewego z ograniczeniem jego ruchomości, skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa, skutkujące naruszeniem czynności narządów ciała i rozstrojem zdrowia, innymi niż określone w art. 156 § 1 k.k. i trwającymi nie dłużej niż 7 dni, to jest popełnienia zbrodni z art. 224 § 2 k.k. i z art. 157 § 2 k.k. i w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz

- wymierzenie za powyższe oskarżonemu – na podstawie art. 224 § 2 k.k. karę jednego roku pozbawienia wolności oraz

- wyeliminowanie z treści wyroku orzeczenia środka kompensacyjnego w postaci zadośćuczynienia ewentualnie orzeczenie środka kompensacyjnego w postaci zadośćuczynienia poprzez zapłatę przez oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej U. S. kwoty 2.000 zł;

ewentualnie:

uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wskutek nieuwzględnienia zarzutu wniosek uznać należało za bezzasadny, choć wyrok, na skutek złożenia apelacji, musiał ulec zmianie, lecz w innym kierunku niż postulowała obrońca.

Lp.

Zarzut

3.4.

Obrońca oskarżonego zarzuciła nadto naruszenie przepisu postępowania a to art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez dowolne przyjęcie, że suma należna pokrzywdzonej tytułem zadośćuczynienia powinna wyrażać się kwotą 10.000 zł podczas gdy równolegle nie ustalono ani stopnia uszczerbku na zdrowiu psychicznym i fizycznym pokrzywdzonej ani też z całą pewnością (wobec niedopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego) nie ustalono, czy pokrzywdzona doznała wskutek zdarzenia z dnia 16 grudnia 2019 r. naruszenia czynności narządów ciała na okres powyżej dni 7

przy czym konsekwencją powyższych uchybień było:

- wadliwe (bezpodstawne) przyjęcie, że oskarżony dopuścił się zbrodni z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. podczas gdy oskarżony zrealizował co najwyżej znamiona czynu z art. 224 § 2 k.k. w zw. z art. 157 § 2 k.k. ew. w zw. z art. 157 § 1 k.k.;

- wadliwe (bezpodstawne) przyjęcie, że pokrzywdzona doznała naruszenia czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni podczas gdy z opinii biegłego wynikało jednoznacznie, że o ile by po stronie Pani U. S. doszło do skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa to odczuwałaby ona skutki tego urazu najdalej na dzień następny po zdarzeniu a tymczasem w opinii z dnia 17 grudnia 2019 r. nie stwierdzono tego typu urazu;

- bezpodstawne uznanie, że suma należna pokrzywdzonej tytułem zadośćuczynienia wyraża się kwotą 10.000 zł.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Tak postawiony zarzut może zostać uwzględniony jedynie w części i to tylko odnośnie tego, że oskarżony istotnie nie dopuścił się usiłowania zabójstwa. W pozostałym zakresie jest bezzasadny. Kwota 10.000 złotych jest adekwatna do stopnia obrażeń doznanych przez pokrzywdzoną na skutek działania oskarżonego. Należało przy tym odnieść ją do czynu przypisanego sprawcy przez Sąd Apelacyjny. Obrażenia stwierdzone u U. S. spowodowały uszczerbek na zdrowiu w postaci naruszenia narządów ciała i rozstroju zdrowia trwającego czas dłuższy niż siedem dni. Trzeba wziąć pod uwagę także i skutki zdarzenia. Pokrzywdzona prócz drobnych otarć doznała wybroczyn krwawych podspojówkowych oka lewego, skręcenia prawego stawu promieniowego-nadgarstkowego i odcinka szyjnego kręgosłupa. Te konsekwencje nie mogą zostać niezauważone. Po zdarzeniu przebywała na zwolnieniu lekarskim przez około trzy tygodnie. Leczyła się u specjalistów - lekarza ortopedy, chirurga i laryngologa. Nosiła kołnierz ortopedyczny przez około 2 tygodnie, uskarżała się na ból szyi. Wszystko to powoduje, że naruszenia narządów ciała i zdrowia nie można określić jako lekkich. Cierpienia zaś doznane przez pokrzywdzoną zarówno o charakterze fizycznym, jak i psychicznym, wszak wedle jej odczuć zaczynała tracić przytomność i obawiała się o swoje życie, muszą zostać należycie zrekompensowane. Kwota 10.000 złotych jawi się w tym przypadku jako niewygórowana, zważywszy na okoliczności zdarzenia i doznane urazy. To, że u pokrzywdzonej nie stwierdzono skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa podczas sporządzania pierwszej opinii przez biegłego lekarza P. P. nie świadczy wcale, by do urazu tego faktycznie nie doszło w wyniku przedmiotowego zdarzenia, o czym szerzej w końcowym fragmencie punktu 3.1. przedmiotowego uzasadnienia.

Oskarżonemu należało jednak przypisać inne zachowanie od ujętego w zaskarżonym wyroku, co uczynił Sąd Odwoławczy. Dodatkowo zmianie musiała ulec także kwalifikacja prawna. Nie da się bowiem stwierdzić, iż M. K. działał z zamiarem zabójstwa pokrzywdzonej. Celem jego działania nie było bowiem pozbawienie życia pokrzywdzonej, lecz zaniechanie prawnej czynności służbowej zatrzymania. Świadczą o tym dość jednoznacznie okoliczności sprawy. Ustalenia dotyczące zamiaru muszą być wnioskiem końcowym wynikającym z analizy całokształtu przedmiotowych i podmiotowych okoliczności zdarzenia. Zamiar to określony w art. 9 § 1 k.k. proces zachodzący w psychice sprawcy, wyrażający się w świadomej woli zrealizowania przedmiotowych znamion czynu zabronionego, przy czym zamiar zarówno bezpośredni jak i ewentualny oznacza zjawisko obiektywnej rzeczywistości, realny przebieg procesów psychicznych, nie jest zaś pojęciem z dziedziny ocen, czy też z dziedziny wartości ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 marca 2018 r., sygn. akt II AKa 37/18, LEX nr 2491896). Niejako dla przypomnienia zauważyć należy, że zamiar bezpośredni polega na tym, iż sprawca chce popełnić czyn zabroniony. Niezbędna jest przy tym świadomość sprawcy zarówno co do celu, jak i środków do tego prowadzących, a więc znamion czynu zabronionego oraz wola ich realizacji. Jeśli zaś chodzi o zamiar ewentualny to jego istota sprowadza się do tego, że sprawca przewidując możliwość popełnienia czynu zabronionego, nie chce go popełnić, ale się na to godzi. O zamiarze sprawcy świadczy całokształt tak podmiotowych jak i przedmiotowych okoliczności. Ustalenia dotyczące strony podmiotowej, w tym tyczące zamiaru, muszą wynikać z analizy całokształtu przedmiotowych i podmiotowych okoliczności zajścia. Nie mogą pomijać stosunku sprawcy do pokrzywdzonej, jego właściwości osobistych i dotychczasowego trybu życia, pobudek, motywów działania, rodzaju użytego przedmiotu, siły i liczby ciosów, rodzaju spowodowanych urazów i ich umiejscowienia oraz wszelkich innych przesłanek wskazujących, iż sprawca chciał osiągnąć skutek w postaci śmierci człowieka - zamiar bezpośredni, bądź przewidując możliwość spowodowania takiego skutku, godził się na jego zaistnienie lub skutku tego nie przewidując, przy zachowaniu reguł ostrożności jego nastąpienie mieściło się jednakże w granicach powinności i możliwości przewidywania ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 grudnia 2015 r., sygn. akt II AKa 436/15, LEX numer 2023536). W orzecznictwie przyjmuje się również, iż nawet wyartykułowanie zamiaru zabójstwa nie zawsze wskazuje na rzeczywiste intencje osoby, która wypowiada takie słowa. Uzewnętrznione przejawy zachowania sprawcy nie zawsze determinują określenie zamiaru jego działania i stąd konieczne jest także rozważenie innych przesłanek podmiotowych oraz przedmiotowych ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 12 grudnia 2019 r., sygn. akt II AKa 151/19, LEGALIS numer 2357482).

Celem zachowania oskarżonego nie było zabójstwo pokrzywdzonej, nie chciał on być zatrzymany, co spowodowało całą serię jego zachowań, polegających na przemocy względem pokrzywdzonej. Już od początku miał on na względzie wyswobodzenie się i ucieczkę. Także wcześniejsza sytuacja w budynku, o której zgodnie perorują pokrzywdzona i oskarżony, świadczy o jego nastawieniu psychicznym. Odepchnął on bowiem funkcjonariuszkę Policji i nadal kontynuował ucieczkę. Nie można też mówić o nagłym wytworzeniu się zamiaru, wszak zważyć należy, że o ile faktycznie doszło do duszenia pokrzywdzonej to oskarżony czynił to jedynie przedramieniem, co prawda ze znaczną siłą, lecz nie doprowadziło to do utraty przytomności. Nadto – jak również przyznała U. S. – pokrzywdzona przytrzymywała napastnika, nie pozwalając mu odejść. Następnie, po przybyciu E. K. oskarżony szarpał się z dwoma kobietami, nie można więc mówić o tym, że chciał udusić pokrzywdzoną. Jego zachowanie nie cechowało się zamiarem bezpośrednim czy nawet ewentualnym zabójstwa. Celem nadrzędnym było wyswobodzenie się i ucieczka. To, że wypowiedział słowa o uduszeniu również samo przez się nie może świadczyć o jego zamiarze. Wszak prócz tego, że nie miał możliwości realnego zrealizowania gróźb, była to li tylko forma wpłynięcia na policjantkę celem jej przestraszenia i umożliwienia ucieczki. Duszenie może oczywiście spowodować określone konsekwencje, także dla życia. W przedmiotowej sprawie z pewnością doszło do szarpaniny, a oskarżony dusił pokrzywdzoną, lecz robił to w celu uniknięcia zatrzymania. Nie chciał zabić pokrzywdzonej. Z pewnością jednak swoim zachowaniem naraził pokrzywdzoną na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, w myśl art. 160 § 1 k.k., o czym świadczą opinie biegłych. Wypełnił też oskarżony znamiona przestępstw określonych w art. 157 § 1 k.k. (na skutek doznanych przez pokrzywdzoną obrażeń) oraz art. 224 § 2 i § 3 k.k. Używał bowiem przemocy względem funkcjonariuszki Policji, co spowodowało skutek określony w art. 157 § 1 k.k.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego orzeczenia poprzez:

- uznanie oskarżonego za winnego tego, że w dniu 16 grudnia 2019 roku w P., działając w celu zmuszenia funkcjonariuszek publicznych – policjantek U. S. i E. K. do zaniechania prawnej czynności służbowej zatrzymania, wyrywał się i wyswobodził, a następnie po natychmiast podjętym pościgu, szarpał a następnie przewrócił U. S. co spowodowało u niej obrażenia w postaci stłuczenia ręki prawej z otarciami naskórka, obrzękiem i podbiegnięciem krwawym, znacznego ograniczenia bólowego ruchomości palców ręki prawej, skręcenia prawego stawu promieniowo-nadgarstkowego, otarć naskórka przedramienia i nadgarstka lewego, otarć naskórka i podbiegnięcia krwawego okolicy kolana lewego z ograniczeniem jego ruchomości, skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa, skutkujące naruszeniem czynności narządów ciała i rozstrojem zdrowia, innymi niż określone w art. 156 § 1 k.k. i trwającymi nie dłużej niż 7 dni, to jest popełnienia zbrodni z art. 224 § 2 k.k. i z art. 157 § 2 k.k. i w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz

- wymierzenie za powyższe oskarżonemu – na podstawie art. 224 § 2 k.k. karę jednego roku pozbawienia wolności oraz

- wyeliminowanie z treści wyroku orzeczenia środka kompensacyjnego w postaci zadośćuczynienia ewentualnie orzeczenie środka kompensacyjnego w postaci zadośćuczynienia poprzez zapłatę przez oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej U. S. kwoty 2.000 zł;

ewentualnie:

uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wskutek nieuwzględnienia zarzutu, wniosek nie mógł zostać uwzględniony, choć wyrok, na skutek złożenia apelacji, musiał ulec zmianie, lecz w innym kierunku niż postulowała obrońca.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1

___________________________________________________________________

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

______________________________________________________________________________

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1_____________________________________________________________________

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

_______________________________________________________________________________________

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Zmiana zaskarżonego wyroku w ten sposób, że:

1)  uznano oskarżonego M. K. za winnego tego, że 16 grudnia 2019 r. w P., działając w celu zmuszenia funkcjonariuszek publicznych – policjantek U. S. i E. K. do zaniechania prawnej czynności służbowej zatrzymania, wyrywał się i wyswobodził, a następnie po natychmiast podjętym pościgu, dusił przedramieniem U. S. narażając ją na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, przy czym przez duszenie, szarpanie, przewrócenie i przygniatanie do ziemi spowodował w zamiarze bezpośrednim u U. S. obrażenia w postaci wybroczyn krwawych podspojówkowych oka lewego, stłuczenia ręki prawej z otarciami naskórka, obrzękiem i podbiegnięciem krwawym, znacznego ograniczenia bólowego ruchomości palców ręki prawej, skręcenia prawego stawu promieniowo-nadgarstkowego, otarć naskórka przedramienia i nadgarstka lewego, otarcia naskórka i podbiegnięcia krwawego okolicy kolana lewego z ograniczeniem jego ruchomości, skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa, skutkujące naruszeniem czynności narządów ciała i rozstrojem zdrowia, innymi niż określone w art. 156 § 1 k.k. i trwającymi dłużej niż 7 dni, to jest popełnienia przestępstwa z art. 224 § 2 i 3 k.k. i art. 157 § 1 k.k. i art. 160 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 224 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2)  ustalono, że orzeczona w punkcie II części rozstrzygającej wyroku nawiązka związana jest z czynem przypisanym niniejszym wyrokiem.

Zwięźle o powodach zmiany

Zmiana zakreślona w punktach 1 i 2 nastąpiła z przyczyn wskazanych przy okazji rozpoznania apelacji obrońcy, a opisanych w punkcie 3.4. niniejszego uzasadnienia. Co za tym idzie musiała też ulec zmniejszeniu wymierzona kara. Sąd Okręgowy wymierzył M. K. za popełniony czyn karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Kara ta spełnia bowiem dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 k.k. Ukształtowana wobec oskarżonego represja karna stwarza realne możliwości na osiągnięcie korzystnych efektów poprawczych w stosunku do niego i nie nosi cech nadmiernej dolegliwości. Wymierzona oskarżonemu kara stanowi wystarczającą, a zarazem adekwatną do stopnia jego zawinienia oraz stopnia społecznej szkodliwości przypisanego czynu represję karną za popełnione przestępstwo i z tych powodów cele kary zarówno zapobiegawcze, jak i wychowawcze zostaną zrealizowane. Poza tym kara w określonym wymiarze będzie oddziaływała właściwie na społeczeństwo, osiągając w ten sposób cele prewencji ogólnej, poprzez odstraszanie innych od popełniania tego typu przestępstw. Nie można bowiem zapominać o nagannym zachowaniu oskarżonego, który kierował się niskimi pobudkami, chcąc uniknąć zatrzymania przez Policję. Używanie przemocy względem funkcjonariusza Policji także należy uznać za coś nienaturalnego, wymykającego się ładowi społecznemu i urągającemu wszelkim normom. Jednocześnie zważyć należy, że zachowanie oskarżonego trwało pewien czas i było nieustępliwe, nie pomagały w jego uspokojeniu ani strzały w powietrze z broni ani uderzanie go w głowę rękojeścią tejże. Na wymiar kary musi mieć również wpływ i uprzednia karalność oskarżonego. Sąd Odwoławczy stoi na stanowisku, iż tylko kary sprawiedliwe, wymierzone w granicach winy i współmierne do stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu są w stanie podziałać na oskarżonego powstrzymująco i uświadomić mu nieuchronność i konieczność poniesienia odpowiedzialności za naruszenie porządku prawnego. Wymierzona kara w sposób należyty uwzględnia stopień społecznej szkodliwości i zawinienia sprawcy oraz zwraca uwagę na doniosłość okoliczności łagodzących. Orzeczona kara spełnia również swoje zadania w zakresie prewencji ogólnej, co do poszanowania prawa i kształtowania pozytywnych postaw.

W pozostałym zakresie wyrok Sądu Okręgowego należało utrzymać w mocy.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

___________________________________________________

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

_________________________________________________________________________

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

_________________________________________________________________________

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

_________________________________________________________________________

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

_________________________________________________________________________

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

_______________________________________________________________________________

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

O wynagrodzeniu z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

Zwalniając oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze oparto się na przepisie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. oraz art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983 r., Nr 49, poz.223 z późn. zm.). Na uwadze mieć należy to, że został on obarczony obowiązkiem finansowym względem pokrzywdzonej w niebagatelnej kwocie 10.000 złotych. Także orzeczenie wobec oskarżonego kary bezwzględnej pozbawienia wolności temu przeczy.

7.  PODPIS

SSA Robert Zdych SSA Agata Regulska SSA Piotr Kaczmarek

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Przypisanie oskarżonemu sprawstwa i winy

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana