Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt III K 130/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2021r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze III Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Maria Migoń-Karwowska

SSO Paweł Wyrzykowski

Ławnicy: Iwona Placety, Barbara Woźnicka, Bogumiła Ziemiańska

Protokolant: Emilia Tkacz

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze – Macieja Gawrońskiego

po rozpoznaniu w dniach: 16 czerwca 2021r., 12 lipca 2021r., 24 sierpnia 2021r., 27 września 2021r. w Jeleniej Górze

sprawy karnej

M. L. syna J. i G. z domu I.

urodzonego (...) w J.

oskarżonego o to, że

1. w dniu 8 października 2020 r. w J., przy ul. (...), woj. (...) na terenie sklepu należącego do sieci (...) działając z zamiarem bezpośrednim usiłował pozbawić życia kierowniczkę sklepu M. K. w ten sposób, że będąc uprzednio ujętym przez pracownika ochrony w związku z kradzieżą artykułów spożywczych i alkoholu przebywając w pokoju kierownika sklepu w oczekiwaniu na przyjazd Policji, wykorzystał chwilową nieuwagę personelu oraz działając z zaskoczenia wyciągnął z kieszeni nóż, z którym podbiegł do M. K., a następnie odchylając przy użyciu siły jej głowę zadał cios nożem w okolice klatki piersiowej powodując tym samym obrażenia ciała w postaci rany kłuto - ciętej okolicy wcięcia mostka położonej poprzecznie długości 2 cm (w postaci rany drążącej w kierunku prawo - górnym powodującej uszkodzenie mięśni krótkich szyi tarczowo - gnykowych, w kierunku górnego bieguna prawego płata tarczycy), krwiaki i nadziankę krwawą uciskającą prawy płat tarczycy oraz czynne krwawienie tętnicze międzymięśniowe wymagające zaopatrzenia chirurgicznego, które to obrażenia powodują chorobę realnie zagrażającą życiu przy czym zarzucanego celu nie osiągnął, z uwagi na pomoc medyczną udzieloną pokrzywdzonej M. K.,

tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w związku z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

2. w tym samym miejscu i czasie jak w pkt 1 działając z zaskoczenia wyciągnął z kieszeni nóż, którym następnie zaatakował J. L. zadając mu ciosy w okolice głowy, ramion oraz rąk powodując tym samym obrażenia ciała w postaci ciętej rany 3 palca ręki prawej z uszkodzeniem ścięgna zginacza głębokiego, ciętej rany prawej okolicy ciemieniowej, rany kłuto ciętej 1/3 bliższej ramienia prawego, otarcia naskórka okolicy nadgarstka lewego, linijnego otarcia naskórka przedniej powierzchni ramienia lewego, otarcia naskórka okolicy łopatki prawej, które to obrażenia powodują naruszenie czynności,

tj. o czyn z art. 157 § 1 k.k.

I.  oskarżonego M. L. uznaje za winnego tego, że 8 października 2020 r. w J. przy ul. (...), na terenie sklepu należącego do sieci (...), działając z zamiarem ewentualnym, usiłował pozbawić życia kierowniczkę sklepu M. K.w ten sposób, że będąc uprzednio ujęty przez pracownika ochrony w związku z kradzieżą artykułów spożywczych i alkoholu, przebywając w pokoju kierownika sklepu w oczekiwaniu na przyjazd Policji, wyciągnął z kieszeni nóż, z którym podszedł do M. K., a następnie odchylając przy użyciu siły jej głowę zadał cios nożem w okolice klatki piersiowej, powodując tym samym obrażenia ciała postaci rany kłuto - ciętej okolicy wcięcia mostka położonej poprzecznie, długości ok. 2 cm (w postaci rany drążącej w kierunku prawo - górnym powodującej uszkodzenie mięśni krótkich szyi tarczowo – gnykowych, w kierunku górnego bieguna prawego płata tarczycy), krwiaki i nadziankę krwawą uciskającą prawy płat tarczycy oraz czynne krwawienie tętnicze międzymięśniowe wymagające zaopatrzenia chirurgicznego, które to obrażenia spowodowały u niej ciężki uszczerbek na zdrowiu pod postacią choroby realnie zagrażającej życiu, przy czym zarzucanego celu nie osiągnął, z uwagi na pomoc medyczną udzieloną pokrzywdzonej M. K., tj. przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 11 (jedenastu) lat pozbawienia wolności;

II.  oskarżonego M. L. uznaje za winnego tego, że w tym samym miejscu i czasie jak w pkt I, zaatakował pracownika ochrony sklepu J. L.posiadanym przy sobie nożem w ten sposób, że zadawał mu ciosy w okolice głowy, ramion oraz rąk, powodując u niego obrażenia w postaci ciętej rany 3 palca ręki prawej z uszkodzeniem ścięgna zginacza głębokiego, ciętej rany prawej okolicy ciemieniowej, rany kłuto ciętej 1/3 bliższej ramienia prawego, otarcia naskórka przedniej powierzchni ramienia lewego, otarcia naskórka okolicy łopatki prawej, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała J. L. na okres powyżej 7 dni, tj. przestępstwa z art. 157 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 157 § 1 k.k. wymierza mu karę roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. łączy orzeczone w punktach I i II wyroku jednostkowe kary pozbawienia wolności i wymierza oskarżonemu M. L. karę łączną 11 (jedenastu) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu M. L. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 8 października 2020 r. od godz. 11:55 do 27 września 2021 r.;

V.  na podstawie art. 44 § 2 k.k. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci noża, bliżej opisanego w wykazie DRZ nr II/338/20/P pod poz. 4 na karcie 165 akt sprawy;

VI.  na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zarządza zwrot dowodów rzeczowych w postaci:

a.  odzieży, opisanej bliżej w wykazie DRZ nr II/338/20/P pod poz. 5,6,7 na karcie 165 akt sprawy – pokrzywdzonemu J. L.;

b.  odzieży, opisanej bliżej w wykazie DRZ nr II/338/20/P pod poz. 8,9,10 na karcie 166 akt sprawy – pokrzywdzonej M. K.;

c.  odzieży i obuwia, opisanych bliżej w wykazie DRZ nr II/338/20/P pod poz. od 11 do 17 na karcie 166 akt sprawy – oskarżonemu M. L.;

d.  paragonu, protokołu i torby, opisanych bliżej w wykazie DRZ nr II/338/20/P pod poz. 1, 2 i 3 - (...) S.A. w K.;

VII.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. J. kwotę 1549,80 złotych z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu M. L. z urzędu w postępowaniu przygotowawczym i sądowym, w tym kwotę 289,80 złotych z tytułu podatku od towarów i usług;

VIII.  zwalnia oskarżonego M. L. od zapłaty całości kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 130/20

Je ż eli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niekt ó rych czyn ó w lub niekt ó rych oskar ż onych, s ą d mo ż e ograniczy ć uzasadnienie do cz ęś ci wyroku obj ę tych wnioskiem. Je ż eli wyrok zosta ł wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo je ż eli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygni ę cie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, s ą d mo ż e ograniczy ć uzasadnienie do informacji zawartych w cz ęś ciach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

M. L.

Czyny przypisane oskarżonemu w punktach I i II części dyspozytywnej wyroku

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

8 października 2020 r. w godzinach przedpołudniowych M. L. udał się do sklepu należącego do sieci (...), znajdującego się w J. przy ul. (...) i tam dokonał kradzieży artykułów spożywczych i alkoholu.

Zachowanie M. L. spostrzegł pracownik ochrony J. L., w związku z czym telefonicznie poprosił kierowniczkę M. K. o podejście do kasy, przy której znajdował się M. L.. Następnie J. L. poprosił M. L. o udanie się wraz z nim i M. K. do pomieszczenia socjalnego sklepu.

Po przyjściu do tego pomieszczenia M. K. usiadła przy biurku, zaś M. L. usiadł na krześle z prawej strony biurka. J. L. zajął miejsce przy stanowisku monitoringu i zaczął wyjmować skradzione przez M. L. towary. M. K. skanowała te artykuły i wyliczyła ich wartość. Następnie J. L. zadzwonił na Policję, zawiadamiając o kradzieży i ujęciu sprawcy. Po tym wrócił do stanowiska monitoringu, gdzie zaczął wypełniać protokół ujęcia sprawcy kradzieży.

M. L. początkowo spokojnie siedział na krześle obok biurka. W pewnym momencie oskarżony wstał z krzesła i udając, że kaszle wyciągnął z kieszeni nóż o długości ostrza 12 cm, szerokości przy uchwycie wynoszącej 2 cm, po czym podszedł do M. K. od tyłu, przy użyciu siły odchylił jej głowę i posiadanym nożem zadał jej cios w okolicę klatki piersiowej. M. K. zaczęła krzyczeć oraz bronić się przed atakiem oskarżonego odpychając go łokciem i rękami.

J. L., słysząc krzyk M. K. i widząc atak na nią ze strony M. L. rzucił się, aby jej pomóc i obezwładnić oskarżonego. M. L. zaczął wówczas atakować J. L., zadając mu ciosy nożem w okolice głowy, ramion i rąk. W tym czasie M. K. uciekła z pomieszczenia socjalnego na salę sprzedaży i poprosiła o pomoc pracownicę sklepu, a następnie zadzwoniła na numer alarmowy i wezwała Policję. Z kolei M. L. po zadaniu ciosów nożem J. L. porzucił nóż na podłodze w pomieszczeniu socjalnym i wybiegł z niego. J. L. zaczął wołać do innych pracowników sklepu, aby zatrzymali M. L.. Następnie M. L. został ujęty na terenie sklepu przez J. L. i L. S..

Wyjaśnienia oskarżonego M. L.,

Zeznania świadka M. K.,

Zeznania świadka J. L.,

Zeznania świadka L. S.,

Protokół zatrzymania rzeczy – noża,

Protokół oględzin miejsca zdarzenia wraz z materiałem poglądowym,

Nagrania z monitoringu,

Protokół oględzin noża wraz z dokumentacja fotograficzną,

Protokół odtworzenia monitoringu,

Protokół ujęcia,

Protokół oględzin odzieży należącej do J. L.,

Protokół oględzin odzieży należącej do M. K.

k. 68-69, 75, 77, 337,

k. 58-60 (odpis k. 256-257), 159-161, 337v.-338,

k. 17-19 (odpis k. 264-265), 135-137, 338v.-339,

k. 13-14 (odpis k. 258-259), 339v.-340,

k. 8-9,

k. 20-22, 132-134,

k. 26, 27,

k. 47-48, 139,

k. 51-55, 171-175,

k. 65,

k. 140-145,

k. 154-158,

Na skutek ciosu zadanego przez M. L. M. K. doznała obrażeń ciała w postaci: rany kłuto - ciętej okolicy wcięcia mostka położonej poprzecznie, długości ok. 2 cm (w postaci rany drążącej w kierunku prawo - górnym powodującej uszkodzenie mięśni krótkich szyi tarczowo – gnykowych, w kierunku górnego bieguna prawego płata tarczycy), krwiaków i nadzianki krwawej uciskającej prawy płat tarczycy oraz czynnego krwawienia tętniczego międzymięśniowego wymagającego zaopatrzenia chirurgicznego, które to obrażenia spowodowały u niej ciężki uszczerbek na zdrowiu pod postacią choroby realnie zagrażającej życiu.

Protokół oględzin ciała M. K.,

Opinia biegłego R. M.,

k. 63-64

k. 66, 179, 355,

W wyniku ciosów zadanych przez M. L. J. L. doznał obrażeń ciała w postaci ciętej rany 3 palca ręki prawej z uszkodzeniem ścięgna zginacza głębokiego, ciętej rany prawej okolicy ciemieniowej, rany kłuto ciętej 1/3 bliższej ramienia prawego, otarcia naskórka przedniej powierzchni ramienia lewego, otarcia naskórka okolicy łopatki prawej, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała J. L. na okres powyżej 7 dni.

Protokół oględzin ciała J. L.,

Opinia biegłego R. M.

k. 61-62,

k. 66, 179, 355,

8 października 2020 r. o 12:15 u M. L. stwierdzono obecność 0,82 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Tego samego dnia o 15:05 M. L. posiadał we krwi 1,0 promila alkoholu etylowego.

Protokół badania stanu trzeźwości,

Sprawozdanie z badań zawartości alkoholu w próbce krwi

k. 7,

106-107,

M. L. nie jest upośledzony umysłowo ani chory psychicznie. Jest uzależniony od alkoholu. Stwierdzono u niego cechy organicznych zaburzeń osobowości. W trakcie popełniania zarzuconych mu czynów nie miał z przyczyny choroby psychicznej, ani innego zakłócenia czynności psychicznych zniesionej ani ograniczonej w stopniu znacznym zdolności rozpoznania znaczenia czynów i pokierowania swoim postępowaniem.

Opinia sądowo-psychiatryczna,

Opinia sądowo –psychologiczna

k. 91-94, 397v.-399,

k. 370-376,

M. L. był uprzednio wielokrotnie karany sądownie.

Dane o karalności

k.290-293

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

M. L.

Czyn zarzucony oskarżonemu w punkcie I aktu oskarżenia

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Działanie przez oskarżonego w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia M. K.

Opinia biegłego R. M.

k. 66, 179, 355,

OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1.

Wyjaśnienia oskarżonego M. L.

Oskarżony od początku konsekwentnie przyznawał się do popełnienia zarzuconych mu czynów. Jego wyjaśnienia są zbieżne z zeznaniami pokrzywdzonych M. K. i J. L., a także dowodem z nagrania monitoringu. Nic nie sprzeciwia się uznaniu ich za wiarygodne.

j.w.

Zeznania świadków M. K. i J. L.

Relacje przedstawione przez pokrzywdzonych M. K. i J. L. korespondują ze sobą, nie zawierając żadnych sprzeczności. Nadto depozycje tych świadków znajdują potwierdzenie w dowodzie z nagrania monitoringu sklepu, na którym zastało zarejestrowane zachowanie oskarżonego i pokrzywdzonych. Brak jest jakichkolwiek podstaw do kwestionowania prawdziwości relacji tych osób.

j.w.

Zeznania świadka L. S.

Świadek L. S. opisał przedsięwzięte przez siebie czynności związane z ujęciem oskarżonego. Jego relacja znajduje potwierdzenie w pozostałym zebranym w sprawie materiale dowodowym. Prawdziwość jego zeznań nie budzi żadnych wątpliwości.

j.w.

Opinia biegłego R. M.

Opinia biegłego jest rzetelna, jasna oraz wewnętrznie niesprzeczna; została sporządzona w sposób profesjonalny oraz naukowo i logicznie uzasadniony; dokonane przez biegłego oceny oraz wyprowadzone wnioski są, w ocenie Sądu, zgodne z doświadczeniem życiowym oraz wskazaniami wiedzy, jak również uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego.

j.w.

Opinia sądowo – psychiatryczna biegłych W. D. i P. M., opinia sądowo – psychologiczna biegłej K. M.

Sąd podzielił konkluzje opinii biegłych psychiatrów W. D. i P. M. oraz psychologa K. M.. Opinie sporządzone przez biegłych są rzetelne, jasne, pełne, nie zwierają sprzeczności. Biegli sporządzili opinie po uprzednim badaniu oskarżonego oraz zapoznaniu się z dokumentami z akt sprawy. Wnioski końcowe biegłych były logiczne i stanowcze. Biegli psychiatrzy w toku rozprawy podtrzymali swoją opinię pisemną. Odnieśli się także do stwierdzonych przez nich oraz przez biegłego psychologa cech organicznego uszkodzenia układu nerwowego u oskarżonego, wskazując iż nie wpływają one na poczytalność M. L.. Podkreślili przy tym, iż oskarżony w czasie popełniania czynów był pod wpływem alkoholu, nadużywał alkohol przez wiele lat i mógł przewidzieć jego wpływ na swoje zachowanie.

Nagrania z monitoringu sklepu i protokoły odtworzenia tych nagrań wraz z materiałem poglądowym,

Wiarygodność tych dowodów nie budzi żadnych wątpliwości; ich treść nie była też kwestionowana przez strony postępowania.

j.w.

Protokół oględzin miejsca zdarzenia, protokół zatrzymania noża, protokół oględzin noża warz z dokumentacja fotograficzną, dane o karalności oskarżonego oraz pozostałe dokumenty zgromadzone w aktach sprawy,

Dokumenty zostały sporządzone przez uprawnione podmioty, w przewidzianej formie, brak jest podstaw do kwestionowania ich rzetelności.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

M. L.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Odpowiedzialności karnej na podstawie art. 148 § 1 k.k. podlega sprawca, który zabija człowieka. Zgodnie z art. 13 § 1 k.k. odpowiada za usiłowanie, kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które jednak nie następuje. W ocenie Sądu, oskarżony swoim zachowaniem wypełnił znamiona usiłowania zbrodni zabójstwa. Oskarżony podszedł do pokrzywdzonej M. K. od tyłu, przy użyciu siły odchylił jej głowę i posiadanym nożem zadał jej cios w okolicę klatki piersiowej, gdzie znajdują się bardzo ważne dla życia ludzkiego organy. Nóż, którego użył był duży, jego ostrze miało długość 12 cm. Nóż ten był zakończony ostrym szpicem. Na skutek ciosu zadanego przez M. L. M. K. doznała obrażeń ciała w postaci rany kłuto - ciętej okolicy wcięcia mostka położonej poprzecznie, długości ok. 2 cm (w postaci rany drążącej w kierunku prawo - górnym powodującej uszkodzenie mięśni krótkich szyi tarczowo – gnykowych, w kierunku górnego bieguna prawego płata tarczycy), krwiaków i nadzianki krwawej uciskającej prawy płat tarczycy oraz czynnego krwawienia tętniczego międzymięśniowego wymagającego zaopatrzenia chirurgicznego. Zachowanie oskarżonego nie doprowadziło do śmierci M. K., bowiem pokrzywdzonej udało się uciec, kiedy w jej obronie stanął J. L., a następnie udzielono jej pomocy medycznej. Sposób zadania ciosu pokrzywdzonej, okolice ciała, w które oskarżony ugodził pokrzywdzoną, użyte przez niego bardzo niebezpieczne narzędzie, w ocenie Sądu, przekonują o tym, iż oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k.

Przestępstwo zabójstwa wymaga do realizacji znamion opisanego w nim czynu zabronionego umyślności w postaci zamiaru bezpośredniego albo w postaci zamiaru ewentualnego. Zdaniem Sądu – wbrew stanowisku prokuratora – oskarżony usiłowania zbrodni zabójstwa dokonał w zamiarze ewentualnym tj. przewidując możliwość jej popełnienia, godził się na to. W ocenie Sądu nie ma przesłanek, aby wnioskować, że oskarżony zaplanował swoje zbrodnicze zachowanie, zważywszy choćby na to, iż nie znał M. K. (ani też drugiego z pokrzywdzonych). Ponadto, jak wynika z opinii biegłego R. M. cios, jaki zadał pokrzywdzonej oskarżony nie został przez niego zadany z dużą siłą; do zadania ciosu pokrzywdzonej wystarczyła siła mięśni. Również głębokość kanału rany mogła, zdaniem tego biegłego, wynosić od 4-5 cm przy szczupłej szyi do 5 + 1-2 cm, przy grubszej szyi (k. 355v), a więc nie była znaczna. Zważywszy na powyższe okoliczności, zdaniem Sądu, oskarżony miał świadomość możliwości (nie zaś konieczności, co jest charakterystyczne dla zamiaru bezpośredniego) śmierci pokrzywdzonej i się na to godził. Każdy przeciętnie doświadczony człowiek wie, że uderzenie dużym nożem o długości ostrza wynoszącej 12 cm, w klatkę piersiową człowieka może spowodować nie tylko ciężkie obrażenia ciała, ale również skutek śmiertelny. Skoro oskarżony takie działanie podjął, to stwierdzić należy, że godził się na śmierć pokrzywdzonej. Ponadto fakt, że oskarżony działał z zamiarem nagłym, w sposób nieprzemyślany, pod wpływem emocji związanych z ujęciem go na kradzieży sklepowej, dodatkowo upewnia Sąd, iż nie działał on z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia M. K.. Przywołać w tym miejscu należy, że zamiar bezpośredni powinien obejmować zarówno cel działania sprawcy jak i sam sposób działania zmierzający do zrealizowania tego celu. Sprawca musi chcieć tego właśnie sposobu działania w celu zabójstwa i cel ten musi stanowić punkt odniesienia dla każdego ze znamion. Jak słusznie wskazał Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z 2 sierpnia 2018 r., sygn. akt II AKa 227/2018 (LEX nr 2567673), że przy ustaleniu zamiaru towarzyszącego sprawcy, jego przeżyć psychicznych należy uwzględniać całokształt udowodnionych okoliczności podmiotowych i przedmiotowych. W sprawach o czyny przeciwko życiu lub zdrowiu zalicza do nich: rodzaj, rozmiary użytego narzędzia, ilość uderzeń, siłę, z jaką zostały zadane, umiejscowienie ciosów, przebieg rany, a także właściwości i warunki osobiste sprawcy, jego dotychczasowy tryb życia, pobudki, motywy działania, stosunki panujące między sprawcą a pokrzywdzonym, okoliczności, tło zajścia, zachowanie się przed i po popełnieniu czynu. Analiza tych okoliczności prowadzi do wniosku, iż oskarżony M. L. – jak wskazano powyżej – przypisanego mu czynu dopuścił się działając w zamiarze ewentualnym pozbawienia życia pokrzywdzonej.

Swoim zachowaniem oskarżony spowodował u M. K. ciężkie obrażenia ciała, pod postacią choroby realnie zagrażającej życiu. Krwawienie w okolicy, w którą został zadany cios nożem może doprowadzić do krwiaka, a ten może spowodować ucisk ważnych struktur szyi, tchawicy, żył tętnicy szyjnej i w konsekwencji ucisk na te naczynia, zatrzymanie oddechu i zatrzymanie krążenia (opinia biegłego R. M. k. 335v). Oskarżony działał z zamiarem spowodowania ciężkich obrażeń ciała u pokrzywdzonej. Świadczą o tym opisane powyżej okoliczności, w szczególności użycie niebezpiecznego narzędzia w postaci noża, umiejscowienie ciosu, sposób jego zadania, po podejściu do pokrzywdzonej od tyłu i odchyleniu jej głowy. Dla ustalenia zamiaru popełnienia czynu z art. 156 § 1 k.k. istotne jest wykazanie, że zamiar sprawcy obejmował nie jakiekolwiek naruszenie czynności narządów ciała lub rozstrój zdrowia, ale w aspekcie choćby ewentualnym ciężki uszczerbek na zdrowiu, w tym wynikający np. ze sposobu działania sprawcy. Ponadto między zachowaniem sprawcy, a tym skutkiem musi istnieć związek przyczynowy, choć oczywiście nie jest wymagane uświadomienie sobie przez niego dokładnego przebiegu tego związku. Dowodząc istnienia zamiaru spowodowania uszczerbku na zdrowiu należy uwzględnić, że zadając cios w newralgiczną część ciała, używając do tego bardzo niebezpiecznego narzędzia, jakim jest nóż, oskarżony musiał obejmować swoją świadomością przynajmniej możliwość spowodowania swoim zachowaniem ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, w tym przypadku w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, przy czym sama postać ciężkiego uszczerbku wymieniona w przepisie art. 156 § 1 pkt 2 k.k. nie musi być sprecyzowana w świadomości sprawcy. Wystarczającym jest samo działanie ze świadomością możliwości powstania krzywdy daleko idącej, biorąc pod uwagę tak rodzaj użytych narzędzi, jak i ilość, i siłę zadanych uderzeń. W wypadku przestępstwa spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu sprawca musi obejmować świadomością przynajmniej możliwość spowodowania swoim zachowaniem uszczerbku na zdrowiu innej osoby i chcieć takiego skutku, albo na nastąpienie takiego skutku się godzić, przy czym przyjmuje się, że postać ciężkiego uszkodzenia ciała wymieniona w art. 156 § 1 pkt 2 k.k. nie musi być wyraźnie sprecyzowana w świadomości sprawcy. Dlatego też postać zamiaru sprawcy może zbliżać się do konstrukcji zamiaru ogólnego (dolus generalis) – czyli zamiaru wyrządzenia istotnego uszczerbku w dobrostanie sprawcy (tak: postanowienie SN z 9.10.2018 r. sygn. akt III K 552/18, Lex nr 2561609, wyrok SA we Wrocławiu z 26.6.2019 r. sygn. akt II AKa 173/19, Lex nr 2722117. Sąd nie miał wątpliwości na gruncie niniejszej sprawy, że M. L. swoim zachowaniem wypełnił znamiona przestępstwa z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. Oskarżony chwytając za nóż i zadając uderzenie pokrzywdzonej musiał obejmować świadomością fakt spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Przemawia za tym zarówno doświadczenie życiowe, jak i zasady logicznego rozumowania. Z tego też względu czyn popełniony przez oskarżonego winien być zakwalifikowany w zbiegu z art. 156 § 1 pkt 2 k.k.

W zakresie czynu popełnionego na szkodę J. L., Sąd uznał, iż zachowanie oskarżonego wyczerpało znamiona przestępstwa z art. 157 § 1 k.k. Odpowiedzialności karnej na podstawie tego przepisu podlega sprawca, który powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia inny niż określony w art. 156 § 1 k.k., trwający powyżej 7 dni. Oskarżony M. L. posiadanym nożem, którego rozmiary opisano wyżej, zaatakował J. L., zadając mu tym narzędziem ciosy w okolice głowy, ramion i rąk. Na skutek tych ciosów pokrzywdzony doznał obrażeń ciała w postaci ciętej rany 3 palca ręki prawej z uszkodzeniem ścięgna zginacza głębokiego, ciętej rany prawej okolicy ciemieniowej, rany kłuto ciętej 1/3 bliższej ramienia prawego, otarcia naskórka przedniej powierzchni ramienia lewego, otarcia naskórka okolicy łopatki prawej, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała J. L. na okres powyżej 7 dni. Oskarżony, uderzając kilkakrotnie pokrzywdzonego, tak niebezpiecznym narzędziem, jakim jest nóż, niewątpliwie chciał spowodować u niego co najmniej średnie obrażenia ciała, naruszające czynności narządów lub powodującego rozstrój zdrowia na okres dłuższy niż 7 dni. Oskarżony zamiarem swym obejmował urzeczywistnienie wszystkich ustawowych znamion przypisanego mu przestępstwa z art. 157 § 1 k.k.

Wina oskarżonego w zakresie obu przypisanych mu czynów nie budzi żadnych wątpliwości. Zebrane w sprawie dowody wskazują, że oskarżony jako osoba dojrzała i w pełni poczytalna w chwili dokonania czynów, jest zdolny do przypisania mu winy. M. L. nie znajdował się w żadnej nadzwyczajnej sytuacji motywacyjnej, która zniewalałaby go do podjęcia działania sprzecznego z normą prawną. Z opinii sądowo - psychiatrycznej wynika jednoznacznie i bez jakichkolwiek wątpliwości, iż oskarżony tempore criminis miał możliwość rozpoznania znaczenia czynów i pokierowania swoim postępowaniem. Wprawdzie u oskarżonego biegli psychiatrzy i psycholog stwierdzili cechy organicznych zaburzeń osobowości, ale nie miały one wpływu na jego poczytalność. Mogły być one spowodowane przewlekłą intoksykacją alkoholową, a zadaniem biegłych psychiatrów być może także przebytym w przeszłości urazem głowy. Takie zaburzenia osobowości zwiększają prawdopodobieństwo zachowań agresywnych po spożyciu alkoholu. Biegli nie znaleźli też przesłanek, które mogłyby świadczyć o tym, że zachowanie oskarżonego w inkryminowanym okresie wynikało z atypowego działania alkoholu. Zachowanie oskarżonego było skutkiem osłabionej u niego, w wyniku działania alkoholu, kontroli zachowań impulsywnych. Jest to powszechnie znany efekt spożycia alkoholu, który oskarżony mógł przewidzieć. W tym stanie rzeczy należało uznać, że rozpoznawalność znaczenia czynów i możność kierowania swoim postępowaniem, a także społeczna dezaprobata przypisanych mu zachowań były mu znane w chwili podjęcia decyzji o działaniu i w trakcie jego wykonywania.

Sąd nie podzielił poglądu obrońcy oskarżonego o zasadności zakwalifikowania pierwszego z zarzuconych M. L. czynów według art. 281 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. Zauważyć w tym miejscu trzeba, iż przestępstwo kradzieży rozbójniczej z art. 281 k.k. zachodzi wówczas, kiedy sprawca m.in. używa przemocy wobec osoby w celu utrzymania się w posiadaniu zabranej rzeczy, bezpośrednio po dokonaniu kradzieży. Tymczasem M. L. zaatakował M. K. dużo później, tj. po zaprowadzeniu go do pomieszczenia socjalnego, odebraniu mu skradzionych przedmiotów, opisaniu ich i wypełnieniu protokołu ujęcia. Przemoc wobec M. K. nie nastąpiła zatem bezpośrednio po dokonaniu kradzieży, a oskarżony nie miał już skradzionych towarów, w których posiadaniu miałby się chcieć utrzymać. Tymczasem kradzież rozbójniczą może popełnić sprawca, który uprzednio dokonał kradzieży i jest w posiadaniu zabranej rzeczy (tak: komentarz do art. 281 k.k. pod red. Marka Mozgawy). „Strona podmiotowa przestępstwa art. 281 k.k. charakteryzuje się podwójną kierunkowością zamiaru. Kierunkowość ta wyraża się w tym, że sprawca naprzód podejmuje działania zmierzające do zaboru cudzej rzeczy ruchomej w celu przywłaszczenia. Po osiągnięciu tego celu, a więc po przejęciu władztwa nad rzeczą, sprawca podejmuje działania polegające na używaniu przemocy wobec osoby, grożeniu natychmiastowym jej użyciem albo doprowadzeniu człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności, przy czym działania te są ukierunkowane celowo na zapewnienie utrzymania się w posiadaniu zabranej rzeczy” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 19 marca 2013 r. II AKa 42/13, LEX nr 1311930). Jego zachowanie zatem nie wyczerpało znamion ustawowych czynu z art. 281 k.k.

1.4.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

1.5.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

1.6.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

1.7.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

M. L.

I, II

I, II

Przy orzeczeniu kar Sąd miał na względzie:

Okoliczności łagodzące:

- przyznanie się oskarżonego do popełnienia zarzuconych mu czynów,

- wyrażany przez oskarżonego w toku całego postępowania żal oraz przeproszenie pokrzywdzonych,

- działanie w zamiarze ewentualnym,

- zamiar nagły łączący się z mniejszym stopniem winy,

Okoliczności obciążające:

- godzenie w podstawowe dobra chronione prawem – życie i zdrowie człowieka,

- działanie wobec pokrzywdzonych, których oskarżony nie znał, wykonujących jedynie swoje obowiązki pracownicze, i którzy nie dali mu żadnego powodu do agresji, a J. L. jedynie bronił M. K. przed oskarżonym,

- użycie niebezpiecznego narzędzia,

- dopuszczenie się czynów w stanie nietrzeźwości,

- uprzednia wielokrotna karalność oskarżonego jego dotychczasowy sposób życia, polegający na spożywaniu alkoholu, nie podejmowaniu zatrudnienia,

j.w.

III

Przypisanych mu czynów objętych niniejszym postępowaniem oskarżony dopuścił się w tym samym dniu, a nadto zostały one skierowane przeciwko temu samemu dobru prawnemu.

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

M. L.

V

I

Sąd orzekł przepadek noża, stanowiącego własność oskarżonego i służącego mu do popełnienia przestępstwa.

j.w.

IV

Oskarżony był tymczasowo aresztowany, na poczet kary pozbawienia wolności zaliczono mu okres tego rzeczywistego pozbawienia wolności.

j.w.

VI

I, II

Zarządzono zwrot zabezpieczonych w toku postępowania dowodów rzeczowych ich właścicielom wobec ich zbędności dla dalszego postępowania.

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosowa ł określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

VII

Oskarżony występował z obrońcą ustanowionym z urzędu w postępowaniu przygotowawczym, prowadzonym w formie śledztwa i postępowaniu sądowym. Na kwotę zasądzoną przez Sąd składają się:

- 1260 zł (§17 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 5 i § 20 w/w rozporządzenia – 4 terminy rozprawy).

Powyższa kwota została podwyższona o podatek od towarów i usług zgodnie z § 4 ust. 3 cyt. wyżej rozporządzenia.

VIII

Orzeczenie o kosztach oparto o przepisy art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych. Oskarżony przebywa w warunkach izolacji, nie posiada majątku, a nadto została wobec niego orzeczona kara została wobec niego orzeczona długoterminowa kara pozbawienia wolności, a zatem zasadnym było zwolnienie go w całości od uiszczenia kosztów sądowych, w tym od opłaty.

1Podpis

Maria Migoń – Karwowska Paweł Wyrzykowski