Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 148/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 12.04.2021r. ( II K 194/20 )

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

skazany M. O.

zachowanie skazanego w trakcie odbywania kary

opinia Dyrektora ZK w B. z dnia (...)

(...)

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

opinia Dyrektora ZK w B. z dnia (...)

Dokument urzędowy, którego wiarygodność nie była kwestionowana przez strony postępowania oraz przez sąd. Zawiera krytyczną ocenę zachowania skazanego
w warunkach izolacji.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Naruszenie art.85 kk w zw. z art.86 kk

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy okazała się bezzasadna w sposób oczywisty.

Przed odniesieniem się do wywodów apelacji wypada zaznaczyć, że obrońca nie kwestionował zarówno zastosowania dyrektyw z art.4 § 1 kk ( a przez to zasad orzekania kary łącznej ), ani sposobu połączenia kar jednostkowych objętych wyrokiem łącznym a jedynie wysokość kary łącznej. Nie podważał także kompletności zbioru orzeczeń jednostkowych objętych zaskarżonym wyrokiem łącznym i nie domagał się jego rozszerzenia ( do kwestii tej Sąd Apelacyjny powróci jeszcze w końcowej części niniejszego uzasadnienia – (...) ).

Podniesiony w apelacji zarzut „ naruszenia art.85 kk w zw. z art.86 kk ” nie tylko razi swoją lakonicznością ale i pozostaje w sprzeczności w treścią równie lakonicznego ( 20 linijek ) uzasadnienia, które odnosi się de facto do treści art.438 § 1 pkt 4 kpk. Skarżący nie wskazał nawet podstawy prawnej na jakiej oparł swój zarzut ( art.438 pkt 1 kpk lub art.438 pkt 1a kpk ?).
W wyniku nowelizacji z 2019r. ustawodawca podzielił bowiem podstawę odwoławczą z art.438 pkt 1 kpk na dwie grupy uchybień. Pierwsza to obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu (art.438 pkt 1 kpk). Druga to obraza przepisów prawa materialnego w innych wypadkach niż kwalifikacja prawna czynu, chyba
że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu (art.438 pkt 1a kpk). Mając na względzie charakter sprawy ( o wydanie wyroku łącznego ) i wskazane w apelacji przepisy należało uznać, że apelujący osadził swój zarzut na tle art.438 § 1 pkt 1a kpk. W doktrynie zwraca się uwagę ( vide: D. Świecki (red.) Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany, publ. Lex/el. 2021 ), że obraza prawa materialnego może polegać na błędnej wykładni prawa (wówczas następstwem jest błędne stosowanie prawa) albo na błędnym zastosowaniu prawa przy niekwestionowanej jego wykładni. Obraza prawa materialnego odnosząca się do jego wykładni jest związana z błędną interpretacją przepisu wynikającą
z niezastosowania lub nieprawidłowego zastosowania reguł wykładni prawa, tj. wykładni językowej, systemowej i funkcjonalnej. Z kolei obraza prawa polegająca na błędnym zastosowaniu lub niezastosowaniu przepisów prawa materialnego ma miejsce wówczas, gdy są to przepisy o charakterze stanowczym, tzn. nakazujące stosowanie prawa materialnego lub zakazujące jego stosowania. Sytuacje, o których mowa powyżej nie miały jednak miejsca
w realiach niniejszej sprawy. Autor apelacji nie podjął nawet rzetelnej próby wykazania by do tego rodzaju naruszenia zasad określonych w art.85 kk i art.86 kk. Jako jedyny argument podnosił w sposób chybiony okoliczność, że „… sąd nie wziął adekwatnie pod uwagę faktu,
że czyn opisany w pkt(...) wchodzący w składu wyroku łącznego został popełniony przez skazanego w latach do (...)”. Zdaniem skarżącego ma to przemawiać za zastosowaniem zasady absorpcji, podobnie jak i opinia z zakładu karnego. Obie te okoliczności są błędnie interpretowane przez skarżącego. Uwzględniając nawet możliwości jakie sądowi dawał art.4 § 1 kk nie sposób pomijać, że zastosowanie absorpcji – jako rozwiązania skrajnego – jest możliwe jedynie w przypadku nagromadzenia licznych okoliczności łagodzących. Takowych próżno szukać w sprawie M. O.. Ten ostatni był bowiem dotychczas wielokrotnie karany sądownie ( (...)skazań, nie licząc (...)wyroków łącznych ). Do tego wbrew twierdzeniom obrońcy cieszy się w zakładzie karnym opinią, którą trudno uznać za pozytywną. Z opinii z dnia (...) wynika wprost, że nadal odbywa on karę w zakładzie karnym typu zamkniętego,
w systemie zwykłym ( (...) ). Jest postrzegany jako roszczeniowy, lekceważący, ma tendencję do dominowania i narzucania. Sprawiał kłopoty natury wychowawczej, m.in. prowadził protest głodowy. Obecnie w warunkach zakładu karnego funkcjonuje prawidłowo, starając się zachowywać wobec przełożonych w sposób regulaminowy. Jednocześnie odnotowano, że ww. deklaruje przynależność do podkultury przestępczej i jest bezkrytyczny w ocenie popełnionych przestępstw. Nie jest zatrudniony i niestety nie zabiega o pracę. Dotychczas był już sześciokrotnie karany dyscyplinarnie, nie był przy tym nagradzany. W tym miejscu należy także zaznaczyć, że wymierzając karę łączną Sąd Okręgowy miał możliwość określenia jej
w granicach od (...)lat do (...) lat i (...) miesięcy pozbawienia wolności. Wymierzając karę
z zastosowaniem zasady asperacji ( (...) lat pozbawienia wolności ) słusznie uwzględnił nie tylko ww. okoliczności ale i miał na uwadze również czas w jakim skazany dopuszczał się przypisanych mu czynów ( (...)uzasadnienia wyroku ), tak więc dywagacje zawarte w apelacji nie stanowią żądnej nowości. Słusznie sąd meriti dostrzegł, że rozpiętość czasowa przestępczej działalności skazanego jest znaczna. Uwaga ta odnosi się także do zakresu przedmiotowego, obejmującego skazania za przestępstwa nakierowane przeciwko różnym dobrom prawnie chronionym m.in. przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, życiu i zdrowiu, życiu i zdrowiu publicznemu oraz wolności. Świadczy to niewątpliwie o tym, że jest on sprawcom niepoprawnym i zdemoralizowanym, który notorycznie powraca na drogę przestępczą. Z dotychczasowych skazań nie wyciągnął żądnych konstruktywnych wniosków, czego kolejnym dowodem jest także przywoływana powyżej negatywna opinia z zakładu karnego. Okoliczności te wykluczają możliwość zastosowania kary łącznej w kierunku nawet zbliżonym do absorpcji. Prawidłowo sąd I instancji uwzględnił także i te nieliczne przesłanki łagodzące, które zapobiegły zastosowanie zasady kumulacji. Do argumentacji tej obrońca nie próbował się nawet odnosić, co wyklucza możliwość powodzenia jego apelacji. Mając na uwadze szczupłość wywodu skarżącego Sąd Apelacyjny nie ma możliwości odniesienia się do argumentów, które fizycznie nie zaistniały.

.Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i połączenie skazanemu kar pozbawienia wolności w sprawach wskazanych w wyroku i wydanie wyroku łącznego i wymierzenie w ich miejsce kary łącznej (...) lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak skutecznych zarzutów apelacji i okoliczności podlegających z urzędu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Wyrok Sądu Okręgowego w Z. (...) z dnia (...) ( (...) )

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak skutecznych zarzutów i okoliczności, które sąd odwoławczy mógłby uwzględnić z urzędu.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.

W tym miejscu Sąd Apelacyjny pragnie odnieść się do pism procesowych skazanego nazywanych przez ww. apelacją ( vide: (...) ). Oczywistym jest, że z uwagi na treść art.446 § 1 kpk apelacja od wyroku sądu okręgowego, która nie pochodzi od prokuratora, powinna być sporządzona i podpisana przez adwokata, radcę prawnego albo radcę Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej. Z tego też powodu
w orzecznictwie przyjmowano, że pismo skazanego nawet nazwane „apelacją” nie może wywoływać żadnych skutków w zakresie zgłoszonych w nim zarzutów pod adresem orzeczenia sądu a quo; pismo takie może być natomiast ujawnione
w oparciu o przepis art.453 § 2 kpk w zw. z art.394 kpk jako zawierające wyjaśnienia, wnioski i oświadczenia stron ( vide: np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia (...), (...), postanowienie Sądu Najwyższego z dnia (...),
(...) ). Stanowisko to jest aktualne także i obecnie. W doktrynie podkreśla się, że ( vide: D. Świecki (red.) Kodeks postępowania karnego. Tom II, Komentarz aktualizowany, publ. LEX/el. 2021, teza 4 do art.446 ), że „przymus adwokacki” zawarty w cyt. przepisie nie pozwala na zrównanie pisma procesowego oskarżonego ( analogicznie tu i dalej skazanego ) czy oskarżyciela posiłkowego z apelacją obrońcy lub pełnomocnika. Dlatego też pismo strony nazwane „apelacją” nie może wywoływać żadnych skutków w zakresie zgłoszonych w nim zarzutów pod adresem orzeczenia sądu pierwszej instancji. Treść tego rodzaju pisma procesowego należy traktować np. jako uzupełnienie argumentacji zawartej w apelacji obrońcy lub pełnomocnika i tylko w zakresie przez niego zaskarżonym, z którą sąd odwoławczy powinien się zapoznać i którą powinien mieć na względzie przy rozpoznawaniu apelacji przedstawiciela procesowego strony. Dotyczy to w szczególności sytuacji,
w której w piśmie tym wskazuje się na potrzebę rozpoznania sprawy poza granicami zaskarżenia i podniesionymi zarzutami, np. z powodu zaistnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art.439 § 1 kpk czy okoliczności wskazanych w art.440 kpk. Zauważyć ponadto należy, że dyspozycja art.457 § 3 kpk mówi o obowiązku podania w uzasadnieniu, „czym kierował się sąd wydając wyrok oraz dlaczego zarzuty
i wnioski apelacji sąd uznał za zasadne albo niezasadne”. W żadnym razie
z brzmienia tego przepisu nie wynika, aby na sądzie odwoławczym ciążył obowiązek odnoszenia się w uzasadnieniu wyroku do treści pisma oskarżonego czy oskarżyciela posiłkowego ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z (...),
(...) ). Mając powyższe okoliczności na uwadze brak było podstaw do uznania argumentów podnoszonych przez skazanego. Niewątpliwie nie mógł on samodzielnie wnieść apelacji. Jego stanowisko mogło jedynie wzmacniać ewentualnie zarzuty podniesione przez jego obrońcę w apelacji tego ostatniego. Skazany podnosił jednak „zarzuty”, które dalece wykraczały poza granice zakreślone
w środku odwoławczym jego obrońcy. Dotyczyły bowiem postulatów objęcia karą łączną także dodatkowo kary jednostkowej (...)lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w B. ( (...) ) z dnia (...)w sprawie
(...)), która została przejęta do wykonania postanowieniem Sądu Okręgowego w Z. (...) z dnia (...) w sprawie(...). Zarzutów takich próżno z kolei szukać w apelacji obrońcy. Oczywistym jest,
że uzupełnić można jedynie coś co uprzednio fizycznie już zaistniało. Odmienne podejście prowadziłoby do rażącego obejścia art.446 § 1 kpk. W tej sytuacji nie ma więc możliwości uwzględnienia w realiach niniejszej sprawy zarówno treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia (...) w sprawie
(...), jak i związanego z nim wyroku Sądu Okręgowego wG. z dnia (...) w sprawie (...), na które powoływał się skazany. Ten ostatni pomija przy tym, że kwestia ta ( wynikająca z zastosowania art.85 § 2 i 4 kk ówczesnej wersji ustawy karnej – vide: (...) akt (...) ) była już uprzednio prawomocnie rozstrzygnięta w stosunku do niego we wcześniejszym postanowieniu Sądu Okręgowego w Z. (...)z dnia (...)( (...) ), utrzymanym
w mocy postanowieniem tut. Sądu z dnia (...)( (...) ).

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

3.

O kosztach obrony z urzędu za postępowanie odwoławcze Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art.29 ust.2 ustawy z dnia 26 maja 1982r. prawo o adwokaturze
( tj. Dz.U. Nr 16, poz. 124 z późn.zm. ) i § 1, § 2 pkt 1 i 2, § 4 ust.1-3, § 17 ust.5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.10.2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( tj. Dz.U. z 2019, poz. 18 ). Z tego też tytułu sąd zasądził na rzecz adw. L. J. kwotę 147,60 zł; ( w tym 23 % podatek VAT ) oraz dodatkowo 259,09 zł; z tytułu kosztów dojazdu.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art.624 § 1 kpk i art.6 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych
(tj. Dz.U. z 1983r., nr 49, poz. 223 z późn.zm. ). Z tego też powodu zwolnił skazanego z obowiązku zwrotu wyłożonych przez Skarb Państwa wydatków i nie wymierzył mu opłaty za postępowanie odwoławcze. Podejmując taką decyzję przyjął, że istnieją podstawy do uznania, że uiszczenie ww. wydatków byłoby zbyt uciążliwe dla skazanego ze względu na jego aktualną sytuację majątkową.

7.  PODPIS

P. G. M. Ś. P. G.