Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z 2 marca 2021 roku (data prezentaty), powód M. L. (1), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny powoda na rzecz pozwanego M. L. (2) ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie sygn. VII C 140/02, następnie zmienionym wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa sygn. akt IV RC 304/05 z dnia 7 września 2005 roku wygasł z dniem 22 lipca 2019 roku. Jednocześnie wniesiono o udzielenie zabezpieczenia, na czas trwania postępowania, poprzez obniżenie obowiązku alimentacyjnego z kwoty 600 zł miesięcznie do kwoty po 150 zł miesięcznie, płatnych do rąk pozwanego M. L. (2) (k. 4 - 6)

Postanowieniem z dnia 09 marca 2021 roku tut. Sąd oddalił wniosek o udzielenie zabezpieczenie. (k. 15)

W odpowiedzi na pozew złożonej na rozprawie 5 maja 2021 roku (data prezentaty) pozwany M. L. (2) wniósł o oddalenie powództwa (k. 37 - 38).

Strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska do końca postępowania. (k. 42 – 46)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany M. L. (2) urodził się (...). Jest dzieckiem pochodzącym ze związku małżeńskiego A. L. i powoda M. L. (1).

Dotychczasowy obowiązek alimentacyjny powoda M. L. (1) wobec pozwanego M. L. (2) został ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie VII Wydział Cywilny Rejestrowy z dnia 4 grudnia 2003 roku w sprawie VII C 140/02 następnie zmienionym wyrokiem zaocznym z dnia 7 września 2005 roku Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa sygn. akt IV RC 304/05 z kwoty po 450 zł miesięcznie do kwoty po 600 zł miesięcznie do rąk matki A. L. do 10-dnia każdego miesiąca. (k. 10, 11). Pozwany miał wówczas 9 lat, zamieszkiwał wraz z matką.

Obecnie sytuacja stron jest następująca:

Pozwany M. L. (2) ma obecnie 24 lata, w lipcu 2020 roku skończył studia licencjackie. Studia rozpoczął w 2016 roku, były to studia trzyletnie, ukończone przez pozwanego po 4 latach, powtarzał jeden rok, w związku z niedostarczeniem pracy dyplomowej. Naukę na studiach wyższych rozpoczął po liceum na kierunku zarządzania. Zrezygnował z tych studiów.

Obecnie podjął studia licencjackie na kierunku polityka społeczna na UW oraz studia zaoczne na kolegium C., na kierunku socjologia, nowe media, rata za czesne wynosi 780 zł miesięcznie. Zajęcia odbywają się w formie zdalnej co dwa tygodnie w weekendy, w sobotę od 08.00 do 17.30 i w niedzielę od 08.00 do 15.00. Nie uczęszczana zajęcia na UW. Nie zamierza kontynuować nauki na studiach licencjackich na UW.

Od 2018 roku jest aktywny zawodowo, od 04 stycznia 2018 roku jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenia w firmie (...) Sp. z o.o., gdzie osiąga zmienne dochody od 50 zł do 515 zł miesięcznie. (k. 31) Ponadto od 22 lipca 2019 roku pracuje na umowę zlecenie w firmie (...) Sp. z o.o. gdzie otrzymuje wynagrodzenie 4.000 zł netto miesięcznie. Poza wynagrodzeniem kilka razy w roku otrzymuje premie. (k. 30)

W 2019 roku uzyskał dochód 5 700, 26 zł. (k. 40-41) W 2020 roku jego przychód z wyniósł 45645 zł. (k. 33 – 34), oraz 2641, 12 zł. (k. 35 – 36) Pozwany do 26 roku życia jest zwolniony z obowiązku odprowadzania podatku dochodowego oraz opłacania składek ZUS.

Zamieszkuje wraz z matką, nie ponosi kosztów utrzymania mieszkania.

Posiada samochód T. (...) z 2008 roku, który zakupił za 17 000 zł. Na utrzymanie samochodu miesięcznie przeznacza 250 zł.

Pozwany dysponuje oszczędnościami w wysokości ok. 20000 zł. Swoje koszty utrzymania określa na kwotę 2000 zł.

Powód M. L. (1) ma 50 lat. Pracuje jako magazynier, zaopatrzeniowiec z wynagrodzeniem ok. 1970 zł miesięcznie. Nie może znaleźć innej pracy. Regularnie płaci na pozwanego zasądzone alimenty.

Podnosi, że żyje skromnie i oszczędza na codziennych wydatkach. Do swoich kosztów utrzymania zalicza: koszt utrzymania -550 zł miesięcznie, wyżywienie - 700 zł, chemia i kosmetyki – 120 zł, bilet miesięczny – 110 zł, telefon – 29 zł, leki – 50 zł, fryzjer – 40 zł, odzież i obuwie – 200 zł, alimenty – 600 zł.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w szczególności na podstawie zeznań powoda M. L. (1) (k. 42 - 43), pozwanego M. L. (2) (k. 43 - 46) oraz dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy. Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów przedstawionym przez strony, albowiem nie zostały one zakwestionowane w toku postępowania przed Sądem oraz nie wzbudzały również wątpliwości Sądu co do wiarygodności zawartych w nich treści.

Sąd oceniając zeznania pozwanego M. L. (2) dał im wiarę w zakresie, w którym wskazywał on swoją sytuację życiową oraz majątkową. Zeznania pozwanego w powyższym zakresie były spójne i logiczne, a także znalazły potwierdzenie w załączonej dokumentacji.

Sąd w zakresie przedstawionym w powyższym stanie faktycznym dał wiarę zeznaniom pozwanego powoda M. L. (1) albowiem zeznawał on konsekwentnie na temat swojej sytuacji życiowej i materialnej.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z dyspozycją art. 133 § 3 kro, rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Zgodnie z wyrokiem SN z dnia 1 października 1998 r., I CKN 853/97 (LEX nr 1214919) O wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego decyduje kryterium osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania się. Spełnienie tego kryterium zależy od okoliczności faktycznych.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Jak stanowi natomiast treść art. 135 § 1 i 2 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 kro, według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je do pracy dla dobra społeczeństwa. Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb materialnych, jak i duchowych, także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Rodzice są obowiązani zapewnić dziecku podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Uznanie za usprawiedliwione potrzeb poza zakresem wymienionych, zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji.

Zmiana obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z art. 138 kro możliwa jest w razie zmiany stosunków tzn. wtedy, gdy zmianie ulegają uzasadnione potrzeby uprawnionego albo możliwości zarobkowe zobowiązanego. Zmiana taka musi jednak być istotna, co oznacza, iż muszą istnieć warunki i okoliczności o charakterze trwałym, dotyczące okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych, wyczerpujące przesłanki wpływające w istotny sposób na zakres obowiązku alimentacyjnego.

Przyjmuje się, za uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku (III CZP 91/86), że „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień - prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody.”

Ważąc powyższe, w okolicznościach niniejszej sprawy uzasadnione jest uchylenie obowiązku alimentacyjnego M. L. (1) na rzecz syna – M. L. (2). Powód bowiem w wystarczającym stopniu wykazał słuszność swojego żądania.

Analiza materiału dowodowego nie daje wątpliwości, że powód posiada obecnie możliwości samodzielnego utrzymania się. Pozwany od 2019 roku pracuje zawodowo i osiąga stałe dochody, jest w stanie zatem ponosić samodzielnie swoje koszty utrzymania. Pozwany ponadto w lipcu 2020 roku ukończył także studia licencjackie, w ocenie Sądu podjęcie przez powoda kolejnych studiów nie było niezbędne do pozyskania możliwości samodzielnego utrzymania się i nie uzasadnia obecnie kontynuowania obowiązku alimentacyjnego powoda. Decyzje pozwanego o kontynuowaniu edukacji w przypadku uzyskania już przez niego wykształcenia, nie powinny bowiem obciążać powoda.

Pozwany jest dorosłym i zdrowym mężczyzną. Obecne zatrudnienie przynosi pozwanemu dochód w wysokości 4.000 zł miesięcznie netto, dodatkowo pozwany otrzymuje również premie uznaniowe i roczne. Nie należy tracić z pola widzenia, że sytuacja finansowa pozwanego pozwalała mu na zakup samochodu, który obecnie jest na jego utrzymaniu, co więcej pozwany posiada również zgromadzone oszczędności i wolne środki na rachunku bankowym w wysokości 20 000 zł. W przeciwieństwie do powoda, pozwany nie musi zatem liczyć się z każdym groszem, uzyskiwane przez niego dochody w pełni bowiem wystarczają na pokrycie jego uzasadnionych potrzeb. Pozwany nie musi również ponosić stałych opłat za mieszkanie, które uiszcza jego matka, co ogranicza jego koszty utrzymania.

Odnosząc się do sytuacji powoda, Sąd uznał, że jego miesięczne wydatki zasadniczo pochłaniają jego cały dochód. Zważywszy na wiek powoda, jego stan zdrowia, a także jego możliwości zarobkowe nie zasadne jest w ocenie Sądu kontynuowanie przez niego obowiązku alimentacyjnego na rzecz dorosłego syna.

Skoro zatem ustalone w niniejszej sprawie okoliczności wskazują, że pozwany osiągnął już jako osoba dorosła zdolności do samodzielnego utrzymywania się, Sąd uznał, że obowiązek alimentacyjny powoda winien zostać wygaszony z dniem 5 maja 2021 roku. Zważywszy, że powód do dnia zamknięcia rozprawy uiszczał świadczenia alimentacyjne na rzecz syna, brak jest podstaw do ustalenia wygaśnięcie tego obowiązku z datą wcześniejszą, tym bardziej że kwoty alimentów zostały zużyte na bieżące potrzeby pozwanego.

O kosztach orzeczono w pkt 2 sentencji na podstawie art. 102 k.p.c. odstępując od obciążania pozwanego kosztami postępowania. Zdaniem Sądu niezasadnym byłoby obciążanie pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz ojca, w sytuacji kiedy powód nie utrzymywał kontaktów ze swoim synem. Poza tym strona pozwana na mocy art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych była zwolniona z opłata sądowych.

Sędzia Dorota Gozalbo-Gągolewicz