Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VIII Ka 735/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.1.Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Sokółce z dnia 28 października 2020 r. w sprawie II K 421/19

0.1.Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.Granice zaskarżenia

0.0.1.Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.0.1.Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.Wnioski

uchylenie

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.Ustalenie faktów

0.0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.1.Ocena dowodów

0.0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut nr 2)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Błąd w ustaleniach faktycznych zachodzi, gdy treść dokonanych ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd nie odpowiada zasadom rozumowania, a błąd mógł mieć wpływ na treść orzeczenia. Zarzut ten nie jest uzasadniony, gdy sprowadza się do zakwestionowania stanowiska sądu czy do polemiki z jego ustaleniami. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu odmiennego poglądu nie wystarcza do stwierdzenia popełnienia przez sąd istotnego błędu ustaleń. Zarzut taki powinien wskazywać nieprawidłowości w rozumowaniu sądu w zakresie istotnych ustaleń, czego obrońca oskarżonego skutecznie nie czyni.

Skarżący konstruując wszystkie zarzuty ich osią czyni stan techniczny motocykla uczestniczącego w kolizji oraz naruszenie zasad w ruchu drogowym motocyklisty, które winny prowadzić do uniewinnienia mocodawcy od postawionego zarzutu. W ocenie Sądu Odwoławczego zapatrywania faktyczne i prawne apelującego na sprawę w kluczowych dla rozstrzygnięcia kwestiach są całkowicie błędne. W niniejszej sprawie prawnokarnej ocenie i rozliczeniu podlegało zachowanie P. W.. Sąd badał czy w jego przypadku doszło do naruszenia zasad bezpieczeństwa obowiązujących uczestników ruchu drogowego w stopniu wyczerpującym znamiona czynu z art. 177 § 1 k.k. Zupełnie inną kwestią pozostawało rozliczenie prawnokarne zachowania pokrzywdzonego w niniejszej sprawie E. J., poruszającego się bez uprawnień do kierowania motocyklem. Nie budzi najmniejszych wątpliwości, że pojazd poszkodowanego znajdował się w fatalnym stanie technicznym, bez szans na przejście badań technicznych i dopuszczenie do ruchu. Nie ma najmniejszych przeszkód, do pociągnięcia do odpowiedzialności karnej motocyklisty w innej sprawie, w której P. W. może mieć status osoby pokrzywdzonej. Powyższe zależy od działań organów ścigania i wystąpienia do sądu ze stosownym aktem oskarżenia, bądź wnioskiem. W niniejszej sprawie zainicjowanej aktem oskarżenia skierowanym przeciwko P. W. Sąd był zobowiązany do oceny jego zachowania na drodze. Działanie bądź zaniechanie E. J. miałoby znaczenie w niniejszej sprawie w sytuacji, gdyby został on uznany za wyłącznie winnego spowodowania kolizji, wywołanie swoim nieprawidłowym zachowaniem łańcucha przyczynowo-skutkowego prowadzącego do zdarzenia. Powyższa sytuacja, jak stwierdził Sąd Rejonowy, nie miała miejsca. Sąd Odwoławczy poddając kontroli procedowanie Sądu Rejonowego, prawidłowość wydanego rozstrzygnięcia oraz jego uzasadnienie, nie tylko pod kątem zgłoszonych zarzutów lecz również totalnej kontroli, nie znalazł uchybień prowadzących do konieczności zmiany, bądź uchylenia wyroku. Generalnie w celu uniknięcia powtórzeń zasadnym jest odesłanie do zapatrywań faktycznych i prawnych przedstawionych przez Sąd w uzasadnieniu rozstrzygnięcia. Sąd Odwoławczy w całości je podziela, w szczególności jeśli chodzi o zarzuty apelacyjne.

Faktem niezaprzeczalnym w sprawie jest poruszanie się E. J. po drodze publicznej, motocyklem. Po tej samej drodze poruszał się P. W. samochodem osobowym marki A.. Podczas wykonywania przez motocyklistę manewru wyprzedzania samochodu, jego kierowca rozpoczął manewr skrętu w lewo, doprowadzając do wypadku. Powyższe wnioski wynikają z opinii biegłego z zakresu badań wypadków drogowych mgr inż M. K. (1) (k. 92-99, 249-253, 270v-276, 282-285v). Sąd Odwoławczy w sposób zbieżny z Sądem I Instancji ocenia powyższy dowód. Odniesienie się do zarzutów związanych z tym wnioskiem dowodowym nastąpi w dalszej części uzasadnienia. Również kwestie dotyczące naruszenia przepisów prawa procesowego przemieszane w zarzucie związanym z postulowanymi błędami w ustaleniach faktycznych zostaną omówione w części dotyczącej art. 438 pkt 2 k.p.k.

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

żaden z argumentów zawartych w zarzucie nie okazał się trafny w stopniu skutkującym koniecznością uwzględnienia któregokolwiek wniosku

3.2.

zarzut nr 1)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy prawa materialnego może być postawiony tylko wówczas, gdy skarżący akceptuje dokonane przez Sąd meriti ustalenia faktyczne. Sąd I Instancji w pierwszej kolejności dokonuje ustaleń faktycznych sprawy w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, który w procesie analizy i oceny uzna za wiarygodny. Następnie zaś ustalony stan faktyczny składający się z elementów strony przedmiotowej i podmiotowej poddaje prawno–karnej analizie w aspekcie tego, czy ustalone przez Sąd zachowanie oskarżonego wyczerpuje, czy też nie znamiona określonego przepisu. Ze wskazanych powodów jednoczesne kwestionowanie dokonanych przez Sąd meriti ustaleń faktycznych oraz przyjętej w wyroku kwalifikacji prawnej należy uznać za błędne, a zarzut obrazy prawa materialnego dodatkowo należy potraktować jako przedwczesny. Jest on bowiem aktualny dopiero wówczas gdy skarżący akceptuje w całości ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd meriti.

Argumenty z punktu 3.1.

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

żaden z argumentów zawartych w zarzucie nie okazał się trafny w stopniu skutkującym koniecznością uwzględnienia któregokolwiek wniosku

3.3.

zarzut nr 3)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew stanowisku skarżącego uznać należy, iż Sąd I Instancji na podstawie zebranego i wszechstronnie ocenionego materiału dowodowego poczynił trafne ustalenia faktyczne, zgodne z zasadami logicznego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego (art. 7 k.p.k.). Wyrazem sędziowskiego przekonania w wymienionej kwestii pozostaje uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia. Sąd Rejonowy szczegółowo ustosunkował się do każdego z dowodów wskazując, które z faktów uznał za udowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych (art. 424 § 1 k.p.k.).

Analiza akt postępowania prowadzi do wniosku, że Sąd Rejonowy dysponował dowodami pozwalającymi na stwierdzenie winy oskarżonego. Przepis art. 5 § 2 k.p.k. dotyczy wątpliwości, jakie może powziąć sąd orzekający (a nie strona) i dopiero gdyby sąd je powziął, ewentualnie powinien powziąć, a nie rozstrzygnął ich na korzyść oskarżonego, zasadny byłby zarzut naruszenia tego przepisu. W ocenie Sądu Odwoławczego taka sytuacja w niniejszej sprawie nie zaistniała.

Zdaniem skarżącego Sąd Rejonowy niewłaściwie ocenił zgromadzony materiał dowodowy, ponieważ wyciągnął niewłaściwe wnioski z przeprowadzonych dowodów dotyczących winy mocodawcy. Po raz kolejny podkreślić należy, że w niniejszym postępowaniu badaniu i ocenie Sądu podlegało zachowanie się P. W. kierującego samochodem. Nie budzi sporu stan techniczny motocykla, braki w wyposażeniu (w szczególności kierunkowskazy, lampa przednia, prędkościomierz), brak uprawnień do kierowania motocyklami pokrzywdzonego. Ponieważ zdarzenie miało błyskawiczny przebieg, nie zostało zarejestrowane przez urządzenia rejestrujące obraz, odtworzenie jego przebiegu zostało powierzone biegłym z zakresu ruchu drogowego, którzy specjalizują się w wypadkach drogowych. Sąd Odwoławczy nie zgadza się z zarzutami obrońcy do opinii mgr. inż. M. K. (1). Biegły ponad wszelką wątpliwość ustalił, że w czasie bezpośrednio poprzedzającym zdarzenie drogowe kierowca A. wykonywał manewr skrętu w lewo, zaś motocyklista poruszał się lewym pasem ruchu z zamiarem wyprzedzenia samochodu. Oba pojazdy poruszały się w tym samym kierunku. Istotnym dla wniosków było ustalenie części którymi w pierwszym momencie zetknęły się pojazdy. W momencie pierwszego kontaktu kolizyjnego pojazdów A. uderzyło okolicą naroża przedniego lewego i częścią przednią lewego boku w okolice części środkowej prawego boku motocykla. Do kontaktu doszło na lewym pasie ruchu z punktu widzenia uczestników zdarzenia. Powyższe było postawą do wysunięcia wniosku, że oskarżony podjął błędną decyzję odnośnie zmiany kierunku ruchu, nie zachował szczególnej ostrożności, niewłaściwie obserwował sytuację w lusterku bocznym lewym oraz środkowym bądź niewłaściwie rozpoznał tę sytuację, opuścił pas prawy ruchu i wjechał na lewy pas ruchu nie dostrzegając nadjeżdżającego, poruszającego się lewym pasem motocykla. Powyższy wniosek potwierdziły szczegółowe wyliczenia, których wyniki zostały zobrazowane na szkicach sytuacyjnych. Analizując szczegółowo odniesienia obrońcy do opinii z apelacji Sąd Odwoławczy stwierdził, że nie zawierają one konkretnych zarzutów popartych wskazaniem błędów w wyliczeniach, bądź przyjętych założeniach. Ponieważ pojazdy po zdarzeniu zostały przemieszczone, przybyli na miejsce zdarzenia funkcjonariusze policji sporządzali opis miejsca zdarzenia w oparciu o zastany stan, który mógł różnić się od sytuacji bezpośrednio po zdarzeniu. Sąd w pełnym zakresie zastosował rozwiązania wynikające z art. 5 § 2 k.p.k., przesądzając wszelkie nieusuwalne wątpliwości na korzyść oskarżonego (np. włączenie lewego kierunkowskazu, ). Atakując opinię biegłego obrońca po raz kolejny opiera się na stanie technicznym motocykla szczegółowo opisując braki w jego wyposażeniu. Biegły M. K. (1) opiniując uzupełniająco na rozprawie w dniu 12 lutego 2020 r. w sposób szczegółowy i przekonujący odniósł się do powyższych zastrzeżeń (k. 271-276). Również uwagi i zarzuty do opinii były wielokrotnie, szczegółowo i przekonująco omawiane przez biegłego. Obrońca kilkakrotnie podczas ustnego opiniowania starał się przeforsować twierdzenia rzekomo wypowiedziane przez biegłego, podczas gdy M. K. (2) stanowczo temu zaprzeczał. Biegły podkreślał, że brał pod uwagę parametry zdarzenia skrajne - "zdecydowanie najmniej korzystne dla motocyklisty ale też najbardziej korzystne dla kierującego samochodem". Sąd Rejonowy w całości wziął pod uwagę również tą część opinii. Jest to kolejny przykład stosowania reguły wynikającej z art. 5 § 2 k.p.k. Skarżący ponownie zgłasza argument, podważający jego zdaniem wnioski opinii biegłego, błędnego ustalenia prędkości motocyklisty przed wypadkiem, w oparciu o wskazane ślady i miejsca (k. 358 pkt 8, 9, 10), podczas gdy kwestia ta była szczegółowo omawiana w opiniach pisemnych, jak również bezpośrednio na sali rozpraw w dniu 12 lutego 2020 r. (w szczególności k. 275v-276). Sąd Odwoławczy nie odnalazł w tej części apelacji żadnych ścisłych, opartych na dowodach branych pod uwagę przy konstruowaniu sanu faktycznego w sprawie, argumentów wskazujących na konkretne błędne wyliczenia biegłego, a jedynie dowolne twierdzenia, nakierowane na uwolnienie od winy mocodawcy.

Po przeanalizowaniu drugiej opinii biegłego inż. R. B. (k. 303-313) Sąd Odwoławczy w całości podzielił ocenę tego dowodu dokonaną przez Sąd I Instancji. Biegły wnioskuje jedynie na podstawie własnego doświadczenia i przekonania. Jego wnioski nie są oparte na metodach powszechnie przyjmowanych i uznanych przez biegłych opiniujących w sprawach związanych z wypadkami drogowymi. Tym samym nie są weryfikowalne. Jedno fragmentaryczne wyliczenie prędkości z jaką motocyklista uderzył w ogrodzenie w punkcie 14 kończy się również dowolnym uznaniem, że prędkość podawana przez motocyklistę mogła być rzeczywista. Tak naprawdę nie wiadomo z czego to wynika, w jakim celu i w oparciu o jakie dane (co to za wartość 3,6?) biegły czyni wyliczenia, a wyliczoną prędkość 38,2 biegły podaje w metrach. Metodologia, aparat pojęciowy, język i wreszcie szata graficzna części opinii (k. 308v, 309v) jest nie do zaakceptowania przy wyrokowaniu.

Argumenty z punktu 3.1.

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

żaden z argumentów zawartych w zarzucie nie okazał się trafny w stopniu skutkującym koniecznością uwzględnienia któregokolwiek wniosku

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymanie wyroku w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd Odwoławczy, badając argumenty z apelacji obrońcy oskarżonego oraz poddając sprawę totalnej kontroli, nie znalazł najmniejszych uchybień nakazujących zmianę zaskarżonego wyroku chociażby w części.

0.1.Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.1.Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1.Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.0.1.Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.1.Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

O kosztach orzeczono w oparciu o art. 627 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. O opłacie orzeczono na mocy art. 8 w zw. z art. 7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 j.t.), zaś o pozostałych kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. Na pozostałe koszty procesu złożyły się koszt doręczeń wezwań i innych pism – ryczałt – w kwocie 20,- zł (art. 618 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym, Dz.U. z 2013 r., poz. 663 j.t.) oraz opłata za kartę karną ustalona zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie opłat za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego (Dz.U. z 2014 r. poz. 861). Opłata za każdą kartę karną wynosi 30 złotych.

1.PODPIS

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość wyroku

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana