Sygn. akt XVII Amz 346/20
Dnia 22 września 2021 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:
Przewodniczący – SSO Maciej Kruszyński
po rozpoznaniu w dniu 22 września 2021 r. w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z odwołania (...) sp. z o.o. w W.
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
z udziałem zainteresowanego (...) S.A. w L.
o prawo wglądu
na skutek odwołania (...) sp. z o.o. w W. od postanowienia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 22 września 2020 roku, (...)
postanawia:
1. oddalić zażalenie;
2. zasądzić od (...) sp. z o.o. w W. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
SSO Maciej Kruszyński
Sygn. akt XVII Amz 346/20
Uzasadnienie postanowienia z 22 września 2021 r.
Postanowieniem z 22 września 2020 r., Nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 123 oraz art. 73 i 74 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r., poz. 256 z późn. zm.) w związku z art. 11 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2019 r., poz. 1010 z późn. zm.) oraz w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 833 z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku (...) S.A. z siedzibą w L. postanowił wyłączyć (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. prawo do wglądu do znajdującego się w aktach sprawy dokumentu „Ekspertyza wpływu na system elektroenergetyczny przyłączenia źródła wytwórczego Elektrownia (...) o mocy przyłączeniowej 0,990 MW zlokalizowanego w m. N.,, dz. nr (...); gm. S.. Przyłączenie na napięciu 15 kV" oraz sporządzania z niego notatek, kopii i odpisów lub wydania uwierzytelnionych odpisów.
Powód złożył zażalenie na ww. postanowienie. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie:
1. art. 7 w zw. z art. 77 i art. 80 k.p.a., mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez brak wszechstronnego rozważenia wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności faktycznych,
2. art. 7 k.p.a., mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez pominięcie przy wydaniu zaskarżonego postanowienia słusznego interesu Powódki i wyłączenia jej prawa do wglądu do treści „Ekspertyzy wpływu na system elektroenergetyczny przyłączenia źródła wytwórczego: Elektrownia (...) o mocy przyłączeniowej 0,990 MW w m. N., dz.(...); gm. S.. Przyłączenie na napięciu 15 kV" oraz sporządzania z niej notatek, kopii i odpisów lub wydania uwierzytelnionych odpisów,
3. art. 61 ust. 1 i 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. poprzez pozbawienie prawa do uzyskania informacji o działalności innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.
Wobec powyższego, powód wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia, zaś z ostrożności procesowej wniósł o zmianę postanowienia poprzez przyznanie powodowi prawa wglądu do treści ekspertyzy.
W odpowiedzi na zażalenie pozwany wniósł o oddalenie zażalenia i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:
Powód, w piśmie z 10 czerwca 2020 r. zwrócił się do Prezesa URE z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu w zakresie odmowy zawarcia przez (...) S.A. z siedzibą w L. umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej instalacji odnawialnego źródła energii elektrowni fotowoltaicznej N. o mocy przyłączeniowej 0,990 MW, planowanej na terenie miejscowości N. dz. nr (...), w gminie S..
Dowód: Wniosek z 10 czerwca 2020 r., k. 2 akt adm.
Wraz z pismem z 13 sierpnia 2020 r. Przedsiębiorstwo przedstawiło dokument „Ekspertyza wpływu na system elektroenergetyczny przyłączenia źródła wytwórczego Elektrownie (...)" o mocy przyłączeniowej 0,990 MW zlokalizowanego w m(...); gm. S.. Przyłączenie na napięciu 15 kV”. Przedsiębiorstwo wskazało na konieczność ograniczenia prawa do wglądu do ww. dokumentu w związku z ważnym interesem państwowym.
Dowód: Pismo z 13 sierpnia 2020 r., k. 35 akt adm.
Ekspertyza – dane stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, koperta, k. 57-60 akt adm.
Mając na uwadze złożony wniosek Przedsiębiorstwa, a jednocześnie dostrzegając prawo strony sporu do zapoznania się z materiałem dowodowym dotychczas zgromadzonym w sprawie, Przedsiębiorstwo w piśmie z 4 września 2020 r. przedstawiło fragment ekspertyzy, który został udostępniony Wnioskodawcy.
Dowód: Pismo z 4 września 2020 r., k. 65 akt adm.
Zaskarżonym postanowieniem z 22 września 2020 r. Prezes URE postanowił wyłączyć (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. prawo wzglądu do znajdującej się w aktach sprawy ekspertyzy.
Dowód: Postanowienie z 22 września 2020 r., k. 60 akt adm.
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane, jak również w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości.
Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:
Zażalenie powoda podlegało oddaleniu.
Zgodnie z art. 73 § 1 k.p.a. strona postępowania administracyjnego ma prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów. Stosownie do art. 74 § 1 k.p.a. przepisu art. 73 k.p.a. nie stosuje się do akt sprawy zawierających informacje niejawne o klauzuli tajności „tajne” lub „ściśle tajne”, a także do innych akt, które organ administracji publicznej wyłączy ze względu na ważny interes państwowy.
Użycie przez ustawodawcę w omawianym przepisie zwrotu „ważny interes państwowy” w liczbie pojedynczej, oznacza, że nie chodzi o wszelkie ważne interesy państwowe, lecz o jeden konkretnie wskazany w odniesieniu do danej sprawy. W doktrynie przyjmuje się, że powyższa regulacja ma charakter wyjątkowy i musi być poddana interpretacji zawężającej. Stanowi ona bowiem odstępstwo od fundamentalnej zasady czynnego udziału strony w postępowaniu, jak również ogranicza znacząco zasadę prawdy materialnej. Stąd też ewentualne zastosowanie art. 74 k.p.a może następować tylko w sytuacjach wyjątkowych. (Art. 74 KPA red. Wierzbowski 2021, wyd. 30/J. Malanowski, System Informacji Prawnej Legalis, Art. 74 KPA Adamiak 2021, wyd. 17/Borkowski/Adamiak, System Informacji Prawnej Legalis)
Pojęcie informacji niejawnej objętej klauzulą "tajne" lub "ściśle tajne" reguluje ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych. Ustawa ta wprowadza ogólne pojęcie informacji niejawnej zgodnie z którą, jest to każda informacja, której nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby lub mogłoby spowodować szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej albo byłoby, z punktu widzenia jej interesów, niekorzystne, także w trakcie ich opracowywania oraz niezależnie od formy i sposobu ich wyrażania (art. 1 ust. 1).
Ochrona informacji niejawnych leży w interesie państwa prawa. Takie też stanowisko przyjął Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z 13 marca 2019 r., II OSK 872/18, gdzie wskazał, że wyłączenie od wglądu innych akt sprawy, niż te które objęte są klauzulą "tajne" lub "ściśle tajne" wymaga poczynienia odpowiednich ustaleń przez organ administracyjny, który musi stwierdzić, czy zachodzi potrzeba ochrony ważnego interesu państwowego. (wyrok NSA z 13.03.2019 r., II OSK 872/18, LEX nr 2671396). Pojęcie ważnego interesu państwowego wymaga indywidualizacji, skonkretyzowania, w każdym przypadku jego stosowania przy rozpatrywaniu uprawnienia strony do wglądu do akt sprawy.
Przechodząc do definicji legalnej pojęcia "tajemnicy przedsiębiorstwa" została ona zawarta w art. 11 ust. 4 Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, zgodnie z którym przez tajemnicę tę rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. W świetle tego przepisu, określone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione zostały łącznie trzy przesłanki: po pierwsze, są to informacje o charakterze technicznym, technologicznym, organizacyjnym przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą; po drugie, są to informacje poufne, tzn. nie zostały ujawnione do wiadomości publicznej; po trzecie, przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania poufności takich informacji. Tajemnicę przedsiębiorcy należy więc traktować jako surogat prawa do prywatności jednostki (osoby fizycznej), na gruncie przepisów kształtujących status prawny przedsiębiorcy. (Wyrok WSA w Warszawie z 5.02.2020 r., II SA/Wa 2200/19, LEX nr 3010393)
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, w pierwszej kolejności trzeba wskazać, że informacje zawarte w ekspertyzie zawierają informacje techniczne, technologiczne i organizacyjne przedsiębiorstwa dystrybucyjnego, które obejmują dane wrażliwe dotyczące m.in. stanu infrastruktury, analizy stanu pracy sieci, występujących lub przewidywanych jej obciążeń. Prezes słusznie stwierdził, że dokument ten zawiera informacje istotne dla funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, których ewentualne niepożądane wykorzystanie mogłoby wpłynąć negatywnie na działanie tego systemu, a nawet zagrozić jego bezpieczeństwu.
Istotnym jest, że zainteresowana (...) S.A. z siedzibą w L. jako operator systemu dystrybucyjnego objęta jest treścią rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 3 listopada 2015 r. w sprawie wykazu przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1871, z późn. zm.), z racji posiadania informacji, których ujawnienie może mieć wpływ na bezpieczeństwo energetyczne państwa. Zaś Prezes URE winien dążyć do zapewnienia ochrony tych danych i bezpieczeństwa energetycznego.
W ocenie Sądu, stanowisko Prezesa URE zasługiwało na podzielenie. Informacje zawarte w ekspertyzie, z uwagi na szeroki charakter i zakres informacji o systemie dystrybucji, tj. specyfice budowy sieci elektroenergetycznej, aktualnych danych o sieci elektroenergetycznej - z uwzględnieniem zamierzeń inwestycyjnych zainteresowanego, mają znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego.
Wobec tego, biorąc także pod uwagę ważny interes państwowy wyłączenie powodowi prawa do wglądu do ww. dokumentu należało uznać za konieczne.
Sąd zgodził się z argumentacją Prezesa URE, który wyjaśnił, że ujawnienie dokumentu wskazanego w sentencji zaskarżonego postanowienia mogłoby skutkować tym, że informacje uzyskane przez inny podmiot (w tym i powoda) skutkowałyby uzyskaniem przewagi rynkowej nad innymi inwestorami, tj. istnieje prawdopodobieństwo, że po dokładnym przeanalizowaniu przedmiotowego dokumentu inwestor uzyska wiedzę co do możliwości przyłączenia źródła w innym miejscu niż obecna lokalizacja elektrowni fotowoltaicznej. Należy zauważyć, że inni inwestorzy nie posiadaliby takiej wiedzy. Doszło by tym samym do naruszenia zasady równego traktowania podmiotów ubiegających się o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej, o której mowa w przepisie art. 7 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne.
Przechodząc do zarzutów naruszenia przez pozwanego przepisów postępowania administracyjnego, tj. art. 7, art. 77 i art. 80 k.p.a., Sąd uznał je za chybione. Po pierwsze trzeba wyjaśnić, że w niniejszej sprawie nie doszło do uchybień proceduralnych, które skutkować mogłyby uchyleniem lub zmianą zaskarżonej decyzji. Po drugie, zdaniem Sądu, pozwany wszechstronnie rozpatrzył zebrany materiał dowodowy i dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych.
Trzeba także zwrócić uwagę na fakt, iż uwzględniając prawo strony sporu do zapoznania się z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, Przedsiębiorstwo energetyczne w piśmie z 4 września 2019 r. wskazało fragment ekspertyzy, który został powodowi udostępniony. Dotyczył on informacji związanych z bezpośrednią oceną możliwości przyłączenia (...). Działanie to zapewniło zarazem ochronę interesu strony jak i ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa.
Sąd nie dopatrzył się również naruszenia przez pozwanego art. 61 ust. 1 i 3 Konstytucji RP. Wymaga bowiem wyjaśnienia, że prawo dostępu do informacji publicznej nie ma charakteru absolutnego (art. 61 ust. 3 Konstytucji RP). W przepisie tym dopuszczono możliwość ograniczenia prawa dostępu do informacji publicznej z uwagi na ochronę porządku publicznego, czy bezpieczeństwa. Tym samym, jeżeli informacje, których udostępnienia żądał powód stanowiły informacje, których ujawnienie np. mogłoby spowodować szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej albo byłoby z punktu widzenia jej interesów niekorzystne, to organ mógł wydać decyzję (postanowienie) w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej, co byłoby zgodne z uregulowaniami ustawy o dostępie do informacji publicznej. (zob. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 października 2018 r. I OSK 2679/16, System Informacji Prawnej Legalis)
Odmowa dostępu do treści przedmiotowego dokumentu była uzasadniona, z uwagi na ważny interes państwowy oraz prawnie chroniony interes Przedsiębiorstwa, o którym mowa w przepisie art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Wobec powyższego, Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie znajdując podstaw do uwzględnienia wniesionego przez powoda zażalenia, oddalił je na podstawie art. 479 53 § 1 k.p.c. w zw. z art. 479 55 k.p.c.
O kosztach postępowania rozstrzygnięto zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu przyjmując, że koszty należne - wygrywającemu sprawę - Prezesowi URE obejmowały wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 720 zł, ustalone na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804 z zm.).
SSO Maciej Kruszyński