Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 884/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 7 października 2021 roku sygn. akt II K 792/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

podniesiony przez obrońcę oskarżonego S. J. zarzut obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść wyroku tj. art. 7 k.p.k. poprzez dowolna ocenę materiału dowodowego,

podniesiony przez obrońcę S. J. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, mający wpływ na treść wyroku poprzez:

- przyjęcie, iż przebieg zdarzenia opisanego przez oskarżonego S. J. w zgłoszeniu szkody miał charakter pozorny,

- błędne ustalenie sposobu życia i zachowania oskarżonego , co przełożyło się na wyższy wymiar kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesione zarzuty są chybione.

W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i wszechstronną jego analizę, sąd rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i wywiódł z nich słuszne wnioski - tak co do sprawstwa i winy oskarżonego S. J. w zakresie przypisanego mu czynu, przyjętej kwalifikacji prawnej, jak i wymierzonej kary pozbawienia wolności.

Nie dopuścił się przy tym wskazywanego przez obrońcę błędu w przyjętych za podstawę wyroku ustaleniach faktycznych. Sąd ten, w uzasadnieniu wyroku, w sposób logiczny i z uwzględnieniem zasad doświadczenia życiowego uargumentował, jakie fakty uznał za udowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach. Kształtując swe przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów należycie uzasadnił, którym dowodom i dlaczego dał wiarę, a którym tego waloru odmówił. W ocenie tej nie dopuścił się dowolności. Trafność ustaleń i rozważań tego sądu nie może więc budzić wątpliwości.

Mając powyższe na uwadze i odnosząc się do apelacji obrońcy, dotyczącej naruszeń przez sąd pierwszej instancji przepisów prawa procesowego, mających istotny wpływ na treść wyroku, należy stwierdzić iż podniesione zarzuty miały charakter głównie polemiczny.

Sąd pierwszej instancji stwierdził sprawstwo oskarżonego S. J. przeprowadzając dokładne i wnikliwe postępowanie dowodowe, analizując i oceniając wszystkie dowody w sposób rzetelny i wszechstronny.

Błędnie obrońca upatrywał naruszenia przepisu art. 7 k.p.k. w dokonanej przez sąd merytoryczny ocenie z jednej strony wyjaśnień oskarżonego S. J. i oskarżonego P. K., a z drugiej zeznań świadka - funkcjonariusza policji A. G. przeprowadzającego czynności przesłuchania podejrzanego w postępowaniu przygotowawczym.

Swobodna, a więc zgodna z zasadami sformułowanymi w art. 7 k.p.k. ocena materiału dowodowego stanowi uprawnienie sądu merytorycznego i pozostaje pod ochroną wskazanego przepisu tak długo, dopóki skarżący nie wykaże, iż sąd ten oparł rozstrzygnięcie bądź na okolicznościach nieujawnionych w toku przewodu sądowego, bądź też ujawnionych, ale ocenionych w sposób sprzeczny ze wskazaniami wiedzy, logiki i doświadczeniem życiowym.

W przedmiotowej sprawie tego rodzaju okoliczności nie zostały skutecznie wykazane przez obrońcę. Skarżący podjął próbę przedstawienia odmiennej oceny materiału dowodowego, która jednak w przeciwieństwie do tej dokonanej przez sąd orzekający, charakteryzuje się ogólnikowością, dowolnością i brakiem obiektywizmu. Stwierdzić należy, że taka metoda kwestionowania trafności skarżonego wyroku nie mogła okazać się skuteczną.

Sąd pierwszej instancji miał na względzie wszystkie przeprowadzone w sprawie dowody, w tym treść wyjaśnień oskarżonych S. J. i P. K. oraz zeznania świadka A. G.. Przy czym sąd ten dokonał kompleksowej ich analizy w powiązaniu z całokształtem zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Skarżący przedstawił zaś w uzasadnieniu apelacji własną analizę zebranego materiału dowodowego. Przy czym wybiórczej ocenie poddał tylko te dowody, które przemawiały za tezą przez niego prezentowaną.

Należy wskazać, że nie uszło uwadze sądu merytorycznego, iż pomiędzy poszczególnymi wyjaśnieniami oskarżonego S. J., które składał w toku postępowania karnego, istniały różnice, przy czym co istotne jego relacje były zbieżne i konsekwentne w czasie trwania dochodzenia, a całkowicie odmienne - negujące sprawstwo, w toku postępowania sądowego. Należy też wskazać, że obowiązujące przepisy - w sytuacji odmiennych wyjaśnień oskarżonego składanych w toku postępowania przygotowawczego i przed sądem - nie dają podstaw do postawienia tezy o prymacie wyjaśnień składanych w postępowaniu przygotowawczym nad składanymi na rozprawie i na odwrót. Natomiast bezspornym jest, iż w takiej sytuacji procesowej koniecznym jest dokonanie wszechstronnej analizy takich relacji w powiązaniu z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym i tak też w realiach tejże sprawy postąpił organ a quo. Dokonał bowiem wszechstronnej i wnikliwej analizy poszczególnych wyjaśnień tego oskarżonego - bez jakiegokolwiek naruszenia przepisów prawa procesowego, w tym art. 7 k.p.k. - również przez pryzmat depozycji wynikających z wyjaśnień oskarżonego P. K. przyznającego się do popełnienia zarzucanego mu czynu , jak i zeznań świadka A. G.. Dowody te sąd rejonowy trafnie ocenił jako pozytywnie weryfikujące relacje S. J. składane dwukrotnie w postępowaniu przygotowawczym, tym samym obdarzając wyjaśnienia ostatnio wymienionego z tego właśnie etapu procesu walorem wiarygodności, a odrzucając przedstawioną przez niego na rozprawie głównej wersję wydarzeń ( odwołującą wszystkie wcześniejsze wyjaśnienia) i traktując ją jako zmierzającą do uniknięcia odpowiedzialności karnej.

Zatem prawidłowa analiza materiału dowodowego sprawy prowadzi do jedynie słusznego wniosku, a tym samym przekonania, o sprawstwie i winie oskarżonego S. J. w zakresie zarzucanego mu czynu.

Reasumując należy stwierdzić, że apelant nie wykazał żadnych uchybień w ocenie materiału dowodowego. Kontrola instancyjna potwierdziła, iż sąd rejonowy nie dopuścił się obrazy przepisów postępowania, ani w konsekwencji błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia oraz uzasadnia stwierdzenie, że zaskarżony wyrok znajduje pełne oparcie w prawidłowo dokonanej ocenie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego oraz ujawnionego w postępowaniu i brak jest podstaw do zdyskwalifikowania wydanego rozstrzygnięcia merytorycznego.

Zdaniem sądu odwoławczego orzeczona z warunkowym zawieszeniem wykonania kara pozbawienia wolności uwzględnia dyrektywy jej wymiaru określone przepisem art. 53 kk i nie cechuje jej rażąca niewspółmierność w stosunku do popełnionego przez oskarżonego czynu. Orzeczona została w wymiarze niewiele odbiegającym od ustawowego minimum. Uwzględnia uprzednią dwukrotną karalność S. J. na kary zasadnicze grzywny oraz wysokość szkody, na jaką oskarżeni, działając we współdziałaniu, narazili towarzystwo ubezpieczeniowe, które odmówiło wypłaty odszkodowania za uszkodzenia pojazdu powstałe w fikcyjnej kolizji, wyłącznie na skutek powzięcia wątpliwości w tym zakresie. Niewątpliwie stopień społecznej szkodliwości inkryminowanego czynu i stopień winy są znaczne.

Wniosek

wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego S. J. od zarzucanego mu czynu

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek jest niezasadny z przyczyn podanych powyżej.

3.2.

podniesiony w zażaleniu przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego Towarzystwa (...) w W. zarzut obrazy przepisów postępowania tj. art. 626 & 1 k.p.k., art. 627 k.p.k., & 11 ust. 2 pkt. 3 i ust. 7 w zw. z art. 17 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, poprzez zasądzenie od oskarżonych na rzecz oskarżyciela posiłkowego kosztów zastępstwa procesowego w nieprawidłowej wysokości,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie jest zasadny.

Sąd pierwszej instancji procedował w przedmiotowej sprawie na trzech terminach rozprawy głównej - w dniach 20 maja 2021 roku, 8 lipca 2021 roku i 30 września 2021 roku. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego Towarzystwa (...) w W. brał udział w rozprawie w dniach 20 maja 2021 roku i 30 września 2021 roku, zaś w dacie 8 lipca 2021 roku nie uczestniczył w czynności procesowej organu a quo.

Na gruncie przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego należy się za pomoc prawną rzeczywiście udzieloną, nie zaś za jej gotowość, czy też samo formalne ustanowienie pełnomocnika. Istotą każdej pomocy prawnej w ramach postępowania sądowego, jest bowiem zarówno intelektualne zaangażowanie radcy prawnego, jak i wykonywanie przez niego określonych czynności o charakterze fizycznym. Proces karny nie może być poczytywany, jako okazja do pozyskania od strony przeciwnej określonych aktywów pieniężnych, tylko z tej przyczyny, że w sprawie formalnie ustanowiono pełnomocnika. Przewidziany w przepisach kodeksu postępowania karnego, jak w tym przypadku w art. 627 k.p.k. obowiązek zwrotu kosztów procesu przez skazanego, dotyczy wszak uzasadnionych wydatków stron, a więc takich które służyły faktycznemu realizowaniu ich interesów procesowych (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2005 roku, sygn. IKZP 15/15).

Jak prawidłowo wskazał skarżący zgodnie z & 11 ust. 2 pkt. 3 i ust. 7 powołanego powyżej rozporządzenia stawka minimalna za pomoc prawną świadczoną przez radcę prawnego w postępowaniu przed sądem rejonowym w trybie zwyczajnym wynosi 840 złotych. Stosownie zaś do & 17 ust. 1 powołanego powyżej rozporządzenia, w przypadku gdy rozprawa trwa dłużej niż jeden dzień, stawka minimalna ulega podwyższeniu za każdy następny dzień o 20 %. Skoro rozprawa główna trwała łącznie trzy dni, to oczywistym jest, że podwyższeniu ulega stawka minimalna za dwa następne dni ( a nie trzy jak liczy skarżący ). Gdy się jeszcze zważy, że pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego Towarzystwa (...) w W. w dacie 8 lipca 2021 roku nie uczestniczył w czynności procesowej sądu rejonowego ( a więc w jednym z tych dwóch następnych dni rozprawy głównej ) to należy mu się kwota168 zł za jeden dodatkowy dzień rozprawy ( czyli 20 % liczone od stawki minimalnej 840 zł = 168 zł ) a nie kwota 504 zł, o którą wnosił ( czyli 60 % liczone od stawki minimalnej 840 zł = 504 zł ).

Uwzględniając zatem jeden dodatkowy termin rozprawy głównej wydatki oskarżyciela posiłkowego w postępowaniu pierwszoinstancyjnym wynoszą łącznie 1008 złotych ( 840 zł + 168 zł ), a nie jak liczy skarżący1344 złotych ( 840 zł + 504 zł ). Od każdego z dwóch oskarżonych należało zatem zasądzić kwoty po 504 złotych (1008 zł : 2 ) , a nie jak proponuje skarżący kwoty po 672 złotych (1344 zł : 2 ). Sąd rejonowy w zaskarżonym wyroku zasądził od każdego z oskarżonych kwoty po 619, 62 złotych ( a więc więcej niż powinien ) nie uzasadniając swoich wyliczeń w pisemnych motywach orzeczenia. Sąd odwoławczy nie skorygował tego rozstrzygnięcia, gdyż zasądzone kwoty mieściły się w dopuszczalnych granicach określonych wyżej wskazanym rozporządzeniem ( opłata za czynności radców prawnych nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ).

Wniosek

wniosek o zmianę zaskarżonego rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 7 zaskarżonego wyroku i orzeczenie od oskarżonych S. J. i P. K. na rzecz oskarżyciela posiłkowego o zwrocie kosztów zastępstwa procesowego w prawidłowej wysokości - w kwotach po 672 , 00 złotych

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek nie jest zasadny z przyczyn podanych powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wszystkie rozstrzygnięcia zawarte w zaskarżonym wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody utrzymania w mocy zaskarżonego wyroku, w tym rozstrzygnięcia o kosztach zastępstwa procesowego należnych oskarżycielowi posiłkowemu - zawartego w punkcie 7, zostały przedstawione w punkcie 3.1. i 3.2. niniejszego opracowania.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Podstawę prawną zasądzenia od oskarżonego S. J. na rzecz oskarżyciela posiłkowego Towarzystwa (...) w W. zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 210 złotych stanowiły przepisy art. 636 & 1 kp.k. w zw. z art. 627 k.p.k. ., & 11 ust.2 pkt. 3 w zw. z ust. 7, & 12 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego nie brał udziału w postępowaniu odwoławczym a wydatkami poniesionymi przez oskarżyciela posiłkowego na tym etapie procesu była opłata w wysokości 25 % stawki minimalnej wynoszącej 840 złotych za postępowanie odwoławcze, z tytułu dokonania przez jego pełnomocnika jednej czynności w postaci odpowiedzi na apelację obrońcy oskarżonego S. J. ( odpowiedź na apelację karta 973 akt sprawy ).

Nie podlegał natomiast uwzględnieniu wniosek pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o zasądzenie od oskarżonych na rzecz Towarzystwa (...) w W. zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za postepowanie zażaleniowe, gdyż zażalenie okazało się nieskuteczne.

4.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia o kosztach procesu należnych Skarbowi Państwa były przepisy art. 636 & 1 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k i art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych ( tekst jednolity Dz. U. Nr 49, poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami) oraz & 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym z dnia 18 czerwca 2003 roku ( Dz. U. Nr 108 poz. 1026 z późniejszymi zmianami ).

Obciążenie oskarżonego S. J. opłatą za drugą instancję w kwocie 660 złotych i wydatkami postępowania odwoławczego w kwocie 20 złotych jest konsekwencją nieuwzględnienia skargi apelacyjnej wywiedzionej na jego korzyść i uznania, że uiszczenie tychże nie stanowi dla niego nadmiernej uciążliwości.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

ustalenia co do sprawstwa i winy

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana