Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 285/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli z dnia 12 października 2021 roku wydany w sprawie II K 249/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Podniesiony w apelacji Prokuratora Rejonowego w Zduńskiej Woli zarzut rażącej niewspółmierności wymierzonej oskarżonemu kary 4 lat pozbawienia wolności, nawiązki w kwocie 2000 złotych, podczas gdy wzgląd na cele zapobiegawcze i wychowawcze jakie kara powinna osiągnąć w stosunku do skazanego, w szczególności uprzednią karalność oskarżonego, działanie w warunkach multirecydywy, popełnienie występku o charakterze chuligańskim, wysokie nasilenie przemocy fizycznej zastosowanej wobec pokrzywdzonego skutkujące utratą przytomności, a także stopień społecznej szkodliwości czynu zabronionego oraz stopień jego zawinienia uzasadniają wymierzenie kary surowszej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Pojęcie rażącej niewspółmierności kary wskazane w art. 438 pkt 4 kpk w związku z jego ocennością było przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego w wielu orzeczeniach. W wyroku z dnia 11 kwietnia 1985r. (V KRN 178/85 , OSNKW z 1995r. Nr 7 – 8, poz. 60) Sąd Najwyższy podkreślił, że zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Jednocześnie w innym wyroku tego Sądu z dnia 2 lutego 1995r. (II KRN 198/94 – OSNPP z 1995r., z. 6, poz. 18) wskazano przy rozważaniach odnośnie rażącej niewspółmierności kary, iż nie chodzi o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - »rażąco« niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować.

W świetle przedstawionego wyżej stanowiska Sądu Najwyższego oraz mając na względzie występujące w sprawie okoliczności, podniesiony w apelacji Prokuratora Rejonowego w Zduńskiej Woli zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego M. K. (1) kary 4 lat pozbawienia wolności należy uznać za w części zasadny. W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, iż Sąd I instancji nie pominął żadnej z występujących w sprawie okoliczności łagodzących, wskazując zarówno na wyrażoną przez oskarżonego skruchę, jak i niewysoką wysokość wyrządzonej szkody oraz oświadczenie złożone przez pokrzywdzonego na rozprawie, iż nie ma pretensji do M. K. (1). Jednocześnie jednak mimo dostrzeżenia wysokiego stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu oraz występujących okoliczności obciążających, Sąd meriti nie uwzględnił ich w dostatecznym stopniu przy wymierzaniu oskarżonemu kary, przez co orzeczona kara okazała się karą rażąco łagodną. W niniejszej sprawie mamy do czynienia z wyjątkowym nagromadzeniem okoliczności przemawiających za surowym ukaraniem M. K. (1) za przypisane mu przestępstwo i tylko wskazane przez Sąd Rejonowy okoliczności łagodzące ostatecznie nie dały podstaw do uwzględnienia w całości apelacji Prokuratora Rejonowego w Zduńskiej Woli poprzez podwyższenie wymierzonej kary do 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Przede wszystkim należy zauważyć, że oskarżony dopuścił się czynu o wyjątkowo wysokiej społecznej szkodliwości, przestępstwa przeciwko najważniejszym dobrom chronionym prawem czyli przeciwko zdrowiu i mieniu, zagrożonego karą od 2 aż do 12 lat pozbawienia wolności. Poza tym w istotnym stopniu na niekorzyść oskarżonego w kontekście rozstrzygnięcia o karze przemawia duża brutalność w działaniu M. K. (2). Najpierw uderzył on pokrzywdzonego trzykrotnie pięścią w tył głowy, a po jego upadku zadawał mu ciosy pięścią w twarz oraz kopał go po brzuchu, klatce piersiowej i głowie. W efekcie zadanych ciosów Ł. D. stracił nawet przytomność. Można mówić o dużym szczęściu, że pokrzywdzony nie doznał poważnych obrażeń ciała. Nie było przy tym żadnego powodu, aby zaatakował on pokrzywdzonego. Poza tym podkreślenia wymaga, iż na przestrzeni ostatnich 10 lat oskarżony aż pięciokrotnie został skazany za przestępstwa i to bardzo poważne, bo za kradzieże, usiłowanie kradzieży z włamaniem i kradzież rozbójniczą. Za przypisane mu przestępstwa odbywał już kary pozbawienia wolności, co jednak w żaden sposób na niego nie wpłynęło, nie powstrzymało go od popełnienia kolejnego i to bardzo poważnego czynu. Warto zauważyć, że opuścił on zakład karny w dniu 15 lutego 2021 roku i po zaledwie nieco ponad 3 miesiącach dopuścił się rozboju. Do tego należy również dodać, że przypisanego mu przestępstwa dopuścił się on w warunkach określonych w art. 57a § 1 kk, co samo w sumie zobowiązywało sąd do orzeczenia kary w wysokości nie niższej od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. Za jeszcze istotniejszą okoliczność przemawiającą za bardzo surowym ukaraniem oskarżonego należy uznać fakt, że dopuścił się on przypisanego mu przestępstwa w warunkach powrotu do przestępstwa, i to określonego w art. 64 § 2 kk czyli w warunkach tzw. multirecydywy. Tymczasem w takiej sytuacji sąd wymierza karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. W świetle opisanych wyżej okoliczności nie może być najmniejszych wątpliwości, że orzeczona wobec M. K. (1) kara w wymiarze 4 lat pozbawienia wolności jawi się jako rażąco łagodna, jako kara nie odpowiadająca w pełni dyrektywom określonym w art 53 kk. Bez wątpienia Sąd I instancji nie uwzględnił w odpowiednim zakresie przesłanek przemawiających na niekorzyść oskarżonego oraz wysokiego stopnia winy oskarżonego i społecznej szkodliwości jego czynu i winy oskarżonego. Z drugiej strony nie można jednak zapominać o występujących w sprawie okolicznościach łagodzących, opisanych przez Sąd I instancji, czyli wyrażonej przez oskarżonego skruchy, stosunkowo niewielkiej wartości wyrządzonej szkody oraz oświadczenia pokrzywdzonego na rozprawie, iż nie ma pretensji do oskarżonego za to co zrobił. Skarżący zdaje się ich nie dostrzegać, a przecież w istotnym stopniu przemawiają one na korzyść M. K. (1) i nie pozwalają na wymierzenie mu wnioskowanej przez niego kary aż 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. W świetle powyższych rozważań karę 5 lat pozbawienia wolności należy uznać za odpowiadającą wszystkim okolicznościom sprawy, za karę sprawiedliwą, która spełni swoje cele w zakresie prewencji indywidualnej wobec oskarżonego oraz cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Tym samym podniesiony w apelacji Prokuratora Rejonowego w Zduńskiej Woli apelacji zarzut okazał się w części zasadny.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego M. K. (1) kary 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a w pozostałej części dotyczącej nawiązki na rzecz pokrzywdzonego Ł. D. o utrzymanie wyroku w mocy.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na częściową zasadność zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności wniosek o zmianę wyroku w tym zakresie poprzez podwyższenie orzeczonej kary pozbawienia wolności należało uznać za zasadny, ale tylko w zakresie, w jakim należało podwyższyć tę karę do lat 5 pozbawienia wolności. W pozostałym zakresie zarzut, jak wynika z wcześniejszych obszernych rozważań, okazał się niezasadny.

3.2.

Podniesiony w apelacji obrońcy oskarżonego zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary, przy wymiarze której Sąd Rejonowy bezpodstawnie przyjął wysoką wagę elementom obciążającym oskarżonego oraz nie nadał właściwego znaczenia w niniejszej sprawie okolicznościom łagodzącym takim jak: wyrażenie skruchy, wartość mienia, okoliczności popełnienia czynu, co w konsekwencji doprowadziło do wymierzenia oskarżonemu rażąco niewspółmiernej kary, która nie spełnia dyrektyw wymiaru kary, wynikających z art. 53 kk .

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W świetle opisanego wcześniej stanowiska judykatury i uwzględniając wszystkie okoliczności, sprawy, podniesiony w apelacji obrońcy oskarżonego zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności należy uznać za całkowicie chybiony. W pierwszej kolejności podkreślić należy, że Sąd I instancji nie pominął żądnej z okoliczności łagodzących występujących w sprawie, wskazując zarówno na wyrażoną przez M. K. (1) skruchę, jak też niedużą wartość szkody oraz stanowisko pokrzywdzonego wyrażone na rozprawie, iż nie ma on pretensji do oskarżonego. Skarżący podkreślił też w swojej apelacji, że oskarżony twierdził, iż pokrzywdzony sam mu dał butelkę wódki, a pokrzywdzony temu w toku postępowania kategorycznie nie zaprzeczył, niemniej jednak w świetle poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych, których prawidłowość nie budzi wątpliwości, nie podlega dyskusji, że to oskarżony zabrał Ł. D. butelkę wódkę nie zaś że pokrzywdzony sam mu ją dał. Tak wynikało z zeznań samego pokrzywdzonego złożonych w toku śledztwa, które potwierdził on na rozprawie. Trzeba również podkreślić, że pokrzywdzony nie jest przestępcą, nie był nigdy karany za przestępstwa i stał się on zupełnie bez żadnego powodu ofiarą agresji ze strony oskarżonego. Również wskazywana przez skarżącego świadomość po stronie oskarżonego karygodności czynu, którego się dopuścił i podjęte przez niego próby terapii mającej na celu wyeliminowanie u niego agresywnych zachowań nie mogą stanowić podstawy do uznania wymierzonej kary za rażąco surową. Nie można oczywiście zapominać o zaistniałych w sprawie okolicznościach łagodzących i te zostały dostrzeżone przez Sąd I instancji, niemniej jednak okoliczności te, a także opisane wyżej a podniesione dodatkowo w apelacji obrońcy argumenty, bezdyskusyjnie nie przemawiały za złagodzeniem kary orzeczonej wobec oskarżonego. Z kolei występujące w sprawie okoliczności obciążające oraz stopień winy oskarżonego i społecznej szkodliwości czynu nie pozostawiały wątpliwości co do tego, że orzeczona wobec M. K. (1) kara - w następstwie uznania apelacji Prokuratora Rejonowego w Zduńskiej Woli za w części zasadną - ostatecznie została uznana za rażąco łagodną. Podkreślić w tym miejscu należy, że oskarżony dopuścił się przestępstwa o bardzo wysokiej społecznej szkodliwości, czynu przeciwko najważniejszym dobrom chronionym prawem, a mianowicie zdrowiu i mieniu. Trzeba również zaznaczyć, że oskarżony zachował się wyjątkowo agresywnie wobec pokrzywdzonego uderzając go pięściami po twarzy i głowie i kopiąc po całym ciele, doprowadzając go nawet do utraty przytomności, a przy tym uczynił to bez żadnego powodu. Ponadto wielokrotnie był on karany za poważne przestępstwa, zaś przypisanego mu czynu dopuścił się nie tylko w warunkach określonych w art. 57a § 1 kk ale i w warunkach tzw. multirecydywy z art. 64§2 kk, a przy tym zaledwie kilka miesięcy po opuszczeniu zakładu karnego. W tej sytuacji wskazane wcześniej okoliczności łagodzące, a także argumenty podniesionego dodatkowo w apelacji obrońcy oskarżonego, mogły skutkować co najwyżej uznaniem, iż wnioskowana przez prokuratora kara 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności jest nadmiernie. surowa. Reasumując w świetle powyższych rozważań zarzut obrońcy oskarżonego, iż orzeczona wobec M. K. (1) kara jest rażąco surowa i należało wobec niego orzec karę 3 lat pozbawienia wolności, należało uznać za całkowicie chybiony.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 3 lat pozbawienia wolności oraz utrzymanie orzeczenia w mocy dotyczącego nawiązki na rzecz pokrzywdzonego Ł. D.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z uwagi na bezpodstawność zarzutu. Kara wymierzona oskarżonemu nie tylko nie okazała się rażąco surowa, co szczegółowo wyżej omówiono, ale za zasadny uznano w części zarzut podniesiony w apelacji Prokuratora Rejonowego w Zduńskiej Woli, iż orzeczona wobec oskarżonego kara była rażąco łagodna.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 1 i 2 kpk w zw. z art. 438 pkt 4 kpk zmienił zaskarżony wyrok i podwyższył orzeczoną wobec oskarżonego karę z 4 do 5 lat pozbawienia wolności, a w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Zwięźle o powodach zmiany

Analizując zarzuty podniesione w apelacjach Prokuratora Rejonowego w Zduńskiej Woli oraz obrońcy oskarżonego, jedynie apelację prokuratora należało uznać za w części zasadną. Szczegółowe rozważania dotyczące zarzutów apelacyjnych zostały przedstawione we wcześniejszej części uzasadnienia i nie ma potrzeby ich ponownie powtarzać. Podkreślić należy, że Sąd I instancji dostrzegł występujące w sprawie okoliczności łagodzące, niemniej jednak wbrew stanowisku obrońcy oskarżonego, nie mogły one skutkować uznaniem orzeczonej wobec oskarżonego kary za rażąco surową. Nie podlegało z kolei dyskusji, że Sąd Rejonowy w niedostatecznym stopniu uwzględnił stopień winy i społecznej szkodliwości czynu oraz występujące w sprawie okoliczności obciążające, w związku z czym orzeczona wobec M. K. (1) kara okazała się rażąco łagodna, przy czym w świetle przesłanek przemawiających na korzyść oskarżonego nie było postaw do uwzględnienia w całości apelacji prokuratora i wymierzenia mu kary aż 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Tylko karę 5 lat pozbawienia wolności należy uznać za odpowiadającą stopniowi winy i społecznej szkodliwości oraz występującym w sprawie okolicznościom, za karę, które spełni wobec M. K. (1) cele w zakresie prewencji indywidualnej oraz cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 kpk w zw. z art. 634 kpk Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. H. kwotę 420 złotych podwyższoną o podatek od towarów i usług w wysokości 96,0 złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

3

Na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk z uwagi na sytuację oskarżonego, który nie pracuje, nie uzyskuje dochodów i nie posiada majątku, a najbliższe lata spędzi w zakładzie karnym, Sąd Okręgowy zwolnił go z obowiązku poniesienia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym obciążając nimi Skarb Państwa.

7.  PODPIS