Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lutego 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Dorota Załęska

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Wawrzyniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lutego 2022 roku w Sieradzu

odwołania Z. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 9 maja 2016 r. Nr (...),

z dnia 30 maja 2016 r. Nr (...),

z dnia 2 sierpnia 2016 r. Nr (...)

w sprawie Z. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu i umorzenie składek

1)  oddala odwołania od zaskarżonych decyzji;

2)  zasądza od Z. N. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. 1080 (jeden tysiąc osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą instancję oraz 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję;

3)  pobiera od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu na rzecz radcy prawnego M. P. prowadzącego Kancelarię Radcy Prawnego M. P. z siedzibą w S. kwotę 1328,40 (jeden tysiąc trzysta dwadzieścia osiem 40/100) złotych tytułem pomocy prawnej udzielonej z urzędu z uwzględnieniem, że kwota ta zawiera należny podatek od towarów i usług.

Sygn. akt IVU 481/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 9.05.2016r., nr (...) wydaną na podstawie 83 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 8 ust. 6 pkt 4, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 4, art. 18 ust. 8, art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013r., poz. 1442, ze zm.) oraz art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 6 lutego o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. z 1997r., Nr 28, poz. 153 ze zm.), art. 23 ust. 2 ustawy z 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz. U. z 2003, Nr 45, poz. 391 ze zm.), art. 81 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t. j. Dz. U. z 2015r., poz. 581 ze zm.), art. 53 ust. 1 pkt 3 ustawy z 14 grudnia 1994r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (t. j. Dz. U. z 2003r., nr 58, poz. 514 ze zm.), art. 104 ust. 1 ustawy z 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U z 2015r., poz. 149 ze zm.), ZUS stwierdził, że Z. N. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność będąca wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 1.01.2003r. z podstawami wymiaru składek wynikającymi z decyzji.

Decyzją z 30.05.2016r., nr (...), wydaną na podstawie art. 105§1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. k.p.a. w zw. z art. 83 ust. 1 pkt 3 oraz art. 123 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015r., poz. 121), ZUS umorzył postepowanie administracyjne w sprawie o umorzenie należności z tytułu zaległych składek za okres objęty ustawą wszczęte na wniosek Z. N. z dnia 14.01.2015r. z uwagi na jego bezprzedmiotowość.

Decyzją z 2.08.2016r., nr (...), wydaną na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 oraz art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 8 ust. 6 pkt 4, art. 11 ust. 2, art. 14 ust. 1, art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015r., poz. 121 ze zm.), ZUS stwierdził, że Z. N. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność będąca wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 1.01.2003r.

Z. N. złożył odwołania od wszystkich decyzji, które poparł pełnomocnik strony ustanowiony z urzędu, wnosząc o zasądzenie kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych oświadczając, że koszty te nie zostały pokryte.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wnosił o oddalenia odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z 29.09.2016r., połączono do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę z odwołania od decyzji z 2.08.2016r. oraz z 30.05.2016r., ze sprawą IV U 2042/16, dot. odwołania od decyzji z 9.05.2016r.

Wyrokiem z 3 lutego 2017r. Sąd Okręgowy oddalił odwołania Z. N. od trzech zaskarżonych decyzji i obciążył odwołującego kosztami zastępstwa procesowego na rzecz ZUS.

Na skutek apelacji Z. N. od w.w wyroku, Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z 8 maja 2018r. uchylił zaskarżony wyrok przekazując sprawę do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania za drugą instancję.

W ocenie Sądu Apelacyjnego w sprawie należałoby rozważyć i poczynić ustalenia faktyczne, jakie znaczenie ma w kontekście wniosku Z. N. z 14 czerwca 2016r. o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym od 1 stycznia 2003r.- zgłoszenie do tych ubezpieczeń od 1 stycznia 2003r. i comiesięczne odprowadzanie składek na ubezpieczenie chorobowe w ramach zawartej umowy o pracę z (...) sp.z.o.o. Należy rozważyć , czy dokonywane przez płatnika wpłaty na ubezpieczenie chorobowe przez 15 lat nie wskazują na rzeczywisty zamiar podlegania temu ubezpieczeniu tylko dlatego, że były wpłacane na błędne konto z nieprawidłowo wskazanego tytułu ubezpieczeń, przy czym tutaj należy mieć na uwadze treść wezwania do zapłaty z 13 maja 2016r, skierowanego przez ubezpieczonego do ZUS, w którym wzywa organ rentowy do zwrotu nienależne opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne . Wniosek nie obejmuje ubezpieczenia chorobowego. W związku z tym należy wyjaśnić , co obejmuje kwota zwróconych składek 61871,24zł. i ewentualnie ( gdyby się okazało, że obejmuje również składki na ubezpieczenie chorobowe), na jakiej podstawie faktycznej dokonano zwrotu i jakie to ma znaczenie dla oceny prawidłowości decyzji z 2 sierpnia 2016r. Co do decyzji z 9 maja 2016r. wobec istnienia sporu co do prawidłowości naliczenia składek na F.P. , to wymaga wyjaśnienia. Nadto należy wyjaśnić , jakie znaczenie dla oceny prawidłowości podstawy faktyczne zaskarżonej decyzji z 30 maja 2016r., ma rozstrzygnięcie zawarte w ostatecznej decyzji ZUS z 22 grudnia 2015r., na mocy której ZUS przesądził, że Z. N. nie podlega ubezpieczeniom z tytułu zatrudnienia w (...) sp. z.o.o. od 1 stycznia 2003r. Zatem nie mógł być pracownikiem na datę złożenia wniosku o abolicję z 15 stycznia 2015r.

Sąd Okręgowy ustalił:

Przedsiębiorstwo (...) Sp. z.o.o. powstało na podstawie umowy spółki 10 stycznia 1996r., zawartej na czas nieoznaczony przed Notariuszem w G.. Spółce nadano REGON (...), NIP (...) i zarejestrowano w Krajowym Rejestrze Sądowym 14 marca 2002r. Z. N. był jedynym udziałowcem spółki oraz prezesem jej zarządu do marca 2016r.

( wykreślenie z KRS 27.02.2917r.). Siedzibą spółki były G., a od 2007r. K. pow. (...). Przedmiotem działalności spółki było świadczenie usług transportowych, spedycyjnych i sprzętowych, a także między innymi : usługi budowlane i remontowe, budowa autostrad, dróg i mostów, obiektów inżynierii wodnej i obiektów sportowych, wykonywanie robót podlegających dozorowi górniczemu i technicznemu, handel samochodowy, handel opałem, zbożem, złomem, handel wierzytelnościami (odpis pełny z KRS k. 254 – 255).

Z. N. jest ta Z. N. jest także wspólnikiem (...) s.c , (...).

Przedsiębiorstwo (...) sp. z.o.o. zatrudniała pracowników. Z danych pozyskanych z Kompleksowego Systemu Informatycznego ZUS wynika, że Z. N. był zgłoszony do ubezpieczeń przez płatnika składek P.W. (...) Sp. z o.o. jako osoba podlegająca ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia, z kodem 011000 jako pracownik w okresie od 1.01.1999r.

Z. N. został zgłoszony na koncie ww. spółki do ubezpieczenia zdrowotnego w okresie od 1.01.2003 r. do 30.09.2003 r. z kodem ubezpieczenia „0510" - jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, a w okresie od 1.10.2003 r. do 31.07.2005 r. z kodem ubezpieczenia „0543" - jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ( wyjaśnienie ZUS k. 189 akt sprawy).

Wnioskiem z 14.01.2015r., Z. N. zwrócił się do ZUS o umorzenie w całości zadłużenia, figurującego na koncie płatnika składek P.W. (...) Sp. z o.o., w oparciu o przepisy ustawy abolicyjnej z 9.11.2012r., za okres objęty ustawą (wniosek/akta ZUS).

Pismem z 30.01.2015r. poinformowano w/w jako stronę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie złożonego wniosku oraz przysługującym prawie do czynnego udziału w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, a także o wynikającym z przepisów art. 41 kpa (pismo k. 2/akta ZUS).

Decyzją z 22.12.2015r., nr (...), ZUS ustalił, że od 01.01.2003r. Z. N. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek: P.W. (...) SP. Z 0.0. NIP (...) , REGON (...), ponieważ wykluczony jest stosunek pracy pomiędzy jedynym wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością a tą spółką, z uwagi na brak przesłanki podporządkowania wymaganej w przepisie art. 22§1 ustawy Kodeks Pracy dla istnienia stosunku pracy. Decyzja uprawomocniła się (decyzja k. 18/akta ZUS).

Na koncie płatnika składek P.W. (...) sp. z o.o. NIP (...), REGON (...) w okresie od 01.01.2003r. za Z. N. wykazywane były podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne inne niż minimalne podstawy obowiązujące wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (raporty rozliczeń/akta ZUS).

Zakład zwrócił się do wnioskodawcy zawiadomieniem z 10 marca 2016r. o potwierdzenie, czy jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zamierza opłacać składki od podstawy wyższej niż minimalna. Poinformowano wnioskodawcę o prawomocnej decyzji nr (...) oraz jej skutkach oraz o zasadach podlegania ubezpieczeniom społecznym jako prowadzący jednoosobowo działalność gospodarczą i właściwe dla tej osoby zasady ustalania podstawy wymiaru składek, obowiązkach wynikających z art. 36 i 43 ustawy o sus.

Odpowiadając, w piśmie z 04 kwietnia 2016r. Z. N. oświadczył, że od 01.01.2003r. zamierza opłacać minimalne składki jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wniósł także o podanie kwot dotychczas przekazanych za niego do ZUS tytułem składek przez P.W. (...) sp. z.o.o i P.W. (...) s.c za okres od 1.01.2003 – 31.12.2015r. na ,,ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe, społeczne”. Wniósł także o podanie wysokości należnych do odprowadzenia składek na konto ZUS z tytułu wymienionych ubezpieczeń ( pismo z 4.04.2016 /akta ZUS).

W dniu 6 maja 2016r., Z. N. złożył w ZUS zgłoszenie ZUS ZUA, w którym jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zadeklarował podleganie od dnia 1.01.2003r. dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu (zgłoszenie ZUS ZUA/akta ZUS).

Następnie decyzją z 9 maja 2016r., nr (...), organ rentowy stwierdził podleganie Z. N. ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe, zdrowotne oraz F.P, jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie od 1.01.2003r. (decyzja/akta ZUS).

Po wydaniu decyzji z 9.05.2016r., Z. N. nie złożył deklaracji rozliczeniowych ZUS DRA z naliczonymi składkami na ubezpieczenia z tytułu bycia wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, brak też wpłat na FUS (niesporne).

Pismem z 13 maja 2016r., działając w imieniu płatnika składek – Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o., Z. N., wystąpił o zwrot nadpłaty składek, która została ustalona na koncie płatnika (k. 13/akta ZUS).

Pismem z 13 czerwca 2016 roku i kolejnym z 5 sierpnia 2016r., Zakład zawiadomił (...) Sp. z o.o. o dokonaniu zwrotu na rachunek bankowy spółki, nienależnie opłaconych składek na łączną kwotę 65476,02 (zawiadomienie o dokonaniu zwrotu z 13.06.2016 i 5.08.2016 /akta ZUS - kwota otrzymanej nadpłaty przyznana przez wnioskodawcę).

Następnie decyzją z 30 maja 2016r., wydaną na podstawie art. 105§1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. k.p.a. w zw. z art. 83 ust. 1 pkt 3 oraz art. 123 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015r., poz. 121), ZUS umorzył postępowanie administracyjne w sprawie o umorzenie należności z tytułu zaległych składek za okres objęty ustawą, wszczęte na wniosek Z. N. z dnia 14.01.2015r., z uwagi na jego bezprzedmiotowość (decyzja k. 1/akta ZUS).

W dniu 14 czerwca 2016r., powołując się na prawomocną decyzję ZUS nr (...) z 22.12.2015r. i na zgłoszenie z 6.05.2016r. do ubezpieczeń jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność, zgłoszenia zmiany danych osoby ubezpieczonej, Z. N. Pesel (...), wystąpił o wydanie decyzji o ,, posiadaniu od 1.01.2003r. ubezpieczenia: chorobowego, emerytalnego, wypadkowego i rentowego (wniosek z 14.06.2016r. k. 11/akta ZUS).

Decyzją z 2 sierpnia 2016r., nr (...), wydaną na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 oraz art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 8 ust. 6 pkt 4, art. 11 ust. 2, art. 14 ust. 1, art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015r., poz. 121 ze zm.), ZUS stwierdził, że Z. N. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność będąca wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 1.01.2003r. (decyzja/akta ZUS). Stwierdzono brak wpłat składek na ubezpieczenia społeczne na indywidualnym koncie płatnika składek w ZUS: Z. N. NIP (...) za okres od 1.01.2003 do nadal, brak możliwości ustalenia podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu na indywidualnym koncie płatnika składek.

W piśmie z 24 października 2018r. organ rentowy wyjaśnił , że w związku ze złożonym przez PW (...) Spółka z o.o., NIP: (...), której prezesem był odwołujący, wnioskiem o zwrot nadpłaconych składek ustalonych na koncie spółki, pismem z 13 czerwca 2016 roku Zakład zawiadomił spółkę o dokonaniu zwrotu na kwotę 61 871,24zł. Ustalona nadpłata wynikała ze złożonych korekt deklaracji rozliczeniowych - na podstawie prawomocnej decyzji nr (...) z 22.12.2015r.

Kwota zwrotu nadpłaconych składek obejmowała składki na:

-

ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe w kwocie 44271,04zł.

-

ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 12 088,67zł.,

Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie 3 591,45 zł. oraz zwrot wpłaty uzyskanej w trybie postępowania egzekucyjnego w kwocie 1 920,08 zł.

Wszystkie wpłaty, które zostały dokonane na konto spółki zostały rozliczone zgodnie z obowiązującym w tamtym okresie rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.78. 465). Na podstawie przedkładanych przez płatnika składek imiennych raportów i opłacanych składek, ZUS może jedynie ustalić wysokość opłaconych bądź nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wykazywane są w deklaracjach rozliczeniowych łącznie za wszystkich ubezpieczonych. Według zapisów KSI Spółka z.o.o. (...) dokonała zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych oraz przesyłała imienne deklaracje rozliczeniowe także za innych ubezpieczonych niż Z. N.. Analiza konta płatnika składek obejmuje deklaracje rozliczeniowe przesłane za wszystkich ubezpieczonych w całym okresie zgłoszeniowym, co uniemożliwia ustalenie ich wysokości w stosunku do poszczególnych osób

( wyjaśnienia ZUS k. 189).

W kolejnym piśmie procesowym z 2 stycznia 2019r. Zakład powtórzył argumentację z pisma z 24 października 2018r. Wyjaśniając dodatkowo w odniesieniu do kwoty 70211,40zł. , wyszczególnionej w piśmie z 14.04.2016r. , że kwota ta obejmuje zestawienie należności zrealizowanych z tytułu składek dla ubezpieczonego Z. N. za okres 01/2003- 06/2015, tj. ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe w kwocie 52 817,97zł. oraz ubezpieczenie zdrowotne w kwocie17393,43zł. Dalej podniesiono, że w sytuacji nieuregulowania w całości lub części należnych składek, zgodnie z §13, 1 cytowanego rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r., nadwyżkę pozostałą po pokryciu należnych składek zalicza się proporcjonalnie na pokrycie zaległych należności. Z uwagi na zaewidencjonowaną na koncie spółki niedopłatę, powstała nadpłata w pierwszej kolejności w myśl powołanego przepisu pokryła zaległe należności. Na dzień sporządzenia przez ZUS not zwrotu, na koncie spółki zaewidencjonowane były nadpłaty w łącznej kwocie 65.476,02zł., którą to kwotę przekazano na rachunek bankowy spółki, o czym płatnik składek został poinformowany pismem z 13 czerwca 2016 r.

-

Kwota ta obejmowała składki na :

-

ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe w kwocie 47132,81zł.,

-

ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 12 714,63 zł.,

- Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie

3 690,90 zł. oraz zwrot wpłaty uzyskanej w trybie postępowania egzekucyjnego w kwocie 1 937,68 zł.

Odnosząc się do składek wyliczonych przez odwołującego w kwocie 113551,54zł. Zakład zakwestionował to wyliczenie podnosząc, że podstawą zwrotu nie są składki należne, a tak trzeba traktować zestawienie odwołującego, lecz składki wpłacone. Nawet gdyby uznać zasadność zestawienia, to nie może być ono podstawą do ewentualnego zwrotu , bowiem rozliczeniu podlega konto płatnika – spółki i w związku z niedopłatami kwota do zwrotu jest niższa, niż nadpłata na koncie odwołującego.

Zakład złożył wniosek o powołanie biegłego z zakresu rachunkowości

( wniosek wycofano na rozprawie 10 lutego 2022r.) i wniósł o oddalenie wniosków dowodowych odwołującego z pisma z 14 listopada 2018r. ( pismo ZUS k. 205 akt sprawy).

Z kolei ustanowiony jako czwarty już pełnomocnik z urzędu dla odwołującego, w piśmie z 14 listopada 2018r. zajmując stanowisko w sprawie, podtrzymał złożone przez wnioskodawcę odwołania od przedmiotowych decyzji, jak również wnioski i twierdzenia dotychczas prze niego złożone.

Na wyraźne żądanie wnioskodawcy pełnomocnik z urzędu wniósł o:

1)  rozpoznanie wniosku z dnia 14 stycznia 2015 r. w przedmiocie umorzenia należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą,

2)  uznanie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu od 6 czerwca 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą - zgodnie ze złożonymi do organu rentowego zgłoszeniami,

3)  zasądzenie od organu rentowego na rzecz wnioskodawcy kwoty 48 075,52 zł wraz z odsetkami od dnia 06.06.2016 r. z tytułu nadpłaty składek odprowadzonych do ZUS,

Ponadto wniósł o:

4)  zobowiązanie przez Sąd biura (...). T. S.” do złożenia wydruków ksiąg handlowych i wyciągów bankowych P. W. (...) sp. z o.o. za okres 01.01.2011 - 31.12. 2013;

5)  zobowiązanie przez Sąd organu rentowego do złożenia deklaracji ZUS RCA i ZUS DRA złożonych przez P.W. (...) sp. z o.o. za Wnioskodawcę za okres 01.01.2003 - 30.06.2015 oraz do złożenia deklaracji korygujących ZUS P RCA i ZUS DRA z określeniem kwoty korekty. Porównanie deklaracji złożonych przez spółkę z deklaracjami korygującymi umożliwi ustalenie prawidłowej kwoty nadpłaty w okresie 01.01.2003 - 30.06.2015;

6)  zobowiązanie przez Sąd Urzędu Skarbowego w W. i II Urzędu Skarbowego w G. oraz komornika sądowego B. P. i M. S. z W. do złożenia zestawienia kwot wyegzekwowanych i przekazanych do organu rentowego po 1 stycznia 2003 r. z określeniem kwoty należności głównej, kosztów egzekucji, kwoty odsetek, tytułu egzekucji.

7)  zobowiązanie przez Sąd E. o/W. i Banku Spółdzielczego O Ł. do złożenia zestawienia wpłat przekazanych do organu rentowego przez P.W. (...) sp. z o.o. za okres prowadzenia rachunku spółki;

8)  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zestawienia składek zapłaconych przez za Z. N. przez P.W. (...) sp. z o.o. sporządzonego przez W. J. prowadzącego biuro rachunkowe;

9)  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka:

a)  W. J. na okoliczność ustalenia rzeczywistej wysokości nadpłaty składek w latach 2003-2015 r., możliwości wyliczenia składek na FP i FGŚP oraz innych istotnych dla sprawy okoliczności;

b)  Z. D. na okoliczność dokonania zwrotu składek wpłaconych do ZUS o/Z., ustalenia czy w kwocie 65476,02 zł przekazanej powodowi uwzględnił składki zapłacone przez P.W. (...) spółka cywilna, Nip: (...) do ZUS, O/Z. oraz innych istotnych dla sprawy okoliczności,

c)  T. S. na okoliczność ustalenia rzeczywistej wysokości nadpłaty składek w latach 2012-2013, możliwości wyliczenia składek na FP i FGŚP oraz innych istotnych dla sprawy okoliczności.

Odnosząc się z kolei do pisma procesowego organu rentowego z dnia 24 października 2018 r. pełnomocnik z urzędu wskazał, że twierdzenia organu są błędne. W tym miejscu wnioskodawca wskazuje bowiem na zestawienie składek uiszczonych za Z. N. przez płatnika składek P. W. (...) sp. z o.o. za okres od 1 stycznia 2003 r. do 31 grudnia 2011 r. sporządzone przez W. J. prowadzącego biuro (...) w W.. W zestawieniu zostały wyszczególnione kwoty składek na ubezpieczenie społeczne, FP i FGŚP, ubezpieczenie zdrowotne. Możliwość wyliczenia składek na poszczególne ubezpieczenia społeczne może również potwierdzić świadek W. J.. Wnioskodawca wskazuje, iż organ rentowy do dnia dzisiejszego nie ustalił prawidłowej kwoty nadpłaty i nadal dysponuje kwotą, która powinna zostać zwrócona. Ponadto organ rentowy w piśmie znak: (...) z dnia 14.04.2016 potwierdził nadpłatę w kwocie 70 211,40 zł a następnie dokonał zwrotu 65476,02 zł. Na podstawie przedstawionego powyżej zestawienia, organ rentowy z należnej wnioskodawcy kwoty 113 551,54 zł zwrócił 65 476,02 zł. W związku z powyższym wnioskodawca występuje o zwrot pozostałej części nadpłaconych składek tj. 48 075,52 zł. wraz z odsetkami od 6 czerwca 2016 r. Powyższe zestawienie dotyczy okresu od 1 stycznia 2003 r. do 31 grudnia 2011 r. Do ustalenia wysokości odprowadzonych składek za lata 2012-2013 konieczne jest przeprowadzenie zawnioskowanych dowodów.

W odniesieniu do decyzji z 2 sierpnia 2016 r i z 30 maja 2016 r. pełnomocnik z urzędu podał, iż zamiarem wnioskodawcy było przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego od 1 stycznia 2003 r., na co wskazuje chociażby złożenie do organu rentowego przez wnioskodawcę zgłoszenia ZUS ZUA w dniu 6 maja 2016 r., w którym jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zadeklarował podleganie od dnia 1 stycznia 2003 r. dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba prowadząca poza rolniczą działalność gospodarczą. W dniu 04 czerwca 2016 r. wnioskodawca wystąpił również z wnioskiem o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym od 1 stycznia 2003 r. W dalszej kolejności pełnomocnik przytoczył stanowisko Sądu Apelacyjnego wyrażone w uzasadnieniu wyroku z 8 maja 2018r.

Na rozprawie w dniu 26 lutego 2019r., Z. N. odnosząc się do złożonego w ZUS 14 czerwca 2016r. pisma o wydanie decyzji o podleganiu dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, jako wspólnik jednoosobowej spółki, od 1 stycznia 2003r. wyjaśnił, że po uprawomocnieniu się decyzji z grudnia 2015r. wyłączającej z ubezpieczeń społecznych uznał, że całość składek za ten okres od 1.10.2003roku do 31.12.2015r. podlega zwrotowi, bo tak przypuszcza, że te ostatnie składki były regulowane. Dalej wskazał, że po uzyskaniu informacji o wyłączeniu z ubezpieczeń społecznych jako pracownika, złożył wniosek o objęcie ubezpieczeniami społecznymi jako prowadzący jednoosobowo działalność gospodarczą oraz mając świadomość posiadania przez US jego należnych składek, złożył również ,, notę potrąceniową lub obciążenia, ale raczej potrącenia . Ponieważ ZUS nie wypłacił z urzędu nadpłaconych składek za cały okres od 1.01.2003r. do końca 2015r. , dlatego wystąpił o zwrot nienależnie pobranych składek i z tego tytułu otrzymał z ZUS ok. 60.000zł. Ponieważ kwota ta zdaniem wnioskodawcy nie obejmowała całości składek za ten okres, złożył wniosek o objęcie go ubezpieczeniem jako prowadzący jednoosobowo działalność gospodarczą. Skoro ZUS nie objął go tym ubezpieczeniem , złożył powtórny wniosek o zwrot pozostałej części składek za cały w.w okres. ZUS oddał ok. 3000zł., w sumie otrzymał 65.476,02zł. , która to kwota nadal nie jest pełną kwotą.

Co do pisma z 13 maja 2016r. o zwrot nadpłaty składek na koncie płatnika (...) Sp. z o.o., Z. N. podał: ,,chodziło mi o zwrot nadpłaty składek ze spółki cywilnej. Być może chodziło mi o zwrot nadpłaty składek w tym piśmie, odprowadzonych przez spółkę z.o.o. (...). Dalej stwierdził , że gdyby ZUS wypłacił całość żądanej kwoty, to regulowałby wpłaty jako prowadzący jednoosobowo działalność gospodarczą na ubezpieczenia. Skoro odmówił potrącenia oraz stwierdził niepodleganie ubezpieczeniom jako pracownik, to z dniem 31 grudnia 2016r. wyrejestrował się z ubezpieczeń jako prowadzący jednoosobowo (...) Sp. z o.o. Po tymże wyrejestrowaniu ,, moim celem w tym postępowaniu jest uzyskanie zwrotu pozostałej części nadpłaty składek wpłaconych do ZUS z okresu styczeń 2003 – grudzień 2016. Z. N. stwierdził też, że zgadza się z decyzją (...), że nie był pracownikiem (...) sp. z.o.o, z ,, wszystkimi tego konsekwencjami, tzn. że przysługuje mu abolicja, zwrot nadpłaty składek, uznanie potrąceń z tytułu nadpłaty składek jako prowadzący jednoosobowo działalność gospodarczą po złożeniu deklaracji do ubezpieczeń” ( wyjaśnienia wnioskodawcy k.212 -213 akt sprawy).

W piśmie procesowym z 28 marca 2019r. powtórzył powyższe żądania, a kwotę nadpłaconych składek określił na 48075,82zł. i domagał się jej zasądzenia od ZUS, z odsetkami od 6 czerwca 2016r. ( pismo k. 216).

Na kolejnej rozprawie 28 maja 2019r., Z. N. powtórnie potwierdził otrzymanie od ZUS z tytułu nadpłaty składek kwoty powyżej 65.000zł. oraz podał , że na pewno w pewnej części kwota ta obejmowała składki na chorobowe. Wnosił, aby na poczet składek chorobowych zaliczyć część składek niezwróconych przez ZUS, jeżeli Sąd uzna, że podlega abolicji, gdyż wtedy automatycznie podlega ubezpieczeniu chorobowemu.

Działający na tej rozprawie w imieniu Z. N. pełnomocnik z urzędu, cofnął odwołanie od decyzji z 9 maja 2016r., stwierdzającej, że Z. N. jako osoba prowadząca jednoosobowo działalność gospodarczą, będąca wspólnikiem jednoosobowej spółki z.o.o., podlega ubezpieczeniom społecznym od 1 stycznia 2003r., wraz ze wskazanymi podstawami wymiaru składek. Co do pozostałych dwóch zaskarżonych decyzji podtrzymał odwołania.

Organ rentowy odnosząc się do stanowiska odwołującego w pisma z 28 marca 2019r. oraz zaprezentowanego na rozprawie 28 maja 2019r., w piśmie procesowym z 21 grudnia 2021r. nie wyraził zgody na cofnięcie odwołania od decyzji z 9 maja 2016r., gdyż od początku było całkowicie nieuzasadnione oraz wnosił o zasądzenie od odwołującego kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości w zakresie w.w. decyzji. ZUS wskazał , że Z. N. w okresie w jakim został objęty decyzją z 9 maja 2016 roku ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu, podstawy wymiaru składki zostały ustalone na powyższe ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne w najniższej wysokości przewidywanej przez przepisy - był jedynym wspólnikiem, a wysokości najniższej podstawy wymiaru składki Z. N. nie kwestionuje. Z. N. nie posiada zaległości z tytułu składek w związku z ubezpieczeniem jako jedyny wspólnik (...) Sp. z o.o. od dnia 01 stycznia 2003 roku do marca 2016 roku, bowiem zaległość taka powstanie w momencie prawomocnej decyzji ustalającej wysokość składek, po uprawomocnieniu decyzji z dnia 09 maja 2016 roku. Organ rentowy zaznaczył , że decyzja z 9 maja 2016 nie ustala składek na Fundusz Pracy.

W przypadku drugiej decyzji z 30 maja 2016 roku, umarzającej postępowanie o umorzenie składek z tytułu zatrudnienia Z. N., organ rentowy wskazał , że wnioskiem z 15 stycznia 2015 roku Z. N. wystąpił o umorzenie składek z tytułu jego zatrudnienia przez (...) Sp. z o.o. W toku rozpoznania tego wniosku stała się prawomocna decyzja z 22 grudnia 2015 roku stwierdzająca, że nie podlega on ubezpieczeniu z tytułu zatrudnienia w (...) Sp. Z.o.o. Tym samym nie ma zobowiązania z tytułu składek związanych z zatrudnieniem. Z tego powodu wniosek o ich umorzenie był bezprzedmiotowy i prawidłowa jest decyzja o umorzeniu z 30 maja 2016 roku. Ta decyzja jest także prawidłowa z tego powodu, że z wnioskiem o umorzenie wystąpił Z. N., a z takim wnioskiem o umorzenie składek z tytułu zatrudnienia pracownika mogła wystąpić wyłącznie spółka jako płatnik. To zdaniem organu rentowego oznacza, że odwołanie podlega oddaleniu. Decyzja z 09 maja 2016 roku stwierdza podleganie ubezpieczeniu i podstawy wymiaru. Gdy się uprawomocni, będzie podstawą do określenia wysokości składek z tytułu bycia jedynym wspólnikiem. Wtedy na poczet tych składek zaliczeniu podlegają składki z tytułu zatrudnienia, jeżeli nie zostały zwrócone, a tak było, bo Z. N. wstąpił o ich zwrot i otrzymał zwrot składek. Dopiero po uprawomocnieniu decyzji z 09 maja 2016 roku i kolejnej decyzji ustalającej wysokość składek, możliwy jest wniosek o ich umorzenie, dotyczy to składek z tytułu bycia jedynym wspólnikiem.

Zakład podniósł także, iż zaskarżone przez odwołującego 3 decyzje nie dotyczą wymiaru wysokości składek, tym samym okolicznością nieistotną dla rozstrzygnięcia odwołań jest kwestia jakie kwoty zapłacił (...) Sp. z o.o. z tytułu składek za Z. N.. W tym zakresie nieistotne pozostają wywody Z. N. na rozprawie 28 maja 2019 roku, czy ta część pisma z 28 marca 2019 roku poświęcona wywodom na temat uzyskania dokumentów rozliczeniowych, dowodów zapłaty. Nie jest przedmiotem sprawy wysokość należności z tytułu składek, wysokość ewentualnej nadpłaty, tylko wówczas konieczne byłoby wykazanie dokumentami rozliczeniowymi wysokości należnych składek, a dowodami wpłaty ich zapłaty, tylko wówczas konieczna byłaby analiza czy wstępuje nadpłata, czy została ona zwrócona.

W odniesieniu do punktu 1 pisma odwołującego, dot. rozpoznania wniosku z dnia 14 stycznia 2015 roku , to jest niemożliwy. W istocie ten skutek może nastąpić w przypadku uchylenia decyzji z 30 maja 2016 roku. Żądanie zwrotu kwoty 48075,82 złote nie może być rozpoznawane w niniejszej sprawie, gdyż nie jest przedmiotem rozpoznania odwołania od zaskarżonych decyzji. W zakresie wniosku dowodowego z punktu 4 Zakład wniósł o jego oddalenie, jako powoływany na okoliczności nieistotne w sprawie.

Odnosząc się do punktu 2 na stronie drugiej pisma 28 marca 2019 roku Zakład wskazał, że Z. N. podlegał od 01 stycznia 2003 roku ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowemu jako pracownik. W związku z uprawomocnieniem się decyzji z 22 grudnia 2015 roku składki z tego tytułu zostały wyzerowane, a (...) Sp. z o.o. uzyskał ich zwrot na jego wniosek. Tym samym Z. N. obecnie nie może domagać się zaliczenia tych kwot na poczet składek na ubezpieczenie chorobowe z tytułu bycia jedynym wspólnikiem spółki z o.o. Pomimo trwającego pięć lat postępowania sądowego nie udało mu się udowodnić istnienia dalszej nadpłaty poza zwróconą przez Zakład na rzecz (...) Sp. z o.o. Druga ważniejsza okoliczność, to że nawet w przypadku wykazania nadpłaty, która mogłaby zostać zaliczona na poczet dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, nie skutkowałoby to jego powstaniem. Dobrowolne ubezpieczenie powstaje od momentu zgłoszenia w tym zakresie wniosku. To nastąpiło w dniu 06 maja 2016 roku. Trzeba zaznaczyć, że winę za brak możliwości zgłoszenia wniosku o dobrowolne ubezpieczenie od 01 stycznia 2003 roku ponosi Z. N., bowiem on niezgodnie z przepisami dokonał zgłoszenia od powyższej daty z tytułu zatrudnienia, zamiast właściwie z tytułu prowadzenia działalności jako jedyny wspólnik spółki z o.o. Zakład podkreślił przy tym , że gdy było to dogodne (...) Sp. z o.o. czyli Z. N. zażądał zwrotu nadpłaconych składek z tytułu zatrudnienia i go otrzymał. Obecnie chce zaliczenia nadpłaconych i zwróconych składek na ubezpieczenie chorobowe. W podsumowaniu, w zakresie pozostałych decyzji z 30 maja 2016 roku, 02 sierpnia 2016 roku Zakład organ wniósł o oddalenie odwołań i zasądzenie kosztów zastępstwa w podwójnej wysokości.

Praw Prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Sieradzu z 11 czerwca 2019r. oddalono odwołanie Z. N. od decyzji ZUS z 18 lipca 2017r. odmawiającej zwrotu nienależnie opłaconych składek z powodu niestwierdzenia nadpłaty na koncie płatnika składek (...) S.C. NIP (...) ( akta sprawy IVU 95/18).

( III AUa 731/19)

żądanie

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w sprawie i w postępowaniu przed ZUS, który stanowi w większości zgromadzone w aktach ZUS dokumenty. Wyjaśnienie kwestii istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, wskazanych przez Sąd Apelacyjny, mających de facto odzwierciedlenie w dokumentach ZUS, Sąd dokonał na podstawie wyjaśnień ZUS w złożonych pismach procesowych, wyjaśnień odwołującego na rozprawie i w pismach procesowych. Co do wskazywanej przez Sąd II instancji potrzeby rozważenia kwestii zamiaru Z. N. w zakresie podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 1 stycznia 2003r. w kontekście złożonego przezeń w ZUS wniosku o zwrot nadpłaconych składek, Sąd Okręgowy w tym zakresie przesłuchał odwołującego.

Uwzględniając zakres zaskarżonych decyzji, wszystkie wnioski dowodowe złożone przez odwołującego, mające na celu wykazanie wysokości żądanej od ZUS nadpłaty z tytułu składek dokumentami rozliczeniowymi, dowodami wpłat, zeznaniami W. J. prowadzącego księgowość, oraz zeznaniami pozostałych świadków wskazanych w pismach procesowych, podlegały oddaleniu jako nieprzydatne w sprawie, co Sąd uczynił postanowieniem na rozprawie 10 lutego 2022r. ( k. 262).

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołania od wszystkich trzech decyzji nie zasługują na uwzględnienie.

Na wstępie należy zaakcentować, że treść skarżonych decyzji wyznacza zakres odwołań. Wszystkie trzy zaskarżone decyzje mają związek z prawomocną decyzją ZUS z 22 grudnia 2015r. nr (...) , wydaną w następstwie wniosku Z. N. z 14 stycznia 2015r. o abolicję składek na koncie PW (...) sp.zo.o. Decyzją tą ustalono, że od 01.01.2003r. Z. N. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek: P.W. (...) SP. z o.o. NIP (...) , REGON (...), ponieważ wykluczony jest stosunek pracy pomiędzy jedynym wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a tą spółką. Z. N. tę decyzję zaakceptował i decyzja uprawomocniła się.

Kolejna decyzja ZUS z 9 maja 2016r. zaskarżona przez odwołującego w niniejszym postępowaniu, stwierdzająca że Z. N. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność będąca wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 1 stycznia 2003r., z minimalnymi podstawami wymiaru składek wynikającymi z decyzji, w ocenie Sądu odpowiada prawu.

Przede wszystkim należy podkreślić, że jej wydanie było poprzedzone oświadczeniem Z. N. złożonym w ZUS 4 kwietnia 2016r., o zamiarze opłacania minimalnych składek od 1 stycznia 2003r., jako jedyny wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Następnie w zgłoszeniu ZUS ZUA z 6 maja 2016r. zadeklarował podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 1 stycznia 2003r. Decyzja została zatem wydana zgodnie z wnioskiem Z. N.. Nadto należy zaakcentować , że decyzja ta nie ustala składek na Fundusz Pracy, a podstawy wymiaru.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 tej ustawy, każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi podlega zgłoszeniu do tych ubezpieczeń. Obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy do tej osoby, przy czym zgłoszenia tego należy dokonać w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia,

Osoby te, w świetle art. 4 w związku z art. 17 ust. 3 ww. ustawy, są płatnikami składek na własne ubezpieczenia społeczne (art. 36 ust. 3 i 4 ww. ustawy)..

Z kolei zgodnie z przepisem art. 18 ust. 8 ustawy o sus, w okresie do 2008 roku podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących stanowiła zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Składka w nowej wysokości obowiązywała od trzeciego miesiąca następnego kwartału. Natomiast od 2009 roku, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe. Natomiast podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w okresie od 01.01.2003 - 28.02.2009 mogła być niższa niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w poprzednim kwartale, włącznie z wypłatami z zysku, natomiast od 01.03.2009r. do nadal nie może być niższa niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku (w okresie od 01.01.2003 - 31.03.2003 zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 6 lutego 1997r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym - Dz. U. z 1997 r. Nr 28 poz. 153 z późn. zm; w okresie od 01.04.2003 - 30.09.2004 zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia - Dz. U. z 2003 r. Nr 45 poz. 391 z późn. zm; w okresie od 01.10.2004r. zgodnie z art. art. 81 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – t. j. Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.).

W świetle przytoczonych powyżej faktów oraz powołanych przepisów, w ocenie Sądu Okręgowego nie ma jakichkolwiek uzasadnionych podstaw do kwestionowania decyzji z 9 maja 2016r., co zresztą po 5 latach dostrzegł pełnomocnik z urzędu ustanowiony dla Z. N., cofając odwołanie od decyzji. Cofnięcie to jest nieskuteczne , wobec braku zgody organu rentowego ( art. 203 § 1 k.p.c. ).

Odnosząc się do kolejnej zaskarżonej decyzji z 30 maja 2016r. , mocą której ZUS umorzył postepowanie administracyjne w sprawie o umorzenie należności z tytułu zaległych składek za okres objęty ustawą, z uwagi na jego bezprzedmiotowość, to jej wydanie nastąpiło w związku ze zgłoszonym przez Z. N. wnioskiem z 14 stycznia 2015r.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt. 1 ustawy z 9.11.2012r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. z 2012r., poz. 1551), na wniosek osoby podlegającej w okresie od 1.01.1999 – 28.02.2009 obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w rozumieniu art. 8 ust. 6 sus ( tj. osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, twórcy lub artyści, osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu, wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej), która przed dniem 1 września 2012r. zakończyła prowadzenie pozarolniczej działalności i nie prowadzi jej w dniu wydania decyzji , o której mowa w ust. 8, umarza się nieopłacone składki na te ubezpieczenia za okres od 1.01.1999 – 28.02.2009 oraz należne od nich odsetki za zwłokę , opłaty prolongacyjne , koszty upomnienia , opłaty dodatkowe, a także koszty egzekucyjne naliczone przez dyrektora ZUS , naczelnika US lub komornika sądowego.

Zgodnie z ust. 2 w.w przepisu, w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność, wniosek o umorzenie składa płatnik składek.

Należy podkreślić, że ustawa z 9 listopada 2012r. zwana abolicyjną jest skierowana do osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, którzy z tego tytułu posiadają zaległości w płatności składek za okres objęty ustawą. Cytowany powyżej przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 nie nasuwa tu żadnych wątpliwości interpretacyjnych. Zgłoszenie przez Z. N. wniosku o abolicję nastąpiło po prawomocnej decyzji nr (...) z 22.12.2015 wyłączającej w.w jako jedynego wspólnika jednoosobowej spółki (...) sp.z.o.o z ubezpieczeń społecznych, z tytułu zatrudnienia jako pracownika tej spółki. W związku z tym nie można mówić o zaległościach spółki w składkach z tytułu pracowniczego zatrudnienia wnioskodawcy, bo takich nie ma, co czyni złożony wniosek z 14 stycznia 2015r. bezprzedmiotowym .

Gdy postępowanie z j Nadto ponieść należy , co jest istotne , wniosek o abolicję złożył Z. N., a w świetle cyt. art. 1 ust. 2 ustawy wniosek taki składa płatnik składek, czyli spółka. Na uwagę zasługuje przy tym pismo pełnomocnika z urzędu z 14 listopada 2018r. ( k. 196), w którym wprawdzie wniósł o rozpoznanie wniosku z 14 stycznia 2015r. , ale uczynił to na wyraźne żądanie odwołującego.

żądanie odwołującego Podkreślić także trzeba, iż podstawą do określenia wysokości składek Z. N. z tytułu bycia jedynym wspólnikiem spółki z.o.o. (...), będzie decyzja z 9 maja 2016 roku, stwierdzająca podleganie ubezpieczeniu i ustalająca podstawy wymiaru, ale dopiero gdy się uprawomocni. Wtedy też ewentualnemu rozważeniu mogłaby podlegać kwestia zaliczenia na poczet należnych składek, składek z tytułu zatrudnienia. W przypadku Z. N., na jego wniosek ZUS dokonał zwrotu nadpłaconych składek, obejmujących także składki na ubezpieczenie chorobowe i te składki odwołujący przyjął. Mając na uwadze powyższe, zaskarżona decyzja z 30 maja 2016r. odpowiada prawu. Zgodnie z art. 105 § 1 k.p.a. w związku z art. 123 ustawy o sus, gdy z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części.

Odnosząc się do zaskarżonej decyzji z 2 sierpnia 2016r. stwierdzającej, że Z. N. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność będąca wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 1 stycznia 2003r., przypomnieć należy, że została wydana w następstwie rozpoznania wniosku Z. N. z 6 maja 2016r. o objęcie tym ubezpieczeniem jako jedynego wspólnika (...) spółki (...) sp. z.o.o oraz zgłoszeniem ZUS ZUA z 6 maja 2016r. . Nie może przy tym ujść uwadze pismo wnioskodawcy działającego w imieniu (...) sp.z.o.o. z 13 maja 2016r., wzywające ZUS do zapłaty składek.

jednak kolejne pismo Podkreślić należy , że wyjaśnienia odwołującego co do tego wezwania są zmienne. Raz twierdzi, że w wezwaniu do zapłaty z 13 maja 2016r. chodziło mu o zwrot składek ze spółki cywilnej, by następnie podać , że być może chodziło mu w tym piśmie o zwrot składek odprowadzonych przez (...) sp.z.o.o , po czym podał , że wniosek o objęcie mnie ubezpieczeniami złożył w czerwcu 2016, jak również notę potrąceniową lub obciążenia , a raczej potrącenia. Ponieważ ZUS nie wypłacił z urzędu nadpłaconych składek za cały okres od 1.01.2003 do końca 2015roku , w związku z tym wystąpił o zwrot nienależnie pobranych składek i otrzymał z tego tytułu ok. 60.000zł. Skoro ZUS nie objął go tym ubezpieczeniem, złożył powtórny wniosek o zwrot pozostałej części składek za cały okres. Po bezskutecznym nieuznaniu nadpłat wyrejestrował się z ubezpieczeń w grudniu 2016r. Po wyrejestrowaniu jego celem jest uzyskanie zwrotu pozostałej części nadpłaty składek wpłaconych w ZUS z okresu styczeń 2003 – grudzień 2016.

Na kolejnej rozprawie przyznał , że otrzymał od ZUS z tytułu nadpłaty składek powyżej 65.000zł. oraz, że na pewno w pewnej części kwota ta obejmowała składki na chorobowe ( co znalazło potwierdzenie w pismach ZUS, że wypłacona na konto spółki nadpłata składek obejmowała także ubezpieczenie chorobowe). Zatem stwierdzić należy , iż z jednej strony Z. N. żąda zwrotu nadpłaconych składek i wypłaconą nadpłatę, obejmującą także składki na ubezpieczenie chorobowe odwołujący przyjął. Z drugiej zaś strony żąda zaliczenia składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, co wzajemnie się wyklucza. Poza tym w piśmie z 14 czerwca 2016r. nie ma mowy o żadnej nocie potrąceniowej, na którą odwołujący wskazywał na rozprawie. Podkreślenia przy tym wymaga, że Z. N. ma świadomość, iż niemożliwe jest objęcie go dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym jako jedynego wspólnika (...) sp.zo.o. z datą wsteczną , gdyż takiej konstrukcji nie przewiduje ustawa systemowa ( art. 14 ust.1) Temu zresztą dał wyraz w piśmie procesowym z 14.11.2018r. (k.196 – 198 ) złożonym wprawdzie przez pełnomocnika z urzędu, ale jak wskazuje jego treść, pełnomocnik złożył je na wyraźne żądanie wnioskodawcy. W piśmie tym wnioskodawca wskazuje ( k. 198) , że ,,na skutek decyzji (...) został objęty ubezpieczeniem, który nie wiąże się z obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym z datą wsteczną liczoną 15 lat wstecz przed datą zaskarżonej decyzji, płatnik składek nie ma żadnej możliwości, aby być objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w trybie art. 14 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych od daty złożonego wniosku”. To z kolei wpisuje się także w żądanie odwołującego zasądzenia od ZUS zwrotu całości nadpłaconych składek poczynając od 2003r. , czemu dał wyraz w tym piśmie jak i w kolejnym i na wspomnianych powyżej rozprawach . Poza tym po wydaniu decyzji z 9 maja 2016r., niesporne jest , że Z. N. nie złożył deklaracji rozliczeniowych ZUS DRA z naliczonymi składkami na ubezpieczenia z tytułu bycia wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, brak jest także wpłat na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, do czego był zobowiązany. Samo zgłoszenie do ubezpieczenia jest niewystarczające.

Co do twierdzenia odwołującego, że połączył mylnie składki ze spółki cywilnej, ze spółką z.o.o, to w ocenie Sądu jest ono nie do zaakceptowania. Z. N. jest bowiem doświadczonym przedsiębiorcą, prowadzi działalność w formie dwóch spółek: z.o.o i cywilnej od szeregu lat. Korzystał z zewnętrznej obsługi księgowej. O ile nie można wykluczyć pomyłki w uiszczaniu składek na inne konto, to nie znajduje żadnego racjonalnego wytłumaczenia i usprawiedliwienia , że ta rzekoma pomyłka trwała przez 15 lat , a składki naliczało przez ten okres biuro księgowe. Poza tym jest istotna różnica dot. ubezpieczenia chorobowego pracownika i ubezpieczenia chorobowego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. To ostatnie w odróżnieniu od pracowniczego ubezpieczenia chorobowego ma charakter dobrowolny. W ocenie Sądu odprowadzanie przez Spółkę z.o.o (...) składek na ubezpieczenia społeczne, chorobowe i wypadkowe, zdrowotne, nie było wynikiem pomyłki, lecz przemyślanego działania ze strony Z. N., w postaci przyjęcia formy zatrudnienia siebie jako pracownika (...) sp.z.o.o., mimo że był jej jedynym wspólnikiem i prezesem zarządu, co wyklucza pracowniczy stosunek pracy z art. 22 kp. Natomiast składki z tego tytułu ZUS pobierał, bo przecież tak wskazywał pracowniczy kod ubezpieczenia Z. N. 0111000. Z tego faktu, jak i z pozostałych powyżej wskazanych, w ocenie Sądu nie można w żaden sposób wywodzić zamiaru podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu bycia jedynym wspólnikiem (...) sp. z.o.o. W tym stanie rzeczy, nie było podstaw do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Zaskarżona decyzja z 2 sierpnia 2016r. odpowiada prawu.

jest prawidłowa i odpo Art. 14 ust. 1 ustawy systemowej stanowi bowiem , że objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi albo chorobowym następuje od dnia wskazanego odpowiednio w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 36 ust. 10 albo 14, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym zgłoszenie zostało złożone w Zakładzie, z zastrzeżeniem ust. 1a.

Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego w zgłoszeniu tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie określonym w art. 36 ust. 4 albo 4b.

W przypadku odwołującego wniosek taki został złożony 6 maja 2016r. w zgłoszeniu ZUS ZUA.

Zgodnie z przepisem art. 46 ust. 1 ww. ustawy płatnik składek zobowiązany jest według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Zgodnie z art. 47 ust. 1 pkt 1 i 3 ww. ustawy płatnik składek opłacający składki wyłącznie za siebie przesyła deklarację rozliczeniową oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. la, 2a i 2b, nie później niż: do 10 dnia następnego miesiąca - dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie; do 15 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników .

Odnosząc się do żądania Z. N. zasądzenia od ZUS nadpłaty składek w kwocie 48075,52zł. z odsetkami, z pisma procesowego z 14 listopada 2018r. ( k. 197 verte), powtórzonego w piśmie z 28 marca 2019r. ( k.216 verte), to jak zaznaczono na wstępie rozważań, zakres decyzji wyznacza zakres odwołania. Tymczasem przedmiotem niniejszego postępowania są decyzje dot. 1. podlegania przez Z. N. jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność będącego wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 1.01.2003r. , ze wskazanymi w decyzji podstawami wymiaru składek 2. umarzająca postepowanie administracyjne w sprawie o umorzenie należności z tytułu zaległych składek za okres objęty ustawą 3. stwierdzająca niepodleganie dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. W tym też zakresie Sąd Okręgowy oceniał ich poprawność . Żadna z tych decyzji nie dotyczy ani wymiaru wysokości składek, ani wysokości nadpłaty, wobec czego zasadnie podnosi organ rentowy, że - dla oceny skarżonych decyzji nie ma znaczenia jakie kwoty zapłaciła (...)sp.zo.o z tytułu składek za Z. N., a tym samym żądanie zwrotu 48075,52zł. nie może być przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie.

Co składek na Fundusz Pracy należy zauważyć , że decyzja z 9 maja 2016r. nie ustala składek na ten fundusz. Składki te obowiązkowo opłacają także prowadzący jednoosobowo działalność pozarolniczą. Wysokość składki na Fundusz Pracy określa ustawa budżetowa ( art. 104 ust. 1i 2 ustawy z 20 kwietnia 2004r. , Dz.U. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, która weszła w życie 1 czerwca 2004r. - z tą datą utraciła moc ustawa poprzednio obowiązująca z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 2003 r. poz. 514, z późn. zm.).

Dla oceny zasadności skarżonych decyzji, bez znaczenia pozostaje wskazywana na rozprawie 10 lutego 2022r. nadpłata składek na rzecz Z. N. , stwierdzona nieprawomocnym wyrokiem w sprawie IV U 912/19.

Reasumując , odwołania Z. N. od wszystkich zaskarżonych decyzji podlegały oddaleniu , o czym orzeczono na podstawie art. 477 ¹⁴§1 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego na rzecz ZUS od Z. N. orzeczono w oparciu o art. 98 kpc. , a ich wysokość w oparciu o § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (D. U.2015.1804 z 2015.11.05). Z uwagi na to że przedmiotem odwołania były trzy decyzje i każda z nich dotyczyła innego przedmiotu, dlatego należało ustalić należne pełnomocnikowi ZUS koszty zastępstwa procesowego od każdej z zaskarżonych decyzji. Te wynoszą wg. stawki minimalnej po 360zł , co łącznie daje 1080zł. Nadto za postępowanie przed Sądem Apelacyjnym koszty należne pełnomocnikowi wynoszą 240 zł. (§ 10 ust. 1 pkt.2 rozporządzenia ).

O kosztach pomocy prawnej udzielonej z urzędu orzeczono w oparciu o §15 ust. 2 w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. (D. U.2015.1805 z 2015.11.05) w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu. Przepis ten przewidywał także minimalną stawkę 360 zł.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zastosowania wnioskowanych przez pełnomocników stron zasądzenia kosztów w podwójnej wysokości.