Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 kwietnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Andrzej Ślusarczyk

Sędziowie: SSO Krzysztof Sajtyna

SSO Aleksandra Babilon- Domagała (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Anna Misztal

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Kielcach Andrzeja Hojnowskiego

po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 2014 roku

sprawy A. W. (1)

oskarżonego o przestępstwo z art. 207 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 12 października 2012 roku sygn. akt IX K 1106/11

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że ustala, iż oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu mając ograniczoną w stopniu znacznym zdolność do pokierowania swoim postępowaniem i czyn ten kwalifikuje jako przestępstwo z art. 207 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i w zw. z art. 31 § 2 kk oraz, orzeczoną oskarżonemu w pkt I karę łagodzi do 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.zasądza od Skarbu Państwa kwoty po 929,88 (dziewięćset dwadzieścia dziewięć 88/100) złotych na rzecz:

- adw. H. K. tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu świadczoną oskarżonemu A. W. (1) w postępowaniu odwoławczym;

- adw. T. K. tytułem wynagrodzenia za pomoc prawna udzieloną
z urzędu oskarżycielce posiłkowej G. W. w postępowaniu odwoławczym;

IV. zwalnia oskarżonego A. W. (2) od opłaty za obie instancje oraz od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków należnych za postępowanie odwoławcze.

sygn. akt IX Ka 45/13

UZASADNIENIE

A. W. (1) został oskarżony o to, że w okresie od daty bliżej nieustalonej w 1972 roku do 25 maja 2011 roku w K. znęcał się psychicznie i fizycznie nad swoją żoną G. W. poprzez wszczynanie awantur, ubliżanie słowami powszechnie uznanymi za obelżywe, bicie rękoma po twarzy, rzucanie przedmiotami gospodarstwa domowego, wylewanie zupy z garnka na ciało pokrzywdzonej, grożenie pozbawieniem życia, a w dniu 25 maja 2011 roku w wyniku bicia rękoma po głowie, szarpania za ramiona spowodowania u wymienionej obrażeń ciała w postaci otarć naskórka na twarzy, podbiegnięć krwawych w skórze lewego ramienia, skutkujących naruszeniem czynności narządu ciała na okres poniżej 7 dni,

tj. o przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Sąd Rejonowy w Kielcach wyrokiem z dnia 12 października 2012 roku, sygn. akt IX K 1106/11 orzekł, co następuje:

I.  oskarżonego A. W. (1) w ramach czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia uznał za winnego tego, że w okresie od początku 2006 roku- daty bliżej nieustalonej - do 25 maja 2011 roku w K. znęcał się psychicznie i fizycznie nad swoją żoną G. W. poprzez wszczynanie awantur, ubliżanie słowami powszechnie uznanymi za obelżywe, grożenie pozbawieniem życia, biciem rękoma po twarzy, rzucaniem przedmiotami gospodarstwa domowego, a w dniu 25 maja 2011 roku w wyniku uderzenia pięścią w twarz G. W., szarpania jej za ramiona, drapania rękami po ramionach, twarzy, spowodował u wymienionej obrażenia ciała w postaci otarć naskórka na twarzy, podbiegnięć krwawych w skórze lewego ramienia, skutkujących naruszeniem czynności narządu ciała na okres poniżej 7 dni- co zakwalifikował jako przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie powołanych przepisów, biorąc za podstawę przy wymiarze kary art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k., art. 70 § 1 pkt 1 k.k., art. 73 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej względem oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 4 (cztery) lata i oddał go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego;

III.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 5 k.k. zobowiązał oskarżonego do powstrzymania się od nadużywania alkoholu;

IV.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. T. K. kwotę 1.033, 20 zł. (jeden tysiąc trzydzieści trzy złote i dwadzieścia groszy) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżycielce posiłkowej G. W.;

V.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. H. K. kwotę 1.402,20 zł. (jeden tysiąc czterysta dwa złote i dwadzieścia groszy) tytułem kosztów nieopłaconej obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu;

VI.  zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w całości.

Apelację od wyżej wymienionego wyroku wniósł obrońca oskarżonego A. W. (1).

Na podstawie art. 425 § 1 i § 2 k.p.k. oraz art. 440 k.p.k. zaskarżył powyższy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na korzyść oskarżonego.

Zaskarżonemu orzeczeniu, na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 4 k.p.k. zarzucił rażącą surowość orzeczonej wobec oskarżonego kary
w wymiarze 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności
z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 4 (czterech), podczas gdy dla osiągnięcia celów kary, jakie powinna osiągnąć w stosunku do A. W. (1), wystarczającym było wymierzenie jej w mniejszym wymiarze.

Podnosząc powyższy zarzut obrońca oskarżonego wniósł: o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 (czterech) lat, względnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części
i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kielcach do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się o tyle skuteczna, o ile doprowadziła do zmiany zaskarżonego wyroku w sposób opisany w sentencji wyroku Sądu odwoławczego.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że zarzut podniesiony przez obrońcę oskarżonego, iż wymierzona oskarżonemu A. W. (1) kara 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 4 (cztery) lata, jest rażąco surowa, nie zasługiwał na uwzględnienie w takich okolicznościach faktycznych i prawnych jakie istniały na etapie postępowania przed Sądem I instancji.

Jednakże, w toku postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy dostrzegł potrzebę uzupełnienia przewodu sądowego w postępowaniu odwoławczym poprzez przeprowadzenie dowodu w postaci uzupełniającej opinii biegłych lekarzy psychiatrów w osobach A. K. i J. M. na okoliczność poczytalności oskarżonego tempore criminis. Sąd odwoławczy spostrzegł bowiem, iż w sprawie IX 611/12 zespół opiniujących biegłych lekarzy psychiatrów w osobach A. K. i P. G. przyjął, iż oskarżony działał w warunkach ograniczonej w stopniu znacznym zdolności do pokierowania swoim postępowaniem, podczas gdy w niniejszej sprawie biegli w osobach A. K. i J. M. stwierdzili w opinii, sporządzonej na etapie postępowania przed Sądem I instancji, że oskarżony miał zachowaną zdolność do rozpoznania znaczenia swojego czynu i pokierowania swoim postępowaniem. Odmienne w treści opinie dotyczyły spraw karnych o przestępstwa z art. 207 § 1 k.k. popełnione na szkodę żony podsądnego, G. W. i dotyczyły bliskich okresów czasowych. Na rozprawie w dniu 23 lipca 2013 roku z uwagi na wniosek opiniujących w sprawie lekarzy psychiatrów Sąd Okręgowy postanowił dopuścić dowód z kompleksowej opinii lekarzy psychiatrów A. K., J. M. i J. S.. Na podstawie tejże, Sąd Okręgowy ustalił, że w dacie popełnienia przypisanego mu czynu oskarżony A. W. (1) miał zachowaną zdolność do rozpoznania znaczenia swojego czynu, natomiast zdolność do pokierowania swoim postępowaniem miał ograniczoną w stopniu znacznym.

Sąd Odwoławczy uznał, że przeprowadzona w sprawie opinia biegłych lekarzy psychiatrów A. K., J. M. i J. S. zasługuje na wiarę. Jest ona pełna, jasna i nie zawiera sprzeczności. Żadna ze stron nie kwestionowała tego dowodu, jak również Sąd nie znalazł powodów by ją kwestionować.

Biorąc za podstawę wywód opinii biegłych psychiatrów i zawarte w niej wnioski Sąd Okręgowy zmienił opis przypisanego oskarżonemu czynu w ten sposób, że ustalił, iż A. W. (1) dopuścił się popełnienia zarzucanego mu przestępstwa mając ograniczoną w stopniu znacznym zdolność do pokierowania swoim postępowaniem i czyn ten zakwalifikował jako występek
z art. 207 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

Zgodnie z art. 31 § 2 k.k. jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa zdolność rozpoznania znaczenia czynu i kierowania postępowaniem była w znacznym stopniu ograniczona, Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu nie zachodziła potrzeba zastosowania instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary wymierzonej oskarżonemu, jednakże w zmienionych przez Sąd odwoławczy ustaleniach faktycznych i prawnych, kara wymierzona przez Sąd I instancji kara jawiła się jako rażąco surowa. W ocenie Sądu odwoławczego, o ile brak jest podstaw do zastosowania wobec oskarżonego dobrodziejstwa nadzwyczajnego złagodzenia kary, o tyle jak najbardziej uzasadnione jest złagodzenie wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności. Za powyższym przemawia fakt, iż w chwili popełnienia czynu oskarżony miał ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem, co wpływa na ocenę stopnia zawinienia sprawcy. Sąd odwoławczy zaliczył powyższą okoliczność na korzyść oskarżonego, ustalając iż stopień winy oskarżonego z uwagi na stan jego zdrowia psychicznego uległ obniżeniu. W konsekwencji, Sąd Okręgowy orzeczoną w punkcie I zaskarżonego wyroku karę pozbawienia wolności złagodził do 1 roku, bacząc by nie przekraczała ona stopnia winy. Mimo złagodzenia, kara 1 roku pozbawienia wolności orzeczona wobec oskarżonego spełnia cele zapobiegawcze i wychowawcze względem podsądnego, jest adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, a nadto realizuje cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 1 i § 2 k.p.k. i art. 456 k.p.k. zmienił zaskarżony wyrok w wyżej opisanym zakresie, w pozostałej części zaskarżone orzeczenie utrzymując w mocy.

Ponadto Sąd na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002 r. nr 16 poz. 124 ze zm.) w zw. z § 2 ust. 1 i ust. 3 w zw. z § 14 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 16 rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r. nr 163 poz. 1348 ze zm.), zasądził od Skarbu Państwa na rzecz: adw. H. K. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu A. W. (1) z urzędu, i adw. T. K. tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu oskarżycielce posiłkowej G. W. kwoty po 929,88 zł., powiększone o 23 % tytułem podatku od towarów i usług, co wynika z liczby terminów rozpraw, w których obrońca oskarżonego i pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej brali udział, jako że złożyli oni stosowne wnioski o przyznanie wynagrodzeń za świadczoną pomoc prawną w postępowaniu odwoławczym.

Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych należnych za postępowanie odwoławcze na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., uznając, iż ich uiszczenie przez oskarżonego byłoby dla niego zbyt uciążliwe skoro oskarżony A. W. (1) jest osobą pozostającą bez pracy i utrzymuje się z zasiłku dla bezrobotnych.

SSO A. Babilon- Domagała SSO A. Ślusarczyk SSO K. Sajtyna