Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 535/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 stycznia 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że J. G. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj.: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1.08.2020 r. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że rzeczywistym celem zgłoszenia wykonywania działalności gospodarczej przez wnioskodawcę było uzyskanie tytułu do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby. O powyższym świadczą okoliczności, że pomimo formalnego figurowania w ewidencji działalności gospodarczej wnioskodawca nie przedłożył żadnych dokumentów, które potwierdzałyby, że faktycznie wykonywał jakiekolwiek czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej od 1 sierpnia 2020 r. Natomiast w ocenie ZUS przedstawione dowody świadczą jedynie o powziętych przez ubezpieczonego przygotowaniach do wykonywania działalność a nie o faktycznym jej wykonywaniu. Ubezpieczony nie osiągnął żadnych przychodów, o czym świadczy raport fiskalny. (decyzja k. 24 – 26 akt ZUS)

Od powyższej decyzji ubezpieczony J. G. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika odwołanie złożył do Sądu Okręgowego w Łodzi w dniu 5 lutego 2021 r. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że od dnia 1.08.2020 r. podlega on ubezpieczeniom społecznym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ubezpieczony podniósł, że faktycznie prowadził działalność gospodarczą w okresie od dnia 1 sierpnia 2020 r. w zakresie taksówek osobowych. Do faktycznego bowiem prowadzenia tej działalności w pierwszej kolejności niezbędnym było wykonanie szeregu czynności przygotowawczych. Wnioskodawca skorzystał z finansowania z Powiatowego Urzędu Pracy w Ł. na zakup pojazdu służącego do prowadzenia działalności co było jedynym z wymogów ubiegania się o licencję. Następnie pojazd ten został dostosowany do prowadzenia działalności w zakresie przewozu osób. Ubezpieczony nabył m.in. taksometr oraz kasę fiskalną. Łącznie koszty związane z podjęciem przez ubezpieczonego działalności gospodarczej wyniosły około 100.000 zł. Skarżący podkreślił, że licencję na przewóz osób uzyskał dopiero w dniu 30 października 2020 r. co wynikało z długich procedur związanych z ogłoszeniem stanu epidemii (...) 19 na terytorium RP. W październiku 2020 r. wnioskodawca zaś zachorował na (...) 19, co potwierdził pozytywny test wykonany w dniu 22.10.2020 r. Z uwagi na powyższe przebywał on w izolacji do 1.11.2020 r. Następnie w związku z powikłaniami po tej chorobie przebywa on pod stałą opieką Wojewódzkiego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej Centrum (...) w Ł. i nadal korzysta ze zwolnienia lekarskiego. (odwołanie k. 3 – 5)

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. Nadto wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odpowiedź na odwołanie k. 12 – 13)

Na terminie rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku z dnia 20 stycznia 2022 r. strony podtrzymały swoje stanowisko w sprawie. (e – protokół rozprawy z dnia 20.01.2022 r. oświadczenie pełnomocnika wnioskodawcy 00:00:50, 00:06:50, oświadczenie pełnomocnika ZUS 00:00:58, 00:06:50, płyta CD k. 229)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni J. G. legitymuje się średnim technicznym wykształceniem, z zawodu jest technikiem mechanikiem. (bezsporne)

Ubezpieczony od 1997 r. do 2018 r. prowadził działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu taksówki osobowej. W 2018 r. działalność ta została zawieszona a w 2019 r. zlikwidowana z uwagi na chorobę kręgosłupa wnioskodawcy. J. G. na mocy orzeczenia Miejskiego Zespołu (...) o Niepełnosprawności w Ł. z dnia 18.05.2015 r. otrzymał lekki stopień niepełnosprawności od dnia 1.05.2015 r. na stałe. Miał on przeciwwskazania do wykonywania ciężkiej pracy fizycznej i wymagającej dźwigania. (zeznania wnioskodawcy 00:05:39 i dalej, płyta CD k. 136 w zw. z 00:03:22, płyta CD k. 229, orzeczenie k. 27)

Po zawieszeniu działalności ubezpieczony zarejestrował się w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna. Nie otrzymywał zasiłku dla bezrobotnych z uwagi na zawieszenie działalności, lecz oferty pracy. Był wówczas na utrzymaniu małżonki i nie miał przyznanego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS. Ubezpieczony leczył się neurologicznie pobierał zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne przez 3 miesiące do 18.05.2019 r. Następnie Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 8.07.2019 r. uznał, że jest on zdolny do pracy. Nadto z uwagi na orzeczenie o niepełnosprawności doradca w urzędzie pracy poinformował wnioskodawcę, że jest zawarta umowa z (...)u pomagającego osobom bezrobotnym i że może on otrzymać dotację. (zeznania wnioskodawcy 00:05:39 i dalej, płyta CD k. 136 w zw. z 00:03:22, płyta CD k. 229, orzeczenie LO ZUS k. 28, decyzja ZUS k. 29, dokumentacja medyczna z Miejskiego Centrum Medycznego (...) w Ł. k. 65, k. 71 – 76 verte, k. 79, historia choroby z Niepublicznego ZOZ B. – (...). Spółki z o.o. k. 68)

Ubezpieczony złożył w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł. wniosek o dofinansowanie w dniu 27 maja 2020 r., w którym wskazał potrzebę zakupu samochodu do działalności taxi osobowej. Wcześniejszy samochód przystosowany do przewozu osób został sprzedany w 2018 r.

Przedmiotowy wniosek został rozpatrzony pozytywnie i ubezpieczony otrzymał dofinansowanie w kwocie 65.000 zł na mocy umowy o dofinansowanie z dnia 27 lipca 2020 r. W umowie był wymóg, że ubezpieczony ma rozpocząć działalność do dnia 26.08.2020 r. i nie może zakończyć działalności przed upływem 24 miesięcy. Był także do wydatkowania dofinansowania w okresie od dnia podpisania umowy w terminie 2 miesięcy od dnia podjęcia działalności. (umowa k. 128 – 131, zeznania wnioskodawcy 00:05:39 i dalej, płyta CD k. 136 w zw. z 00:03:22, płyta CD k. 229)

Od dnia 1.08.2020 r. J. G. rozpoczął prowadzenie pozarolniczej działalność gospodarczej na podstawie wpisu do (...). Przeważającym przedmiotem tej działalności była działalność taksówek osobowych . (wydruk z (...) k. 7)

Z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności ubezpieczony został zgłoszony jako płatnik składek oraz dokonał zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia chorobowego od dnia 1 sierpnia 2020 r. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa, niż 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia . Wnioskodawca opłacał składki w kwocie około 1480 zł. (zeznania wnioskodawczyni 00:03:58, płyta CD k. 187 w zw. z 00:05:16, płyta CD k. 286)

J. G. posiadał orzeczenie lekarskie z dnia 17.07.2019 r. podpisane przez lekarza do badań profilaktycznych o zdolności do pracy w charakterze kierowcy taksówki osobowej ważne do dnia 17.07.2024 r. (orzeczenie k. 18)

W dniu 30 lipca 2020 r. wnioskodawca zakupił samochód osobowy marki S. (...). Pojazd ten wymagał następnie uzbrojenia w kasę fiskalną i kaso-taksometr. Podczas sprzedaży poprzedniego samochodu ubezpieczony zdał kaso-taksometr do Urzędu Skarbowego. Wnioskodawca zakupił kaso-taksometr oraz lampę taxi tam, gdzie miały zostać zamontowane, tj. w zakładzie (...) M. Ł., który się w tylko w tym specjalizuje. Elementy te zamontowane zostały 31 sierpnia 2020 r., gdyż na montaż trzeba było oczekiwać w kolejce. Montaż przedmiotowych urządzeń trwał jeden dzień. Ubezpieczony nie jeździł na taksówce do czasu zamontowania urządzeń. Musiał też przerejestrować pojazd. Na początku sierpnia 2020 r. wnioskodawca zapisał się za pomocą internetu do przerejestrowania pojazdu i wyznaczono termin na dzień 4 września 2020 r. Odwołujący nie mógł jeździć nieprzerejestrowanym pojazdem jako taxi. Niezbędnym do prowadzenia działalności taxi osobowej było też posiadanie licencji. Poprzednia licencja wnioskodawcy wygasła i była udzielana na konkretny pojazd. (zeznania wnioskodawcy 00:05:39 i dalej, płyta CD k. 136 w zw. z 00:03:22, płyta CD k. 229, faktury VAT k. 13 – 14 akt ZUS, k. 21, k. 24, k. 26, k. 127., k. 152)

Ubezpieczony w dniu 23 września 2020 r., tj. po zgromadzeniu odpowiednich dokumentów złożył do Urzędu Miasta Ł. wniosek o udzielenie licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób taksówką na obszarze gminy Ł.. Do złożenia takiego wniosku konieczny był dowód rejestracyjny z wpisem taxi, świadectwo o niekaralności, świadectwo legalizacji taksometru oraz wykonanie przeglądu technicznego pojazdu osobowego taxi. Przerejestrowany dowód rejestracyjny wnioskodawca otrzymał dopiero w dniu 23 września 2020 r. Bez przerejestrowanego dowodu rejestracyjnego ubezpieczony nie mógł złożyć wniosku o licencję. Dodatkowo też nie było możliwości uzyskania licencji bez czynnego wpisu w ewidencji. W dniu 25 września 2020 r. J. G. uzyskał licencję na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób taksówką. Wnioskodawca wówczas nie rozpoczął jeszcze prowadzenia taksówki, bo musiał jeszcze zarejestrować kasę fiskalną, do tego bowiem potrzebna była wcześniej licencja. Wizytę w Urzędzie wyznaczono na 30 września 2020 r. i tego też dnia kasa fiskalna została zarejestrowana. Ubezpieczony nie zgłosił wówczas jeszcze akcesu do Radio taxi 400 – 400 a tam należało też przebyć stosowane szkolenie, na które trzeba było oczekiwać w kolejce. Wcześniej wnioskodawca jeździł dla Radio (...), które zaprzestało działalności. W dniu otrzymania licencji ubezpieczony złożył też wniosek o otrzymanie identyfikatora kierowcy. Został on wydany w dniu 30 października 2020 r. Na pokrycie wskazanych wyżej czynności przygotowawczych wnioskodawca poniósł koszty w kwocie około 95.000 zł. Za te środki finansowe w szczególności zakupił on samochód osobowy, przerejestrował go, wykonał jego przegląd oraz zainstalował w nim kasę fiskalną i kaso-taksometr oraz zarejestrował kasę fiskalną. Wnioskodawca opłacał także z tytułu tej działalności podatek do Urzędu Skarbowego. (zeznania wnioskodawcy 00:05:39 i dalej, płyta CD k. 136 w zw. z 00:03:22, płyta CD k. 229, zaświadczenie o niekaralności k. 25, wniosek o udzielenie licencji k. 24, zawiadomienie k. 22 - 24, kopia identyfikatora, licencja k. 19 k. 20 – 21, świadectwo legalizacji taksometru k. 15 – 16, faktury VAT k. 13 – 14, książka kasy rejestrującej k. 12, decyzja Naczelnika US k. 10 – 11, kopia dowodu rejestracyjnego k. 9 – 9 verte akt ZUS, k. 153 zaświadczenie o badaniu technicznym k. 8, zaświadczenie o niezaleganiu k. 6- 7 akt ZUS, dowód wpłaty k. 25, wniosek k. 31 -32)

Od 5 października 2020 r. ubezpieczony cierpiał na infekcję i w dniu 23 października 2020 r. po przeprowadzonym teście stwierdzono u niego (...) 19. W izolacji domowej przebywał do dnia 31 października 2020 r. a następnie był na zwolnieniu lekarskim od 1 listopada 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. w związku z powikłaniami w zakresie zapalenia płuc po przebytym (...) 19. Ubezpieczony był badany także przez neurologa i kardiologa. (zeznania wnioskodawcy 00:05:39 i dalej, płyta CD k. 136 w zw. z 00:03:22, płyta CD k. 229, wynik testu k. 8, informacja o izolacji k. 10, dokumentacja medyczna z Wojewódzkiego Zespołu ZOZ Centrum (...) k. 86)

Szkolenie w Radio taxi 400 - 400 ubezpieczony przeszedł już po chorobie. Wnioskodawca po zakończeniu niezdolności do pracy nadal prowadzi do chwili obecnej działalność gospodarczą i jeździ taksówką a z tego tytułu wystawił (...) paragonów ma łączną kwotę 39.000 zł. (zeznania wnioskodawcy 00:37:53, płyta CD k. 136 w zw. z 00:03:22, płyta CD k. 229, raporty fiskalne k. 158 - 169)

Na skutek przeprowadzonej przez organ rentowy kontroli u płatnika decyzją z dnia 4 stycznia 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że J. G. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj.: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1.08.2020 r. (decyzja k. 24 – 26 akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w aktach sprawy oraz w załączonych do akt sprawy aktach ZUS z przebiegu kontroli w firmie (...), Sąd przypisał przymiot wiarygodności zeznaniom wnioskodawcy na okoliczność faktycznego prowadzenia przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej od dnia 1 sierpnia 2020 r., gdyż znajdują one oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Wnioskodawca przedłożył bowiem ze spornego okresu liczne dokumenty w postaci w szczególności: dokumentacji z Powiatowego Urzędu Pracy w postaci umowy zawartej z tym Urzędem, faktur VAT dotyczących zakupu samochodu osobowego, taksometru, lampy taxi, kasy fiskalnej oraz wykonania usługi ich montażu, dowodu rejestracyjnego obejmującego przerejestrowanie na wpis dotyczący taxi, świadectwa legalizacji taksometru, zaświadczenia o wykonaniu przeglądu technicznego pojazdu, wniosku o przyznanie licencji oraz licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu taksówką osobową, kopii identyfikatora licencji, książki kasy rejestrującej, raportów fiskalnych.

Powyższe dowody potwierdzają faktyczne prowadzenie przez ubezpieczonego działalności gospodarczej od dnia 1 sierpnia 2020 r. oraz nie zostały zasadnie podważone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w toku procesu, który na uzasadnienie swojej wersji nie przedstawił wiarygodnych dowodów.

Strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał, a Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 lutego 2013 r. I ACa 613/12 LEX nr 1294695)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołanie wnioskodawcy J. G. jest zasadne.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 5 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2021 r., poz. 291 ze zmianami) osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

W myśl art. 8 ust. 6 pkt. 1 ustawy systemowej za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Okres podlegania obowiązkowi ubezpieczeń określa przepis art. 13 pkt. 4 cytowanego aktu prawnego zgodnie, z którym osoby prowadzące pozarolniczą działalność obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Należy wskazać, że w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 101, poz. 1178, ze zm.) istotą działalności gospodarczej jest jej prowadzenie w sposób ciągły i zorganizowany, na własny rachunek i ryzyko. Obowiązująca od dnia 21 sierpnia 2004 r. ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r. (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, ze zm.), która zastąpiła ustawę z 1999 r., w art. 2 działalność gospodarczą zdefiniowała w sposób tożsamy.

Czasowe granice prowadzenia działalności gospodarczej oraz podlegania z tego tytułu obowiązkowi ubezpieczenia społecznego wyznacza wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Istnienie wpisu do ewidencji wprawdzie nie przesądza o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej, jednakże wpis ten prowadzi do domniemania prawnego, według którego osoba wpisana do ewidencji, która nie zgłosiła zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, jest traktowana jako prowadząca taką działalność. Domniemanie to może być obalone w drodze przeprowadzenia przeciwdowodu, który obciąża stronę twierdzącą o faktach przeciwnych twierdzeniom wynikającym z domniemania. Do sfery ustaleń faktycznych należy czy działalność gospodarcza rzeczywiście jest wykonywana, czy też zaprzestano jej prowadzenia, co powoduje wyłączenie z obowiązku ubezpieczenia. Obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność - w tym działalność gospodarczą - wynika bowiem z faktycznego prowadzenia tej działalności.

Działalność ta nie może mieć charakteru przypadkowego, okazjonalnego. Prowadzenie działalności gospodarczej polega nie tylko na faktycznym wykonywaniu zleconej pracy, ale także na stworzeniu odpowiednich warunków do jej wykonywania, poszukiwaniu zleceniodawców, organizowaniu przyszłych prac, oczekiwaniu na zamówienie. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 17 lipca 2003 r., II UK 111/03, Monitor Prawa Pracy 2004 nr 7; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2006 r., I UK 289/05, opubl: OSNAPiUS rok 2007, Nr 11-12, poz. 168)

W orzeczeniach sądowych wskazuje się, że wykonywanie (prowadzenie) działalności gospodarczej w rozumieniu art. 13 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obejmuje nie tylko faktyczne wykonywanie czynności należących do zakresu tej działalności, lecz także czynności zmierzające do zaistnienia takich czynności gospodarczych ( czynności przygotowawczych). Na przykład, prowadzenie działalności gospodarczej występuje zarówno w okresach faktycznego wykonywania usług, jak też w okresach wykonywania innych czynności związanych z działalnością - takich jak poszukiwanie nowych klientów, zamieszczanie ogłoszeń w prasie, załatwianie spraw urzędowych. Wszystkie te czynności pozostają w ścisłym związku z działalnością usługową, bowiem zmierzają do stworzenia właściwych warunków do jej wykonywania. Takie stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 17 grudnia 2003 r., III AUa 1531/03, OSA w B. 2004 nr 1, s. 51 oraz też Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 17 lipca 2003 r., II UK 111/03, Monitor Prawa Pracy-wkładka 2004 nr 7, poz. 16, według którego, faktyczne niewykonywanie działalności gospodarczej w czasie oczekiwania na kolejne zamówienie lub w czasie ich poszukiwania, nie oznacza zaprzestania prowadzenia takiej działalności i nie powoduje uchylenia obowiązku ubezpieczenia społecznego. W ocenie, czy zostały podjęte czynności zmierzające bezpośrednio do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej (czynności przygotowawcze stanowiące już o wykonywaniu tej działalności) należy uwzględniać wszelkie okoliczności sprawy, w tym także zamiar (wolę) osoby prowadzącej działalność gospodarczą. W wyroku z dnia 30 kwietnia 1997 r., (...) SA 46/96 opublikowanym w Przegląd Orzecznictwa (...) 1998 nr 2, poz. 48), Naczelny Sąd Administracyjny trafnie wskazał, że w razie uznania za zaprzestanie działalności gospodarczej innych zdarzeń niż jej likwidacja, należy brać pod uwagę nie tylko okoliczności obiektywne, ale także subiektywne, tzn. zamiar podatnika – osoby prowadzącej tę działalność . (por. też wyrok SN z 25.11.2005 r., I UK 80/05)

Jednocześnie samo pojęcie prowadzenia działalności gospodarczej jest ujmowane szeroko. Mieszczą się w nim nie tylko faktyczne czynności należące do zakresu tej działalności, lecz także czynności zmierzające do zaistnienia takich czynności gospodarczych. Działalność gospodarcza obejmuje także działania przygotowujące, zdobywanie uprawnień, poszukiwanie klientów, oczekiwanie na kolejne zamówienia. Równoznaczna z prowadzeniem działalności gospodarczej jest gotowość do realizacji zadań objętych zakresem konkretnej działalności (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 17 grudnia 2003r., III AUa 1531/03, OSAB 2004/1/51; postanowienie SN z dnia 17 lipca 2003r., II UK 111/03, OSNP 2003/17/1 wkładka).

Nie zawsze podjęcie planowanej działalności gospodarczej jest racjonalne. Ocena opłacalności planowanej działalności może być nieracjonalna, czy też po prostu błędna, a mimo to nie można by uznać, że dana osoba nie zamierza jej prowadzić, że jedynie pozoruje jej wykonywanie. Często zdarzają się przecież chybione zamierzenia gospodarcze, a niepowodzenie wynikać może z błędnej kalkulacji kosztów, błędnego planowania popytu, zmniejszenia popytu, wzrostu konkurencji, a nawet z niemożliwości zapewnienia odpowiedniej podaży. Warunki, w jakich przychodzi przedsiębiorcom prowadzić działalność, są determinowane przez szereg czynników, trudnych do przewidzenia i precyzyjnego określenia. Zatem działanie to oparte jest na ryzyku, które oznacza, że faktyczne korzyści finansowe z danego przedsięwzięcia mogą okazać się mniejsze niż przewidywano przy jego podejmowaniu lub mogą nawet przerodzić się w straty.

Nie jest więc konieczne faktyczne osiąganie dochodów z danej działalności. Przynoszenie strat przez daną działalność (zarówno przejściowo, jak i w dłuższych okresach) nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej. Należy bowiem liczyć się z możliwością nieuzyskania przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej, czyli poniesienia straty. Tym samym o zarobkowym charakterze działalności gospodarczej nie decyduje faktyczne osiągnięcie zysku, lecz zamiar jego osiągnięcia (cel). Potwierdza to pogląd wyrażony w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 września 2008 roku, sygn. akt II FSK 789/07 (publ. Legalis numer 543441), w którym wskazano, że „dana działalność jest zarobkowa, jeżeli jest prowadzona w celu osiągnięcia dochodu (zarobku), rozumianego jako nadwyżka przychodów nad poniesionymi kosztami”.

Przekładając powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, że wnioskodawca J. G. wykazał, że od dnia 1.08.2020 r. faktycznie prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą i miał taki zamiar wcześniej.

Wnioskodawca już w dniu 27 maja 2020 r. złożył w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł. wniosek o dofinansowanie działalności, w którym wskazał potrzebę zakupu samochodu do działalności taxi osobowej. Wcześniejszy samochód przystosowany do przewozu osób został bowiem sprzedany w 2018 r.

Przedmiotowy wniosek został rozpatrzony pozytywnie i ubezpieczony otrzymał dofinansowanie w kwocie 65.000 zł na mocy umowy o dofinansowanie z dnia 27 lipca 2020 r. W umowie był wymóg, że ubezpieczony ma rozpocząć działalność do dnia 26.08.2020 r. i nie może zakończyć działalności przed upływem 24 miesięcy. Był także zobowiązany do wydatkowania dofinansowania w okresie od dnia podpisania umowy w terminie 2 miesięcy od dnia podjęcia działalności.

Od sierpnia 2020 r. ubezpieczony tworzył odpowiednie warunki do wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób taksówką osobową podejmując szereg czynności przygotowawczych.

Zakupił samochód osobowy marki S. (...). Zakupił kaso-taksometr oraz lampę taxi. Zamontowane zostały 31 sierpnia 2020 r., gdyż na montaż trzeba było oczekiwać w kolejce. Na początku sierpnia 2020 zapisał się on za pomocą internetu do przerejestrowania pojazdu i wyznaczono termin na dzień 4 września 2020 r. Natomiast nie mógł on jeździć nieprzerejestrowanym pojazdem. Niezbędnym do prowadzenia działalności taxi osobowej było też posiadanie licencji. Ubezpieczony w dniu 23 września 2020 r., tj. po zgromadzeniu odpowiednich dokumentów, złożył do Urzędu Miasta Ł. wniosek o udzielenie licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób taksówką na obszarze gminy Ł.. Do złożenia takiego wniosku konieczny był dowód rejestracyjny z wpisem taxi, świadectwo o niekaralności, świadectwo legalizacji taksometru oraz wykonanie przeglądu technicznego pojazdu osobowego taxi. Przerejestrowany dowód rejestracyjny wnioskodawca otrzymał w dniu 23 września 2020 r. Bez przerejestrowanego dowodu rejestracyjnego ubezpieczony nie mógł złożyć wniosku o licencję. Dodatkowo też nie było możliwości uzyskania licencji bez czynnego wpisu w ewidencji (...) i dlatego takiego wpisu dokonano w sierpniu 2020 r. W dniu 25 września 2020 r. J. G. uzyskał licencję na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób taksówką. Musiał następnie zarejestrować kasę fiskalną, do tego bowiem potrzebna była wcześniej licencja. Wizytę w Urzędzie wyznaczono na 30 września 2020 r. i tego też dnia kasa fiskalna została zarejestrowana. W dniu otrzymania licencji ubezpieczony złożył też wniosek o otrzymanie identyfikatora kierowcy. Został on wydany w dniu 30 października 2020 r.

We wskazanym okresie z działalności nie były osiągane dochody, gdyż wnioskodawca czynił realne i konieczne nakłady na poczet tej działalności, aby następnie móc wykonywać czynności faktyczne należące do zakresu tej działalności. Na pokrycie wskazanych wyżej czynności przygotowawczych wnioskodawca poniósł koszty w kwocie około 95.000 zł. Za te środki finansowe w szczególności zakupił on samochód osobowy, przerejestrował go, wykonał jego przegląd oraz zainstalował w nim kasę fiskalną i kaso-taksometr oraz zarejestrował kasę fiskalną. Ubezpieczony naliczał i odprowadzał składki z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od 1.08.2020 r. oraz opłacał podatek do Urzędu Skarbowego.

W tym stanie rzeczy uznać należy, że zostały podjęte czynności zmierzające bezpośrednio do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej (czynności przygotowawcze stanowiące już o wykonywaniu tej działalności). Na skutek tych działań po zakończonym okresie niezdolności do pracy ubezpieczony miał już stworzone warunki do wykonywania czynności polegających na przewozie osób taksówką, co jednoznacznie potwierdziły dokumenty w postaci raportów fiskalnych.

W tym miejscu jeszcze raz wskazać trzeba, że prowadzenie działalności gospodarczej nie jest równoznaczne z osiąganiem dochodów. Przedsiębiorca musi się bowiem liczyć się z ryzykiem gospodarczym obejmującym okresy ponoszenia kosztów na poczet przyszłych inwestycji a także faktycznego przestoju w wykonywaniu działalności z powodu np. braku płynności finansowej.

Bez wątpienia w okolicznościach przedmiotowej sprawy wnioskodawca wykonując liczne czynności przygotowawcze miał zamiar (cel) osiągnięcia dochodu w przyszłości.

Podkreślić także należy, że choroba wnioskodawcy była zdarzeniem nagłym, którego nie można było przewidzieć. Ubezpieczony w 2019 r. zakończył leczenie kręgosłupa i Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 8.07.2019 r. uznał, że jest on zdolny do pracy. Natomiast w październiku 2020 r. zachorował na chorobę zakaźną – (...)19 i dlatego przebywał w izolacji a następnie w dalszym okresie leczył się z powodu powikłań układu oddechowego po tym schorzeniu, co potwierdza dokumentacja lekarska.

Szkolenie w Radio taxi 400 - 400 ubezpieczony przeszedł już po chorobie. Wnioskodawca po zakończeniu niezdolności do pracy nadal prowadzi do chwili obecnej działalność gospodarczą i jeździ taksówką a z tego tytułu wystawił (...) paragonów na łączną kwotę 39.000 zł (dochód z tytułu działalności).

W ocenie Sądu zatem całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego wskazuje w sposób nie budzący wątpliwości, że pomimo wystąpienia niezdolności do pracy, prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej było faktycznym zamiarem wnioskodawcy oraz było przez odwołującego faktycznie wykonywane, w tym zarówno przed datą zwolnienia lekarskiego jak i po, co potwierdziły załączone do akt dokumenty w postaci w szczególności umowy zawartej z Powiatowym Urzędem Pracy w Ł. o dofinansowanie działalności gospodarczej, faktur VAT dotyczących zakupu samochodu osobowego, taksometru, lampy taxi, kasy fiskalnej oraz wykonania usługi ich montażu, dowodu rejestracyjnego obejmującego przerejestrowanie na wpis dotyczący taxi, świadectwa legalizacji taksometru, zaświadczenia o wykonaniu przeglądu technicznego pojazdu, wniosku o przyznanie licencji oraz licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu taksówką osobową, kopii identyfikatora licencji, książki kasy rejestrującej, raportów fiskalnych.

Poza tym z zeznań wnioskodawcy jak i przede wszystkim załączonej dokumentacji lekarskiej, jednoznacznie wynika, że dopiero od października 2020 r. wnioskodawca miał kłopoty ze zdrowiem.

Nie sposób zatem zarzucić, że ubezpieczony nie wykonywał działalności gospodarczej od dnia 1.08.2020 r.

W świetle wskazanych okoliczności i zebranego w sprawie materiału dowodowego przyjąć należy zgodnie z twierdzeniem ubezpieczonego, że od dnia 1 sierpnia 2020 r. rzeczywiście wykonywał on pozarolniczą działalność gospodarczą, co wywołuje skutki także w zakresie świadczeń z ubezpieczenia społecznego wynikających z obowiązku ubezpieczenia. Tym samym z uwagi na powyższe wnioskodawca podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu jej prowadzenia.

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, z zastrzeżeniem ust. 1a.

1a. Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane zgodnie z art. 36 ust. 4 albo 4b.

2. (...) emerytalne i rentowe oraz chorobowe, o których mowa w ust. 1, ustają:

1) od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony;

2) od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie - w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, duchownych oraz osób wymienionych w art. 7; w uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, z zastrzeżeniem ust. 2a;

3) od dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom.

2a. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, jeżeli za część miesiąca został pobrany zasiłek, ubezpieczenie chorobowe ustaje od dnia następującego po dniu, za który zasiłek ten przysługuje.

3. Za okres opłacania składek uważa się także okres pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków.

Zgodnie z treścią art. 46 ust. 1 ustawy systemowej płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

W myśl art. 18 ust. 8 przytoczonej ustawy 8. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 i 5a, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Według art. 19 ust. 1. ustawy systemowej 1. Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób, o których mowa w art. 6 i 7, w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone - z zastrzeżeniem ust. 2 i 9.

W świetle art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

2. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1.

3. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie, nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 10.

Według art. 19 ust.10 Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" do końca poprzedniego roku kalendarzowego, w drodze obwieszczenia, kwotę ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składki, o której mowa w ust. 1, oraz przyjętą do jej ustalenia kwotę prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

W 2020 r. przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej wyniosło 5.167,47 zł.

Stosownie zaś do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. Dz. U. Nr 77, poz. 512 ze zmianami), osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

Natomiast, jak stanowi art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej, ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

W niniejszej sprawie odwołująca się – J. G. prowadził od dnia 1 sierpnia 2020 r. działalność gospodarczą, która stanowiła stosowną podstawę do zastosowania w/w regulacji i przyjęcia, iż uzyskała ona prawo do świadczeń określonych w ustawie zasiłkowej.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest bowiem uprawniony do kwestionowania kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli mieści się ona w granicach określonych ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).(por. uchwała SN z 21.04.2010 r., OSNP 2010/21-22/267, LEX nr 575822)

Zadeklarowana zaś przez ubezpieczonego kwota jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne mieściła się w granicach określonych ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 14 § 2 kpc, zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 kpc w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265 t.j. z późn. zm).

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu, wypożyczając akta emerytalne.