Sygn. akt IX U 513/21
Decyzją z dnia 18 czerwca 2021 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił K. K. prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, któremu ubezpieczony uległ w dniu 21 października 2019 r., powołując się na orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 16 czerwca 2021 r. stwierdzające zero procent uszczerbku na zdrowiu (k. 27 pliku VII akt rentowych organu stanowiących załącznik do akt sprawy).
K. K. wniósł odwołanie od wymienionej decyzji zaskarżając ją w całości i kwestionując prawidłowość orzeczenia komisji lekarskiej ZUS, które legło u podstaw jej wydania. Odwołujący podkreślił, że orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 1 czerwca 2021 r. uszczerbek na zdrowiu, którego doznał, został oceniony na 10 %. Nadto wskazał, że aktualnie występuje u niego ograniczona ruchomość barku prawego oraz ograniczona chwytność palców i możność swobodnego manipulowania palcami prawej ręki. W ocenie ubezpieczonego, powyższe okoliczności, a także fakt, że wypadek, któremu uległ niósł za sobą cierpienie oraz konieczność poddania się zabiegom, świadczył o doznaniu długotrwałego uszczerbku na zdrowiu (k. 3-5).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (k.7-7v.).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
K. K., zatrudniony w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S., na stanowisku elektromontera, uległ w dniu 21 października 2019 r. wypadkowi przy pracy. W tym dniu kierownik robót skierował K. K. do prac przy zasypywaniu wykopu po ułożeniu kabla zasilającego budynek. Prace te polegały na tym, że ubezpieczony przy pomocy szpadla przytrzymywał folię kubełkową okrywającą kabel biegnący wzdłuż ściany budynku, aby ta się nie zsunęła, zaś drugi pracownik zasypywał wykop przy pomocy koparki. W trakcie wykonywania powyższego, kierujący koparką przygniótł urobkiem z łyżki koparki część metalową szpadla, a jego rękojeść przygniotła prawą dłoń K. K. do ściany budynku. Wskutek tego, ubezpieczony poczuł dotkliwy ból i po zdjęciu rękawicy stwierdził postępujący obrzęk dłoni. Po zgłoszeniu zdarzenia kierownikowi robót, K. K. przewieziono do szpitala.
Niesporne , nadto protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy nr 002/2019 r. – k. 3-4 pliku VII akt rentowych organu, zapis wyjaśnień poszkodowanego – k. 6 pliku VII akt rentowych organu, zapis informacji uzyskanych od świadka wypadku – k. 7 pliku VII akt rentowych organu.
W wyniku wypadku przy pracy ubezpieczony doznał stłuczenia dłoni prawej. W badaniu przedmiotowym, przeprowadzonym na szpitalnym oddziale ratunkowym bezpośrednio po zdarzeniu, stwierdzono nieznaczny obrzęk ręki prawej bez podbiegnięć krwawych oraz nieznacznie ograniczony ruch czynny i bierny w stawach śródręczno-paliczkowych oraz międzypaliczkowych, a także otarcia naskórka w rzucie stawu śródręczno-paliczkowego kciuka. Czucie oraz unerwienie kończyny było prawidłowe. Wykonane zdjęcie RTG nie wykazało zmian pourazowych. Ubezpieczonemu zalecono elewację i oszczędzanie kończyny, chłodne okłady, w razie potrzeby stosowanie leków przeciwbólowych oraz kontrolę w poradni ortopedycznej w razie braku poprawy.
Dowód : karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 64 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej organu.
K. K. był leczony zachowawczo poradni urazowo-ortopedycznej z rozpoznaniem urazu zmiażdżeniowego części nadgarstka i ręki. Ubezpieczony, mimo prawidłowego zakresu ruchu, zgłaszał bóle nadgarstka dłoni prawej, które promieniowały do przedramienia i łokcia. K. K. w związku z dolegliwościami odbył serie zabiegów fizjoterapeutycznych.
Niesporne , nadto dokumentacja medyczna – k. 70-77 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej organu.
W związku z warunkowaną następstwami zdarzenia niezdolnością do pracy K. K. po wykorzystaniu zasiłku chorobowego pobierał w okresie 21 kwietnia 2020 do 15 kwietnia 2021 r. świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia wypadkowego.
Niesporne , nadto decyzje organu rentowego w przedmiocie świadczenia rehabilitacyjnego – nienumerowane karty pliku II akt rentowych organu.
W dniu 13 listopada 2019 r. K. K., za pośrednictwem pracodawcy, wystąpił do (...) Oddziału w S. o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy zaistniałego w dniu 21 października 2019 r.
Niesporne , nadto wniosek – k. 1, 2 pliku VII akt rentowych organu.
Badający ubezpieczonego w dniu 1 czerwca 2021 r. na potrzeby tego wniosku lekarz orzecznik ZUS stwierdził, że doznał on 10 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, wskazując na ograniczenia ruchomości barku prawego. Jednocześnie ustalono, że zachowana jest ruchomość ręki prawej, podobnie jak funkcja chwyta i przeciwchwytna, a siła mięśniowa jest prawidłowa.
Niesporne , nadto orzeczenie lekarza orzecznika – k. 24 pliku VII akt rentowych organu, opinia lekarska – k. 137 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej organu.
W dniu 2 czerwca 2021 r. główny lekarz orzecznik Oddziału ZUS w S. złożył zarzut wadliwości wskazanego orzeczenia z uwagi wyniki badania specjalistycznego konsultanta z zakresu ortopedii przeprowadzonego w marcu 2021 r. w związku z oceną związku niezdolności do pracy z wypadkiem z dnia 21 października 2019 r.
Niesporne , nadto informacja o zarzucie – k. 25 pliku VII akt rentowych organu, zarzut wadliwości – k. 138 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej organu.
Orzeczeniem z dnia 12 kwietnia 2021 r. komisja lekarska ZUS, badająca ubezpieczonego na potrzeby ustalenia przesłanek warunkujących prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, opierając się między innymi o opinię ortopedy konsultanta z 16 marca 2021 r., ustaliła, że przebyte w wyniku wypadku przy pracy z dnia 21 października 2019 r. stłuczenie, po zastosowanym leczeniu i rehabilitacji nie narusza funkcji organizmu ubezpieczonego w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy na poziomie posiadanych kwalifikacji, a w konsekwencji orzekła, że K. K. jest zdolny do pracy.
Dowód : orzeczenie komisji lekarskiej ZUS – k. 7 pliku VIII akt rentowych organu, opinia specjalistyczna lekarza konsultanta ZUS – k. 117 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej organu, opinia lekarska – k. 123 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej organu.
Oceniająca stan zdrowia K. K. komisja lekarska ZUS stwierdziła, że ubezpieczony nie doznał stałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Ustalono, że ruchomość stawów w obrębie ręki jest pełna, czucie prawidłowe, funkcja zachowana. Z odchyleń od stanu prawidłowego odnotowano nieznaczne osłabienie siły mięśniowej tej kończyny. Komisja lekarska ZUS stwierdziła ograniczenia ruchomości w stawie ramiennym oraz nieznaczną supinacje przedramienia oraz żywą bolesność palpacyjną w rowku nerwu łokciowego kości ramiennej. Jednocześnie, po analizie dokumentacji medycznej ustalono, że brak jest jednoznacznego dowodu na związek dolegliwości barku i stawu łokciowego z urazem dłoni, jakiego doznał ubezpieczony wskutek wypadku. Komisja lekarska oparła swoje orzeczenie także na wynikach badań przeprowadzonych przez lekarza ortopedę w dniu 16 marca 2021 r. Wówczas w badaniu przedmiotowym nie stwierdzono istotnych odchyleń w zakresie ruchów biernych stawów, bez zaburzeń w zakresie ukrwienia i unerwienia.
Niesporne , nadto orzeczenie komisji lekarskiej ZUS – k. 26 pliku VII akt organu rentowego, opinia komisji lekarskiej ZUS – k. 139 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej organu.
K. K. w wyniku wypadku przy pracy z dnia 21 października 2019 r. nie doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Przebyte leczenie zachowawcze odniosło dobry skutek kliniczny. Aktualnie brak jest odchyleń od stanu prawidłowego w obrębie ruchu.
Dowód : opinia biegłego z zakresu ortopedii A. K. – k. 19.
Sąd zważył, co następuje.
Odwołanie nie podlegało uwzględnieniu.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1205 ze zm., dalej „ustawa”), ubezpieczonemu który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Prawo do jednorazowego odszkodowania przysługuje ubezpieczonemu, który uległ wypadkowi przy pracy, doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, zaś uszczerbek pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z wypadkiem. Stały uszczerbek na zdrowiu stanowi takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nie rokujące poprawy, natomiast uszczerbek długotrwały naruszenie czynności organizmu powodujące upośledzenie jego czynności na okres przekraczający sześć miesięcy, mogące jednak ulec poprawie (art. 11 ust. 2 i 3 ustawy).
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy, za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Oceny uszczerbku na zdrowiu na potrzeby odszkodowawcze dokonuje lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska ZUS, a zastosowanie znajdują tu odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS dotyczące trybu orzekania o niezdolności do pracy (art. 16 ust. 1 i 2 ustawy wypadkowej). W myśl art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2022, poz.504 dalej „ustawa emerytalna”), oceny niezdolności do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik ZUS. Od orzeczenia tego osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw, a Prezesowi ZUS możliwość zgłoszenia zarzutu wadliwości do komisji lekarskiej ZUS w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia (art. 14 ust. 2a i 2d ustawy emerytalnej). Podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji, stanowi orzeczenie komisji lekarskiej ZUS wydane wskutek rozpoznania zarzutu wadliwości lub sprzeciwu, zaś orzeczenie lekarza orzecznika ZUS tylko wówczas, gdy taki zarzut lub sprzeciw nie zostały w ustawowym terminie zgłoszone (art. 14 ust. 3 ustawy emerytalnej).
W rozpoznawanej sprawie poza sporem leżało, iż ubezpieczony uległ w dniu 21 października 2019 r. wypadkowi przy pracy, sporną pozostawała jedynie wysokość należnego mu z tego tytułu odszkodowania. Spór ten wynikał z odmiennej oceny stron w zakresie wysokości uszczerbku na zdrowiu K. K.. Organ rentowy oceniał uszczerbek na zdrowiu ubezpieczonego na 0%, z czym nie zgadzał się ubezpieczony uznając, iż doznał uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy. W celu zweryfikowania stanowisk stron Sąd zasięgnął wiadomości specjalnych, dopuszczając dowód z opinii biegłego sądowego lekarza specjalisty z zakresu ortopedii – stosownie do rodzaju urazu doznanego przez odwołującego.
Z wydanej w niniejszej sprawie na zlecenie Sądu opinii biegłego z zakresu ortopedii A. K. wynika, że uraz doznany przez ubezpieczonego wskutek wypadku przy pracy z 21 października 2019 r. nie skutkował uszczerbkiem na zdrowiu ubezpieczonego. Biegły podkreślił, że podjęte przez ubezpieczonego leczenie i rehabilitacja przyniosły dobry efekt kliniczny i brak jest odchyleń od stanu prawidłowego narządu ruchu. Powyższe twierdzenie znalazło potwierdzenie w obszernej dokumentacji medycznej oraz badaniu przeprowadzonym bezpośrednio po zdarzeniu w szpitalnym oddziale ratunkowym, gdzie rozpoznano jedynie stłuczenie dłoni prawej, bez następstw w zakresie stawu barkowego czy łokciowego. Wykonane zdjęcie RTG, także nie wykazało zmian pourazowych.
Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego nakazywała uznać, stanowiące podstawę zaskarżonej decyzji, ustalenia komisji lekarskiej ZUS za prawidłowe. W niniejszej sprawie, badający ubezpieczonego lekarz orzecznik ZUS istotnie ustalił 10 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, którego miał doznać ubezpieczony. Rozpoznając ograniczenia w ruchomości barku prawego orzekł w oparciu o pkt 104 tabeli uszczerbkowej zawartej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania z dnia 18 grudnia 2002 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 233), wskazujący na przewlekłe zmiany stawu barkowego. Niemniej jednak, brak jest w dokumentacji medycznej wzmianek świadczących o tym, aby te dolegliwości (związane z ograniczeniem ruchomości barku prawego) pozostawały w związku z wypadkiem przy pracy, któremu 21 października 2019 r. uległ ubezpieczony. Historia choroby i leczenia w poradni urazowo-ortopedycznej nie daje podstaw do przyjęcia takiego związku, bowiem K. K. pozostawał pod opieką ortopedy w związku z stłuczeniem ręki (rozpoznanie ustalono jako uraz zmiażdżeniowy innych i nieokreślonych części nadgarstka i ręki). Bóle które towarzyszyły ubezpieczonemu wskutek wypadku, promieniowały do przedramienia i łokcia, natomiast nie były konsekwencją samoistnego urazu stawu barkowego czy łokciowego. Stąd też, jako słuszne i znajdujące oparcie w dokumentacji medycznej należy uznać stanowisko komisji lekarskiej ZUS zajęte w odpowiedzi na zgłoszony przez głównego lekarza orzecznika ZUS zarzut wadliwości. Proces leczenia i rehabilitacji stłuczonej dłoni zakończył się z dobrym efektem i pozwolił wrócić ubezpieczonemu do pełnej sprawności. Podnoszone przez ubezpieczonego zarzuty, dotyczące nieuwzględnienia ograniczonej chwytności palców nie znalazły potwierdzenia w materiale dowodowym.
Opinia biegłego z zakresu ortopedii, wydana po badaniu ubezpieczonego oraz analizie akt sprawy, w tym w szczególności dokumentacji medycznej K. K. (której rzetelność, a w efekcie miarodajność dla wydania orzeczenia nie budziły wątpliwości Sądu i nie były kwestionowane przez strony), choć zwięzła, jest jasna, pełna i spójna, a jej wnioski w sposób logiczny i przekonujący uzasadnione. Powyższe, przy uwzględnieniu, iż biegły to wysokiej klasy fachowiec o wieloletnim doświadczeniu klinicznym, wieloletnim doświadczeniu orzeczniczym i specjalności odpowiedniej do urazu ubezpieczonego, nakazywało uznać opinię za rzetelną i wiarygodną, a w konsekwencji podzielić jej wnioski nie znajdując podstaw do ich kwestionowania.
Wymaga podkreślenia, że opinia biegłego sądowego nie została zakwestionowana zarówno przez ubezpieczonego jak i organ rentowy. Żadna ze stron postępowania nie wniosła zarzutów co do prawidłowości wniosków poczynionych przez biegłego. Strony nie zajęły również ostatecznego stanowiska w sprawie, stąd też Sąd uznał, że stanowiska stron pozostały niezmienne.
Sąd postanowił pominąć wnioski dowodowe odwołującego się o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych sądowych z zakresu neurologii oraz neurochirurgii, uznając je, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, za zmierzające do przedłużenia postępowania.
Na podstawie całości materiału dowodowego Sąd stwierdził, że decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 18 czerwca 2021 r., znak (...), odmawiająca K. K. prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy jest prawidłowa.
W tym stanie rzeczy, w oparciu o treść art. 477 14 § 1 k.p.c., orzeczono jak w sentencji.
sędzia (...)
1. (...)
2. (...)
3. (...)
S.