Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACa 277/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 listopada 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku, V Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Teresa Karczyńska-Szumilas

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Małgorzata Naróg

po rozpoznaniu w dniu 27 października 2021 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa D. K.

przeciwko Skarbowi Państwa – Dyrektorowi Aresztu Śledczego w G.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku

z dnia 11 września 2020 r., sygn. akt I C 244/17

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej kwotę 500 (pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego;

III.  nie obciąża powoda kosztami postępowania w pozostałym zakresie;

IV.  przyznaje ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku na rzecz adwokata D. K. (1) kwotę 2.700 (dwa tysiące siedemset) złotych powiększoną o należny podatek od towarów i usług tytułem kosztów nieopłaconej pomocy udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

SSA Teresa Karczyńska – Szumilas

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt V ACa 277/21

UZASADNIENIE

postanowienia zawartego w pkt III. wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 listopada 2021 r.

W sprawie z powództwa D. K. przeciwko Skarbowi Państwa – Dyrektorowi Aresztu Śledczego w G. o zapłatę Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem z dnia 11 września 2020 r. sygn. akt I C 244/17 oddalił powództwo w całości, odstąpił od obciążania powoda kosztami procesu oraz orzekł o kosztach pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wywiódł powód, zaskarżając go w części oddalającej powództwo oraz domagając się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości, ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku, z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie, wskazując na niezasadność zarzutów sformułowanych w wywiedzionym środki zaskarżenia oraz zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym, kosztów zastępstwa procesowego.

Wyrokiem z dnia 5 listopada 2021 r. Sąd Apelacyjny w Gdańsku oddalił apelację powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku, zasądził od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej kwotę 500 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, nie obciążając powoda kosztami w pozostałym zakresie oraz orzekł o kosztach nieopłaconej pomocy udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Pozwany reprezentowany był w postępowaniu apelacyjnym przez profesjonalnego pełnomocnika, zaś wygranie przez niego postępowania apelacyjnego w całości mogłoby skutkować obciążeniem kosztami zastępstwa procesowego powoda w tym postępowaniu,

W przedmiotowej sprawie zasadne jednak było skorzystanie w tym zakresie z dobrodziejstwa art. 102 k.p.c. i obciążenie pozwanego jedynie częścią kosztów przewidzianych w § 2 pkt. 6 w związku z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. poz.1804) w kwocie 500 zł.

Zgodnie z art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej kosztami.

Ocena, czy w sprawie zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony zezwalający na zastosowanie wskazanego przepisu pozostawiona została uznaniu sądu stanowiąc jego suwerenne uprawnienie jurysdykcyjne, przy czym musi ona mieć na względzie całokształt okoliczności sprawy, w tym okoliczności związane z przebiegiem procesu, ale również pozostające poza jego obszarem, np. stan majątkowy stron, ich sytuację życiową, oceniane przede wszystkim z punktu widzenia zasad współżycia społecznego (vide: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz pod red. Tadeusza Wiśniewskiego, WKP 20).

Nie ulega wątpliwości, że sytuacja materialna powoda jest trudna i stałą się ona podstawą korzystania przez niego ze zwolnienia od kosztów sądowych zarówno w toku postępowania przed Sadem Okręgowym jak i w postępowaniu apelacyjnym. Oczywistym jest, że ograniczenia w możliwości pojęcia przez powoda zatrudnienia i uzyskiwania wynagrodzenia związane są z jego przebywaniem w jednostce penitencjarnej, jednakże brak jest podstaw do kwestionowania wskazywanych przez niego konsekwentnie, w związku ze składanymi wnioskami o zwolnienie od kosztów sądowych, okoliczności związanych w jego stanem zdrowia oraz obciążeniem alimentacyjnym.

Przekonanie powoda o zasadności roszczeń miało niewątpliwie subiektywny charakter, ale nie można pominąć okoliczności, ze z uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku wynika, że roszczenie związane z okresem jego pobytu w placówce pozwanego do 8 marca 2014r. podlegało oddaleniu wobec jego przedawnienia.

Rozstrzygając o kosztach postępowania apelacyjnego należało również wziąć pod uwagę sam charakter zgłoszonego roszczenia; powód składając pozew nie był reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, zaś sam pobyt w placówce penitencjarnej łączy się z oczywistymi niedogodnościami, które w subiektywnej ocenie powoda mogło uzasadniać roszczenia.

Powód kierując się własnymi racjami zainicjował co prawda postępowanie apelacyjne mając już świadomość możliwej prawej oceny swoich twierdzeń, jednakże okoliczność ta nie może przesądzać o konieczności obciążenia go pełnymi kosztami postępowania apelacyjnego.

SSA Teresa Karczyńska – Szumilas

Na oryginale właściwy podpis.