Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 20 grudnia 2021 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w VIII Wydziale Cywilnym

w składzie: przewodniczący: Sędzia Bartek Męcina

protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Ławniczak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 grudnia 2021 roku w Ł.

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. w W.

przeciwko A. B.

o zapłatę

1. oddala powództwo,

2. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII C 346/21

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2021 roku powód (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, wytoczył przeciwko pozwanemu A. B. powództwo o zapłatę kwoty 2.932,65 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym tj. od dnia 10 listopada 2020 roku do dnia zapłaty, ponadto wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód podniósł, że żądanie pozwu znajduje swoje źródło w zawartej z pozwanym umowie kredytu (...) z dnia 14 sierpnia 2019 roku, na podstawie której bank udostępnił pozwanemu kwotę kredytu w wysokości 3.566,33 zł, zaś pozwany zobowiązał się do jej zwrotu w terminie przewidzianym w umowie. Wobec opóźnienia pozwanego w spłacie kredytu powód pismem z dnia 15 maja 2020 roku wezwał pozwanego do uregulowania wymagalnego zadłużenia wskazując, że nieuiszczenie w wyznaczonym terminie wskazanej kwoty może skutkować wypowiedzeniem umowy z żądaniem natychmiastowej spłaty całości zobowiązania. Powód pismem z dnia 19 czerwca 2020 roku wypowiedział pozwanemu przedmiotową umowę i wezwał go do uiszczenia w terminie 14 dni zaległości oraz poinformował o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Wobec nieuiszczenia żądanej kwoty przez pozwanego powód dokonał wypowiedzenia przedmiotowej umowy, a całość zobowiązania została postawiona w stan wymagalności.

Powód wystawił wyciąg z ksiąg bankowych nr (...) z dnia 10 listopada 2020 roku oraz tego samego dnia wniósł pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Na dochodzone roszczenie składają się: niespłacony kapitał – 2.745,59 zł, odsetki umowne – 82,81 zł, odsetki za opóźnienie – 104,25 zł.

Powód wskazał, że odsetki za opóźnienie zostały naliczone w następujący sposób:

-od dnia 20 grudnia 2019 roku do dnia 9 stycznia 2020 roku od kwoty 138,88 zł przy oprocentowaniu 14% w kwocie 1,12 zł;

- od dnia 20 stycznia 2020 roku do dnia 22 stycznia 2020 roku od kwoty 139,23 zł przy oproc. 14% w kwocie 0,16 zł;

- od dnia 20 lutego 2020 roku do dnia 27 lutego 2020 roku od kwoty 140,44 zł przy oproc. 14% w kwocie 0,43 zł,

- od dnia 20 marca 2020 roku do dnia 8 kwietnia 2020 roku od kwoty 143,28 zł przy oproc. 13% w kwocie 1,02 zł;

- od dnia 9 kwietnia 2020 roku do dnia 19 kwietnia 2020 roku od kwoty 143,28 zł przy oproc. 12% w kwocie 0,52 zł;

- od dnia 20 kwietnia 2020 roku do dnia 19 maja 2020 roku od kwoty 287,87 zł przy oproc. 12% w kwocie 2,83 zł;

- od dnia 20 maja 2020 roku do dnia 28 maja 2020 roku od kwoty 434,22 zł przy oproc. 12% w kwocie 1,28 zł;

- od dnia 29 maja 2020 roku do dnia 21 czerwca 2020 roku od kwoty 434,22 zł przy oproc. 11,2 % w kwocie 3,19 zł;

- od dnia 22 czerwca 2020 roku do dnia 19 lipca 2020 roku od kwoty 581,23 zł przy oproc. 11,2 % w kwocie 4,89 zł;

- od dnia 20 lipca 2020 roku do dnia 26 lipca 2020 roku od kwoty 730,90 zł przy oproc. 11,2 % w kwocie 1,57 zł;

- od dnia 27 lipca 2020 roku do dnia 9 listopada 2020 roku od kwoty 2.745,59 zł przy oproc. 11,2 % w kwocie 89.06 zł.

(pozew k. 5-9)

W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pełnomocnik pozwanego zakwestionował żądanie powoda, zarówno co do zasady jak i wysokości. Wskazał, że pozwany nie przypomina sobie zobowiązania z tytułu wskazanego w pozwie, zaś powód nie przedłożył do akt dokumentów na jakie się powołuje, przede wszystkim nie przedłożył umowy - ani w kopii, ani w oryginale- jaka miała zostać zawarta pomiędzy stronami. Pełnomocnik pozwanego podkreślił, iż załączony wyciąg z ksiąg bankowych stanowi jedynie dokument prywatny i nie jest opatrzony podpisem pozwalającym zweryfikować czy pochodził od osoby uprawnionej. W ocenie pozwanego na podstawie załączonych przez stronę powodową dokumentów nie można stwierdzić zasadności żądanych od pozwanego kwot.

(odpowiedź na pozew k. 57-57v.)

W toku procesu stanowiska stron nie uległy zmianie.

(protokół rozprawy k. 123)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód, pismem z dnia 14 maja 2020 roku, z powodu niedotrzymaniu warunków umowy kredytu nr (...), wezwał pozwanego do zapłaty kwoty zadłużenia przeterminowanego wynoszącego na dzień przygotowania pisma 328,12 zł, w terminie 14 dni roboczych, licząc od dnia otrzymania niniejszego wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. Pismo nie zostało doręczone z uwagi na niezamieszkiwanie pozwanego pod adresem na który zostało wysłane pismo.

(wezwanie k. 18-19, kopia koperty k. 16-17)

W związku z zaprzestaniem spłaty rat kredytu powód pismem z dnia 19 czerwca 2020 roku wypowiedział pozwanemu umowę kredytu nr (...) z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, licząc od dnia doręczenia pisma. W piśmie wskazano, że kwota zadłużenia wynosi 495,12 zł oraz poinformowano, że w przypadku gdy w okresie wypowiedzenia pozwany dokona całkowitej spłaty zadłużenia przeterminowanego wypowiedzenie stanie się nieskuteczne i umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. W przypadku zaś nieuregulowania zadłużenia umowa zostanie rozwiązana z upływem okresu wypowiedzenia, a całość zobowiązań wynikających z umowy zostanie postawiona w stan wymagalności.

(kserokopia wypowiedzenia k. 12-13, kserokopia koperty k. 14-15)

Pismem z dnia 28 lipca 2020 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty wymagalnego zadłużenia z tytułu umowy kredytu nr (...), które na dzień 27 lipca 2020 roku wynosiło 2.844,45 zł w terminie 7 dni od daty doręczenia pisma pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

(pismo k. 20, kserokopia koperty k. 21-22)

W wyciągu z ksiąg bankowych nr (...) z dnia 10 listopada 2020 roku powód wskazał, że łączne zadłużenie pozwanego z tytułu umowy kredytu nr (...) z dnia 18 sierpnia 2019 roku wynosi 2.932,65 zł. Na wskazaną kwotę składały się: 2.745,59 zł tytułem niespłaconego kapitału, 82,81 zł tytułem odsetek umownych, 104,25 zł tytułem odsetek umownych za opóźnienie.

(wyciąg z ksiąg bankowych k. 11)

Opisany stan faktyczny sąd ustalił na podstawie znajdujących się w sprawie dokumentów, których prawidłowość i rzetelność sporządzenia nie budziła wątpliwości, nie była również kwestionowana przez strony postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest niezasadne w całości.

Na wstępie czynionych w niniejszej sprawie rozważań przypomnieć należy, iż w myśl art. 6 k.c., ciężar udowodnienia twierdzenia faktycznego spoczywa na tej stronie, która z tego twierdzenia wywodzi skutki prawne. Reguła ta znajduje również swój procesowy odpowiednik w treści art. 232 k.p.c., w świetle którego to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, że obecnie Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że powód, jako strona inicjująca proces, jest obowiązany do udowodnienia wszystkich twierdzeń pozwu, w oparciu o które sformułował swe roszczenie. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, zadaniem sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997/ 6-7/76). Podkreślić jednak należy, że dowodzenie własnych twierdzeń nie jest obowiązkiem strony ani materialnoprawnym, ani procesowym, a tylko spoczywającym na niej ciężarem procesowym i w konsekwencji sąd nie może nakazać, czy zobowiązać do przeprowadzenia dowodu i tylko od woli strony zależy, jakie dowody sąd będzie prowadził. Jeżeli strona uważa, że do udowodnienia jej twierdzeń wystarczy określony dowód i dlatego nie przytacza innych dowodów, to jej błąd nie jest usprawiedliwiony, sama ponosi winę niezgłoszenia dalszych dowodów i nie może zarzucać nieuzasadnionego uniemożliwienia wykazania jej praw.

Zgodnie ze stanowiskiem judykatury, kodeksowa definicja pożyczki wskazuje, że świadczeniem dającego pożyczkę jest przeniesienie na własność biorącego pożyczkę określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku i wykonanie tego świadczenia powód powinien udowodnić w procesie cywilnym. Dopiero wówczas zasadne staje się oczekiwanie od biorącego pożyczkę, że udowodni on spełnienie swego świadczenia umownego tj. zwrot pożyczki (por. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 17 kwietnia 2012 r., I ACa 285/12, LEX nr 1162845). Innymi słowy pozwany, od którego powód domaga się zwrotu pożyczki nie musi wykazywać zwrotu pożyczki, dopóty powód nie wykaże, że pożyczka została udzielona. W niniejszej sprawie to zatem powód powinien wykazać, że pozwany zawarł z nim umowę pożyczki. W ocenie Sądu powód nie zdołał sprostać opisanej wyżej powinności.

Powód twierdził, że jego roszczenie znajduje swoje źródło w umowie bankowej zawartej przez niego z pozwanym. Strona powodowa nie załączyła jednak do akt sprawy ani oryginału, ani kopii wskazanej umowy łączącej go z pozwanym. Należy przy tym zaznaczyć, iż pozwany kontestował, aby był zobowiązany do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem z tytułu zawartej z bankiem umowy, zaprzeczając jednocześnie, aby miał z jej tytułu jakiekolwiek zadłużenie. Jednocześnie pozwany w treści odpowiedzi na pozew zażądał od powoda załączenia umowy stanowiącej źródło pozwu, jak również wszelkiej dokumentacji związanej z tą umową, któremu to żądaniu powód jednak nie sprostał. Zasadną jest zatem konkluzja, iż roszczenie dochodzone przedmiotowym powództwem nie zostało udowodnione. Uzasadniając żądanie pozwu co do wysokości zadłużenia pozwanego i wyliczenia sumy należnych odsetek od niespłaconego kredytu strona powodowa przedstawiła wyłącznie wyciąg z ksiąg bankowych, jednakże tego rodzaju dokument nie może stanowić i nie stanowi jednak dowodu na istnienie zobowiązania pozwanego (tak co do zasady jak i co do wysokości), w szczególności wobec stanowiska pozwanego kwestionującego zasadność i wysokość żądania powoda. Podkreślić należy, że wyrokiem z dnia 15 marca 2011 r. w sprawie P 7/09 Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że w że art. 95 ust. 1 ustawy Prawo bankowe jest niezgodny z określonymi przepisami Konstytucji w części, w jakiej nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych banku w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych w postępowaniu cywilnym prowadzonym wobec konsumenta, co jednoznacznie wskazuje, że wyciąg ten nie może być w przedmiotowej sprawie dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 k.p.c., a więc nie korzysta z domniemania autentyczności i prawdziwości dokumentu urzędowego. Wyciąg z ksiąg bankowych stanowi tzw. dokument prywatny, którego formalna moc dowodowa, jak stanowi art. 245 k.p.c., ogranicza się do domniemania, że osoba pod nim podpisana złożyła oświadczenie nim objęte. Tylko w takim zakresie dokument ten nie budzi wątpliwości Sądu. Natomiast materialna moc dowodowa tego dokumentu bez poparcia go odpowiednimi dokumentami źródłowymi, wobec stanowiska strony przeciwnej, jest nikła. Treść oświadczenia zawartego w dokumencie prywatnym nie jest objęta domniemaniem zgodności z prawdą zawartych w nim twierdzeń. Zatem dokument prywatny nie jest dowodem rzeczywistego stanu rzeczy (por. wyrok SN z dnia 25 września 1985 r., IV PR 200/85, OSNC 1986, nr 5, poz. 84).

Skoro pozwany kwestionował zasadność dochodzonego w niniejszym postępowaniu roszczenia, to powód powinien przedstawić dowód istnienia wierzytelności w dochodzonej wysokości – dowód, że pozwanego obciąża określone zadłużenie z tytułu zawartej z powodem umowy bankowej. Powinności tej powód jednak nie sprostał, zatem brak jest podstaw do przyjęcia, że pozwany jest dłużnikiem powoda. Podkreślić przy tym należy, że powód nie załączając do pozwu żadnego dowodu potwierdzającego zasadność roszczenia, tak co do zasady jak i wysokości, czy wreszcie nie stawiając się na terminie rozprawy, pozbawił się możliwości wykazania prawdziwości swoich twierdzeń.

Z opisanych powyżej przyczyn uznać należy, że powód nie udowodnił, że pozwany ma obowiązek zapłaty na jego rzecz kwoty dochodzonej pozwem, wobec czego Sąd oddalił powództwo w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. regulującego zasadę odpowiedzialności stron za wynik procesu. Strona pozwana wygrała proces w całości, a zatem należy się jej od powoda zwrot kosztów procesu na które złożyły się koszty zastępstwa procesowego pozwanego w stawce minimalnej 900 zł (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie, t.j. Dz.U. 2015, poz. 1800), a także opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.