Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: st. sekr. sądowy Patrycja Czarnik

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2014 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 14 listopada 2013 roku nr (...)

w sprawie J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się J. K. emeryturę od 1 września 2013 roku.

Sygn. akt IVU 26/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 18 marca 2014 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 14.11.2013 r. odmówił J. K. przyznania emerytury na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. Nr 162 poz 1118 z zm ), ponieważ nie spełnia warunków niezbędnych do ustalenia prawa do tego świadczenia, gdyż nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy nie uznał okresu pracy od 27.01.1972 r. do 31.12.1991 r. jako pracy w szczególnych warunkach, gdyż wskazano, że wykonywał prace malarskie, a powinny być to prace malarskie konstrukcji na wysokości.

J. K. w odwołaniu od decyzji domagał się jej zmiany i przyznania mu emerytury na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ponieważ jego współpracownicy ze spornego okresu otrzymali emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołania wniósł o ich oddalenie w związku z niespełnieniem przez odwołującego przesłanek z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS z przyczyn podanych w uzasadnieniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. K. urodzony w dniu (...)r. ukończył 60 lat. Odwołujący legitymuje się wymaganym okresem składkowym, nieskładkowym i uzupełniającym w wymiarze 25 lat na dzień 01.01.1999 r. W dniu 30.09.2013 r. odwołujący się wystąpił z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek z dnia 30.09.2013 r. –k. 1-5 ar czIII).

Odwołujący w okresie od 27.01.1972 r. do 31.12.1991 r. pracował w (...) Przedsiębiorstwie (...)we W. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako malarz konstrukcji stalowych na wysokości. Pracodawca ten obecnie nie istnieje. Pracę wykonywał na terenie Zakładów (...) w T. i polegała ona na czyszczeniu za pomocą piaskowania oraz malowaniu suwnic, estakad, po których przeprowadzane są rurociągi oraz duże zbiorniki. Pracował na wysokości najczęściej na wysokości 5 metrów lub 20 metrów, ale też na wysokości 80 metrów. W zimie pracował na hali tj. malował konstrukcje stalowe, ale malował też w zimie pokoje biurowe, kiedy nie było możliwości pracy na dworze lub na hali.

/dowód: świadectwo pracy z dnia 31.12.1991 r. – k. 7 ar czI,

świadectwo wykon. pracy w szczeg. warunkach –k. 6 ar czI,

akta osobowe,

angaże –k. 23-28 ar czIII,

zeznania świadka M. O. –k. 16v as,

zeznania świadka J. S. –k. 16v as/

Sąd zaakceptował zeznania świadków M. O. i J. S. potwierdzające, że J. K. wykonywał w sposób ciągły i stale pracę w szczególnych warunkach w wymiarze pełnego etatu w (...)Przedsiębiorstwie (...) we W. od 27.01.1972 r. do 31.12.1991 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako malarz konstrukcji stalowych na wysokości na terenie Zakładów (...)w T. tj. stale i w pełnym wymiarze wykonywał pracę wymienioną w wykazie A dział V poz. 6 wykazu stanowiącego powołany wyżej załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia. 7 lutego 1983 r. tj. pracę przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów, w szczególności zalegających w aktach rentowych, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości Sądu, zarówno treść jak i forma dokumentów nie były kwestionowane prze strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich jakie należałoby uwzględnić urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego w tym wynikającego z art. 244 i art.245 kpc. Sąd uznał, że określenie stanowiska odwołującego w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych na malarz stanowi niedokładność ze strony pracownika, który sporządzał dokumenty a rzeczywiście odwołujący u tego pracodawcy pracował stale i w wymiarze pełnego etatu na stanowisku malarz konstrukcji stalowych co wynika ze świadectwa pracy z dnia 31.12.1991 r. oraz z dokumentacji pracowniczej.

Sąd rozważył, co następuje:

Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie czy J. K. przysługuje prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu wykonywania pracy w warunkach szkodliwych.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei art. 32 ust.4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.). Z §1 Rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze , wymienione w §4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, ze za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. §4 pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Kwestią sporną pomiędzy stronami było ustalenie, czy J. K. był zatrudniony w warunkach szczególnych w okresie zatrudnienia w (...)Przedsiębiorstwie (...) we W. od 27.01.1972 r. do 31.12.1991 r. jako malarz konstrukcji stalowych na wysokości skoro przedłożył świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach ma stanowisku malarz i świadectwo pracy, w którym wskazano stanowisko malarz konstrukcji stalowych w oparciu o zeznania świadków i dokumentację pracowniczą.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji. Natomiast w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49) określone zostały środki dowodowe, które powinny być dołączone do wniosku, stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia (§ 4 ust. 3). W myśl § 21 ust. 1, 4 i 5 powołanego rozporządzenia środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia są pisemne zaświadczenia zakładów pracy, wydane na podstawie posiadanych dokumentów, oraz legitymacje ubezpieczeniowe, a także inne dowody z przebiegu ubezpieczenia. W przypadku zaś ubiegania się pracownika o przyznanie emerytury lub renty z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze, zaświadczenie zakładu pracy powinno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie takiej emerytury lub renty. Wyjątek od zasady ustalonej w powołanym przepisie jest zawarty w § 22 wymienionego rozporządzenia, który przewiduje, że okresy zatrudnienia mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 maja 1985 r., III UZP 5/85 wyjaśnił, że w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe dopuszczalne jest przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Pogląd ten został rozwinięty w znowelizowanym art. 473 kpc, który stanowi, że w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i z przesłuchania stron. W postępowaniu przed tymi sądami okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń mogą być udowadniane wszelkimi dostępnymi środkami dowodowymi (por. wyr. SN z dnia 02.02.1996 r. II URN 3/95 OSNP 1996/16/239). Skoro w niniejszej sprawie organ rentowy kwestionował wykonywanie pracy w szczególnych warunkach przez odwołującego kierując się treścią świadectwa pracy w szczególnych warunkach – uznając ją za błędną, zasadnym stało się ustalenie okoliczności w jakich odwołujący świadczył pracę na podstawie zeznań świadków, oraz dowodów z dokumentów. W oparciu o nie Sąd ustalił, iż odwołujący był zatrudniony w (...)Przedsiębiorstwie (...) we W. od 27.01.1972 r. do 31.12.1991 r. jako malarz konstrukcji stalowych na wysokości. Pracę na tym stanowisku wykonywał w wymiarze pełnego etatu i stale. Pracował na terenie Zakładów (...)w T.. Jego praca na tym stanowisku polegała na czyszczeniu za pomocą piaskowania oraz malowaniu suwnic, estakad, rurociągów oraz zbiorników. Pracował na wysokości najczęściej na wysokości 5 metrów lub 20 metrów, ale też na wysokości 80 metrów. W zimie pracował na hali, gdzie czyścił i malował konstrukcje, sporadycznie malował pokoje biurowe. Praca na stanowisku malarz konstrukcji stalowych na wysokości została zaliczona zgodnie z wykazem A dział V pkt. 6 będącym załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, do prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. Po uwzględnieniu tego okresu odwołujący legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szkodliwych określonych w wykazie A w wymiarze co najmniej 15 lat.

Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę odwołujący spełnia przesłanki do przyznania emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach, wynikające z treści art. 32 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a w szczególności § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. 1983 r. nr 8, poz. 43 z póź. zm.). J. K. osiągnął bowiem wiek 60 lat (10.08.2013 r.), posiada wymagany okres zatrudnienia (25 letni okres składkowy, nieskładkowy i uzupełniający), a przede wszystkim spełnia kwestionowaną dotąd przez organ rentowy przesłankę w postaci co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, ponieważ po uznaniu mu spornego okresu pracy w warunkach szczególnych tj. od 27.01.1972 r. do 31.12.1991 r., kiedy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako malarz konstrukcji stalowych na wysokości legitymuje się ponad 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Mając na względzie powyższe orzeczono na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego i art.477 ¹⁴ §2 kpc. przyznając odwołującemu prawo do emerytury od dnia 01.09.2013 r. tj. od pierwszego dnia miesiąca w którym zgłosił wniosek o emeryturę.