Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 29 stycznia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym;

Przewodniczący SSO Grażyna Kobus

SO Aleksandra Żurawska

SO Jerzy Dydo

po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2013 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku I. K. i U. G.

przy udziale M. B.

o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd

na skutek apelacji wnioskodawczyni I. K.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie

z dnia 30 października 2012 r. sygn. akt INs 376/12

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu w Dzierżoniowie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt II Ca 928/12

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 30.10.2012r Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie I Wydział Cywilny oddalił wniosek I. K. o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu.

Sąd Rejonowy ustalił, że zarządzeniem z dnia 31.08.2012r wezwano pełnomocnika wnioskodawczyni do usunięcia braków formalnych wniosku o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd przez przedłożenie pełnomocnictwa procesowego udzielonego przez drugą z wnioskodawczyń U. G.. Na wniosek pełnomocnika wnioskodawczyni I. kucharskiej termin do usunięcia braku formalnego został przedłużony do 30.09.2012r. Brak formalny wniosku nie został jednak usunięty do tego terminu, dlatego Sąd Rejonowy zarządzeniem z dnia 2.10.2012r zwrócił wniosek w części dotyczącej wnioskodawczyni U. G.. Zarządzenie o zwrocie wniosku uprawomocniło się w dniu 24.10.2012r. Jeszcze przed uprawomocnieniem się zarządzenia o zwrocie części wniosku w dniu 11 października 2012r zostało przedłożone pełnomocnictwo od wnioskodawczyni U. G. dla adw. B. Z., które podpisała wnioskodawczyni o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że już z treści wniosku wynika oczywisty brak uprawnienia wnioskodawczyni do jego wniesienia, a zatem wniosek podlega oddaleniu na posiedzeniu niejawnym na podstawie art.514 § 1 kpc. Oczywistego braku uprawnienia wnioskodawczyni I. K. Sąd Rejonowy upatrywał, w tym, że zgodnie z art.199 kc do rozporządzenia rzeczą wspólną, oraz do innych czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W razie braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą, co najmniej połowę mogą zażądać rozstrzygnięcia przez Sąd, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli. Skoro zezwolenie Sądu miało dotyczyć sprzedaży nieruchomości, której współwłaścielkami były trzy osoby
wymienione we wniosku wnioskodawczynie I. K. i U. G. oraz nieznana z miejsca pobytu uczestniczka M. B. w częściach po 1/3, to wniosek złożony tylko przez jedną ze współwłaścicielek podlegał oddaleniu z braku jej uprawnienia do jego złożenia, ponieważ nie miała ona udziału w nieruchomości wynoszącego, co najmniej połowę wszystkich udziałów w nieruchomości.

Od postanowienia Sądu pierwszej instancji apelację wniosła wnioskodawczyni I. K. zaskarżając postanowienie w całości i zarzucając:

- naruszenie przepisów prawa procesowego, a mianowicie art.514 § 2 kpc poprzez niewłaściwą wykładnię i zastosowanie przez przyjęcie, że z treści wniosku wynika oczywisty brak uprawnienia wnioskodawczyni do złożenia wniosku;

- naruszenie przepisów prawa procesowego a mianowicie art.144 k.p.c., które to uchybienie powoduje nieważność postępowania, poprzez merytoryczne rozpoznanie sprawy przy braku ustanowienia kuratora dla osoby nieobecnej, a tym samym przeprowadzenie postępowania, w którym uczestniczka postępowania pozbawiona została właściwej reprezentacji i możliwości obrony swoich praw w rozumieniu art.379 pkt.2 i 5 kpc.

Wskazując na powyższe zarzuty wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania i zasądzenie na rzecz wnioskodawczyni kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja jest zasadna.

Trafny jest zarzut apelacji naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisów prawa procesowego, w szczególności art. 514 § 2 kpc, oraz art. 144 kpc. W sprawach o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu rozprawa jest obligatoryjna ( art.616 kpc). Przepis art. 514 § 2 kpc zezwala na rozpoznanie sprawy, w której co do zasady rozprawa jest obligatoryjna tylko wówczas, gdy z treści wniosku wynika oczywisty brak uprawnienia wnioskodawcy. W sprawie o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd, uprawnionym jest oczywiście każdy ze współwłaścieli. Wnioskodawczyni I. K. jako współwłaścicielka nieruchomości była uprawniona do złożenia wniosku. Inna sprawą jest czy spełnione zostały dalsze wymagania przewidziane w przepisie art.199 kc, do uwzględnienia sprawy. O tym Sąd winien zdecydować po merytorycznym rozpoznaniu wniosku na rozprawie. Sąd naruszył również przepis art. 144 kpc nie rozpoznając wniosku o ustanowienie kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu przed rozstrzygnięciem sprawy.

Naruszenie wyżej wymienionych przepisów wynikało z nieuzasadnionego formalizmu Sądu Rejonowego w zakresie oceny usunięcia braków formalnych wniosku. Jeżeli po bezskutecznym upływie terminu do usunięcia braków formalnych pisma, a nawet i wydaniu zarządzenia o zwrocie pozwu ( wniosku) na podstawie art. 130 § 1 kpc zd. pierwsze, pismo zostanie jednak właściwie poprawione lub uzupełnione, to nie dokonuje się jego zwrotu, a traktuje jako wniesione w dacie owego spóźnionego usunięcia braków formalnych ( tak SN w postanowieniu z 20.01.1967 OSN 1968 Nr 3 poz.56). W toku postępowania, po wydaniu zarządzenia o częściowym zwrocie wniosku, a przed jego uprawomocnieniem się został usunięty brak formalny wniosku, ponieważ wnioskodawczyni U. G. przedłożyła pełnomocnictwo dla radcy prawnego B. Z.. W tej sytuacji nie było przeszkód do merytorycznego rozpoznania sprawy. Takie postępowanie sądu byłoby tym bardziej uzasadnione, że w sprawach należących do trybu postępowania nieprocesowego interes publiczny jest silniejszy niż w procesie, który ma zazwyczaj charakter prywatnoprawny i sąd nie może kierować się nadmiernym formalizmem w odpowiednim stosowaniu przepisów z procesu.

Z powyższych względów na podstawie art. 386 kpc postępowanie podlegało uchyleniu, ponieważ Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy.