Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 879/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 30 września 2021 roku w sprawie VII K 652/20.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza praw amaterialnego, a mianowicie art. 257 kk przez błędną wykładnię, niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że oskarżona przez używanie pod adresem pokrzywdzonej słów „wynoś się na swoją Ukrainę” i innych wynikających z materiału dowodowego, nie obraziła i nie poniżyła jej z powodu przynależności narodowej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obraza prawa materialnego może mieć miejsce wtedy, gdy do prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, nie zastosowano właściwego przepisu prawa materialnego, natomiast nie zachodzi taka obraza, kiedy wadliwość zaskarżonego orzeczenia jest wynikiem błędnych ustaleń przyjętych za jego podstawę lub naruszenia przepisów prawa procesowego. Zarzut obrazy prawa materialnego z części szczególnej Kodeksu karnego może być postawiony tylko wówczas, gdy skarżący akceptuje dokonane przez sąd ustalenia faktyczne.

Sąd I instancji w pierwszej kolejności dokonuje ustaleń faktycznych sprawy w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, który w procesie analizy i oceny uzna za wiarygodny. Następnie zaś ustalony stan faktyczny składający się z elementów strony przedmiotowej i podmiotowej poddaje prawno – karnej analizie w aspekcie tego, czy ustalone zachowanie oskarżonego wyczerpuje, czy też nie znamiona określonego przepisu lub przepisów. Ze wskazanych powodów jednoczesne kwestionowanie dokonanych przez sąd I instancji ustaleń faktycznych oraz przyjętej w wyroku kwalifikacji prawnej należy uznać za błędne, a zarzut obrazy prawa materialnego dodatkowo należy potraktować jako przedwczesny. Jest on bowiem aktualny dopiero wówczas gdy skarżący akceptuje w całości ustalenia faktyczne dokonane w zaskarżonym wyroku.

Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej przywołując określone okoliczności ze sfery faktycznej w zakresie zarzucanego oskarżonej czynu, w tym wskazując, że działała ona w zamiarze znieważenia pokrzywdzonej z powodu jej przynależności narodowej, próbuje oprzeć apelację na błędzie w ustaleniach faktycznych. To właśnie zarzut błędu w ustaleniach faktycznych ( a nie obrazy prawa materialnego ) służy bowiem do kwestionowania wszystkich lub też tylko poszczególnych elementów strony przedmiotowej i podmiotowej składających się na stan faktycznej sprawy.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie oskarżonej za winną zarzucanego jej czynu w akcie oskarżenia, wyczerpującego dyspozycję art. 226 § 1 kk w zb. z art. 257 § 1 kk w zb. z art. 11 § 2 kk i za to wymierzenie jej odpowiedniej kary i środka karnego zgodnego z ustawą.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do uwzględnienia wniosku.

3.2.

Obrazę przepisów postępowania, a mianowicie art. 424 § 1 i 2 kpk przez niewyjaśnienie występujących w sprawie wątpliwości co do faktycznych okoliczności zdarzenia, a mianowicie niewskazanie dlaczego sąd nie uznał za udowodniony faktu wynikającego wprost z zeznań świadków, że oskarżona wypowiadając słowa, aby pokrzywdzona wynosiła się na swoją Ukrainę nazywając ją przy tym idiotką, w sposób dobitny wskazując, co myśli o wykształceniu i kompetencjach, mówiąc o utylizacji jej dyplomu lekarskiego w toalecie, nakazując jej siedzieć w kacie i nie szczekać, oraz że pokrzywdzona żyje z jej podatków, zapowiadając, że spowoduje, że pokrzywdzona nie będzie mogła wykonywać zawodu lekarza w Polsce nie znieważyła pokrzywdzonej na tle narodowościowym, zaś w pkt.1.2 uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wskazane zostały żadne fakty, które sąd uznał za nieudowodnione, a nie dowody, które za tym przemawiały.

Błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mających wpływ na jego treść polegające na uznaniu, iż:

- oskarżona wypowiadając wymienione słowa nie znieważyła pokrzywdzonej na tle narodowościowym;

-zeznania świadka K. M., że wypowiedziane przez oskarżoną słowa nie stanowiły znieważenia pokrzywdzonej na tle narodowościowym, podczas gdy powyższe obelżywe wypowiedzi zastosowane zostały w ścisłym bezpośrednim powiązaniu z pochodzeniem adresatki;

-zeznania świadka D. S. w zakresie wyrażonej opinii co do motywacji dyskryminacyjnej oskarżonej należy ocenić z dużą ostrożnością, podczas gdy świadek ten cytując słowa oskarżonej nie wyrażał opinii, tylko relacjonował zdarzenia z 2 marca 2020 roku;

-przyjęcie, iż powodem działania oskarżonej była przynależność narodowa pokrzywdzonej, byłoby uproszczeniem, mimo szokującego tonu wypowiedzi oskarżonej nacechowanego agresją i wielokrotnym podkreślaniu innej narodowości lekarza;

- wyjaśnienia oskarżonej w zakresie w jakim zaprzeczyła, aby motywem jej działań były kwestie związane z narodowością lekarki w realiach przedmiotowej sprawy zasługują na akceptację;

- wyłącznie niezadowolenie z opieki świadczonej przez lekarza prowadzącego stanowiły powód zachowania oskarżonej wobec pokrzywdzonej, a pochodzenie narodowościowe miało wpływ tylko na dobór słów użytych przez oskarżoną;

- zeznania świadka M. N. (1) potwierdzają brak intencji znieważenia lekarza na tle narodowościowym, podczas gdy świadek ten w postępowaniu przygotowawczym wielokrotnie podkreślał obce pochodzenie lekarza prowadzącego leczenie pacjentki.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty te zostaną rozpoznane łącznie, co zarazem pozwoli sądowi odwoławczemu uniknąć powielania tych samych rozważań i ocen.

Sąd I instancji ustalił w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku ( k 182 ), iż w dniu 2 marca 2020 roku E. M. w gabinecie lekarskim podniesionym głosem zwróciła się do lekarki I. T. nazywając ją idiotką, powiedziała, aby wynosiła się na swoją Ukrainę, kazała jej siedzieć w kącie i nie szczekać, a także iż swój dyplom lekarz może zutylizować w toalecie, oraz że pokrzywdzona żyje z jej podatków, zapowiadając też, iż spowoduje, że pokrzywdzona nie będzie mogła wykonywać zawodu lekarza w Polsce.

Do tych czynności sprawczych odnosił się również pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej podnosząc, że wymowa tych słów przywołanych przez świadków – uczestników zajścia, wskazuje, że oskarżona działała w zamiarze znieważenia pokrzywdzonej z powodu jej przynależności narodowej.

Skarżący kompletnie pominął, iż sąd I instancji w uzasadnieniu zajął w tej kwestii stanowisko, wskazując, że kontekst sytuacyjny, okoliczności sprawy a w szczególności ciężki stan zdrowia najbliższej dla oskarżonej osoby – matki, związany z tym czas walki o jej zdrowie i życie, wiążący się z tym trudny stan emocjonalny w jakim znalazła się E. M., do tego subiektywne przekonanie oskarżonej o braku porozumienia z lekarzem prowadzącym, dodatkowo generujący subiektywne zastrzeżenia co do wdrożonego, leczenia oraz opieki ( wprost artykułowane przez M. N. (1), który na zmianę z siostrą czuwał przy matce ), wręcz niezadowolenie z opieki świadczonej przez lekarza prowadzącego, stanowiły powód zachowania oskarżonej wobec pokrzywdzonej w dniu 2 marca 2020 roku w pokoju lekarskim na terenie szpitala, a nie przynależność narodowa I. T. ( k 187 ).

Tym samym niezrozumiały jest zarzut obrazy art. 424 § 1 i 2 kpk polegający na tym, iż sąd nie wyjaśnił dlaczego inkryminowanych wypowiedzi nie uznał za znieważenie pokrzywdzonej na tle narodowościowym. To, że apelujący nie zgadza się z tym stanowiskiem, nie przesądza o naruszeniu art. 424 kpk. Apelacja pełnomocnika w tym zakresie podważa stanowisko sądu przede wszystkim z pozycji odczuć pokrzywdzonej oraz własnych subiektywnych ocen wymowy przeprowadzonych na rozprawie dowodów, przy wybiórczym i subiektywnym ujęciu ich zakresu, charakteru i treści.

Sąd odwoławczy w związku z rozpatrywanymi zarzutami musi jednak uzupełnić ustalenia faktyczne, ocenę dowodów i analizę - prawną zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Matka oskarżonej została przyjęta do szpitala 25 lutego 2020 roku. Od początku jej lekarzem prowadzącym była I. T.. Oskarżona codziennie odwiedzała matkę w szpitalu i kontaktowała się z lekarzem prowadzącym. Oskarżona zrozumiała, że w odniesieniu do pacjentki lekarka mówiła, że ma sepsę i „to już koniec” oraz nie informowała bliskich wystarczająco o sposobie jej leczenia i weryfikacji tej diagnozy. Doprowadziło to do wysunięcia przez E. M. żądania zmiany sali dla matki.

Twierdzenia oskarżonej korespondują w tym zakresie z relacjami M. N. (1); konflikt pomiędzy stronami narastał – w odczuciu E. M. - z powodu nienależytej opieki nad matką przez lekarza prowadzącego i zbywania rodziny pacjentki. Wskazują na to też zeznania M. S.. I. P. oświadczyła, że nie pamięta szczegółów zdarzenia; deklaruje ona, że matka oskarżonej dopiero po tym zajściu została przeniesiona na inną salę na prośbę pokrzywdzonej, co jest sprzeczne z twierdzeniami lekarza prowadzącego i oskarżonej oraz nie zasługuje na wiarę. Oskarżona była osobą roszczeniową wobec pracowników oddziału, co potwierdza pokrzywdzona, czy też M. S.. Nie można wykluczyć, iż jej postaw I. P. rzeczywiście nie zapamiętała z uwagi na upływ czasu i dużą liczbę pacjentów.

W dniu 2 marca 2020 roku oskarżona ponawiała pytania do pokrzywdzonej o wyniki badań matki na sepsę i udała się po nie do laboratorium, gdzie je wykonywano ( miejsce to wskazała jej pokrzywdzona ). Po powrocie i przeniesieniu matki do innej sali, oskarżona udała się do gabinetu lekarskiego, informując o tym pokrzywdzoną i ironicznie podziękowała jej za opiekę nad nią oraz zaczęła krytyczną rozmowę o sposobie leczenia matki. Wersję, iż 2 marca 2020 roku inkryminowane zajście rozpoczęło się od zapytania przez oskarżoną – pokrzywdzonej o stan zdrowia matki potwierdzają częściowo K. M., D. S. oraz pokrzywdzona. Zeznania I. T. są jednak o wiele bardzie szczegółowe niż w/w i generalnie odzwierciedlają fazy zajścia z tego dnia przedstawione przez oskarżoną, korzystnie dla siebie ukazując jego szczegóły.

Pokrzywdzona musiała zdawać sobie sprawę z roszczeniowego nastawienia E. M.. Przyznała, iż jako lekarka miała wobec pacjentki podejrzenie sepsy, a oskarżona interesowała się wynikami badań matki, gdyż chciała wiedzieć, jakie mogą być prognozy skuteczności jej leczenia. Potwierdziła, że 2 marca 2020 roku sama wskazała oskarżonej, gdzie jest laboratorium i nie odwiodła jej od wizyty w nim w celu uzyskania wyników badań matki. Oświadczyła, iż po bezcelowości tej wizyty oskarżona weszła do gabinetu lekarskiego, informując ją o przeniesieniu matki na inną salę, co musiało być prowokacyjne dla lekarki prowadzącej pacjentkę. Jej deklarowana odpowiedź „to jest wasze prawo, proszę bardzo” mogła zostać odebrana przez oskarżoną jako wyraz obojętności o los matki i doprowadzić do jej „wybuchu”, a próby kontrwypowiedzi pokrzywdzonej były zwalczane słowami typu: „zamknij się idiotko, siedź tam w kącie i nie szczekaj”. Pokrzywdzona też podała, że oskarżona podniosła wobec niej zarzut, iż „ona wysłała mnie do laboratorium”; wyrażając go go E. M. musiała uznać, że skierowanie jej przez lekarza do laboratorium po wyrażeniu potrzeby uzyskania wyników badań matki było nieetyczne.

Oskarżona podnosiła, że w jej ocenie pokrzywdzona w trakcie tej rozmowy demonstrowała swoją wyższość i lekceważące podejście do niej i chorej matki. Eskalacja jej emocji wynikała z bezradności, małego – jej zdaniem - zaangażowania lekarki w leczenie matki, nie przekazywania rodzinie odpowiedniej wiedzy o stanie matki, przedłużającej się procedurze weryfikacji sepsy i wynikającej z tej diagnozy obawy o życie najbliższej osoby.

Sąd I instancji słusznie nie uwzględnił jej wyjaśnień odnośnie fragmentu zdarzenia w gabinecie lekarskim, gdzie wystąpiła przeciwko pokrzywdzonej, albowiem przeczą nim zbieżne ze sobą twierdzenia I. T., K. M., D. S., J. R. ( z podanymi wyżej modyfikacjami odnośnie przyczyn tego zajścia). Wyjaśnienia w tej części mają charakter obronny i kwestionują jakiekolwiek czynności sprawcze, mimo że oskarżona oraz członkowie jej rodziny wskazali okoliczności, które - ich zdaniem – taki wybuch poprzedziły.

Na konieczność wystąpienia zamiaru bezpośredniego w ramach art. 257 kk zwrócił uwagę Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 20 kwietnia 2015 r. (II AKa 26/15, Legalis): Występek ten można bowiem popełnić wyłącznie z zamiarem bezpośrednim. Sprawca musi bowiem zarówno mieć świadomość określonych cech pokrzywdzonego (rasy, narodowości, wyznania czy bezwyznaniowości), jak i chcieć naruszenia jego godności właśnie i przede wszystkim z ich powodu. Istota powyższego czynu nie polega bowiem jedynie na samym znieważeniu, ale okazaniu osobom przeciwstawianym sobie przez sprawcę, charakteryzowanym jako „inne”, ich niższości i zanegowaniu ich prawa do równego traktowania. Racją penalizacji jest tu przecież zwalczanie celowej, intencjonalnej wrogości o podłożu rasistowskim, nacjonalistycznym lub religijnym. Wymienione znamiona strony podmiotowej przesądzają o kierunkowym charakterze przestępstwa, które może być popełnione tylko z zamiarem bezpośrednim o szczególnym zabarwieniu (dolus directus coloratus ). Z motywacją dyskryminacyjną mamy do czynienia wówczas, gdy powodem zachowania sprawcy jest przynależność osoby pokrzywdzonej do określonej grupy narodowej, etnicznej, rasowej, politycznej, wyznaniowej lub bezwyznaniowość.

Motywem wyzywania pokrzywdzonej słowami obelżywymi przez oskarżoną była w tym przypadku nie narodowość pokrzywdzonej, lecz intensywny konflikt pomiędzy lekarzem a córką pacjentki szpitala dotyczący sposobu leczenia chorej i traktowania jej rodziny, zwłaszcza w zakresie informowania o jej stanie zdrowia. Dla oskarżonej nie miało znaczenia to, że pokrzywdzona pochodziła z (...), nie manifestowała do niej wcześniej wrogości narodowej ( jej matka została przyjęta do szpitala 25 lutego 2020 roku a inkryminowane zajście miało miejsce 5 dni później ). Krytyczna ocena pracy I. T. przez oskarżoną i niespełnianie oczekiwań co do traktowania matki w szpitalu, prowadziła E. M. do postaw roszczeniowych ale w odniesieniu do pokrzywdzonej jako lekarza, a nie obcokrajowca. Oczywiście oskarżona, oraz członkowie jej rodziny zauważali, iż lekarka jest Ukrainką, ale nie występowali, o zmianę lekarza prowadzącego z tego powodu. Nie akcentowali tej okoliczności we wzajemnych kontaktach, czy z przełożonymi lekarki. Natomiast w miarę przebiegu leczenia pacjentki nie znajdowali porozumienia z pokrzywdzoną jako lekarzem prowadzącym, co stanowiło podstawę do żądania jej zmiany oraz zakomunikowania lekarce satysfakcji, iż ten cel został osiągnięty i wyrażenia przy tym krytycznego poglądu o jej kwalifikacjach, a nie poniżenia I. T. z powodu posiadania innej narodowości. To było motywem do wizyty oskarżonej w gabinecie lekarskim i rozpoczęcia rozmowy, a dopiero wybuch w jej trakcie emocji oskarżonej spowodował odniesienie się sprawcy do kwestii narodowej, ale nie w znaczeniu „wynoś się na swoją (...)”, bo nie znoszę (...), ale zrób to, bo moim zdaniem jesteś złym lekarzem. Pochodzenie pokrzywdzonej miało wpływ na dobór słów, którymi wyzywała ją oskarżona, lecz nie na jej decyzję o podjęciu takich zachowań. Zresztą intencjonalnie inkryminowane wypowiedzi dotyczyły podważenia kwalifikacji lekarskich pokrzywdzonej, a sugerowanie jej wyjazdu z Polski, poprzez wykrzyczany podgląd o braku umiejętności tu potrzebnych, miało ocenę właśnie w tym zakresie wzmacniać. W świetle niekwestionowanych ustaleń sądu I instancji przez okres kilkudniowego leczenia chorej nie dochodziło ze strony oskarżonej, ani innych członków jej rodziny do żadnych motywowanych dyskryminacyjnie zachowań wobec lekarza prowadzącego. Będące przedmiotem niniejszego postępowania wyzywanie miały swój początek dopiero w czasie gdy doszło do eskalacji konfliktu między oskarżoną a pokrzywdzoną 2 marca 2020 roku na gruncie przedłużającego się braku informacji o wynikach badań matki i bezskutecznej wizyty po nie oskarżonej w laboratorium, wskazanym przez pokrzywdzoną. To również potwierdza, że powodem omawianych tu zachowań oskarżonej nie było pochodzenie narodowe I. T., lecz opisane wyżej trudne – zdaniem oskarżonej - relacje rodziny pacjenta z lekarzem za niego odpowiadającym.

Skarżący przytacza słowa wypowiadane przez oskarżoną, odwołując się do każdego z pozostałych uczestników zajścia, i stwierdza, że miały one wydźwięk narodowościowy, jednakże pomija cały kontekst sytuacyjny, motywacyjny i emocjonalny oskarżonej, który popchnął ją do inkryminowanego zachowania. Tylko niektóre z tych wypowiedzi odnosiły się do narodowości pokrzywdzonej, ale i te zostały wypowiedziane w kontekście oceny sprawcy o braku kwalifikacji pokrzywdzonej do wykonywania zawodu lekarza w Polsce.

Wskazanie skarżącego, iż zeznania M. N. (1) z postępowania przygotowawczego wielokrotnie podkreślające obce pochodzenie lekarza prowadzącego leczenie pacjentki, potwierdza intencję ( oskarżonej ) znieważenia lekarza na tle narodowościowym, jest rozumowaniem absurdalnym i skrajnie subiektywnym, albowiem relacje tego świadka nie zawierają treści ksenofobicznych, natomiast przyznał on, że wiedział, iż lekarz prowadzący matkę w szpitalu jest obcokrajowcem, co samo w sobie nie przekładało się na jego dyskryminację z powodu innej narodowości. Doprowadzenie zaś do zmiany lekarza prowadzącego 2 marca 2020 roku spowodowane zostało ewidentnie krytyczną oceną przez rodzinę sposobu dotychczasowego leczenia ich bliskiej oraz odczuwanym przez nich brakiem empatii i wystarczającej komunikacji z pokrzywdzoną.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie oskarżonej za winną zarzucanego jej czynu w akcie oskarżenia, wyczerpującego dyspozycję art. 226 § 1 kk w zb. z art. 257 § 1 kk w zb. z art. 11 § 2 kk i za to wymierzenie jej odpowiedniej kary i środka karnego zgodnego z ustawą.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do uwzględnienia wniosku.

3.3.

Obraza art. 53 § 1 i 2 kk poprzez wymierzenie oskarżonej kary niewspółmiernie niskiej do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, bez uwzględnienia celów zapobiegawczych i wychowawczych, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ustawodawca zastrzegł, że sąd wymierzając karę musi uwzględnić stopień winy sprawcy. Niedopuszczalne jest wymierzenie sprawcy kary, która przekraczałaby ten stopień.

Przy ocenie stopnia winy uwzględnia się przede wszystkich rodzaj zamiaru sprawcy. W przypadku oskarżonej mamy do czynienia z zamiarem nagłym, działaniem w sposób nieprzemyślany. Spontaniczność działania i zaistnienie w określonej chwili i miejscu silnych emocji, może wiązać się z zakłóceniem kontrolnym działania intelektu. W takim przypadku reakcja karna powinna być wobec tego odpowiednio łagodniejsza. Oskarżona przez kilka dni funkcjonowała w silnym stresie związanym z obawą o życie matki, utrzymywanym zresztą przez lekarza prowadzącego. Cierpiała na zaburzenia depresyjno-lękowe mieszane ( k 158 ). Przesłanki, zarówno podmiotowe jak i przedmiotowe, w szczególności zaś tło i powody zajścia, pobudki działania sprawcy, jego stosunek do pokrzywdzonego przed popełnieniem przestępstwa, osobowość i charakter sprawcy, jego dotychczasowy tryb życia, sposób działania, determinują, iż stopień zawinienia sprawcy był nieznaczny. San emocjonalny oskarżonej w chwili czynu powodował, że miała w istocie zmniejszone zdolności odbioru bodźców i informacji oraz przeprowadzenia ich analizy.

Wymierzając karę, sąd jest zobowiązany również do obligatoryjnego uwzględnienia społecznej szkodliwości czynu. związanej z wagą naruszonego dobra prawnego . Zgodnie z przepisem art. 115 § 2 kk, przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Oskarżona niewątpliwie naruszyła godność pokrzywdzonej, jednak działała z zamiarem nagłym i nieprzemyślanym, w warunkach wzmożenia emocyjnego wynikającego z obawy o stan zdrowia matki, utrzymywanego stawianymi diagnozami przez lekarza prowadzącego i brakiem z nim porozumienia, co skumulowało się 2 marca 2020 roku. Czyn zaistniał w wąskim gronie osób ( współpracowników pokrzywdzonej ), co ma znacznie łagodzące a wypowiedzi oskarżonej nie zawierały słów wulgarnych, były intencjonalnie nastawione na kwestionowanie kwalifikacji zawodowych I. T. w kontekście braku umiejętności do wykonywania zawodu lekarza w Polsce. Motywacją roszczeń wobec pokrzywdzonej była troska o dobro matki, a pobudki działania w ramach inkryminowanego czynu, wynikały z przedłużającego się stresu córki o życie matki, z którą pokrzywdzona nie potrafiła postępować. Czyn miał charakter nieprzemyślany i krótkotrwały. Po wybuchu emocji oskarżona wyszła z gabinetu lekarskiego. Okoliczności te determinują, iż stopień społecznej szkodliwości tego czynu nie jest znaczny.

Celem reakcji karnej jest zapobieganie przestępstwom. Cel ten konkretyzuje się w postaci prewencji generalnej i prewencji indywidualnej. W ten sposób kara wpływa na kształtowanie postaw moralnych nie tylko samego sprawcy, który został odpowiednio ukarany, ale również na inne osoby, które dzięki świadomości zagrożenia karą za określone zachowanie, będą przestrzegać porządku prawnego. Prewencja indywidualna wiąże się z odpowiednim oddziaływaniem na sprawcę przestępstwa. Sprowadza się ona do zapobiegnięcia ponownemu popełnieniu przestępstwa przez konkretnego sprawcę, poprzez dobranie i zastosowanie odpowiedniej reakcji karnej. Oskarżona nie była dotychczas karana. Niekaralność sprawcy stanowi zawsze okoliczność łagodzącą – świadczy bowiem pozytywnie o dotychczasowym życiu oskarżonego, zwłaszcza, iż w kontekście osoby starszej, która przez kilkadziesiąt lat dorosłego życia przestrzegała porządku prawnego. E. M. ma 59 lat i dwoje dorosłych dzieci. Posiada wyższe wykształcenie. Ma stałe miejsce zamieszkania. Jest rencistką, Posiada umiarkowany stopień niepełnosprawności. Po tym czynie przestrzegała porządku prawnego. Warunki i właściwości osobiste oskarżonej w kontekście możliwej reakcji karnej mają charakter zdecydowanie łagodzący. Względy prewencji indywidualnej i generalnej nie przemawiają za zaostrzeniem jej kary ( wręcz przeciwnie ). Czyn ten był uwarunkowany sytuacyjnie, a oskarżonej nie trzeba „odstraszać” karą, natomiast już przez sam przebieg postępowania wobec oskarżonej tworzy warunki, aby zrozumiała naganność swojego postępowania, co z pewnością przełoży się na przestrzeganie przez nią prawa w przyszłości.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie oskarżonej za winną zarzucanego jej czynu w akcie oskarżenia, wyczerpującego dyspozycję art. 226 § 1 kk w zb. z art. 257 § 1 kk w zb. z art. 11 § 2 kk i za to wymierzenie jej odpowiedniej kary i środka karnego zgodnego z ustawą.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do uwzględnienia wniosku.

3.4.

Obraza art. 46 § 1 i 2 kk poprzez nieorzeczenie odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny lub nawiązki na rzecz pokrzywdzonej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Treścią art. 46 § 1 i 2 kk nie jest zasądzenie wskazanej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Taką funkcję spełnia świadczenie pieniężne orzekane w wypadkach wskazanych w ustawie. Do orzeczenia kompensacyjnego obowiązku naprawienia szkody konieczne jest skazanie za przestępstwo, w wyniku którego wyrządzona została szkoda lub krzywda. Czyn oskarżonej nie wyrządził szkody majątkowej. W doktrynie przyjmuje się, że orzeczenie zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną przez przestępstwo jest możliwe jedynie wtedy, gdy prawo cywilne dopuszcza zadośćuczynienie za daną krzywdę (post. SN z 28.4.2008 r., I KZP 6/08, OSNKW 2008, Nr 6, poz. 42 ). Zgodnie zaś z art. 448 kc, w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Skarżący będąc profesjonalistą nie domagał się zasądzenia od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonej zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. W istocie nie złożył wniosku o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody, a tylko nieznany ustawie karnej wniosek o orzeczenie odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny mający podstawę w art. 448 kc. W myśl art. 46 § 2 kk, zamiast obowiązku naprawienia szkody, sąd może orzec na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę. Wchodzi ona w miejsce obowiązku naprawienia szkody, na co wskazuje słowo „zamiast”, które oznacza „wystąpienie czegoś innego niż oczekiwano, innego niż wcześniej występowało” (Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, pod red. H. Zgółkowej, t. 48, Poznań 2004, s. 223). Nawiązka ma charakter subsydiarny (Góral, Kodeks karny, 2007, s. 102). Jej orzeczenie jest dopuszczalne wówczas, gdy orzeczenie obowiązku naprawienia szkody jest znacznie utrudnione. Art. 46 § 2 kk nie przewiduje możliwości złożenia od razu przez pokrzywdzonego wniosku o zasądzenie nawiązki, a tylko na podstawie art. 46 § 1 kk wniosku o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody. Zasadnie bowiem twierdzi się w piśmiennictwie, że zainteresowany może złożyć jedynie wniosek o naprawienie szkody, a wybór alternatywnego środka karnego leży w wyłącznej kompetencji sądu (M. Łukaszewicz, A. Ostapa, Nawiązka…, s. 84; A. Muszyńska, Nawiązka jako środek kompensacyjny według Kodeksu karnego z 1997 r., WPP 2007, Nr 2, s. 53-54). Nawiązka ta jest zryczałtowanym odszkodowaniem i powinna być orzekana wówczas, gdy występują trudności w ustaleniu wysokości szkody. Zastępuje ona obowiązek naprawienia szkody, a zatem powinna być ewentualnie orzeczona wówczas, gdyby uprawniony złożył wniosek o zasądzenie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w myśl art. 46 § 1 kk, czego skarżący nie uczynił.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie oskarżonej za winną zarzucanego jej czynu w akcie oskarżenia, wyczerpującego dyspozycję art. 226 § 1 kk w zb. z art. 257 § 1 kk w zb. z art. 11 § 2 kk i za to wymierzenie jej odpowiedniej kary i środka karnego zgodnego z ustawą.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do uwzględnienia wniosku.

3.5.

Obraza art. 672 kpk w zw. z art. 424 § 1 i 2 kpk poprzez niewyjaśnienie podstawy prawnej i faktycznej zasądzenia od oskarżonej zwrotu kosztów zastępstwa prawnego na rzecz oskarżycielki posiłkowej w kwocie 826, 56 zł, podczas gdy minimalne wynagrodzenie dla radcy prawnego za obronę przed sądem rejonowym w postępowaniu zwyczajnym wynosi 840 zł.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd I instancji nie wyjaśnił na jakiej podstawie zasądził na rzecz oskarżycielki posiłkowej kwotę 826 zł. 56 gr. z tytułu zastępstwa procesowego w pierwszej instancji w sytuacji, gdy tak określona wysokość jest niezgodna z § 11. 2 pkt 2, § 15. 1 Rozporządzenia MS z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych Dz.U z 2018r, poz. 265 ).

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od oskarżonej na rzecz oskarżycielki posiłkowej 840 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za I instancję.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zgodnie z § 11. 2 pkt 2, § 15. 1 Rozporządzenia MS z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych Dz.U z 2018r, poz. 265 ) stawka minimalna z tytułu zastępstwa prawnego przed sądem rejonowym w postępowaniu zwyczajnym wynosi 840 złotych. Wniosek o zasądzenie kosztów zastępstwa prawnego może zawierać oświadczenie o wysokości kosztów obciążających stronę z tytułu wynagrodzenia radcy prawnego ( § 16 ), którą skarżący w apelacji wskazał.

3.6.

Błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na przyjęciu, iż oskarżona znieważyła pokrzywdzoną przez nazwanie jej idiotką, nakazując siedzieć w kącie i nie szczekać, wskazując iż dyplom może zutylizować w toalecie, podczas gdy oskarżona wielokrotnie wskazywała, iż nie obrażała pokrzywdzonej.

Naruszenie art. 410 kpk w zw. z art. 7 kpk poprzez brak ustalenia, co było przyczyną zachowania oskarżonej – czy miała zamiar znieważenia pokrzywdzonej, gdyż ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, co zdarzyło się w gabinecie lekarskim przed „wulgarnym zajściem” i co zdenerwowało oskarżoną ( czy przypadkiem nie było to zachowanie pokrzywdzonej ).

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na bezgranicznym daniu wiary zeznaniom pokrzywdzonej co do przebiegu zdarzenia w gabinecie lekarskim, osób obecnych przy zdarzeniu, podczas gdy zgromadzony materiał dowodowy wskazuje na niespójności – w gabinecie nie było I. P., a J. R. weszła jedynie w trakcie zdarzenia.

Naruszenie art. 410 kpk w zw. z art. 7 kpk poprzez brak ustalenia co powiedziała pokrzywdzona do oskarżonej, skoro oskarżona kazała rzekomo „nie szczekać i siedzieć w kącie”.

Naruszenie art. 410 kpk w zw. z art. 7 kpk polegający na nie daniu wiary zeznaniom świadków K. S. oraz M. N. (1) oraz M. S. w przedmiocie zachowania pokrzywdzonej, problemów z uzyskaniem informacji na temat stanu pacjentki, stosunku do oskarżonej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty te zostaną rozpoznane łącznie, co zarazem pozwoli sądowi odwoławczemu uniknąć powielania tych samych rozważań i ocen.

Zachowują aktualność rozważania sądu odwoławczego dotyczące oceny dowodów i uzupełnienia stanu faktycznego dokonane przy rozpoznawaniu apelacji pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej. Sąd odwoławczy tym samym zaniechał ich powtarzania, poprzestając na tym odwołaniu.

Analizując całokształt ujawnionych w sprawie dowodów należy uznać, że sąd rejonowy zebrał je w sposób wystarczający do merytorycznego rozstrzygnięcia i nalżycie ocenił, co pozwoliło mu na wyprowadzenie prawidłowych ustaleń faktycznych co do sprawstwa oskarżonej. Sąd ten ustosunkował się do istotnych dowodów w sprawie, i stanowisku swemu dał wyraz w zasługującym na aprobatę uzasadnieniu. Dlatego też podzielając ocenę dowodów zaprezentowaną przez sąd merytoryczny, sąd okręgowy nie widzi zasadniczych powodów, aby powtarzać okoliczności wyprowadzone w motywach zaskarżonego wyroku i we wcześniejszej części tego uzasadnienia, co wiązałoby się z cytowaniem ich obszernych fragmentów. Aby wykazać błąd ustaleń faktycznych lub naruszenie standardów swobodnej oceny i interpretacji dowodów nie wystarczy subiektywne przekonanie skarżącego o niesprawiedliwości orzeczenia. Konieczne jest wykazanie, że w zaskarżonym wyroku poczyniono ustalenie faktycznie nie mające oparcia w przeprowadzonych dowodach, albo że takiego ustalenia nie dokonano, choć z przeprowadzonych dowodów określony fakt jednoznacznie wynika, bądź wykazanie, że tok rozumowania sądu I instancji był sprzeczny ze wskazaniami doświadczenia życiowego, prawami logiki czy z zasadami wiedzy. Przypomnieć więc trzeba, że zasadniczo winno stawiać się zarzut główny, tzw. pierwotny, a jego dalsze konsekwencje winny być wykazywane w uzasadnieniu środka odwoławczego. Apelacja takiej przekonującej argumentacji nie przedstawia. Wywody apelacji obrońcy nie mogły doprowadzić do zmiany zaskarżonego wyroku i uniewinnienia oskarżonej, bowiem ocena kluczowych w sprawie dowodów nie zawiera sprzeczności, błędów logicznych, nie pozostając również w sprzeczności z zasadami doświadczenia życiowego. Na tle twierdzeń innych uczestników zajścia, negowanie czynności sprawczych przez oskarżoną jest odosobnione, i ma charakter wybitnie obronny. Podniesione wyżej okoliczności, a także inne wskazane w motywach zaskarżonego wyroku dały jednak sądowi I instancji podstawę do ustalenia sprawstwa oskarżonej w ramach przypisanego jej czynu. W szczególności w świetle uznanych za wiarygodne dowodów osobowych brak jest podstaw do przyjęcia, że pokrzywdzona powiedziała do oskarżonej, że „ma dosyć M. N. (2) jako pacjentki”. Z zeznań pokrzywdzonej wynika jednak, że nastąpiła pomiędzy nimi wymiana zdań ( co pomijają inni uczestnicy zajścia ), w trakcie której oskarżona zakrzyczała pokrzywdzoną, zarzucając jej znieważające kwestie cytowane przez świadków.

Ma jednak rację obrońca, iż zajście to było wieloprzyczynowe, a dla oceny zachowania sprawcy należało bardziej szczegółowo ustalić jego okoliczności, a w szczególności przyczyny, które doprowadziły do zdarzeń w dniu 2 marca 2020 roku. W wyniku przeprowadzonej analizy sąd odwoławczy nie stwierdził podstaw do ustalenia, iż wyjaśnienia oskarżonej negujące sprawstwo w ramach przedmiotowego czynu zasługują na wiarę, co powinno skutkować jej uniewinnieniem. Natomiast uszczegółowienie okoliczności tego czynu, w kontekście charakterystyki osoby sprawcy, jego sytuacji motywacyjnej i pobudek, doprowadziło do ustalenia w instancji odwoławczej, że waga tego czynu jest mniejsza niż przyjęta w zaskarżonym wyroku.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej, ewentualnie o warunkowe umorzenie wobec niej postępowania.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do zmiany zaskarżonego wyroku i uniewinnienia oskarżonej.

Podstawową przesłanką zastosowania warunkowego umorzenia postępowania jest stwierdzenie, że wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne. Oznacza to przede wszystkim, że sąd, rozważając stosowanie tego środka, musi najpierw ustalić wszystkie przesłanki odpowiedzialności karnej (zob. post. SN z 27.11.2003 r., I KK 301/03, OSNKW 2004, Nr 1, poz. 9). Zwraca się także uwagę, że wymagany nieznaczny stopień winy powinien być w szczególności przyjmowany, gdy zachodzą kodeksowe okoliczności zmniejszające winę. Aktualne są tu rozważania dotyczące stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości przedmiotowego czynu podniesione przez sąd odwoławczy we wcześniejszych częściach uzasadnienia.

Okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości. E. M. nie była uprzednio karana. Okoliczność ta ma większe znaczenie wobec osoby dojrzałej i świadczy, iż w/w przez kilkadziesiąt lat dorosłego życia przestrzegała porządku prawnego.

Oskarżona ma stałe miejsce zamieszkania, jest rencistką i osobą schorowaną. Z danych osobopoznawczych wynika jednoznacznie, iż prowadzi ona ustabilizowane życie, co wskazuje, że czyn ten był incydentem w jej dotychczasowym zachowaniu. Czyn ten był uwarunkowany sytuacyjnie i emocjonalnie oraz ma charakter incydentalny.

Na przyjęcie społecznej szkodliwości tego czynu i stopnia zawinienia - nieznacznego stopnia wskazują wyżej wymienione okoliczności.

Szczegółowe przesłanki dotyczące osoby sprawcy uzasadniają postawioną wobec niej dodatnią prognozę kryminologiczną. Postawy oskarżonej z punktu widzenia przyjętego przez porządek prawny systemu aksjologicznego – są pozytywne i nie ma potrzeby obecnie ich korygowania poprzez wymierzenie jej kary.

Ten epizodyczny czyn nie może zniszczyć dorobku życiowego i zawodowego oskarżonej i zaprzeczyć jej dotychczasowej drodze życiowej.

Sąd odwoławczy uznał ostatecznie, iż zaistniały przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania wobec E. M.. Warunkowe umorzenie postępowania może być stosowane do drobnych przestępstw. Do takich należy typ czynu zabronionego z art. 226 § 1 kk o takim charakterze.

Dlatego w miejsce rozstrzygnięcia zawartego w zaskarżonym wyroku warunkowo umorzył postępowanie wobec oskarżonej na okres próby jednego roku ( art. 66 § 1 i 2 kk, art. 67 § 1 kk ). Należy zaznaczyć, iż okres próby będzie służył weryfikacji postawionej wobec sprawcy prognozy kryminologicznej i jest dla niej wystarczający. Orzeczenie świadczenia pieniężnego w kwocie 500 złotych przede wszystkim służyć będzie poprawczo-wychowawczym celom orzekanego środka probacyjnego. Przy określaniu jego wysokości sąd odwoławczy miał na względzie to, że oskarżona utrzymuje się z renty i z uwagi na stan zdrowia jest osobą niepełnosprawną, z ograniczonymi możliwościami do zarobkowania. Ponadto także zasądzone od niej wysokie koszty procesu będą miały walor wychowawczy i zapobiegawczy. Z uwagi na dotychczasowe życie i okoliczności tego czynu, E. M. nie wymaga dla utrwalenia postaw w kierunku przestrzegania społecznie akceptowanych norm postępowania, większej represyjności reakcji karnej, ale przede wszystkim oddziaływania wychowawczego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Dyspozycja art. 257 kk wskazuje na znamię publicznego charakteru działania przez sprawcę. Takie publiczne działanie jest cechą konieczną dla bytu przestępstwa z przywołanego powyżej artykułu. Jego istotą nie jest popełnienie tego czynu w miejscu publicznym, lecz w sposób dostępny dla bliżej nieoznaczonego kręgu odbiorców, czy określonej publiczności. (por. np. komentarz do art. 257 KK i art. 255 KK w: Wróbel Włodzimierz (red.), Zoll Andrzej (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część II. Komentarz do art. 212-277d, WKP 2017).

W tej konkretniej sytuacji oskarżona działała w gabinecie lekarskim w szpitalu, gdzie przebywały ściśle określone osoby ( pracownicy ) korzystające z tego pomieszczenia: pokrzywdzona, drugi lekarz K. M. oraz recepcjonistka medyczna D. S.. W trakcie zajścia do gabinetu weszła kolejna użytkowniczka pomieszczenia lekarz J. R.. Zachowanie sprawcy dla wyczerpania znamion art. 257 kk musi mieć charakter publiczny, czyli powinno zostać zrealizowane w taki sposób, aby było w stanie dotrzeć do wiadomości szerokiego, bliżej nieokreślonego kręgu osób. W aktualnej nadal treści uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 września 1973 r., VI KZP 26/73, OSNKW 1973 r. Nr 11, poz. 132 wskazano, że: Działanie publicznie zachodzi wówczas, gdy bądź ze względu na miejsce działania, bądź ze względu na osobę sprawcy jego zachowanie się jest lub może być dostępne (dostrzegalne) dla nieokreślonej liczby osób, przy czym sprawca mając świadomość tej możliwości co najmniej na to się godzi. Z kolei miejsce jest publiczne, jeżeli jest dostępne bez specjalnego zezwolenia bliżej nieokreślonemu kręgowi osób.

Gabinet lekarski w szpitalu jest miejscem pracy ściśle określonych pracowników; dostęp do niego mają za zezwoleniem inne oznaczone osoby

( inni pracownicy, pacjenci, czy członkowie ich rodzin ).

Gabinet ten nie jest nawet miejscem publicznym, a podjęte w nim zachowania w obecności jego użytkowników nie może być więc zakwalifikowane jako działanie „publicznie”. W orzecznictwie przyjmuje się, że zarzut czyniony jest publicznie tylko wtedy, gdy ze względu na warunki miejsca i sposób wypowiedzenia dochodzi lub może dojść bezpośrednio do wiadomości nieograniczonej liczby osób (wyr. SN z 8.3.1934 r., 1 K 105/34, GS 1934, Nr 7–8, s. 621; wyr. SN z 19.5.1972 r., Rw 439/72, OSNKW 1972, Nr 9, poz. 146; wyr. SA w Krakowie z 4.12.2002 r., II AKa 327/02, Prok. i Pr. 2003, Nr 7–8, poz. 25). Publiczny charakter działania oznacza możliwość powzięcia o nim wiadomości przez krąg osób mających dostęp do tego miejsca, choć niekoniecznie w nim obecnych w czasie tego działania, o ile istniała realna możliwość dostępu do informacji o nim. Liczba tych osób nie jest z góry określona, a wyznacza ją zespół okoliczności faktycznych zajścia. Praktyka sądowa, ustalając znamiona publiczności działania, rozróżnia zarówno działanie publiczne pod względem przedmiotowym, gdy ze względu na miejsce i sposób działania może ono dojść do wiadomości nieokreślonej liczby ludzi (niezależnie

od rzeczywistego nastąpienia skutku), jak i działanie publiczne pod względem podmiotowym, polegające na świadomości sprawcy, że jego działanie dojdzie lub może dojść do wiadomości nieokreślonej liczby ludzi, a sprawca chce tego lub możliwość taką przewiduje i na nią się godzi. Zarówno pod względem przedmiotowym jak i podmiotowym działanie oskarżonej nie było publiczne, albowiem oskarżona dopuściła się czynu w gabinecie lekarskim szpitala i miała świadomość, że jej karygodne działanie nie dojdzie do wiadomości szeregu osób postronnych, niezwiązanych zawodowo z tym pomieszczeniem. Inkryminowane zarzuty i związany z nimi przekaz informacyjny nie był dostępny szerokiej, bliżej nieokreślonej grupie osób. Odbiorcą zarzutu była określona nieliczna grupa osób indywidualnie oznaczonych, przy czym bezpośrednim adresatem pomawiającego przekazu informacyjnego była pokrzywdzona. W tym kontekście istotne jest, iż ze sposobu uczynienia zarzutu nie można też zdekodować intencji sprawcy, by jej zamiarem było to, aby jej wypowiedzi dotarły wiadomości publicznej.

Wyzwiska kierowane przez oskarżoną do pokrzywdzonej narodowości ukraińskiej, były zatem słyszalne tylko przez tą wąską, ściśle określoną grupę pracowników szpitala w ich miejscu pracy. Również z tej przyczyny, sąd odwoławczy dodatkowo zaakceptował stanowisko sądu I instancji o wyeliminowaniu z opisu przedmiotowego czynu znamion wskazanych w dyspozycji art. 257 kk. Oskarżyciel publiczny nie udowodnił, aby ktokolwiek postronny słyszał wyzwiska oskarżonej, albo w tych realiach mogły być dostępne one dla bliżej nieokreślonej liczby osób.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Okoliczności te dotyczące kwalifikacji pranej przedmiotowego czynu musiały być uwzględnione z urzędu na korzyść oskarżonej.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sprawstwo w ramach przypisanego oskarżonej czynu.

Wydatki od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa w kwocie 634, 09 złotych za pierwszą instancję.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do korekty wyroku w tych częściach.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyeliminowanie z opisu czynu przypisanego oskarżonej, iż działała "publicznie".

W miejsce wymierzonej kary grzywny orzeczenie warunkowego umorzenia postępowania wobec oskarżonej na okres próby jednego roku i zasądzenie od niej w ramach środka probacyjnego na rzecz FPPoPP świadczenia pieniężnego w kwocie 500 złotych.

Podwyższenie zasądzonej w puncie 2 od oskarżonej na rzecz oskarżycielki posiłkowej kwoty zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą instancję do wysokości 840 złotych.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmian są wskazane we wcześniejszych częściach uzasadnienia,

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

4

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina

Kara

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina

Kara

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana