Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt IV Ka 40/22 Legnica, dnia 17 marca 2022 r.

Sygnatura akt oskarżyciela: Ds 74/10

1.

2.W Y R O K

2.2.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

4.Sąd Okręgowy w Legnicy IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Paweł Pratkowiecki (spr.)

Sędziowie: SSO Dominik Bobrek

SSO Aleksander Żurakowski

Protokolant: Karolina Draczyńska

6.przy udziale Prokuratora Krzysztofa Duszeńko

7.po rozpoznaniu dnia 10 marca 2022 r.

8.sprawy P. M. (M.)

9.syna J. i B. z domu D.

10.urodzonego (...) w J.

11.skazanego wyrokiem łącznym

12.na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

13.od wyroku Sądu Rejonowego w Jaworze

14.z dnia 25 listopada 2021 r. sygn. akt II K 326/21

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a.  uchyla orzeczenie z punktu I części dyspozytywnej,

b.  na podstawie art. 81 ust. 1 ustawy z 19 czerwca 2020 r. Tarcza 4.0 (Dz.U. z 2022 r., poz. 171, t.j.) oraz na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 i § 4 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 24 czerwca 2020 r. łączy orzeczone wobec skazanego kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami wymienionymi w punktach od 2 do 5 części wstępnej i wymierza mu karę łączną 4 (czterech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

c.  na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej wobec skazanego kary łącznej pozbawienia wolności zalicza okresy rzeczywistego pozbawienia wolności:

- w sprawie Sądu Rejonowego w Jaworze o sygn. akt II K 387/12 - od 10 czerwca 2012 r. do 11 czerwca 2012 r i od 30 lipca 2012 r. do 31 lipca 2012 r.

- w sprawie Sądu Rejonowego w Jaworze o sygn. akt II K 637/12 - w dniu 04 października 2012 r. oraz od 08 sierpnia 2021 r. do 17 marca 2022 r.,

d.  uchyla orzeczenie z punktu IV części dyspozytywnej,

e.  na podstawie art. 572 k.p.k. umarza postępowanie o wydanie wyroku łącznego w zakresie skazania na mocy wyroku opisanego w punkcie 1 części wstępnej,

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. R. 147,60 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym,

III.  zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 40/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Jaworze z 25 listopada 2021 r., sygn. akt II K 326/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Patrz punkt 1.3.2.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zawarty w apelacji wniosek zasługiwał na uwzględnienie, choć z innych powodów niż wskazane przez skarżącego.

Sąd Rejonowy decydując o doborze porządku prawnego stanowiącego podstawę do orzeczenia kary łącznej w wyroku łącznym, powołał się na przepis art. 4 par. 1 k.k. Rzecz jednak w tym, że przy orzekaniu Sąd Rejonowy pominął dyspozycję art. 81 ust. 1 ustawy Tarcza 4.0. Ten zaś przepis, z uwagi na termin uprawomocnienia się wyroków jednostkowych, wykluczał zastosowanie art. 4 par. 1 k.k. Trzeba bowiem zauważyć, że wszystkie wyroki jednostkowe uprawomocniły się przed dniem 24 czerwca 2020 r. W tej sytuacji, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy Tarcza 4.0., karę łączną należało wymierzać na podstawie "przepisów dotychczasowych", a więc obowiązujących przed dniem 24 czerwca 2020 r., bez względu na to, czy były one dla skazanego względniejsze, czy też nie (w takiej sytuacji art. 81 ust. 1 stanowi lex specialis wobec art. 4 par. 1 k.k.).

Na gruncie niniejszej sprawy pojawiło się jednak dodatkowe zagadnienie, albowiem wszystkie wyroki jednostkowe uprawomocniły się nie tylko przed wspomnianym 24 czerwca 2020 r., ale nadto przed 1 lipca 2015 r., kiedy to weszła w życie inna (wcześniejsza) nowelizacja przepisów regulujących kwestię kary łącznej. Jest to układ szczególny, albowiem rodzi pytanie, czy przez "przepisy dotychczasowe", o których mowa w art. 81 ust. 1 ustawy Tarcza 4.0. rozumieć należy przepisy obowiązujące bezpośrednio przed dniem 24 czerwca 2020 r., czy też również przepisy obowiązujące jeszcze wcześniej, tj. do 1 lipca 2015 r. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na art. 19 ust. 1 ustawy z 20 lutego 2015 r., nowelizującej kodeks karny z dniem 1 lipca 2015 r. Przepis ów stanowił, że znowelizowanych z dniem 1 lipca 2015 r. przepisów nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie tamtej ustawy, a taka właśnie sytuacja ma miejsce w przypadku skazanego (wszystkie kary uprawomocniły się przed 1 lipca 2015 r.). Powstało zatem pytanie, czy ustalając w niniejszej sprawie właściwy porządek prawny należało uwzględnić także przepis art. 19 ust. 1 ustawy z 20 lutego 2015 r.? Gdyby na to pytanie odpowiedzieć twierdząco, wobec skazanego należałoby zastosować przepisy obowiązujące przed 1 lipca 2015 r.

Rozstrzygając powyższe zagadnienie Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, że słowo "dotychczasowe" zamieszczone w art. 81 ust. 1 ustawy Tarcza 4.0. należy wykładać jako "trwające do tej pory", "trwające do tej chwili", a więc wskazujące na stan prawny, który obowiązywał bezpośrednio przed ostatnią nowelizacją, czyli do 23 czerwca 2020 r. Tym samym, mając dodatkowo na uwadze zasadę lex posteriori derogat legi priori, trzeba przyjąć, że art. 81 ust. 1 ustawy Tarcza 4.0 uchylił regułę wyrażoną w art. 19 ust. 1 ustawy z 20 lutego 2015 r. Oznacza to, że przy obejmowaniu węzłem kary łącznej kar prawomocnie orzeczonych przed wejściem w życie najnowszej noweli (Tarcza 4.0), nie jest możliwe zastosowanie stanu prawnego innego niż omówiony wyżej stan "dotychczasowy", tj. obowiązujący do 23 czerwca 2020 r. włącznie. Nie jest zatem możliwe zastosowanie przepisów obowiązujących do 1 lipca 2015 r., i to nawet wówczas, gdy wszystkie wyroki jednostkowe uprawomocniły się przed tą datą (por.: A. Limburska, Aktualne zagadnienia intertemporalne związane z instytucją kary łącznej, MOP 2021/2/95, Legalis).

Reasumując, orzeczenie wobec skazanego kary łącznej, z uwagi na treść art. 81 ust. 1 ustawy Tarcza 4.0. musiało się dokonać w oparciu o przepisy obowiązujące bezpośrednio przed 24 czerwca 2020 r. Tam zaś podstawowym kryterium decydującym o możliwości połączenia kar było to, że nie zostały one wykonane. Ten warunek został spełniony w odniesieniu do kar orzeczonych wyrokami opisanymi w punktach od 2 do 5. Jedynie kara orzeczona wyrokiem z punktu 1 została już wykonana, co wykluczało możliwość objęcia jej węzłem kary łącznej.

Mając to wszystko na uwadze Sąd Okręgowy uwzględniając zakres absorpcji poszczególnych kar w stopniu przyjętym przez Sąd Rejonowy, zmienił zaskarżony wyrok orzekając wobec skazanego nową karę łączną oraz modyfikując rozstrzygnięcie w zakresie umorzenia postępowania na podstawie art. 572 k.p.k. W przekonaniu Sądu Okręgowego tak ukształtowana kara łączna jest adekwatna do ilości popełnionych przestępstw, stopnia ich społecznej szkodliwości oraz uwzględnia postawę skazanego podczas odbywania kary.

Wniosek

Patrz punkt 1.4.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Patrz wyżej - punkt 3.1.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

orzeczenie o karze

Zwięźle o powodach zmiany

Patrz punkt 3.1.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II, III

Z uwagi na zasadę słuszności zwolniono skazanego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

Dominik Bobrek Paweł Pratkowiecki Aleksander Żurakowski

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana