Pełny tekst orzeczenia

1.Przewodnicząca:

1.SSO Agnieszka Połyniak

1.Protokolant:

1. Agnieszka Strzelczyk

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 78/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku z 10 grudnia 2021r. sygn. akt II K 1362/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Dotychczasowa karalność oskarżonego.

Dane o karalności

k. 246 – 248

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Rażąca niewspółmierność kary orzeczonej w wymiarze 3 miesięcy pozbawienia wolności, podczas prawidłowa ocena okoliczności popełnienia przez oskarżonego zarzucanego mu czynu oraz dyrektywy wymiaru kary uzasadniają orzeczenie kary pozbawienia wolności w mniejszym wymiarze, co skutkowało naruszeniem prawa materialnego w postaci art. 53 k.k., gdyż na podstawie ujawnionych w sprawie okoliczności, takich jak min postawa oskarżonego po popełnieniu przez niego przestępstwa, wyrażenie skruchy, przeproszenie pokrzywdzonego, dobrowolne przyjęcie przeprosin przez pokrzywdzonego, uznać należy, że dochodzi do wyraźniej, niemożliwej do zaakceptowania dysproporcji pomiędzy karą orzeczoną, a karą którą należałoby wymierzyć przy prawidłowym zastosowaniu przepisu art. 53 k.k.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się częściowo zasadna. Sąd Okręgowy podziela zawarty w apelacji zarzut upatrujący w orzeczeniu wobec oskarżonego F. S. kary 3 miesięcy pozbawienia wolności rażącej niewspółmierności, bowiem karą współmierną i sprawiedliwą jest tylko kara wymierzona z uwzględnieniem wszystkich dyrektyw wymiaru kary i wszystkich okoliczności obciążających i łagodzących. Natomiast w omawianej sprawie, Sąd meriti zaniechał rozważenia okoliczności łagodzących, które w istotny sposób rzutują na wymiar kar. Wniosek ten uzasadnia lektur pisemnych motywów wyroku. Podkreślić należy, że zgodnie z art. 53 k.k. przy wymiarze kary sąd jest zobowiązany uwzględnić szereg okoliczności, w tym dotyczących zarówno społecznej szkodliwości czynu, jak i osoby sprawcy. Prawem, ale zarazem obowiązkiem sądu jest odpowiednie, w zależności od realiów konkretnej sprawy, uwzględnienie wszystkich tych okoliczności przy określaniu rodzaju i wysokości wymierzanej oskarżonemu kary (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 8 maja 2018r. sygn. II AKa 18/18).

Co prawda w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia Sąd I instancji wskazał, że, wymierzając oskarżonemu karę, miał na względzie wszelkie okoliczności mające znaczenie dla sądowego wymiaru kary, to jednak z pisemnych motywów rozstrzygnięcia wynika, że pod uwagę wzięte zostały jedynie okoliczności obciążające oskarżonego związane z jego dotychczasowym trybem życia, w tym przede wszystkim dotyczące uprzedniej karalność. Poza uwagą Sądu I instancji pozostały natomiast okoliczności łagodzące takie jak: wyrażenie skruchy przez oskarżonego i przeproszenie pokrzywdzonej, która przeprosiny te przyjęła, uznając je za szczere (k.218). Nie bez znaczenia jest też i to, że oskarżony od początku przyznawał się do winy. Niewątpliwie okoliczności te winny być również wzięte pod uwagę przy wymiarze kary, czego Sąd I instancji nie uczynił.

Zdaniem Sądu odwoławczego Sąd I instancji nie poczynił także odpowiednich ustaleń odnośnie stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu, które to okoliczności w myśl art. 53 k.k. winny być również brane pod uwagę przy wymiarze kary.

Sąd I instancji wskazał jedynie, że rozważając stopień społecznej szkodliwości czynu, uwzględnił „powszechność tego typu przestępstwa oraz dolegliwość dla pokrzywdzonych”. Stanowisko to nie zasługuje jednak na aprobatę Sądu odwoławczego.

Po pierwsze z materiału dowodowego nie wynika, aby zdarzenie objęte zarzutem tj. złapanie za lewą dłoń, miało jakieś negatywne (poważane) skutki dla pokrzywdzonej. Po drugie, co nader istotne, wskazywana przez Sąd I instancji powszechność tego typu zachowań nie jest okolicznością wpływającą na stopień społecznej szkodliwości czynu. W przepisie art. 115 § 2 k.k. wyraźnie wskazano jakie elementy winny być brane pod uwagę przy dokonywaniu oceny stopnia społecznej szkodliwości każdego czynu zabronionego (rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia). Na stopień społecznej szkodliwości nie mają wpływu - jak wynika z art. 115 § 2 k.k. - okoliczności dotyczące sprawcy niezwiązane z czynem przestępczym, np. warunki rodzinne, dotychczasowy tryb życia, zachowanie po popełnieniu przestępstwa, nagminność, dotychczasowa karalność (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 15 marca 2018 r. sygn. II AKa 51/18).

Nie ulega wątpliwości, że czyn zarzucany oskarżonemu godził w dobro prawne w postaci prawidłowego funkcjonowania instytucji państwowych, co już wskazuje na znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu. Niemniej jednak biorąc pod uwagę okoliczności dotyczące samego zdarzenia stwierdzić należy, że orzeczona kara w wymiarze 3 miesięcy pozbawienia wolności jawi się jako nazbyt surowa. Zauważyć należy, że zachowanie oskarżonego nie wynikało ze złych zamiarów, nie było zaplanowane, ale miała charakter spontaniczny. Oskarżony po zdarzeniu zachowywał się spokojnie, nie użyto wobec niego środków przymusu. Ponadto oskarżony swoim zachowaniem, które niewątpliwie ocenić należy krytycznie, nie wyrządził pokrzywdzonej krzywdy. Orzekając o karze nie można przy tym abstrahować od okoliczności podmiotowych dotyczących oskarżonego, w tym jego właściwości i warunków osobistych. Zauważyć należy, że biegli w wydanej w niniejszej sprawie opinii sądowo psychiatrycznej określili poziom rozwoju umysłowego oskarżonego w dolnej granicy normy na pograniczu z upośledzeniem umysłowym stopnia lekkiego. Okoliczność ta zaś wpływa na obniżenie stopnia winy i winna być uwzględniona przy wymiarze kary. Nie należy również zapominać o tym, że F. S. wymierzono także karę dyscyplinarną w postaci umieszczenia w celi izolacyjnej na okres 14 dni, co jak wynika z akt sprawy, stanowiło dla oskarżonego dolegliwą karą.

Wskazując na powyższe Sąd odwoławczy doszedł do przekonania, że wystarczającą do wypełnienia celów będzie kara 2 miesięcy pozbawienia wolności, co skutkowało zmianą wyroku Sądu I instancji w powyższym zakresie.

Zdaniem Sądu odwoławczego zachowanie oskarżonego na przestrzeni ostatnich lat nie wskazuje na to, że stosowane wobec niego dotychczas środki wychowawcze okazały się na tyle skuteczne, aby uświadomił sobie skutki i konsekwencje związane z wejściem w konflikt z prawem. Oskarżony był wszak wielokrotnie karany, a nadto w niniejszej sprawie odpowiada w warunkach recydywy, co nie mogło pozostać bez wpływu na rodzaj i wymiar kary. W tej sytuacji orzeczenie kary wolnościowej i to w wymiarze wskazanym przez obrońcę oskarżonego (1 miesiąca ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne) nie spełniłoby dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 53 k.k.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie I, poprzez obniżenie kary wymierzonej oskarżonemu do 1 miesiąca pozbawienia wolności bądź wymierzenie oskarżonemu kary 1 miesiąca ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z powodów opisanych w pkt 3.1 podniesiony w apelacji zarzut rażącej niewspółmierności kary okazał się częściowo zasadny i skutkował obniżeniem wymiaru kary wobec oskarżonego do 2 miesięcy pozbawienia wolności.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

1.Obniżenie wymiaru kary orzeczonej wobec oskarżonego do 2 miesięcy pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach zmiany

Przyczyny szczegółowo opisano w punkcie 3.1.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt III i IV

O kosztach pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie § 4 ust. 1 i 3 w zw. z § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., zwalniając oskarżonego od ich ponoszenia. W ocenie Sądu odwoławczego uiszczenie kosztów sądowych przez F. S.– przy uwzględnieniu orzeczonej wobec niego bezwzględnej kary pozbawienia wolności – byłoby niecelowe.

7.  PODPIS

SSO Agnieszka Połyniak

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 10 grudnia 2021r. sygn. akt II K 1362/20

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana