Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II AKa 76/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący

SSA Gwidon Jaworski

Sędziowie

SSA Grzegorz Wątroba

SSA Wojciech Paluch (spr.)

Protokolant

Ewelina Polok

przy udziale prokuratora Prokuratury Regionalnej w Katowicach Izabeli Stolarczyk

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2020 roku sprawy

1. S. B. (1) s. R. i M., ur. (...) w P.

oskarżonego z art. 258 § 1 k.k.; art. 55 pkt l i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § l k.k. i inne;

2. A. B. s. N. i E., ur. (...) w P.

oskarżonego art. 306 k.k.; art. 263 § 2 k.k. i inne;

3. T. Ś. s. M. i B., ur. (...) w P. oskarżonego z art. 258 § 1 k.k.; art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § l k.k. i art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i inne;

4. Ł. W. s. M. i T., ur. (...) w P. oskarżonego z art. 258 § 1 k.k.; art. 55 ust. l ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § l k.k. i inne;

5. K. N. s. K. i J., ur. (...) w T.

oskarżonego z art. 56 ust. l i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 64 § l k.k.; art. 291 § l k.k. w zw. z art. 64 § l k.k.;

6. M. P. s. P. i U., ur. (...) w P.

oskarżonego z art. 13 § l k.k. w zw. z art. 55 ust. l i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii oraz z art. 56 ust. l i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii przy zast. art. 11 § 2 k.k.;

7. P. D. s. Z. i A., ur. (...) w P. oskarżonego z art. 56 ust. l i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § l k.k. i art. 12 k.k. i inne;

8. R. M. s. A. i J., ur. (...) w J.

oskarżonego z art. 55 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i inne;

9. K. S. s. J. i H., ur. (...) w P.

oskarżonego z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii;

10. M. F. s. A. i J., ur. (...) w P.

oskarżonego z art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii i inne;

11. P. K. s. S. i M., ur. (...) w S.

oskarżonego z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. i art. 64 § 1 k.k. i inne;

12. S. B. (2) s. J. i J., ur. (...) w S.

oskarżonego z art. 55 ust 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii i inne

na skutek apelacji prokuratora wobec oskarżonych T. Ś., K. N., M. P., P. D., M. F., R. M., P. K., S. B. (2) i obrońców oskarżonych S. B. (1) A. B., T. Ś., Ł. W., M. P., P. D., K. S., P. K., S. B. (2) od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 10 czerwca 2019 roku, sygn. akt XXI K 60/12

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  zasądza od Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Katowicach) na rzecz:

- adwokata M. K. – Kancelaria Adwokacka w K. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, tytułem obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu S. B. (1) w postępowaniu odwoławczym,

- adwokata D. Ć. – Kancelaria Adwokacka w K. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, tytułem obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu T. Ś. w postępowaniu odwoławczym,

- adwokata S. K. – Kancelaria Adwokacka w K. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, tytułem obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu Ł. W. w postępowaniu odwoławczym,

- adwokata A. H. – Kancelaria Adwokacka w K. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, tytułem obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu M. F. w postępowaniu odwoławczym,

- adwokata M. G. – Kancelaria Adwokacka w K. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, tytułem obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu R. M. w postępowaniu odwoławczym,

- adwokata J. G. – Kancelaria Adwokacka w K. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, tytułem obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu P. K. w postępowaniu odwoławczym,

- adwokata R. P. – Kancelaria Adwokacka w K. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, tytułem obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu S. B. (2) w postępowaniu odwoławczym;

3.  zwalnia oskarżonych S. B. (1), A. B., T. Ś., Ł. W., M. P., P. D., K. S., P. K., S. B. (2) od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa;

4.  wydatkami za postępowanie odwoławcze, co do oskarżonych K. N., M. F., R. M., obciąża Skarb Państwa.

SSA Wojciech Paluch SSA Gwidon Jaworski SSA Grzegorz Wątroba

UZASADNIENIE

(w zakresie oskarżonego Ł. W.)

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 76/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 10 czerwca 2019 r. sygn. XXI K 60/12

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Ł. W.

uprzednia karalność oskarżonego

karta karna

3643-3646

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

karta karna

dokument urzędowy, sporządzony przez uprawniony organ w ramach swych kompetencji, niekwestionowany przez strony

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut obrazy art.14 § 1 kpk w zw. z art 17 § 1 pkt 9 kpk

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie sposób podzielić zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego, odnoszących się do przypisania mu sprawstwa przestępstwa zarzucanego w pkt XX części wstępnej zaskarżonego wyroku. W pierwszym rzędzie podkreślić należy, że sam Ł. W. nie kwestionował swego udziału w grupie przestępczej kierowanej przez A. B.. Nadto na udział tego oskarżonego w przestępstwie z art. 258 kk wskazują też inne dowody, szczegółowo opisane w pisemnym uzasadnieniu wyroku sądu I instancji, w szczególności wyjaśnienia T. Ś.. W świetle utrwalonego orzecznictwa i poglądów doktryny zorganizowaną grupę przestępczą muszą tworzyć, co najmniej trzy osoby (patrz m.in. Budyn-Kulik M., Kozłowska-Kalisz P., Kulik M., Mozgawa M., Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, LEX/el., 2020 t. 1 do art. 258). Stąd też biorąc pod uwagę nieprecyzyjny opis czynu zawarty w akcie oskarżenia wręcz obowiązkiem sądu meriti było uszczegółowienie brzmienia tego zarzutu, poprzez wskazanie m.in. że w skład grupy wchodzili T. Ś. i S. B. (1). Podkreślić przy tym należy, że jak wielokrotnie zwracano uwagę w szeregu judykatów, opis czynu zawarty w akcie oskarżenia stanowi jedynie hipotezę procesową przedstawiona sądowi przez jedną ze stron (tak m.in. SN w post. z dnia 25 października 2017 r., IV KK 85/17, LEX nr 2427177). Zatem sąd nie jest związany opisem czynu lecz przebiegiem zdarzenia historycznego. Dodatkowo w odniesieniu do przestępstw trwałych dopuszczalne są też wszelkie modyfikacje w zakresie daty popełnienia przestępstwa. W realiach niniejszej sprawy takim zdarzeniem historycznym był prowadzony w określonych ramach czasowych proceder związany z zorganizowanym – także wewnątrzwspólnotowym – obrotem środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi. Opis czynu z art. 258 § 1 k.k., przypisanego oskarżonemu w wyroku, wskazuje na te same czynności sprawcze, co zawarte w akcie oskarżenia. W konsekwencji nie doszło też do zmiany kwalifikacji prawnej czynu przypisanego Ł. W.. Ramy czasowe zachowania oskarżonego zostały rozszerzone o okres od wiosny 2008 r. do 13 listopada 2008 r. co jak wyżej wspomniano jest w pełni dopuszczalne. Poprzez uszczegółowienie kręgu osób biorących udział w zorganizowanej grupie przestępczej także nie doszło do naruszenia tożsamości czynu.

Wniosek

Zmiana wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia czynu zarzucanego w pkt XX części wstępnej wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z powodów opisanych powyżej brak było przesłanek do uwzględnienia wniosku apelacji.

3.2.

Zarzut obrazy art. 60 § 3 kk i pozostający z nim w ścisłym związku zarzut rażąco niewspółmiernych kar wymierzonych w pkt 37-49 wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Powyższy zarzut formalnie odnoszący się do naruszenia prawa materialnego w istocie odnosi się jedynie do dyrektyw wymiaru kary. Wskazać jednak należy, że oceniając przesłanki
z art. 53 kk sąd meriti dokonał prawidłowej, a nie dowolnej oceny okoliczności łagodzących
i obciążających. W szczególności Sąd Okręgowy trafnie uznał, że w sprawie brak jest przesłanek do stosowania obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia w trybie art. 60 § 3 kk. Na marginesie powyższych rozważań należy wskazać, że obrońca podniósł,
że oskarżony podał organom ścigania nieznane – w jego przekonaniu – wcześniej okoliczności, co miałoby uzasadniać konieczność zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia. We wniesionym środku odwoławczym nie sposób jednak doszukać się przykładów takich okoliczności wcześniej nieznanych. Wysoce wątpliwy wydaje się też pogląd zaprezentowany w uzasadnieniu apelacji, że oskarżony z racji pobytu w Areszcie Śledczym od kwietnia 2009 r. do kwietnia 2010 r. nie posiadał informacji o depozycjach innych osób występujących w sprawie. Niezależnie od powyższego warunkiem zastosowania dobrodziejstwa wynikającego z art. 60 § 3 kk jest kumulatywne spełnienie dwóch przesłanek. Pierwszą z nich jest ujawnienie wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacji dotyczących osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotnych okoliczności jego popełnienia, zaś drugą jest współdziałanie sprawcy z innymi osobami
w popełnieniu przestępstwa. Skoro zaś jest mowa o współdziałaniu z innymi osobami, to
w sumie sprawców musi być przynajmniej trzech. Tymczasem z innymi osobami Ł. W. współdziałał jedynie w ramach przestępstwa z art. 258 § 1 kk oraz przypisanego
w pkt 41 tiret drugi. W tym ostatnim przypadku wymierzono jednak za ciąg przestępstw jedną karę. W pozostałych przypadkach działał sam lub wspólnie z T. Ś. albo P. D.. Nadto w odniesieniu zaś do powyżej wskazanych przestępstw nie sposób przyjąć, by Ł. W. ujawnił okoliczności wcześniej nieznane.

Zatem trafnie sąd i instancji przyjął, że brak jest podstaw do obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia kary. W sprawie brak było też przesłanek przemawiających za fakultatywnym nadzwyczajnym złagodzeniem. Biorąc zaś pod uwagę z jednej strony szczere i wyczerpujące wyjaśnienia oskarżonego, a z drugiej strony jego uprzednią karalność i rozmiary przestępczej działalności nie sposób uznać wymierzonych oskarżonemu kar za rażąco niewspółmiernie surowe.

Wniosek

Zmiana wyroku poprzez znaczne złagodzenie wymierzonych kar
i wymierzenie kary łącznej w wymiarze nieprzekraczającym 1 roku pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd I instancji nie dopuścił się obrazy art. 60 § 3 kk, zaś wymierzone kary nie są rażąco niewspółmiernie surowe.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie w zakresie winy oskarżonego Ł. W. i wysokości wymierzonych kar.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd I instancji trafnie ocenił materiał dowodowy w sprawie i uznał, że oskarżony nie zasługuje na dobrodziejstwo nadzwyczajnego złagodzenia. Z kolei wymierzone Ł. W. kary cząstkowe w wysokości bliskiej ustawowemu minimum, biorąc pod uwagę istniejące
w sprawie okoliczności łagodzące i obciążające, w żadnym razie nie mogą być uznane za rażąco niewspółmiernie surowe. Także i kara łączna pozbawienia wolności wymierzona
z zastosowaniem zasady asperacji, jednakże bardzo bliskiej pełnej absorpcji, jest prawidłowa.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

oskarżonego Ł. W. po myśli art 424 § 1 kpk zwolniono od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa

2

O kosztach obrony z urzędu orzeczono na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze i § 17 ust. 2 pkt 5 i § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu

PODPIS

SSA Wojciech Paluch SSA Gwidon Jaworski SSA Grzegorz Wątroba

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego Ł. W.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wysokość orzeczonych kar cząstkowych, brak zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana